Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೭. ವಚ್ಛಗೋತ್ತಸುತ್ತಂ
7. Vacchagottasuttaṃ
೫೮. ಅಥ ಖೋ ವಚ್ಛಗೋತ್ತೋ 1 ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ವಚ್ಛಗೋತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸುತಂ ಮೇತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಮಯ್ಹಮೇವ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ , ನಾಞ್ಞೇಸಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ; ಮಯ್ಹಮೇವ ಸಾವಕಾನಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ಸಾವಕಾನಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ; ಮಯ್ಹಮೇವ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ; ಮಯ್ಹಮೇವ ಸಾವಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ಸಾವಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲ’ನ್ತಿ। ಯೇ ತೇ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಏವಮಾಹಂಸು ‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ ಮಯ್ಹಮೇವ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಮಯ್ಹಮೇವ ಸಾವಕಾನಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ಸಾವಕಾನಂ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಮಯ್ಹಮೇವ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ। ಮಯ್ಹಮೇವ ಸಾವಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ, ನಾಞ್ಞೇಸಂ ಸಾವಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲ’ನ್ತಿ। ಕಚ್ಚಿ ತೇ ಭೋತೋ ಗೋತಮಸ್ಸ ವುತ್ತವಾದಿನೋ ಚ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಅಭೂತೇನ ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖನ್ತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚಾನುಧಮ್ಮಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತಿ, ನ ಚ ಕೋಚಿ ಸಹಧಮ್ಮಿಕೋ ವಾದಾನುಪಾತೋ 2 ಗಾರಯ್ಹಂ ಠಾನಂ ಆಗಚ್ಛತಿ? ಅನಬ್ಭಕ್ಖಾತುಕಾಮಾ ಹಿ ಮಯಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮ’’ನ್ತಿ।
58. Atha kho vacchagotto 3 paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami ; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vacchagotto paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bho gotama, samaṇo gotamo evamāha – ‘mayhameva dānaṃ dātabbaṃ , nāññesaṃ dānaṃ dātabbaṃ; mayhameva sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ; mayhameva dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ; mayhameva sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti. Ye te, bho gotama, evamāhaṃsu ‘samaṇo gotamo evamāha mayhameva dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ dānaṃ dātabbaṃ. Mayhameva sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dānaṃ dātabbaṃ. Mayhameva dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ. Mayhameva sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphalaṃ, nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti. Kacci te bhoto gotamassa vuttavādino ca bhavantaṃ gotamaṃ abhūtena abbhācikkhanti, dhammassa cānudhammaṃ byākaronti, na ca koci sahadhammiko vādānupāto 4 gārayhaṃ ṭhānaṃ āgacchati? Anabbhakkhātukāmā hi mayaṃ bhavantaṃ gotama’’nti.
‘‘ಯೇ ತೇ, ವಚ್ಛ, ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ – ಮಯ್ಹಮೇವ ದಾನಂ ದಾತಬ್ಬಂ…ಪೇ॰… ನಾಞ್ಞೇಸಂ ಸಾವಕಾನಂ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲ’ನ್ತಿ ನ ಮೇ ತೇ ವುತ್ತವಾದಿನೋ। ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖನ್ತಿ ಚ ಪನ ಮಂ 5 ಅಸತಾ ಅಭೂತೇನ। ಯೋ ಖೋ, ವಚ್ಛ, ಪರಂ ದಾನಂ ದದನ್ತಂ ವಾರೇತಿ ಸೋ ತಿಣ್ಣಂ ಅನ್ತರಾಯಕರೋ ಹೋತಿ, ತಿಣ್ಣಂ ಪಾರಿಪನ್ಥಿಕೋ। ಕತಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ? ದಾಯಕಸ್ಸ ಪುಞ್ಞನ್ತರಾಯಕರೋ ಹೋತಿ, ಪಟಿಗ್ಗಾಹಕಾನಂ ಲಾಭನ್ತರಾಯಕರೋ ಹೋತಿ, ಪುಬ್ಬೇವ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಅತ್ತಾ ಖತೋ ಚ ಹೋತಿ ಉಪಹತೋ ಚ। ಯೋ ಖೋ, ವಚ್ಛ, ಪರಂ ದಾನಂ ದದನ್ತಂ ವಾರೇತಿ ಸೋ ಇಮೇಸಂ ತಿಣ್ಣಂ ಅನ್ತರಾಯಕರೋ ಹೋತಿ, ತಿಣ್ಣಂ ಪಾರಿಪನ್ಥಿಕೋ।
‘‘Ye te, vaccha, evamāhaṃsu – ‘samaṇo gotamo evamāha – mayhameva dānaṃ dātabbaṃ…pe… nāññesaṃ sāvakānaṃ dinnaṃ mahapphala’nti na me te vuttavādino. Abbhācikkhanti ca pana maṃ 6 asatā abhūtena. Yo kho, vaccha, paraṃ dānaṃ dadantaṃ vāreti so tiṇṇaṃ antarāyakaro hoti, tiṇṇaṃ pāripanthiko. Katamesaṃ tiṇṇaṃ? Dāyakassa puññantarāyakaro hoti, paṭiggāhakānaṃ lābhantarāyakaro hoti, pubbeva kho panassa attā khato ca hoti upahato ca. Yo kho, vaccha, paraṃ dānaṃ dadantaṃ vāreti so imesaṃ tiṇṇaṃ antarāyakaro hoti, tiṇṇaṃ pāripanthiko.
‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಪನ, ವಚ್ಛ, ಏವಂ ವದಾಮಿ – ಯೇ ಹಿ ತೇ ಚನ್ದನಿಕಾಯ ವಾ ಓಲಿಗಲ್ಲೇ ವಾ ಪಾಣಾ, ತತ್ರಪಿ ಯೋ ಥಾಲಿಧೋವನಂ 7 ವಾ ಸರಾವಧೋವನಂ ವಾ ಛಡ್ಡೇತಿ – ಯೇ ತತ್ಥ ಪಾಣಾ ತೇ ತೇನ ಯಾಪೇನ್ತೂತಿ, ತತೋ ನಿದಾನಮ್ಪಾಹಂ, ವಚ್ಛ, ಪುಞ್ಞಸ್ಸ ಆಗಮಂ ವದಾಮಿ। ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ಮನುಸ್ಸಭೂತೇ! ಅಪಿ ಚಾಹಂ, ವಚ್ಛ, ಸೀಲವತೋ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲಂ ವದಾಮಿ, ನೋ ತಥಾ ದುಸ್ಸೀಲಸ್ಸ, ಸೋ ಚ ಹೋತಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗವಿಪ್ಪಹೀನೋ ಪಞ್ಚಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತೋ।
‘‘Ahaṃ kho pana, vaccha, evaṃ vadāmi – ye hi te candanikāya vā oligalle vā pāṇā, tatrapi yo thālidhovanaṃ 8 vā sarāvadhovanaṃ vā chaḍḍeti – ye tattha pāṇā te tena yāpentūti, tato nidānampāhaṃ, vaccha, puññassa āgamaṃ vadāmi. Ko pana vādo manussabhūte! Api cāhaṃ, vaccha, sīlavato dinnaṃ mahapphalaṃ vadāmi, no tathā dussīlassa, so ca hoti pañcaṅgavippahīno pañcaṅgasamannāgato.
‘‘ಕತಮಾನಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗಾನಿ ಪಹೀನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ? ಕಾಮಚ್ಛನ್ದೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ, ಬ್ಯಾಪಾದೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ , ಥಿನಮಿದ್ಧಂ ಪಹೀನಂ ಹೋತಿ, ಉದ್ಧಚ್ಚಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಪಹೀನಂ ಹೋತಿ, ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಪಹೀನಾ ಹೋತಿ। ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗಾನಿ ವಿಪ್ಪಹೀನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ।
‘‘Katamāni pañcaṅgāni pahīnāni honti? Kāmacchando pahīno hoti, byāpādo pahīno hoti , thinamiddhaṃ pahīnaṃ hoti, uddhaccakukkuccaṃ pahīnaṃ hoti, vicikicchā pahīnā hoti. Imāni pañcaṅgāni vippahīnāni honti.
‘‘ಕತಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ? ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ; ಇಮೇಹಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ। ಇತಿ ಪಞ್ಚಙ್ಗವಿಪ್ಪಹೀನೇ ಪಞ್ಚಙ್ಗಸಮನ್ನಾಗತೇ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲನ್ತಿ ವದಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘Katamehi pañcahi aṅgehi samannāgato hoti? Asekkhena sīlakkhandhena samannāgato hoti, asekkhena samādhikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena paññākkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttikkhandhena samannāgato hoti, asekkhena vimuttiñāṇadassanakkhandhena samannāgato hoti; imehi pañcahi aṅgehi samannāgato hoti. Iti pañcaṅgavippahīne pañcaṅgasamannāgate dinnaṃ mahapphalanti vadāmī’’ti.
