Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಥೇರಗಾಥಾ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Theragāthā-aṭṭhakathā |
೬. ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತಉಪಸೇನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ
6. Vaṅgantaputtaupasenattheragāthāvaṇṇanā
ವಿವಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸನ್ತಿಆದಿಕಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸೇನತ್ಥೇರಸ್ಸ ಗಾಥಾ। ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಅಯಂ ಕಿರ ಪದುಮುತ್ತರಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಕಾಲೇ ಹಂಸವತೀನಗರೇ ಕುಲಗೇಹೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತ್ವಾ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣಮಾನೋ ಸತ್ಥಾರಂ ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾ ಸತ್ಥು ಅಧಿಕಾರಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ತಂ ಠಾನನ್ತರಂ ಪತ್ಥೇತ್ವಾ ಯಾವಜೀವಂ ಕುಸಲಂ ಕತ್ವಾ ದೇವಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಂಸರನ್ತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದೇ ನಾಲಕಗಾಮೇ ರೂಪಸಾರೀಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಕುಚ್ಛಿಮ್ಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ, ಉಪಸೇನೋತಿಸ್ಸ ನಾಮಂ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ವಯಪ್ಪತ್ತೋ ತಯೋ ವೇದೇ ಉಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕೇ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಸದ್ಧೋ ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪದಾಯ ಏಕವಸ್ಸಿಕೋ ‘‘ಅರಿಯಗಬ್ಭಂ ವಡ್ಢೇಮೀ’’ತಿ ಏಕಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸತ್ಥು ಸನ್ತಿಕಂ ಗತೋ। ಸತ್ಥಾರಾ ಚಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಅವಸ್ಸಿಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಭಾವಂ ಸುತ್ವಾ, ‘‘ಅತಿಲಹುಂ ಖೋ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಆವತ್ತೋ’’ತಿ (ಮಹಾವ॰ ೭೫) ಗರಹಿತೋ। ‘‘ಇದಾನಾಹಂ ಯದಿಪಿ ಪರಿಸಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸತ್ಥಾರಾ ಗರಹಿತೋ, ಪರಿಸಂಯೇವ ಪನ ನಿಸ್ಸಾಯ ಸತ್ಥು ಪಾಸಂಸೋಪಿ ಭವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ ಅಪದಾನೇ (ಅಪ॰ ಥೇರ ೧.೨.೮೬-೯೬) –
Vivittaṃappanigghosantiādikā āyasmato upasenattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayaṃ kira padumuttarassa bhagavato kāle haṃsavatīnagare kulagehe nibbattitvā vayappatto satthu santikaṃ gantvā dhammaṃ suṇamāno satthāraṃ ekaṃ bhikkhuṃ samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapentaṃ disvā satthu adhikārakammaṃ katvā taṃ ṭhānantaraṃ patthetvā yāvajīvaṃ kusalaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde nālakagāme rūpasārībrāhmaṇiyā kucchimhi nibbatti, upasenotissa nāmaṃ ahosi. So vayappatto tayo vede uggahetvā satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā upasampadāya ekavassiko ‘‘ariyagabbhaṃ vaḍḍhemī’’ti ekaṃ kulaputtaṃ attano santike upasampādetvā tena saddhiṃ satthu santikaṃ gato. Satthārā cassa tassa avassikassa bhikkhuno saddhivihārikabhāvaṃ sutvā, ‘‘atilahuṃ kho tvaṃ, moghapurisa, bāhullāya āvatto’’ti (mahāva. 75) garahito. ‘‘Idānāhaṃ yadipi parisaṃ nissāya satthārā garahito, parisaṃyeva pana nissāya satthu pāsaṃsopi bhavissāmī’’ti vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.2.86-96) –
‘‘ಪದುಮುತ್ತರಂ ಭಗವನ್ತಂ, ಲೋಕಜೇಟ್ಠಂ ನರಾಸಭಂ।
‘‘Padumuttaraṃ bhagavantaṃ, lokajeṭṭhaṃ narāsabhaṃ;
ಪಬ್ಭಾರಮ್ಹಿ ನಿಸೀದನ್ತಂ, ಉಪಗಚ್ಛಿಂ ನರುತ್ತಮಂ॥
Pabbhāramhi nisīdantaṃ, upagacchiṃ naruttamaṃ.
