Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അപദാന-അട്ഠകഥാ • Apadāna-aṭṭhakathā |
൨. വക്കലിത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ
2. Vakkalittheraapadānavaṇṇanā
ദുതിയാപദാനേ ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹീതിആദികം ആയസ്മതോ വക്കലിത്ഥേരസ്സ അപദാനം. അയമ്പി ഥേരോ പുരിമജിനവരേസു കതാധികാരോ തത്ഥ തത്ഥ ഭവേ വിവട്ടൂപനിസ്സയാനി പുഞ്ഞാനി ഉപചിനന്തോ പദുമുത്തരസ്സ ഭഗവതോ കാലേ ഹംസവതീനഗരേ കുലഗേഹേ നിബ്ബത്തോ വിഞ്ഞുതം പത്തോ സത്ഥു സന്തികം ഗച്ഛന്തേഹി ഉപാസകേഹി സദ്ധിം വിഹാരം ഗന്ത്വാ പരിസപരിയന്തേ ഠിതോ ധമ്മം സുണന്തോ സത്ഥാരാ ഏകം ഭിക്ഖും സദ്ധാധിമുത്താനം അഗ്ഗട്ഠാനേ ഠപിതം ദിസ്വാ സയമ്പി തം ഠാനന്തരം പത്ഥേന്തോ സത്താഹം ബുദ്ധപ്പമുഖസ്സ ഭിക്ഖുസങ്ഘസ്സ മഹാദാനം ദത്വാ പണിധാനം അകാസി. സത്ഥാ തസ്സ അനന്തരായം ദിസ്വാ ബ്യാകരി.
Dutiyāpadāne ito satasahassamhītiādikaṃ āyasmato vakkalittherassa apadānaṃ. Ayampi thero purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbatto viññutaṃ patto satthu santikaṃ gacchantehi upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ gantvā parisapariyante ṭhito dhammaṃ suṇanto satthārā ekaṃ bhikkhuṃ saddhādhimuttānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapitaṃ disvā sayampi taṃ ṭhānantaraṃ patthento sattāhaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa mahādānaṃ datvā paṇidhānaṃ akāsi. Satthā tassa anantarāyaṃ disvā byākari.
സോ യാവജീവം കുസലം കത്വാ ദേവമനുസ്സേസു സംസരന്തോ അമ്ഹാകം ഭഗവതോ കാലേ സാവത്ഥിയം ബ്രാഹ്മണകുലേ നിബ്ബത്തി, തസ്സ വക്കലീതി നാമം കരിംസു. തത്ഥ കലീതി അപരാധതിലകാളകാദിദോസസ്സ അധിവചനം. നിദ്ധന്തസുവണ്ണപിണ്ഡസദിസതായ അപഗതോ ബ്യപഗതോ കലി ദോസോ അസ്സാതി വ-കാരാഗമം കത്വാ വക്കലീതി വുച്ചതി. സോ വുദ്ധിപ്പത്തോ തയോ വേദേ ഉഗ്ഗണ്ഹിത്വാ ബ്രാഹ്മണസിപ്പേസു നിപ്ഫത്തിം ഗതോ, സത്ഥാരം ദിസ്വാ രൂപകായസമ്പത്തിദസ്സനേന അതിത്തോ സത്ഥാരാ സദ്ധിംയേവ വിചരതി. ‘‘അഗാരമജ്ഝേ വസന്തോ നിച്ചകാലം സത്ഥു ദസ്സനം ന ലഭിസ്സാമീ’’തി സത്ഥു സന്തികേ പബ്ബജിത്വാ ഠപേത്വാ ഭോജനകാലം സരീരകിച്ചകാലഞ്ച സേസകാലേ യത്ഥ ഠിതേന സക്കാ ദസബലം പസ്സിതും, തത്ഥ ഠിതോ അഞ്ഞം കിച്ചം പഹായ ഭഗവന്തം ഓലോകേന്തോയേവ വിഹരതി. സത്ഥാ തസ്സ ഞാണപരിപാകം ആഗമേന്തോ ബഹുകാലം തസ്മിം രൂപദസ്സനേനേവ വിചരന്തേ കിഞ്ചി അവത്വാ പുനേകദിവസം – ‘‘കിം തേ, വക്കലി, ഇമിനാ പൂതികായേന ദിട്ഠേന? യോ ഖോ, വക്കലി, ധമ്മം പസ്സതി, സോ മം പസ്സതി; യോ മം പസ്സതി, സോ ധമ്മം പസ്സതി. ധമ്മഞ്ഹി, വക്കലി, പസ്സന്തോ മം പസ്സതീ’’തി (സം॰ നി॰ ൩.൮൭) ആഹ. സത്ഥരി ഏവം വദന്തേപി ഥേരോ സത്ഥു ദസ്സനം പഹായ അഞ്ഞത്ഥ ഗന്തും ന സക്കോതി. തതോ സത്ഥാ, ‘‘നായം ഭിക്ഖു സംവേഗം അലഭിത്വാ ബുജ്ഝിസ്സതീ’’തി വസ്സൂപനായികദിവസേ – ‘‘അപേഹി, വക്കലീ’’തി ഥേരം പണാമേസി. സോ സത്ഥാരാ പണാമിതോ സത്ഥു സമ്മുഖേ ഠാതും അസക്കോന്തോ – ‘‘കിം മയ്ഹം ജീവിതേന, യോഹം സത്ഥാരം ദട്ഠും ന ലഭാമീ’’തി ഗിജ്ഝകൂടേ പബ്ബതേ പപാതട്ഠാനം അഭിരുഹി? സത്ഥാ തസ്സ തം പവത്തിം ഞത്വാ – ‘‘അയം ഭിക്ഖു മമ സന്തികാ അസ്സാസം അലഭന്തോ മഗ്ഗഫലാനം ഉപനിസ്സയം നാസേയ്യാ’’തി അത്താനം ദസ്സേത്വാ ഓഭാസം വിസ്സജ്ജേന്തോ –
So yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto amhākaṃ bhagavato kāle sāvatthiyaṃ brāhmaṇakule nibbatti, tassa vakkalīti nāmaṃ kariṃsu. Tattha kalīti aparādhatilakāḷakādidosassa adhivacanaṃ. Niddhantasuvaṇṇapiṇḍasadisatāya apagato byapagato kali doso assāti va-kārāgamaṃ katvā vakkalīti vuccati. So vuddhippatto tayo vede uggaṇhitvā brāhmaṇasippesu nipphattiṃ gato, satthāraṃ disvā rūpakāyasampattidassanena atitto satthārā saddhiṃyeva vicarati. ‘‘Agāramajjhe vasanto niccakālaṃ satthu dassanaṃ na labhissāmī’’ti satthu santike pabbajitvā ṭhapetvā bhojanakālaṃ sarīrakiccakālañca sesakāle yattha ṭhitena sakkā dasabalaṃ passituṃ, tattha ṭhito aññaṃ kiccaṃ pahāya bhagavantaṃ olokentoyeva viharati. Satthā tassa ñāṇaparipākaṃ āgamento bahukālaṃ tasmiṃ rūpadassaneneva vicarante kiñci avatvā punekadivasaṃ – ‘‘kiṃ te, vakkali, iminā pūtikāyena diṭṭhena? Yo kho, vakkali, dhammaṃ passati, so maṃ passati; yo maṃ passati, so dhammaṃ passati. Dhammañhi, vakkali, passanto maṃ passatī’’ti (saṃ. ni. 3.87) āha. Satthari evaṃ vadantepi thero satthu dassanaṃ pahāya aññattha gantuṃ na sakkoti. Tato satthā, ‘‘nāyaṃ bhikkhu saṃvegaṃ alabhitvā bujjhissatī’’ti vassūpanāyikadivase – ‘‘apehi, vakkalī’’ti theraṃ paṇāmesi. So satthārā paṇāmito satthu sammukhe ṭhātuṃ asakkonto – ‘‘kiṃ mayhaṃ jīvitena, yohaṃ satthāraṃ daṭṭhuṃ na labhāmī’’ti gijjhakūṭe pabbate papātaṭṭhānaṃ abhiruhi? Satthā tassa taṃ pavattiṃ ñatvā – ‘‘ayaṃ bhikkhu mama santikā assāsaṃ alabhanto maggaphalānaṃ upanissayaṃ nāseyyā’’ti attānaṃ dassetvā obhāsaṃ vissajjento –
‘‘പാമോജ്ജബഹുലോ ഭിക്ഖു, പസന്നോ ബുദ്ധസാസനേ;
‘‘Pāmojjabahulo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;
അധിഗച്ഛേ പദം സന്തം, സങ്ഖാരൂപസമം സുഖ’’ന്തി. (ധ॰ പ॰ ൩൮൧) –
Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukha’’nti. (dha. pa. 381) –
ഗാഥം വത്വാ ‘‘ഏഹി, വക്കലീ’’തി (ധ॰ പ॰ അട്ഠ॰ ൨.൩൮൧) ഹത്ഥം പസാരേസി. ഥേരോ ‘‘ദസബലോ മേ ദിട്ഠോ, ‘ഏഹീ’തി അവ്ഹായനമ്പി ലദ്ധ’’ന്തി ബലവപീതിസോമനസ്സം ഉപ്പാദേത്വാ ‘‘കുതോ ഗച്ഛാമീ’’തി അത്തനോ ഗമനഭാവം അജാനിത്വാവ സത്ഥു സമ്മുഖേ ആകാസേ പക്ഖന്ദിത്വാ പഠമേന പാദേന പബ്ബതേ ഠിതോയേവ സത്ഥാരാ വുത്തഗാഥായോ ആവജ്ജേന്തോ ആകാസേയേവ പീതിം വിക്ഖമ്ഭേത്വാ സഹ പടിസമ്ഭിദാഹി അരഹത്തം പാപുണീതി അങ്ഗുത്തരട്ഠകഥായം (അ॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൧.൧.൨൦൮) ധമ്മപദവണ്ണനായഞ്ച (ധ॰ പ॰ അട്ഠ॰ ൨.൩൮൧ വക്കലിത്ഥേരവത്ഥു) ആഗതം.
Gāthaṃ vatvā ‘‘ehi, vakkalī’’ti (dha. pa. aṭṭha. 2.381) hatthaṃ pasāresi. Thero ‘‘dasabalo me diṭṭho, ‘ehī’ti avhāyanampi laddha’’nti balavapītisomanassaṃ uppādetvā ‘‘kuto gacchāmī’’ti attano gamanabhāvaṃ ajānitvāva satthu sammukhe ākāse pakkhanditvā paṭhamena pādena pabbate ṭhitoyeva satthārā vuttagāthāyo āvajjento ākāseyeva pītiṃ vikkhambhetvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ pāpuṇīti aṅguttaraṭṭhakathāyaṃ (a. ni. aṭṭha. 1.1.208) dhammapadavaṇṇanāyañca (dha. pa. aṭṭha. 2.381 vakkalittheravatthu) āgataṃ.
