Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) |
౭. వనపత్థపరియాయసుత్తవణ్ణనా
7. Vanapatthapariyāyasuttavaṇṇanā
౧౯౦. వనీయతి వివేకకామేహి భజీయతి, వనుతే వా తే అత్తసమ్పత్తియా వసనత్థాయ యాచన్తో వియ హోతీతి వనం, పతిట్ఠన్తి ఏత్థ వివేకకామా యథాధిప్పేతవిసేసాధిగమేనాతి పత్థం, వనేసు పత్థం గహనట్ఠానే సేనాసనం వనపత్థం. పరియాయతి అత్తనో ఫలం పరిగ్గహేత్వా వత్తతీతి పరియాయో, కారణన్తి ఆహ ‘‘వనపత్థపరియాయన్తి వనపత్థకారణ’’న్తి. వనపత్థఞ్హి తం ఉపనిస్సాయ విహరతో ఉపనిస్సయకారణం. తేనాహ ‘‘వనపత్థం ఉపనిస్సాయ విహరతీ’’తి. పరియాయతి దేసేతబ్బమత్థం పతిట్ఠపేతీతి పరియాయో, దేసనా. వనపత్థం ఆరబ్భ పవత్తా దేసనా వనపత్థదేసనా, తం, ఉభయత్థాపి వనపత్థగ్గహణం లక్ఖణమత్తం గామాదీనమ్పేత్థ కారణభావస్స, దేసనాయ విసయభావస్స చ లబ్భమానత్తా.
190. Vanīyati vivekakāmehi bhajīyati, vanute vā te attasampattiyā vasanatthāya yācanto viya hotīti vanaṃ, patiṭṭhanti ettha vivekakāmā yathādhippetavisesādhigamenāti patthaṃ, vanesu patthaṃ gahanaṭṭhāne senāsanaṃ vanapatthaṃ. Pariyāyati attano phalaṃ pariggahetvā vattatīti pariyāyo, kāraṇanti āha ‘‘vanapatthapariyāyanti vanapatthakāraṇa’’nti. Vanapatthañhi taṃ upanissāya viharato upanissayakāraṇaṃ. Tenāha ‘‘vanapatthaṃ upanissāya viharatī’’ti. Pariyāyati desetabbamatthaṃ patiṭṭhapetīti pariyāyo, desanā. Vanapatthaṃ ārabbha pavattā desanā vanapatthadesanā, taṃ, ubhayatthāpi vanapatthaggahaṇaṃ lakkhaṇamattaṃ gāmādīnampettha kāraṇabhāvassa, desanāya visayabhāvassa ca labbhamānattā.
౧౯౧. నిస్సాయాతి అపస్సాయ, వివేకవాసస్స అపస్సయం కత్వాతి అత్థో. న ఉపట్ఠాతీతిఆదీహి తస్మిం వనపత్థే సేనాసనసప్పాయాభావం, ఉతుపుగ్గలధమ్మస్సవనసప్పాయాభావమ్పి వా దస్సేతి. జీవితసమ్భారాతి (అ॰ ని॰ టీ॰ ౩.౯.౬) జీవితప్పవత్తియా సమ్భారా పచ్చయా. సముదానేతబ్బాతి సమ్మా ఞాయేన అనవజ్జఉఞ్ఛాచరియాదినా ఉద్ధం ఉద్ధం ఆనేతబ్బా పాపుణితబ్బా. తే పన తథా సముదానితా సమాహటా నామ హోన్తీతి ఆహ ‘‘సమాహరితబ్బా’’తి. దుక్ఖేన ఉప్పజ్జన్తీతి సులభుప్పాదా న హోన్తి. ఏతేన భోజనసప్పాయాదిఅభావం దస్సేతి. రత్తిభాగం వా దివసభాగం వాతి భుమ్మత్థే ఉపయోగవచనన్తి ఆహ ‘‘రత్తికోట్ఠాసే వా దివసకోట్ఠాసే వా’’తి. రత్తింయేవ పక్కమితబ్బం సమణధమ్మస్స తత్థ అనిప్ఫజ్జనతో.
191.Nissāyāti apassāya, vivekavāsassa apassayaṃ katvāti attho. Na upaṭṭhātītiādīhi tasmiṃ vanapatthe senāsanasappāyābhāvaṃ, utupuggaladhammassavanasappāyābhāvampi vā dasseti. Jīvitasambhārāti (a. ni. ṭī. 3.9.6) jīvitappavattiyā sambhārā paccayā. Samudānetabbāti sammā ñāyena anavajjauñchācariyādinā uddhaṃ uddhaṃ ānetabbā pāpuṇitabbā. Te pana tathā samudānitā samāhaṭā nāma hontīti āha ‘‘samāharitabbā’’ti. Dukkhena uppajjantīti sulabhuppādā na honti. Etena bhojanasappāyādiabhāvaṃ dasseti. Rattibhāgaṃ vā divasabhāgaṃ vāti bhummatthe upayogavacananti āha ‘‘rattikoṭṭhāse vā divasakoṭṭhāse vā’’ti. Rattiṃyeva pakkamitabbaṃ samaṇadhammassa tattha anipphajjanato.
