Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya |
၁၀. ဝာဒတ္ထိကသုတ္တံ
10. Vādatthikasuttaṃ
၁၁၁၀. ‘‘ယော ဟိ ကောစိ, ဘိက္ခဝေ, ဘိက္ခု ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ပေ.။ ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ, ပုရတ္ထိမာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ဝာဒတ္ထိကော ဝာဒဂဝေသီ – ‘ဝာဒမသ္သ အာရောပေသ္သာမီ’တိ, တံ ဝတ သဟဓမ္မေန သင္ကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပစာလေသ္သတိ ဝာတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ပစ္ဆိမာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဥတ္တရာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဒက္ခိဏာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ဝာဒတ္ထိကော ဝာဒဂဝေသီ – ‘ဝာဒမသ္သ အာရောပေသ္သာမီ’တိ, တံ ဝတ သဟဓမ္မေန သင္ကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပစာလေသ္သတိ ဝာတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။
1110. ‘‘Yo hi koci, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti, puratthimāya cepi disāya āgaccheyya samaṇo vā brāhmaṇo vā vādatthiko vādagavesī – ‘vādamassa āropessāmī’ti, taṃ vata sahadhammena saṅkampessati vā sampakampessati vā sampacālessati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Pacchimāya cepi disāya…pe… uttarāya cepi disāya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya samaṇo vā brāhmaṇo vā vādatthiko vādagavesī – ‘vādamassa āropessāmī’ti, taṃ vata sahadhammena saṅkampessati vā sampakampessati vā sampacālessati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘သေယ္ယထာပိ, ဘိက္ခဝေ, သိလာယူပော သောဠသ ကုက္ကုကော။ တသ္သသ္သု အဋ္ဌ ကုက္ကု ဟေဋ္ဌာ နေမင္ဂမာ, အဋ္ဌ ကုက္ကု ဥပရိနေမသ္သ။ ပုရတ္ထိမာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဘုသာ ဝာတဝုဋ္ဌိ, နေဝ သင္ကမ္ပေယ္ယ န သမ္ပကမ္ပေယ္ယ န သမ္ပစာလေယ္ယ; ပစ္ဆိမာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဥတ္တရာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဒက္ခိဏာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ ဘုသာ ဝာတဝုဋ္ဌိ, နေဝ သင္ကမ္ပေယ္ယ န သမ္ပကမ္ပေယ္ယ န သမ္ပစာလေယ္ယ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? ဂမ္ဘီရတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, နေမသ္သ သုနိခာတတ္တာ သိလာယူပသ္သ။ ဧဝမေဝ ခော, ဘိက္ခဝေ, ယော ဟိ ကောစိ ဘိက္ခု ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ။ပေ.။ ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယထာဘူတံ ပဇာနာတိ; ပုရတ္ထိမာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ဝာဒတ္ထိကော ဝာဒဂဝေသီ ‘ဝာဒမသ္သ အာရောပေသ္သာမီ’တိ, တံ ဝတ သဟဓမ္မေန သင္ကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပစာလေသ္သတိ ဝာတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ ပစ္ဆိမာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဥတ္တရာယ စေပိ ဒိသာယ။ပေ.။ ဒက္ခိဏာယ စေပိ ဒိသာယ အာဂစ္ဆေယ္ယ သမဏော ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏော ဝာ ဝာဒတ္ထိကော ဝာဒဂဝေသီ – ‘ဝာဒမသ္သ အာရောပေသ္သာမီ’တိ, တံ ဝတ သဟဓမ္မေန သင္ကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပကမ္ပေသ္သတိ ဝာ သမ္ပစာလေသ္သတိ ဝာတိ – နေတံ ဌာနံ ဝိဇ္ဇတိ။ တံ ကိသ္သ ဟေတု? သုဒိဋ္ဌတ္တာ, ဘိက္ခဝေ, စတုန္နံ အရိယသစ္စာနံ။ ကတမေသံ စတုန္နံ? ဒုက္ခသ္သ အရိယသစ္စသ္သ။ပေ.။ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနိယာ ပဋိပဒာယ အရိယသစ္စသ္သ။
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, silāyūpo soḷasa kukkuko. Tassassu aṭṭha kukku heṭṭhā nemaṅgamā, aṭṭha kukku uparinemassa. Puratthimāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva saṅkampeyya na sampakampeyya na sampacāleyya; pacchimāya cepi disāya…pe… uttarāya cepi disāya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya bhusā vātavuṭṭhi, neva saṅkampeyya na sampakampeyya na sampacāleyya. Taṃ kissa hetu? Gambhīrattā, bhikkhave, nemassa sunikhātattā silāyūpassa. Evameva kho, bhikkhave, yo hi koci bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti; puratthimāya cepi disāya āgaccheyya samaṇo vā brāhmaṇo vā vādatthiko vādagavesī ‘vādamassa āropessāmī’ti, taṃ vata sahadhammena saṅkampessati vā sampakampessati vā sampacālessati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Pacchimāya cepi disāya…pe… uttarāya cepi disāya…pe… dakkhiṇāya cepi disāya āgaccheyya samaṇo vā brāhmaṇo vā vādatthiko vādagavesī – ‘vādamassa āropessāmī’ti, taṃ vata sahadhammena saṅkampessati vā sampakampessati vā sampacālessati vāti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati. Taṃ kissa hetu? Sudiṭṭhattā, bhikkhave, catunnaṃ ariyasaccānaṃ. Katamesaṃ catunnaṃ? Dukkhassa ariyasaccassa…pe… dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ariyasaccassa.
‘‘တသ္မာတိဟ , ဘိက္ခဝေ, ‘ဣဒံ ဒုက္ခ’န္တိ ယောဂော ကရဏီယော။ပေ.။ ‘အယံ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနီ ပဋိပဒာ’တိ ယောဂော ကရဏီယော’’တိ။ ဒသမံ။
‘‘Tasmātiha , bhikkhave, ‘idaṃ dukkha’nti yogo karaṇīyo…pe… ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yogo karaṇīyo’’ti. Dasamaṃ.
သီသပာဝနဝဂ္ဂော စတုတ္ထော။
Sīsapāvanavaggo catuttho.
တသ္သုဒ္ဒာနံ –
Tassuddānaṃ –
သီသပာ ခဒိရော ဒဏ္ဍော၊ စေလာ သတ္တိသတေန စ။
Sīsapā khadiro daṇḍo, celā sattisatena ca;
ပာဏာ သုရိယူပမာ ဒ္ဝေဓာ၊ ဣန္ဒခီလော စ ဝာဒိနောတိ။
Pāṇā suriyūpamā dvedhā, indakhīlo ca vādinoti.
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဝာဒတ္ထိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Vādatthikasuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဝာဒတ္ထိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Vādatthikasuttavaṇṇanā