ഇധ പന ഏവം വേദിതബ്ബം – ‘‘കിം തേ, വക്കലീ’’തിആദിനാ സത്ഥാരാ ഓവദിതോ ഗിജ്ഝകൂടേ വിഹരന്തോ വിപസ്സനം പട്ഠപേസി, തസ്സ സദ്ധായ ബലവഭാവതോ ഏവ വിപസ്സനാ വീഥിം ന ഓതരതി? ഭഗവാ തം ഞത്വാ കമ്മട്ഠാനം സോധേത്വാ അദാസി. സോ പുന വിപസ്സനം മത്ഥകം പാപേതും നാസക്ഖിയേവ. അഥസ്സ ആഹാരവേകല്ലേന വാതാബാധോ ഉപ്പജ്ജി, തം വാതാബാധേന പീളിയമാനം ഞത്വാ ഭഗവാ തത്ഥ ഗന്ത്വാ പുച്ഛന്തോ –
Idha pana evaṃ veditabbaṃ – ‘‘kiṃ te, vakkalī’’tiādinā satthārā ovadito gijjhakūṭe viharanto vipassanaṃ paṭṭhapesi, tassa saddhāya balavabhāvato eva vipassanā vīthiṃ na otarati? Bhagavā taṃ ñatvā kammaṭṭhānaṃ sodhetvā adāsi. So puna vipassanaṃ matthakaṃ pāpetuṃ nāsakkhiyeva. Athassa āhāravekallena vātābādho uppajji, taṃ vātābādhena pīḷiyamānaṃ ñatvā bhagavā tattha gantvā pucchanto –
‘‘വാതരോഗാഭിനീതോ ത്വം, വിഹരം കാനനേ വനേ;
‘‘Vātarogābhinīto tvaṃ, viharaṃ kānane vane;
പവിദ്ധഗോചരേ ലൂഖേ, കഥം ഭിക്ഖു കരിസ്സസീ’’തി. (ഥേരഗാ॰ ൩൫൦) –
Paviddhagocare lūkhe, kathaṃ bhikkhu karissasī’’ti. (theragā. 350) –
ആഹ. തം സുത്വാ ഥേരോ –
Āha. Taṃ sutvā thero –
‘‘പീതിസുഖേന വിപുലേന, ഫരമാനോ സമുസ്സയം;
‘‘Pītisukhena vipulena, pharamāno samussayaṃ;
ലൂഖമ്പി അഭിസമ്ഭോന്തോ, വിഹരിസ്സാമി കാനനേ.
Lūkhampi abhisambhonto, viharissāmi kānane.
‘‘ഭാവേന്തോ സതിപട്ഠാനേ, ഇന്ദ്രിയാനി ബലാനി ച;
‘‘Bhāvento satipaṭṭhāne, indriyāni balāni ca;
ബോജ്ഝങ്ഗാനി ച ഭാവേന്തോ, വിഹരിസ്സാമി കാനനേ.
Bojjhaṅgāni ca bhāvento, viharissāmi kānane.
‘‘ആരദ്ധവീരിയേ പഹിതത്തേ, നിച്ചം ദള്ഹപരക്കമേ;
‘‘Āraddhavīriye pahitatte, niccaṃ daḷhaparakkame;
സമഗ്ഗേ സഹിതേ ദിസ്വാ, വിഹരിസ്സാമി കാനനേ.
Samagge sahite disvā, viharissāmi kānane.
‘‘അനുസ്സരന്തോ സമ്ബുദ്ധം, അഗ്ഗം ദന്തം സമാഹിതം;
‘‘Anussaranto sambuddhaṃ, aggaṃ dantaṃ samāhitaṃ;
അതന്ദിതോ രത്തിന്ദിവം, വിഹരിസ്സാമി കാനനേ’’തി. (ഥേരഗാ॰ ൩൫൧-൩൫൪) –
Atandito rattindivaṃ, viharissāmi kānane’’ti. (theragā. 351-354) –
ചതസ്സോ ഗാഥായോ അഭാസി. താസം അത്ഥോ ഥേരഗാഥാവണ്ണനായം (ഥേരഗാ॰ അട്ഠ॰ ൨.൩൫൧-൩൫൪) വുത്തോയേവ. ഏവം ഥേരോ വിപസ്സനം ഉസ്സുക്കാപേത്വാ അരഹത്തം പാപുണി.
