| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya |
૭. વનપત્થસુત્તં
7. Vanapatthasuttaṃ
૧૯૦. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા સાવત્થિયં વિહરતિ જેતવને અનાથપિણ્ડિકસ્સ આરામે. તત્ર ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ભિક્ખવો’’તિ. ‘‘ભદન્તે’’તિ તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ – ‘‘વનપત્થપરિયાયં વો, ભિક્ખવે, દેસેસ્સામિ, તં સુણાથ, સાધુકં મનસિકરોથ, ભાસિસ્સામી’’તિ. ‘‘એવં, ભન્તે’’તિ ખો તે ભિક્ખૂ ભગવતો પચ્ચસ્સોસું. ભગવા એતદવોચ –
190. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca – ‘‘vanapatthapariyāyaṃ vo, bhikkhave, desessāmi, taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasikarotha, bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
૧૯૧. ‘‘ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ, તસ્સ મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના રત્તિભાગં વા દિવસભાગં વા તમ્હા વનપત્થા પક્કમિતબ્બં, ન વત્થબ્બં.
191. ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ vanapatthaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharāmi, tassa me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchantī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā rattibhāgaṃ vā divasabhāgaṃ vā tamhā vanapatthā pakkamitabbaṃ, na vatthabbaṃ.
૧૯૨. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન , ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. ન ખો પનાહં ચીવરહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો ન પિણ્ડપાતહેતુ…પે॰… ન સેનાસનહેતુ…પે॰… ન ગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો. અથ ચ પન મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના સઙ્ખાપિ તમ્હા વનપત્થા પક્કમિતબ્બં, ન વત્થબ્બં.
192. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ vanapatthaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchanti. Tena , bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchanti. Na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito na piṇḍapātahetu…pe… na senāsanahetu…pe… na gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Atha ca pana me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅkhāpi tamhā vanapatthā pakkamitabbaṃ, na vatthabbaṃ.
૧૯૩. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા, તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. ન ખો પનાહં ચીવરહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો, ન પિણ્ડપાતહેતુ…પે॰… ન સેનાસનહેતુ…પે॰… ન ગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો . અથ ચ પન મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના સઙ્ખાપિ તસ્મિં વનપત્થે વત્થબ્બં, ન પક્કમિતબ્બં.
193. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ vanapatthaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā, te kasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchanti. Na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito, na piṇḍapātahetu…pe… na senāsanahetu…pe… na gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito . Atha ca pana me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅkhāpi tasmiṃ vanapatthe vatthabbaṃ, na pakkamitabbaṃ.
૧૯૪. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં વનપત્થં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તી’તિ . તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના યાવજીવમ્પિ તસ્મિં વનપત્થે વત્થબ્બં, ન પક્કમિતબ્બં.
194. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ vanapatthaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ vanapatthaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchantī’ti . Tena, bhikkhave, bhikkhunā yāvajīvampi tasmiṃ vanapatthe vatthabbaṃ, na pakkamitabbaṃ.
૧૯૫. ‘‘ઇધ, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં ગામં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ …પે॰… અઞ્ઞતરં નિગમં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ…પે॰… અઞ્ઞતરં નગરં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ…પે॰… અઞ્ઞતરં જનપદં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ…પે॰… અઞ્ઞતરં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના રત્તિભાગં વા દિવસભાગં વા સો પુગ્ગલો અનાપુચ્છા પક્કમિતબ્બં, નાનુબન્ધિતબ્બો.
195. ‘‘Idha, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ gāmaṃ upanissāya viharati …pe… aññataraṃ nigamaṃ upanissāya viharati…pe… aññataraṃ nagaraṃ upanissāya viharati…pe… aññataraṃ janapadaṃ upanissāya viharati…pe… aññataraṃ puggalaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ puggalaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchantī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā rattibhāgaṃ vā divasabhāgaṃ vā so puggalo anāpucchā pakkamitabbaṃ, nānubandhitabbo.
૧૯૬. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા, તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. ન ખો પનાહં ચીવરહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો, ન પિણ્ડપાતહેતુ…પે॰… ન સેનાસનહેતુ…પે॰… ન ગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો. અથ ચ પન મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ન ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં ન સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા ન પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં નાનુપાપુણામી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના સઙ્ખાપિ સો પુગ્ગલો આપુચ્છા પક્કમિતબ્બં, નાનુબન્ધિતબ્બો.
196. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ puggalaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā, te appakasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ puggalaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchanti. Na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito, na piṇḍapātahetu…pe… na senāsanahetu…pe… na gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Atha ca pana me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati na upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ na samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā na parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ nānupāpuṇāmī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅkhāpi so puggalo āpucchā pakkamitabbaṃ, nānubandhitabbo.
૧૯૭. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ. તસ્સ મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે કસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. ન ખો પનાહં ચીવરહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો, ન પિણ્ડપાતહેતુ…પે॰… ન સેનાસનહેતુ…પે॰… ન ગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારહેતુ અગારસ્મા અનગારિયં પબ્બજિતો. અથ ચ પન મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના સઙ્ખાપિ સો પુગ્ગલો અનુબન્ધિતબ્બો, ન પક્કમિતબ્બં.
197. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ puggalaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ puggalaṃ upanissāya viharāmi. Tassa me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te kasirena samudāgacchanti. Na kho panāhaṃ cīvarahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito, na piṇḍapātahetu…pe… na senāsanahetu…pe… na gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu agārasmā anagāriyaṃ pabbajito. Atha ca pana me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā saṅkhāpi so puggalo anubandhitabbo, na pakkamitabbaṃ.
૧૯૮. ‘‘ઇધ પન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુ અઞ્ઞતરં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતિ. તસ્સ તં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ , અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણાતિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના ઇતિ પટિસઞ્ચિક્ખિતબ્બં – ‘અહં ખો ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરામિ . તસ્સ મે ઇમં પુગ્ગલં ઉપનિસ્સાય વિહરતો અનુપટ્ઠિતા ચેવ સતિ ઉપટ્ઠાતિ, અસમાહિતઞ્ચ ચિત્તં સમાધિયતિ, અપરિક્ખીણા ચ આસવા પરિક્ખયં ગચ્છન્તિ, અનનુપ્પત્તઞ્ચ અનુત્તરં યોગક્ખેમં અનુપાપુણામિ. યે ચ ખો ઇમે પબ્બજિતેન જીવિતપરિક્ખારા સમુદાનેતબ્બા – ચીવરપિણ્ડપાતસેનાસનગિલાનપ્પચ્ચયભેસજ્જપરિક્ખારા – તે અપ્પકસિરેન સમુદાગચ્છન્તી’તિ. તેન, ભિક્ખવે, ભિક્ખુના યાવજીવમ્પિ સો પુગ્ગલો અનુબન્ધિતબ્બો, ન પક્કમિતબ્બં, અપિ પનુજ્જમાનેનપી’’તિ 1.
198. ‘‘Idha pana, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ puggalaṃ upanissāya viharati. Tassa taṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti , ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāti. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchanti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā iti paṭisañcikkhitabbaṃ – ‘ahaṃ kho imaṃ puggalaṃ upanissāya viharāmi . Tassa me imaṃ puggalaṃ upanissāya viharato anupaṭṭhitā ceva sati upaṭṭhāti, asamāhitañca cittaṃ samādhiyati, aparikkhīṇā ca āsavā parikkhayaṃ gacchanti, ananuppattañca anuttaraṃ yogakkhemaṃ anupāpuṇāmi. Ye ca kho ime pabbajitena jīvitaparikkhārā samudānetabbā – cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārā – te appakasirena samudāgacchantī’ti. Tena, bhikkhave, bhikkhunā yāvajīvampi so puggalo anubandhitabbo, na pakkamitabbaṃ, api panujjamānenapī’’ti 2.
ઇદમવોચ ભગવા. અત્તમના તે ભિક્ખૂ ભગવતો ભાસિતં અભિનન્દુન્તિ.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
વનપત્થસુત્તં નિટ્ઠિતં સત્તમં.
Vanapatthasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ૭. વનપત્થપરિયાયસુત્તવણ્ણના • 7. Vanapatthapariyāyasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૭. વનપત્થપરિયાયસુત્તવણ્ણના • 7. Vanapatthapariyāyasuttavaṇṇanā
