Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
౫. ఉత్తియసుత్తవణ్ణనా
5. Uttiyasuttavaṇṇanā
౯౫. పఞ్చమే పచ్చన్తే భవం పచ్చన్తిమం. పాకారస్స థిరభావం ఉద్ధముద్ధం పాపేతీతి ఉద్ధాపం, పాకారమూలం. ఆది-సద్దేన పాకారద్వారబన్ధపరిఖాదీనం సఙ్గహో వేదితబ్బో. పణ్డితదోవారికట్ఠానియం కత్వా భగవా అత్తానం దస్సేసీతి దస్సేన్తో ‘‘ఏకద్వారన్తి కస్మా ఆహా’’తి చోదనం సముట్ఠాపేసి. యస్సా పఞ్ఞాయ వసేన పురిసో పణ్డితోతి వుచ్చతి, తం పణ్డిచ్చన్తి ఆహ ‘‘పణ్డిచ్చేన సమన్నాగతో’’తి. తంతంఇతికత్తబ్బతాసు ఛేకభావో బ్యత్తభావో వేయ్యత్తియం. మేధతి సమ్మోహం హింసతి విధమతీతి మేధా, సా ఏతస్స అత్థీతి మేధావీ. ఠానే ఠానే ఉప్పత్తి ఏతిస్సా అత్థీతి ఠానుప్పత్తికా, ఠానసో ఉప్పజ్జనపఞ్ఞా. అనుపరియాయన్తి ఏతేనాతి అనుపరియాయో, సో ఏవ పథోతి అనుపరియాయపథో, పరితో పాకారస్స అనుసంయాయనమగ్గో. పాకారభాగా సన్ధాతబ్బా ఏత్థాతి పాకారసన్ధి, పాకారస్స ఫుల్లితప్పదేసో. సో పన హేట్ఠిమన్తేన ద్విన్నమ్పి ఇట్ఠకానం విగమేన ఏవం వుచ్చతీతి ఆహ ‘‘ద్విన్నం ఇట్ఠకానం అపగతట్ఠాన’’న్తి. ఛిన్నట్ఠానన్తి ఛిన్నభిన్నప్పదేసో, ఛిద్దట్ఠానం వా. తఞ్హి వివరన్తి వుచ్చతి.
95. Pañcame paccante bhavaṃ paccantimaṃ. Pākārassa thirabhāvaṃ uddhamuddhaṃ pāpetīti uddhāpaṃ, pākāramūlaṃ. Ādi-saddena pākāradvārabandhaparikhādīnaṃ saṅgaho veditabbo. Paṇḍitadovārikaṭṭhāniyaṃ katvā bhagavā attānaṃ dassesīti dassento ‘‘ekadvāranti kasmā āhā’’ti codanaṃ samuṭṭhāpesi. Yassā paññāya vasena puriso paṇḍitoti vuccati, taṃ paṇḍiccanti āha ‘‘paṇḍiccena samannāgato’’ti. Taṃtaṃitikattabbatāsu chekabhāvo byattabhāvo veyyattiyaṃ. Medhati sammohaṃ hiṃsati vidhamatīti medhā, sā etassa atthīti medhāvī. Ṭhāne ṭhāne uppatti etissā atthīti ṭhānuppattikā, ṭhānaso uppajjanapaññā. Anupariyāyanti etenāti anupariyāyo, so eva pathoti anupariyāyapatho, parito pākārassa anusaṃyāyanamaggo. Pākārabhāgā sandhātabbā etthāti pākārasandhi, pākārassa phullitappadeso. So pana heṭṭhimantena dvinnampi iṭṭhakānaṃ vigamena evaṃ vuccatīti āha ‘‘dvinnaṃ iṭṭhakānaṃ apagataṭṭhāna’’nti. Chinnaṭṭhānanti chinnabhinnappadeso, chiddaṭṭhānaṃ vā. Tañhi vivaranti vuccati.
ఉత్తియసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Uttiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౫. ఉత్తియసుత్తం • 5. Uttiyasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౫. ఉత్తియసుత్తవణ్ణనా • 5. Uttiyasuttavaṇṇanā