‘‘ಇತಿ ಕಣ್ಹಾಸು ಸೇತಾಸು, ರೋಹಿಣೀಸು ಹರೀಸು ವಾ।
‘‘Iti kaṇhāsu setāsu, rohiṇīsu harīsu vā;
ಕಮ್ಮಾಸಾಸು ಸರೂಪಾಸು, ಗೋಸು ಪಾರೇವತಾಸು ವಾ॥
Kammāsāsu sarūpāsu, gosu pārevatāsu vā.
‘‘ಯಾಸು ಕಾಸುಚಿ ಏತಾಸು, ದನ್ತೋ ಜಾಯತಿ ಪುಙ್ಗವೋ।
‘‘Yāsu kāsuci etāsu, danto jāyati puṅgavo;
ಧೋರಯ್ಹೋ ಬಲಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಕಲ್ಯಾಣಜವನಿಕ್ಕಮೋ।
Dhorayho balasampanno, kalyāṇajavanikkamo;
ತಮೇವ ಭಾರೇ ಯುಞ್ಜನ್ತಿ, ನಾಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಪರಿಕ್ಖರೇ॥
Tameva bhāre yuñjanti, nāssa vaṇṇaṃ parikkhare.
‘‘ಏವಮೇವಂ ಮನುಸ್ಸೇಸು, ಯಸ್ಮಿಂ ಕಸ್ಮಿಞ್ಚಿ ಜಾತಿಯೇ।
‘‘Evamevaṃ manussesu, yasmiṃ kasmiñci jātiye;
ಖತ್ತಿಯೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ವೇಸ್ಸೇ, ಸುದ್ದೇ ಚಣ್ಡಾಲಪುಕ್ಕುಸೇ॥
Khattiye brāhmaṇe vesse, sudde caṇḍālapukkuse.
‘‘ಯಾಸು ಕಾಸುಚಿ ಏತಾಸು, ದನ್ತೋ ಜಾಯತಿ ಸುಬ್ಬತೋ।
‘‘Yāsu kāsuci etāsu, danto jāyati subbato;
ಧಮ್ಮಟ್ಠೋ ಸೀಲಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಸಚ್ಚವಾದೀ ಹಿರೀಮನೋ॥
Dhammaṭṭho sīlasampanno, saccavādī hirīmano.
‘‘ಪಹೀನಜಾತಿಮರಣೋ, ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಸ್ಸ ಕೇವಲೀ।
‘‘Pahīnajātimaraṇo, brahmacariyassa kevalī;
ಪನ್ನಭಾರೋ ವಿಸಂಯುತ್ತೋ, ಕತಕಿಚ್ಚೋ ಅನಾಸವೋ॥
Pannabhāro visaṃyutto, katakicco anāsavo.
‘‘ಪಾರಗೂ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಾನಂ, ಅನುಪಾದಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋ।
‘‘Pāragū sabbadhammānaṃ, anupādāya nibbuto;
‘‘ಬಾಲಾ ಚ ಅವಿಜಾನನ್ತಾ, ದುಮ್ಮೇಧಾ ಅಸ್ಸುತಾವಿನೋ।
‘‘Bālā ca avijānantā, dummedhā assutāvino;
ಬಹಿದ್ಧಾ ದೇನ್ತಿ ದಾನಾನಿ, ನ ಹಿ ಸನ್ತೇ ಉಪಾಸರೇ॥
Bahiddhā denti dānāni, na hi sante upāsare.
‘‘ಯೇ ಚ ಸನ್ತೇ ಉಪಾಸನ್ತಿ, ಸಪ್ಪಞ್ಞೇ ಧೀರಸಮ್ಮತೇ।
‘‘Ye ca sante upāsanti, sappaññe dhīrasammate;
ಸದ್ಧಾ ಚ ನೇಸಂ ಸುಗತೇ, ಮೂಲಜಾತಾ ಪತಿಟ್ಠಿತಾ॥
Saddhā ca nesaṃ sugate, mūlajātā patiṭṭhitā.
‘‘ದೇವಲೋಕಞ್ಚ ತೇ ಯನ್ತಿ, ಕುಲೇ ವಾ ಇಧ ಜಾಯರೇ।
‘‘Devalokañca te yanti, kule vā idha jāyare;
ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ನಿಬ್ಬಾನಂ, ಅಧಿಗಚ್ಛನ್ತಿ ಪಣ್ಡಿತಾ’’ತಿ॥ ಸತ್ತಮಂ।
Anupubbena nibbānaṃ, adhigacchanti paṇḍitā’’ti. sattamaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೭. ವಚ್ಛಗೋತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Vacchagottasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೭. ವಚ್ಛಗೋತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7. Vacchagottasuttavaṇṇanā