Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૫. વજિરૂપમસુત્તવણ્ણના
5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā
૨૫. પઞ્ચમે અરુઇતિ પુરાણં દુટ્ઠવણં વુચ્ચતિ. ક-કારો પદસન્ધિકરોતિ અરુકૂપમં ચિત્તં એતસ્સાતિ અરુકૂપમચિત્તો અપ્પમત્તકસ્સપિ દુક્ખસ્સ અસહનતો. સેસપદદ્વયેપિ એસેવ નયો. ઇત્તરકાલોભાસેનાતિ પરિત્તમેવ કાલો ઞાણોભાસવિરહેન. લગતીતિ કોધાસઙ્ગવસેન કુપ્પન્તો પુગ્ગલો સમ્મુખા, ‘‘કિં વદસી’’તિઆદિના પરમ્મુખા ચ ઉપનય્હનવસેન લગતિ, ન તણ્હાસઙ્ગવસેન. કુપ્પતીતિ કુજ્ઝતિ. બ્યાપજ્જતીતિ વિપન્નચિત્તો હોતિ. થદ્ધભાવં આપજ્જતિ ઈસકમ્પિ મુદુત્તાભાવતો. દુટ્ઠારુકોતિ મંસલોહિતાનં દુટ્ઠભાવેન પકતિભાવં જહિત્વા ઠિતો દુટ્ઠવણો. ‘‘દુટ્ઠારુતા’’તિપિ પઠન્તિ, તત્થાપિ તાકારો પદસન્ધિકરો.
25. Pañcame aruiti purāṇaṃ duṭṭhavaṇaṃ vuccati. Ka-kāro padasandhikaroti arukūpamaṃ cittaṃ etassāti arukūpamacitto appamattakassapi dukkhassa asahanato. Sesapadadvayepi eseva nayo. Ittarakālobhāsenāti parittameva kālo ñāṇobhāsavirahena. Lagatīti kodhāsaṅgavasena kuppanto puggalo sammukhā, ‘‘kiṃ vadasī’’tiādinā parammukhā ca upanayhanavasena lagati, na taṇhāsaṅgavasena. Kuppatīti kujjhati. Byāpajjatīti vipannacitto hoti. Thaddhabhāvaṃ āpajjati īsakampi muduttābhāvato. Duṭṭhārukoti maṃsalohitānaṃ duṭṭhabhāvena pakatibhāvaṃ jahitvā ṭhito duṭṭhavaṇo. ‘‘Duṭṭhārutā’’tipi paṭhanti, tatthāpi tākāro padasandhikaro.
તસ્સાતિ દુટ્ઠારુકસ્સ. સવનન્તિ અસુચિવિસન્દનં. ઉદ્ધુમાતસ્સ વિયાતિ કોધેન ઉદ્ધં ઉદ્ધં ધુમાતકસ્સ વિય કોધૂપાયાસસ્સ અવિસ્સજ્જનતો. ચણ્ડિકતસ્સાતિ કુપિતસ્સ. એત્થ ચ કિઞ્ચાપિ હેટ્ઠિમમગ્ગવજ્ઝાપિ કિલેસા તેહિ અનુપ્પત્તિધમ્મતં આપાદિતત્તા સમુચ્છિન્ના, તથાપિ તસ્મિં સન્તાને અગ્ગમગ્ગસ્સ અનુપ્પન્નત્તા તત્થ અપ્પહીનાપિ કિલેસા અત્થેવાતિ કત્વા તેસં ઞાણાનં વિજ્જૂપમતા વુત્તા, ન તેહિ મગ્ગેહિ પહીનાનં કિલેસાનં અત્થિભાવતોતિ દટ્ઠબ્બં.
Tassāti duṭṭhārukassa. Savananti asucivisandanaṃ. Uddhumātassa viyāti kodhena uddhaṃ uddhaṃ dhumātakassa viya kodhūpāyāsassa avissajjanato. Caṇḍikatassāti kupitassa. Ettha ca kiñcāpi heṭṭhimamaggavajjhāpi kilesā tehi anuppattidhammataṃ āpāditattā samucchinnā, tathāpi tasmiṃ santāne aggamaggassa anuppannattā tattha appahīnāpi kilesā atthevāti katvā tesaṃ ñāṇānaṃ vijjūpamatā vuttā, na tehi maggehi pahīnānaṃ kilesānaṃ atthibhāvatoti daṭṭhabbaṃ.
વજિરૂપમસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vajirūpamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૫. વજિરૂપમસુત્તં • 5. Vajirūpamasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૫. વજિરૂપમસુત્તવણ્ણના • 5. Vajirūpamasuttavaṇṇanā