Catasso gāthāyo abhāsi. Tāsaṃ attho theragāthāvaṇṇanāyaṃ (theragā. aṭṭha. 2.351-354) vuttoyeva. Evaṃ thero vipassanaṃ ussukkāpetvā arahattaṃ pāpuṇi.
൨൮. സോ അരഹത്തം പത്വാ അത്തനോ പുബ്ബകമ്മം സരിത്വാ സോമനസ്സജാതോ പുബ്ബചരിതാപദാനം പകാസേന്തോ ഇതോ സതസഹസ്സമ്ഹീതിആദിമാഹ. തത്ഥ ഇതോതി കകുസന്ധാദീനം ഉപ്പന്നഭദ്ദകപ്പതോ ഹേട്ഠാ കപ്പസതസഹസ്സമത്ഥകേതി അത്ഥോ.
28. So arahattaṃ patvā attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento ito satasahassamhītiādimāha. Tattha itoti kakusandhādīnaṃ uppannabhaddakappato heṭṭhā kappasatasahassamatthaketi attho.
൨൯. പദുമാകാരവദനോതി സുപുപ്ഫിതപദുമസസ്സിരീകമുഖോ. പദുമപത്തക്ഖോതി സേതപദുമപുപ്ഫപണ്ണസദിസഅക്ഖീതി അത്ഥോ.
29.Padumākāravadanoti supupphitapadumasassirīkamukho. Padumapattakkhoti setapadumapupphapaṇṇasadisaakkhīti attho.
൩൦. പദുമുത്തരഗന്ധോവാതി പദുമഗന്ധമുഖോതി അത്ഥോ.
30.Padumuttaragandhovāti padumagandhamukhoti attho.
൩൧. അന്ധാനം നയനൂപമോതി ചക്ഖുവിരഹിതാനം സത്താനം നയനസദിസോ, ധമ്മദേസനായ സബ്ബസത്താനം പഞ്ഞാചക്ഖാദിചക്ഖുദായകോതി അത്ഥോ. സന്തവേസോതി സന്തസഭാവോ സന്തഇരിയാപഥോ. ഗുണനിധീതി ഗുണാനം നിധി, സബ്ബഗുണഗണാനം നിധാനട്ഠാനഭൂതോതി അത്ഥോ. കരുണാമതിആകരോതി സാധൂനം ചിത്തകമ്പനസങ്ഖാതായ കരുണായ ച അത്ഥാനത്ഥമിനനപരിച്ഛിന്നമതിയാ ച ആകരോ ആധാരഭൂതോ.
31.Andhānaṃnayanūpamoti cakkhuvirahitānaṃ sattānaṃ nayanasadiso, dhammadesanāya sabbasattānaṃ paññācakkhādicakkhudāyakoti attho. Santavesoti santasabhāvo santairiyāpatho. Guṇanidhīti guṇānaṃ nidhi, sabbaguṇagaṇānaṃ nidhānaṭṭhānabhūtoti attho. Karuṇāmatiākaroti sādhūnaṃ cittakampanasaṅkhātāya karuṇāya ca atthānatthaminanaparicchinnamatiyā ca ākaro ādhārabhūto.
൩൨. ബ്രഹ്മാസുരസുരച്ചിതോതി ബ്രഹ്മേഹി ച അസുരേഹി ച ദേവേഹി ച അച്ചിതോ പൂജിതോതി അത്ഥോ.
32.Brahmāsurasuraccitoti brahmehi ca asurehi ca devehi ca accito pūjitoti attho.
൩൩. മധുരേന രുതേന ചാതി കരവീകരുതമധുരേന സദ്ദേന സകലം ജനം രഞ്ജയന്തീതി സമ്ബന്ധോ. സന്ഥവീ സാവകം സകന്തി അത്തനോ സാവകം മധുരധമ്മദേസനായ സന്ഥവീ, ഥുതിം അകാസീതി അത്ഥോ.
