Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ౨. ఉయ్యోజనసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    2. Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā

    గామం వా నిగమం వాతి ఏత్థ నగరమ్పి గామగ్గహణేనేవ గహితన్తి దట్ఠబ్బం. పవిసిస్సామాతి ఏత్థ గహేత్వా ‘‘గన్త్వా’’తి పాఠసేసో, అసమన్నాహారో వా తస్సా ఇత్థియా తస్మిం గామే సన్నిహితభావం అజానన్తో వా ‘‘ఏహావుసో, గామం వా నిగమం వా పిణ్డాయ పవిసిస్సామా’’తి భిక్ఖుం గహేత్వా గన్త్వాతి అత్థో. యం కిఞ్చి ఆమిసన్తి యాగుఆదికం యం కిఞ్చి ఆమిసం. ఉయ్యోజేయ్యాతి అత్తనో కీళానురూపం ఇత్థిం దిస్వా ఉయ్యోజేయ్య పహిణేయ్య. తేనాహ ‘‘మాతుగామేన సద్ధి’’న్తిఆది. ఆదిసద్దేన వుత్తావసేసం కాయవచీద్వారవీతిక్కమం సఙ్గణ్హాతి. ‘‘గచ్ఛా’’తిఆదీని వత్వాతి ‘‘గచ్ఛావుసో, న మే తయా సద్ధిం కథా వా నిసజ్జా వా ఫాసు హోతి, ఏకకస్స మే కథా వా నిసజ్జా వా ఫాసు హోతీ’’తి (పాచి॰ ౨౭౫) వత్వా. ఏతం అనాచారమేవాతి ఏతం యథావుత్తం హసనాదిఅనాచారమేవ. న అఞ్ఞం పతిరూపం కారణన్తి ఠపేత్వా వుత్తప్పకారం అనాచారం ఉభిన్నం ఏకతో న యాపనాదిం అఞ్ఞం పతిరూపకారణం పచ్చయం కరిత్వా న హోతీతి అత్థో. అస్సాతి ఉయ్యోజకస్స. సోతి యో ఉయ్యోజితో, సో.

    Gāmaṃ vā nigamaṃ vāti ettha nagarampi gāmaggahaṇeneva gahitanti daṭṭhabbaṃ. Pavisissāmāti ettha gahetvā ‘‘gantvā’’ti pāṭhaseso, asamannāhāro vā tassā itthiyā tasmiṃ gāme sannihitabhāvaṃ ajānanto vā ‘‘ehāvuso, gāmaṃ vā nigamaṃ vā piṇḍāya pavisissāmā’’ti bhikkhuṃ gahetvā gantvāti attho. Yaṃ kiñci āmisanti yāguādikaṃ yaṃ kiñci āmisaṃ. Uyyojeyyāti attano kīḷānurūpaṃ itthiṃ disvā uyyojeyya pahiṇeyya. Tenāha ‘‘mātugāmena saddhi’’ntiādi. Ādisaddena vuttāvasesaṃ kāyavacīdvāravītikkamaṃ saṅgaṇhāti. ‘‘Gacchā’’tiādīni vatvāti ‘‘gacchāvuso, na me tayā saddhiṃ kathā vā nisajjā vā phāsu hoti, ekakassa me kathā vā nisajjā vā phāsu hotī’’ti (pāci. 275) vatvā. Etaṃ anācāramevāti etaṃ yathāvuttaṃ hasanādianācārameva. Na aññaṃ patirūpaṃ kāraṇanti ṭhapetvā vuttappakāraṃ anācāraṃ ubhinnaṃ ekato na yāpanādiṃ aññaṃ patirūpakāraṇaṃ paccayaṃ karitvā na hotīti attho. Assāti uyyojakassa. Soti yo uyyojito, so.

    అనుపసమ్పన్నేతి సామణేరే. సోవ ఇధ అనుపసమ్పన్నోతి అధిప్పేతోతి వదన్తి. ఉభిన్నమ్పీతి ఉపసమ్పన్నస్స వా అనుపసమ్పన్నస్స వాతి ద్విన్నమ్పి. కలిసాసనారోపనేతి (పాచి॰ అట్ఠ॰ ౨౭౭) కలీతి కోధో, తస్స సాసనం ఆణం కలిసాసనం , తస్సారోపనేతి అత్థో, ‘‘అప్పేవ నామ ఇమినాపి ఉబ్బాళ్హో పక్కమేయ్యా’’తి కోధవసేన ఠాననిసజ్జాదీసు దోసం దస్సేత్వా ‘‘పస్సథ భో ఇమస్స ఠానం నిసజ్జం ఆలోకితం విలోకితం, ఖాణు వియ తిట్ఠతి, సునఖో వియ నిసీదతి, మక్కటో వియ ఇతో చితో చ విలోకేతీ’’తి ఏవం అమనాపవచనస్స భణనేతి వుత్తం హోతి. సుద్ధచిత్తేన పనేవం భణనే దోసో నత్థి. ఏవమాదీహీతి ఏత్థ ఆదిసద్దేన ‘‘మహగ్ఘం భణ్డం పస్సిత్వా లోభధమ్మం ఉప్పాదేస్సతీ’’తి ఉయ్యోజేతి, ‘‘మాతుగామం పస్సిత్వా అనభిరతిం ఉప్పాదేస్సతీ’’తి ఉయ్యోజేతి, ‘‘గిలానస్స వా ఓహియ్యకస్స వా విహారపాలస్స వా యాగుం వా భత్తం వా ఖాదనీయం వా నీహరా’’తి ఉయ్యోజేతి, ‘‘న అనాచారం ఆచరితుకామో సతి కరణీయే ఉయ్యోజేతీ’’తి (పాచి॰ ౨౭౮) ఏతేసం గహణం.

    Anupasampanneti sāmaṇere. Sova idha anupasampannoti adhippetoti vadanti. Ubhinnampīti upasampannassa vā anupasampannassa vāti dvinnampi. Kalisāsanāropaneti (pāci. aṭṭha. 277) kalīti kodho, tassa sāsanaṃ āṇaṃ kalisāsanaṃ, tassāropaneti attho, ‘‘appeva nāma imināpi ubbāḷho pakkameyyā’’ti kodhavasena ṭhānanisajjādīsu dosaṃ dassetvā ‘‘passatha bho imassa ṭhānaṃ nisajjaṃ ālokitaṃ vilokitaṃ, khāṇu viya tiṭṭhati, sunakho viya nisīdati, makkaṭo viya ito cito ca viloketī’’ti evaṃ amanāpavacanassa bhaṇaneti vuttaṃ hoti. Suddhacittena panevaṃ bhaṇane doso natthi. Evamādīhīti ettha ādisaddena ‘‘mahagghaṃ bhaṇḍaṃ passitvā lobhadhammaṃ uppādessatī’’ti uyyojeti, ‘‘mātugāmaṃ passitvā anabhiratiṃ uppādessatī’’ti uyyojeti, ‘‘gilānassa vā ohiyyakassa vā vihārapālassa vā yāguṃ vā bhattaṃ vā khādanīyaṃ vā nīharā’’ti uyyojeti, ‘‘na anācāraṃ ācaritukāmo sati karaṇīye uyyojetī’’ti (pāci. 278) etesaṃ gahaṇaṃ.

    ఉయ్యోజనసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Uyyojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact