Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరగాథా-అట్ఠకథా • Theragāthā-aṭṭhakathā |
౧౦. వడ్ఢమానత్థేరగాథావణ్ణనా
10. Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā
సత్తియా వియ ఓమట్ఠోతి ఆయస్మతో వడ్ఢమానత్థేరస్స గాథా. కా ఉప్పత్తి? అయమ్పి కిర పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో ఇతో ద్వేనవుతే కప్పే తిస్సస్స భగవతో కాలే కులగేహే నిబ్బత్తిత్వా విఞ్ఞుతం పత్తో తిస్సం భగవన్తం పిణ్డాయ చరన్తం దిస్వా పసన్నమానసో సుపరిపక్కాని వణ్టతో ముత్తాని అమ్బఫలాని అదాసి. సో తేన పుఞ్ఞకమ్మేన దేవలోకే నిబ్బత్తో అపరాపరం పుఞ్ఞకమ్మాని ఉపచినన్తో ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే వేసాలియం లిచ్ఛవిరాజకులే నిబ్బత్తి, వడ్ఢమానోతిస్స నామం అహోసి. సో వయప్పత్తో సద్ధో పసన్నో దాయకో దానరతో కారకో సఙ్ఘుపట్ఠాకో హుత్వా తథారూపే అపరాధే సత్థారా పత్తనిక్కుజ్జనకమ్మే కారాపితే అగ్గిం అక్కన్తో వియ సఙ్ఘం ఖమాపేత్వా కమ్మం పటిప్పస్సమ్భేత్వా సఞ్జాతసంవేగో పబ్బజి, పబ్బజిత్వా పన థినమిద్ధాభిభూతో విహాసి. తం సత్థా సంవేజేన్తో ‘‘సత్తియా వియ ఓమట్ఠో’’తి గాథం అభాసి.
Sattiyāviya omaṭṭhoti āyasmato vaḍḍhamānattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi kira purimabuddhesu katādhikāro ito dvenavute kappe tissassa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto tissaṃ bhagavantaṃ piṇḍāya carantaṃ disvā pasannamānaso suparipakkāni vaṇṭato muttāni ambaphalāni adāsi. So tena puññakammena devaloke nibbatto aparāparaṃ puññakammāni upacinanto imasmiṃ buddhuppāde vesāliyaṃ licchavirājakule nibbatti, vaḍḍhamānotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto saddho pasanno dāyako dānarato kārako saṅghupaṭṭhāko hutvā tathārūpe aparādhe satthārā pattanikkujjanakamme kārāpite aggiṃ akkanto viya saṅghaṃ khamāpetvā kammaṃ paṭippassambhetvā sañjātasaṃvego pabbaji, pabbajitvā pana thinamiddhābhibhūto vihāsi. Taṃ satthā saṃvejento ‘‘sattiyā viya omaṭṭho’’ti gāthaṃ abhāsi.
౪౦. తత్థ భవరాగప్పహానాయాతి భవరాగస్స రూపరాగస్స అరూపరాగస్స చ పజహనత్థాయ. యదిపి అజ్ఝత్తసంయోజనాని అప్పహాయ బహిద్ధసంయోజనానం పహానం నామ నత్థి, నానన్తరికభావతో పన ఉద్ధమ్భాగియసంయోజనప్పహానవచనేన ఓరమ్భాగియసంయోజనప్పహానమ్పి వుత్తమేవ హోతి. యస్మా వా సముచ్ఛిన్నోరమ్భాగియసంయోజనానమ్పి కేసఞ్చి అరియానం ఉద్ధమ్భాగియసంయోజనాని దుప్పహేయ్యాని హోన్తి, తస్మా సుప్పహేయ్యతో దుప్పహేయ్యమేవ దస్సేన్తో భగవా భవరాగప్పహానసీసేన సబ్బస్సాపి ఉద్ధమ్భాగియసంయోజనస్స పహానమాహ. థేరస్స ఏవ వా అజ్ఝాసయవసేనేవం వుత్తం. సేసం వుత్తనయమేవ.
40. Tattha bhavarāgappahānāyāti bhavarāgassa rūparāgassa arūparāgassa ca pajahanatthāya. Yadipi ajjhattasaṃyojanāni appahāya bahiddhasaṃyojanānaṃ pahānaṃ nāma natthi, nānantarikabhāvato pana uddhambhāgiyasaṃyojanappahānavacanena orambhāgiyasaṃyojanappahānampi vuttameva hoti. Yasmā vā samucchinnorambhāgiyasaṃyojanānampi kesañci ariyānaṃ uddhambhāgiyasaṃyojanāni duppaheyyāni honti, tasmā suppaheyyato duppaheyyameva dassento bhagavā bhavarāgappahānasīsena sabbassāpi uddhambhāgiyasaṃyojanassa pahānamāha. Therassa eva vā ajjhāsayavasenevaṃ vuttaṃ. Sesaṃ vuttanayameva.
వడ్ఢమానత్థేరగాథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Vaḍḍhamānattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
చతుత్థవగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Catutthavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / థేరగాథాపాళి • Theragāthāpāḷi / ౧౦. వడ్ఢమానత్థేరగాథా • 10. Vaḍḍhamānattheragāthā