| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / કઙ્ખાવિતરણી-અભિનવ-ટીકા • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
૮. ઉય્યુત્તસેનાસિક્ખાપદવણ્ણના
8. Uyyuttasenāsikkhāpadavaṇṇanā
ચતુરઙ્ગિનિન્તિ હત્થિઅસ્સરથપત્તીતિ ચત્તારિ અઙ્ગાનિ એતિસ્સાતિ ચતુરઙ્ગિની, તં ચતુરઙ્ગિનિં. ‘‘દ્વાદસપુરિસો હત્થી, તિપુરિસો અસ્સો, ચતુપુરિસો રથો, ચત્તારો પુરિસા સરહત્થા પત્તી’’તિ (પાચિ॰ ૩૧૪) અયં પચ્છિમકોટિયા ચતુરઙ્ગસમન્નાગતા સેના નામ, ઈદિસં સેનન્તિ અત્થો. તં પન વિજહિત્વાતિ કેનચિ અન્તરિતા વા નિન્નં ઓરુળ્હા વા ન દિસ્સતિ, ઇધ ઠત્વાન સક્કા દટ્ઠુન્તિ તં દસ્સનૂપચારં વિજહિત્વા અઞ્ઞં ઠાનં ગન્ત્વા.
Caturaṅgininti hatthiassarathapattīti cattāri aṅgāni etissāti caturaṅginī, taṃ caturaṅginiṃ. ‘‘Dvādasapuriso hatthī, tipuriso asso, catupuriso ratho, cattāro purisā sarahatthā pattī’’ti (pāci. 314) ayaṃ pacchimakoṭiyā caturaṅgasamannāgatā senā nāma, īdisaṃ senanti attho. Taṃ pana vijahitvāti kenaci antaritā vā ninnaṃ oruḷhā vā na dissati, idha ṭhatvāna sakkā daṭṭhunti taṃ dassanūpacāraṃ vijahitvā aññaṃ ṭhānaṃ gantvā.
સેનાદસ્સનવત્થુસ્મિન્તિ સેનં દસ્સનાય ગમનવત્થુસ્મિં. અયમેવ વા પાઠો. હત્થિઆદીસુ એકમેકન્તિ હત્થિઆદીસુ ચતૂસુ અઙ્ગેસુ એકમેકં, અન્તમસો એકપુરિસારુળ્હહત્થિમ્પિ એકમ્પિ સરહત્થં પુરિસન્તિ અત્થો. અનુય્યુત્તા નામ રાજા ઉય્યાનં વા નદિં વા ગચ્છતિ, એવં અનુય્યુત્તા હોતિ. તથારૂપપ્પચ્ચયેતિ ‘‘માતુલો સેનાય ગિલાનો હોતી’’તિઆદિકે (પાચિ॰ ૩૧૨) અનુરૂપકારણે સતિ. આપદાસૂતિ જીવિતબ્રહ્મચરિયન્તરાયેસુ ‘‘એત્થ ગતો મુચ્ચિસ્સામી’’તિ ગચ્છતો અનાપત્તિ.
Senādassanavatthusminti senaṃ dassanāya gamanavatthusmiṃ. Ayameva vā pāṭho. Hatthiādīsu ekamekanti hatthiādīsu catūsu aṅgesu ekamekaṃ, antamaso ekapurisāruḷhahatthimpi ekampi sarahatthaṃ purisanti attho. Anuyyuttā nāma rājā uyyānaṃ vā nadiṃ vā gacchati, evaṃ anuyyuttā hoti. Tathārūpappaccayeti ‘‘mātulo senāya gilāno hotī’’tiādike (pāci. 312) anurūpakāraṇe sati. Āpadāsūti jīvitabrahmacariyantarāyesu ‘‘ettha gato muccissāmī’’ti gacchato anāpatti.
ઉય્યુત્તસેનાસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Uyyuttasenāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