౧౯౨-౩. సఙ్ఖాపీతి ‘‘యదత్థమహం పబ్బజితో, న మేతం ఇధ నిప్ఫజ్జతి, చీవరాది పన సముదాగచ్ఛతి, నాహం తదత్థం పబ్బజితో, కిం మే ఇధ వాసేనా’’తి పటిసఙ్ఖాయపి. అనన్తరవారే సఙ్ఖాపీతి ‘‘యదత్థమహం పబ్బజితో, తం మే ఇధ నిప్ఫజ్జతి, చీవరాది పన న సముదాగచ్ఛతి, నాహం తదత్థం పబ్బజితో’’తి పటిసఙ్ఖాయపీతి అత్థో. తేనాహ ‘‘సమణధమ్మస్స నిప్ఫజ్జనభావం జానిత్వా’’తి.
192-3.Saṅkhāpīti ‘‘yadatthamahaṃ pabbajito, na metaṃ idha nipphajjati, cīvarādi pana samudāgacchati, nāhaṃ tadatthaṃ pabbajito, kiṃ me idha vāsenā’’ti paṭisaṅkhāyapi. Anantaravāre saṅkhāpīti ‘‘yadatthamahaṃ pabbajito, taṃ me idha nipphajjati, cīvarādi pana na samudāgacchati, nāhaṃ tadatthaṃ pabbajito’’ti paṭisaṅkhāyapīti attho. Tenāha ‘‘samaṇadhammassa nipphajjanabhāvaṃ jānitvā’’ti.
౧౯౫-౭. సో పుగ్గలో అనాపుచ్ఛా పక్కమితబ్బం, నానుబన్ధితబ్బోతి ‘‘సో పుగ్గలో’’తి పదస్స ‘‘నానుబన్ధితబ్బో’’తి ఇమినా సమ్బన్ధో. యస్స యేన హి సమ్బన్ధో, దూరట్ఠేనపి సో భవతి . తం పుగ్గలన్తి ‘‘సో పుగ్గలో’’తి పచ్చత్తవచనం ఉపయోగవసేన పరిణామేత్వా తం పుగ్గలం అనాపుచ్ఛా పక్కమితబ్బన్తి అత్థో. అత్థవసేన హి విభత్తివిపరిణామోతి. తం ఆపుచ్ఛా పక్కమితబ్బన్తి ఏత్థాపి ఏసేవ నయో. ఆపుచ్ఛా పక్కమితబ్బన్తి చ కతఞ్ఞుతకతవేదితాయ నియోజనం.
195-7.Sopuggalo anāpucchā pakkamitabbaṃ, nānubandhitabboti ‘‘so puggalo’’ti padassa ‘‘nānubandhitabbo’’ti iminā sambandho. Yassa yena hi sambandho, dūraṭṭhenapi so bhavati . Taṃ puggalanti ‘‘so puggalo’’ti paccattavacanaṃ upayogavasena pariṇāmetvā taṃ puggalaṃ anāpucchā pakkamitabbanti attho. Atthavasena hi vibhattivipariṇāmoti. Taṃ āpucchā pakkamitabbanti etthāpi eseva nayo. Āpucchā pakkamitabbanti ca kataññutakataveditāya niyojanaṃ.
౧౯౮. ఏవరూపోతి యం నిస్సాయ భిక్ఖునో గుణేహి వుద్ధియేవ పాటికఙ్ఖా, పచ్చయేహి చ న పరిస్సమో, ఏవరూపో దణ్డకమ్మాదీహి నిగ్గణ్హాతి చేపి, న పరిచ్చజితబ్బోతి దస్సేతి ‘‘సచేపీ’’తిఆదినా.
198.Evarūpoti yaṃ nissāya bhikkhuno guṇehi vuddhiyeva pāṭikaṅkhā, paccayehi ca na parissamo, evarūpo daṇḍakammādīhi niggaṇhāti cepi, na pariccajitabboti dasseti ‘‘sacepī’’tiādinā.
వనపత్థపరియాయసుత్తవణ్ణనాయ లీనత్థప్పకాసనా సమత్తా.
Vanapatthapariyāyasuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya / ౭. వనపత్థసుత్తం • 7. Vanapatthasuttaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౭. వనపత్థపరియాయసుత్తవణ్ణనా • 7. Vanapatthapariyāyasuttavaṇṇanā