33.Madhurena rutena cāti karavīkarutamadhurena saddena sakalaṃ janaṃ rañjayantīti sambandho. Santhavī sāvakaṃ sakanti attano sāvakaṃ madhuradhammadesanāya santhavī, thutiṃ akāsīti attho.
൩൪. സദ്ധാധിമുത്തോതി സദ്ദഹനസദ്ധായ സാസനേ അധിമുത്തോ പതിട്ഠിതോതി അത്ഥോ. മമ ദസ്സനലാലസോതി മയ്ഹം ദസ്സനേ ബ്യാവടോ തപ്പരോ.
34.Saddhādhimuttoti saddahanasaddhāya sāsane adhimutto patiṭṭhitoti attho. Mama dassanalālasoti mayhaṃ dassane byāvaṭo tapparo.
൩൫. തം ഠാനമഭിരോചയിന്തി തം സദ്ധാധിമുത്തട്ഠാനന്തരം അഭിരോചയിം, ഇച്ഛിം പത്ഥേസിന്തി അത്ഥോ.
35.Taṃṭhānamabhirocayinti taṃ saddhādhimuttaṭṭhānantaraṃ abhirocayiṃ, icchiṃ patthesinti attho.
൪൦. പീതമട്ഠനിവാസനന്തി സിലിട്ഠസുവണ്ണവണ്ണവത്ഥേ നിവത്ഥന്തി അത്ഥോ. ഹേമയഞ്ഞോപചിതങ്ഗന്തി സുവണ്ണപാമങ്ഗലഗ്ഗിതഗത്തന്തി അത്ഥോ.
40.Pītamaṭṭhanivāsananti siliṭṭhasuvaṇṇavaṇṇavatthe nivatthanti attho. Hemayaññopacitaṅganti suvaṇṇapāmaṅgalaggitagattanti attho.
൪൭-൪൮. നോനീതസുഖുമാലം മന്തി നവനീതമിവ മുദുതലുണഹത്ഥപാദം. ജാതപല്ലവകോമലന്തി അസോകപല്ലവപത്തകോമലമിവ മുദുകന്തി അത്ഥോ. പിസാചീഭയതജ്ജിതാതി തദാ ഏവംഭൂതം കുമാരം മം അഞ്ഞാ പിസാചീ ഏകാ രക്ഖസീ ഭയേന തജ്ജേസി ഭിംസാപേസീതി അത്ഥോ. തദാ മഹേസിസ്സ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ പാദമൂലേ മം സായേസും നിപജ്ജാപേസും. ദീനമാനസാ ഭീതചിത്താ മമ മാതാപിതരോ ഇമം ദാരകം തേ ദദാമ, ഇമസ്സ സരണം പതിട്ഠാ ഹോതു നാഥ നായകാതി സമ്ബന്ധോ.
47-48.Nonītasukhumālaṃ manti navanītamiva mudutaluṇahatthapādaṃ. Jātapallavakomalanti asokapallavapattakomalamiva mudukanti attho. Pisācībhayatajjitāti tadā evaṃbhūtaṃ kumāraṃ maṃ aññā pisācī ekā rakkhasī bhayena tajjesi bhiṃsāpesīti attho. Tadā mahesissa sammāsambuddhassa pādamūle maṃ sāyesuṃ nipajjāpesuṃ. Dīnamānasā bhītacittā mama mātāpitaro imaṃ dārakaṃ te dadāma, imassa saraṇaṃ patiṭṭhā hotu nātha nāyakāti sambandho.
൪൯. തദാ പടിഗ്ഗഹി സോ മന്തി സോ ഭഗവാ തദാ തസ്മിം മമ മാതുയാ ദിന്നകാലേ ജാലിനാ ജാലയുത്തേന സങ്ഖാലകേന ചക്കലക്ഖണാദീഹി ലക്ഖിതേന മുദുകോമലപാണിനാ മുദുകേന വിസുദ്ധേന ഹത്ഥതലേന മം അഗ്ഗഹേസീതി അത്ഥോ.
