Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya |
નમો તસ્સ ભગવતો અરહતો સમ્માસમ્બુદ્ધસ્સ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
અઙ્ગુત્તરનિકાયો
Aṅguttaranikāyo
દુકનિપાતપાળિ
Dukanipātapāḷi
૧. પઠમપણ્ણાસકં
1. Paṭhamapaṇṇāsakaṃ
૧. કમ્મકરણવગ્ગો
1. Kammakaraṇavaggo
૧. વજ્જસુત્તં
1. Vajjasuttaṃ
૧. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ –
1. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘દ્વેમાનિ, ભિક્ખવે, વજ્જાનિ. કતમાનિ દ્વે? દિટ્ઠધમ્મિકઞ્ચ વજ્જં સમ્પરાયિકઞ્ચ વજ્જં . કતમઞ્ચ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠધમ્મિકં વજ્જં? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો પસ્સતિ ચોરં આગુચારિં રાજાનો ગહેત્વા વિવિધા કમ્મકારણા 1 કારેન્તે; કસાહિપિ તાળેન્તે, વેત્તેહિપિ તાળેન્તે, અદ્ધદણ્ડકેહિપિ તાળેન્તે, હત્થમ્પિ છિન્દન્તે, પાદમ્પિ છિન્દન્તે, હત્થપાદમ્પિ છિન્દન્તે, કણ્ણમ્પિ છિન્દન્તે, નાસમ્પિ છિન્દન્તે, કણ્ણનાસમ્પિ છિન્દન્તે, બિલઙ્ગથાલિકમ્પિ કરોન્તે, સઙ્ખમુણ્ડિકમ્પિ કરોન્તે, રાહુમુખમ્પિ કરોન્તે, જોતિમાલિકમ્પિ કરોન્તે, હત્થપજ્જોતિકમ્પિ કરોન્તે, એરકવત્તિકમ્પિ કરોન્તે, ચીરકવાસિકમ્પિ કરોન્તે, એણેય્યકમ્પિ કરોન્તે, બળિસમંસિકમ્પિ કરોન્તે, કહાપણિકમ્પિ કરોન્તે, ખારાપતચ્છિકમ્પિ 2 કરોન્તે, પલિઘપરિવત્તિકમ્પિ કરોન્તે, પલાલપીઠકમ્પિ 3 કરોન્તે, તત્તેનપિ તેલેન ઓસિઞ્ચન્તે, સુનખેહિપિ ખાદાપેન્તે, જીવન્તમ્પિ સૂલે ઉત્તાસેન્તે, અસિનાપિ સીસં છિન્દન્તે.
‘‘Dvemāni, bhikkhave, vajjāni. Katamāni dve? Diṭṭhadhammikañca vajjaṃ samparāyikañca vajjaṃ . Katamañca, bhikkhave, diṭṭhadhammikaṃ vajjaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco passati coraṃ āgucāriṃ rājāno gahetvā vividhā kammakāraṇā 4 kārente; kasāhipi tāḷente, vettehipi tāḷente, addhadaṇḍakehipi tāḷente, hatthampi chindante, pādampi chindante, hatthapādampi chindante, kaṇṇampi chindante, nāsampi chindante, kaṇṇanāsampi chindante, bilaṅgathālikampi karonte, saṅkhamuṇḍikampi karonte, rāhumukhampi karonte, jotimālikampi karonte, hatthapajjotikampi karonte, erakavattikampi karonte, cīrakavāsikampi karonte, eṇeyyakampi karonte, baḷisamaṃsikampi karonte, kahāpaṇikampi karonte, khārāpatacchikampi 5 karonte, palighaparivattikampi karonte, palālapīṭhakampi 6 karonte, tattenapi telena osiñcante, sunakhehipi khādāpente, jīvantampi sūle uttāsente, asināpi sīsaṃ chindante.
‘‘તસ્સ એવં હોતિ – ‘યથારૂપાનં ખો પાપકાનં કમ્માનં હેતુ ચોરં આગુચારિં રાજાનો ગહેત્વા વિવિધા કમ્મકારણા કારેન્તિ; કસાહિપિ તાળેન્તિ, વેત્તેહિપિ તાળેન્તિ, અદ્ધદણ્ડકેહિપિ તાળેન્તિ, હત્થમ્પિ છિન્દન્તિ, પાદમ્પિ છિન્દન્તિ, હત્થપાદમ્પિ છિન્દન્તિ, કણ્ણમ્પિ છિન્દન્તિ, નાસમ્પિ છિન્દન્તિ, કણ્ણનાસમ્પિ છિન્દન્તિ, બિલઙ્ગથાલિકમ્પિ કરોન્તિ, સઙ્ખમુણ્ડિકમ્પિ કરોન્તિ, રાહુમુખમ્પિ કરોન્તિ, જોતિમાલિકમ્પિ કરોન્તિ, હત્થપજ્જોતિકમ્પિ કરોન્તિ, એરકવત્તિકમ્પિ કરોન્તિ, ચીરકવાસિકમ્પિ કરોન્તિ, એણેય્યકમ્પિ કરોન્તિ, બળિસમંસિકમ્પિ કરોન્તિ, કહાપણિકમ્પિ કરોન્તિ, ખારાપતચ્છિકમ્પિ કરોન્તિ, પલિઘપરિવત્તિકમ્પિ કરોન્તિ, પલાલપીઠકમ્પિ કરોન્તિ, તત્તેનપિ તેલેન ઓસિઞ્ચન્તિ, સુનખેહિપિ ખાદાપેન્તિ, જીવન્તમ્પિ સૂલે ઉત્તાસેન્તિ, અસિનાપિ સીસં છિન્દન્તિ. અહઞ્ચેવ 7 ખો પન એવરૂપં પાપકમ્મં કરેય્યં, મમ્પિ રાજાનો ગહેત્વા એવરૂપા વિવિધા કમ્મકારણા કારેય્યું; કસાહિપિ તાળેય્યું…પે॰… અસિનાપિ સીસં છિન્દેય્યુ’ન્તિ. સો દિટ્ઠધમ્મિકસ્સ વજ્જસ્સ ભીતો ન પરેસં પાભતં વિલુમ્પન્તો ચરતિ. ઇદં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠધમ્મિકં વજ્જં.
‘‘Tassa evaṃ hoti – ‘yathārūpānaṃ kho pāpakānaṃ kammānaṃ hetu coraṃ āgucāriṃ rājāno gahetvā vividhā kammakāraṇā kārenti; kasāhipi tāḷenti, vettehipi tāḷenti, addhadaṇḍakehipi tāḷenti, hatthampi chindanti, pādampi chindanti, hatthapādampi chindanti, kaṇṇampi chindanti, nāsampi chindanti, kaṇṇanāsampi chindanti, bilaṅgathālikampi karonti, saṅkhamuṇḍikampi karonti, rāhumukhampi karonti, jotimālikampi karonti, hatthapajjotikampi karonti, erakavattikampi karonti, cīrakavāsikampi karonti, eṇeyyakampi karonti, baḷisamaṃsikampi karonti, kahāpaṇikampi karonti, khārāpatacchikampi karonti, palighaparivattikampi karonti, palālapīṭhakampi karonti, tattenapi telena osiñcanti, sunakhehipi khādāpenti, jīvantampi sūle uttāsenti, asināpi sīsaṃ chindanti. Ahañceva 8 kho pana evarūpaṃ pāpakammaṃ kareyyaṃ, mampi rājāno gahetvā evarūpā vividhā kammakāraṇā kāreyyuṃ; kasāhipi tāḷeyyuṃ…pe… asināpi sīsaṃ chindeyyu’nti. So diṭṭhadhammikassa vajjassa bhīto na paresaṃ pābhataṃ vilumpanto carati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhadhammikaṃ vajjaṃ.