49.Tadā paṭiggahi so manti so bhagavā tadā tasmiṃ mama mātuyā dinnakāle jālinā jālayuttena saṅkhālakena cakkalakkhaṇādīhi lakkhitena mudukomalapāṇinā mudukena visuddhena hatthatalena maṃ aggahesīti attho.
൫൨. സബ്ബപാരമിസമ്ഭൂതന്തി സബ്ബേഹി ദാനപാരമിതാദീഹി സമ്ഭൂതം ജാതം. നീലക്ഖിനയനം വരം പുഞ്ഞസമ്ഭാരജം ഉത്തമനീലഅക്ഖിവന്തം. സബ്ബസുഭാകിണ്ണം സബ്ബേന സുഭേന വണ്ണേന സണ്ഠാനേന ആകിണ്ണം ഗഹനീഭൂതം രൂപം ഭഗവതോ ഹത്ഥപാദസീസാദിരൂപം ദിസ്വാതി അത്ഥോ, തിത്തിം അപത്തോ വിഹരാമി അഹന്തി സമ്ബന്ധോ.
52.Sabbapāramisambhūtanti sabbehi dānapāramitādīhi sambhūtaṃ jātaṃ. Nīlakkhinayanaṃ varaṃ puññasambhārajaṃ uttamanīlaakkhivantaṃ. Sabbasubhākiṇṇaṃ sabbena subhena vaṇṇena saṇṭhānena ākiṇṇaṃ gahanībhūtaṃ rūpaṃ bhagavato hatthapādasīsādirūpaṃ disvāti attho, tittiṃ apatto viharāmi ahanti sambandho.
൬൧. തദാ മം ചരണന്തഗോതി തസ്മിം മയ്ഹം അരഹത്തം പത്തകാലേ സീലാദിപന്നരസന്നം ചരണധമ്മാനം അന്തഗോ, പരിയോസാനപ്പത്തോ പരിപൂരകാരീതി അത്ഥോ. ‘‘മരണന്തഗോ’’തിപി പാഠോ. തസ്സ മരണസ്സ അന്തം നിബ്ബാനം പത്തോതി അത്ഥോ. സദ്ധാധിമുത്താനം അഗ്ഗം പഞ്ഞപേസീതി സമ്ബന്ധോ. അഥ സത്ഥാ ഭിക്ഖുസങ്ഘമജ്ഝേ നിസിന്നോ ‘‘ഏതദഗ്ഗം, ഭിക്ഖവേ, മമ സാവകാനം സദ്ധാധിമുത്താനം യദിദം, വക്കലീ’’തി (അ॰ നി॰ ൧.൧൯൮, ൨൦൮) മം ഏതദഗ്ഗട്ഠാനേ ഠപേസീതി വുത്തം ഹോതി. സേസം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവാതി.
61.Tadā maṃ caraṇantagoti tasmiṃ mayhaṃ arahattaṃ pattakāle sīlādipannarasannaṃ caraṇadhammānaṃ antago, pariyosānappatto paripūrakārīti attho. ‘‘Maraṇantago’’tipi pāṭho. Tassa maraṇassa antaṃ nibbānaṃ pattoti attho. Saddhādhimuttānaṃ aggaṃ paññapesīti sambandho. Atha satthā bhikkhusaṅghamajjhe nisinno ‘‘etadaggaṃ, bhikkhave, mama sāvakānaṃ saddhādhimuttānaṃ yadidaṃ, vakkalī’’ti (a. ni. 1.198, 208) maṃ etadaggaṭṭhāne ṭhapesīti vuttaṃ hoti. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
വക്കലിത്ഥേരഅപദാനവണ്ണനാ സമത്താ.
Vakkalittheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / അപദാനപാളി • Apadānapāḷi / ൨. വക്കലിത്ഥേരഅപദാനം • 2. Vakkalittheraapadānaṃ