‘‘કતમઞ્ચ, ભિક્ખવે, સમ્પરાયિકં વજ્જં? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખતિ – ‘કાયદુચ્ચરિતસ્સ ખો પન પાપકો દુક્ખો વિપાકો અભિસમ્પરાયં, વચીદુચ્ચરિતસ્સ પાપકો દુક્ખો વિપાકો અભિસમ્પરાયં, મનોદુચ્ચરિતસ્સ પાપકો દુક્ખો વિપાકો અભિસમ્પરાયં. અહઞ્ચેવ ખો પન કાયેન દુચ્ચરિતં ચરેય્યં, વાચાય દુચ્ચરિતં ચરેય્યં , મનસા દુચ્ચરિતં ચરેય્યં. કિઞ્ચ તં યાહં ન કાયસ્સ ભેદા પરં મરણા અપાયં દુગ્ગતિં વિનિપાતં નિરયં ઉપપજ્જેય્ય’ન્તિ. સો સમ્પરાયિકસ્સ વજ્જસ્સ ભીતો કાયદુચ્ચરિતં પહાય કાયસુચરિતં ભાવેતિ, વચીદુચ્ચરિતં પહાય વચીસુચરિતં ભાવેતિ, મનોદુચ્ચરિતં પહાય મનોસુચરિતં ભાવેતિ, સુદ્ધં અત્તાનં પરિહરતિ. ઇદં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, સમ્પરાયિકં વજ્જં. ‘‘ઇમાનિ ખો, ભિક્ખવે, દ્વે વજ્જાનિ. તસ્માતિહ, ભિક્ખવે, એવં સિક્ખિતબ્બં – ‘દિટ્ઠધમ્મિકસ્સ વજ્જસ્સ ભાયિસ્સામ, સમ્પરાયિકસ્સ વજ્જસ્સ ભાયિસ્સામ, વજ્જભીરુનો ભવિસ્સામ વજ્જભયદસ્સાવિનો’તિ. એવઞ્હિ વો, ભિક્ખવે, સિક્ખિતબ્બં. વજ્જભીરુનો, ભિક્ખવે, વજ્જભયદસ્સાવિનો એતં પાટિકઙ્ખં યં પરિમુચ્ચિસ્સતિ સબ્બવજ્જેહી’’તિ. પઠમં.
‘‘Katamañca, bhikkhave, samparāyikaṃ vajjaṃ? Idha, bhikkhave, ekacco iti paṭisañcikkhati – ‘kāyaduccaritassa kho pana pāpako dukkho vipāko abhisamparāyaṃ, vacīduccaritassa pāpako dukkho vipāko abhisamparāyaṃ, manoduccaritassa pāpako dukkho vipāko abhisamparāyaṃ. Ahañceva kho pana kāyena duccaritaṃ careyyaṃ, vācāya duccaritaṃ careyyaṃ , manasā duccaritaṃ careyyaṃ. Kiñca taṃ yāhaṃ na kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjeyya’nti. So samparāyikassa vajjassa bhīto kāyaduccaritaṃ pahāya kāyasucaritaṃ bhāveti, vacīduccaritaṃ pahāya vacīsucaritaṃ bhāveti, manoduccaritaṃ pahāya manosucaritaṃ bhāveti, suddhaṃ attānaṃ pariharati. Idaṃ vuccati, bhikkhave, samparāyikaṃ vajjaṃ. ‘‘Imāni kho, bhikkhave, dve vajjāni. Tasmātiha, bhikkhave, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘diṭṭhadhammikassa vajjassa bhāyissāma, samparāyikassa vajjassa bhāyissāma, vajjabhīruno bhavissāma vajjabhayadassāvino’ti. Evañhi vo, bhikkhave, sikkhitabbaṃ. Vajjabhīruno, bhikkhave, vajjabhayadassāvino etaṃ pāṭikaṅkhaṃ yaṃ parimuccissati sabbavajjehī’’ti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧. વજ્જસુત્તવણ્ણના • 1. Vajjasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧. વજ્જસુત્તવણ્ણના • 1. Vajjasuttavaṇṇanā