‘‘ಕಣಿಕಾರಪುಪ್ಫಂ ದಿಸ್ವಾ, ವಣ್ಟೇ ಛೇತ್ವಾನಹಂ ತದಾ।
‘‘Kaṇikārapupphaṃ disvā, vaṇṭe chetvānahaṃ tadā;
ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ ಛತ್ತಮ್ಹಿ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅಭಿರೋಪಯಿಂ॥
Alaṅkaritvā chattamhi, buddhassa abhiropayiṃ.
‘‘ಪಿಣ್ಡಪಾತಞ್ಚ ಪಾದಾಸಿಂ, ಪರಮನ್ನಂ ಸುಭೋಜನಂ।
‘‘Piṇḍapātañca pādāsiṃ, paramannaṃ subhojanaṃ;
ಬುದ್ಧೇನ ನವಮೇ ತತ್ಥ, ಸಮಣೇ ಅಟ್ಠ ಭೋಜಯಿಂ॥
Buddhena navame tattha, samaṇe aṭṭha bhojayiṃ.
‘‘ಅನುಮೋದಿ ಮಹಾವೀರೋ, ಸಯಮ್ಭೂ ಅಗ್ಗಪುಗ್ಗಲೋ।
‘‘Anumodi mahāvīro, sayambhū aggapuggalo;
ಇಮಿನಾ ಛತ್ತದಾನೇನ, ಪರಮನ್ನಪವೇಚ್ಛನಾ॥
Iminā chattadānena, paramannapavecchanā.
‘‘ತೇನ ಚಿತ್ತಪ್ಪಸಾದೇನ, ಸಮ್ಪತ್ತಿಮನುಭೋಸ್ಸಸಿ।
‘‘Tena cittappasādena, sampattimanubhossasi;
ಛತ್ತಿಂಸಕ್ಖತ್ತುಂ ದೇವಿನ್ದೋ, ದೇವರಜ್ಜಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ॥
Chattiṃsakkhattuṃ devindo, devarajjaṃ karissati.
‘‘ಏಕವೀಸತಿಕ್ಖತ್ತುಞ್ಚ, ಚಕ್ಕವತ್ತೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Ekavīsatikkhattuñca, cakkavattī bhavissati;
ಪದೇಸರಜ್ಜಂ ವಿಪುಲಂ, ಗಣನಾತೋ ಅಸಙ್ಖಿಯಂ॥
Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ.
‘‘ಸತಸಹಸ್ಸಿತೋ ಕಪ್ಪೇ, ಓಕ್ಕಾಕಕುಲಸಮ್ಭವೋ।
‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ಗೋತಮೋ ನಾಮ ಗೋತ್ತೇನ, ಸತ್ಥಾ ಲೋಕೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ॥
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
‘‘ಸಾಸನೇ ದಿಬ್ಬಮಾನಮ್ಹಿ, ಮನುಸ್ಸತ್ತಂ ಗಮಿಸ್ಸತಿ।
‘‘Sāsane dibbamānamhi, manussattaṃ gamissati;
ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇಸು ದಾಯಾದೋ, ಓರಸೋ ಧಮ್ಮನಿಮ್ಮಿತೋ॥
Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito.
‘‘ಉಪಸೇನೋತಿ ನಾಮೇನ, ಹೇಸ್ಸತಿ ಸತ್ಥು ಸಾವಕೋ।
‘‘Upasenoti nāmena, hessati satthu sāvako;
ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕತ್ತಾ, ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇಸ್ಸತಿ॥
Samantapāsādikattā, aggaṭṭhāne ṭhapessati.
‘‘ಚರಿಮಂ ವತ್ತತೇ ಮಯ್ಹಂ, ಭವಾ ಸಬ್ಬೇ ಸಮೂಹತಾ।
‘‘Carimaṃ vattate mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;
ಧಾರೇಮಿ ಅನ್ತಿಮಂ ದೇಹಂ, ಜೇತ್ವಾ ಮಾರಂ ಸವಾಹನಂ॥
Dhāremi antimaṃ dehaṃ, jetvā māraṃ savāhanaṃ.
‘‘ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾ ಚತಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಕತಂ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
ಅರಹತ್ತಂ ಪನ ಪತ್ವಾ ಸಯಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬೇ ಧುತಙ್ಗಧಮ್ಮೇ ಸಮಾದಾಯ ವತ್ತತಿ, ಅಞ್ಞೇಪಿ ತದತ್ಥಾಯ ಸಮಾದಪೇತಿ , ತೇನ ನಂ ಭಗವಾ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾನಂ ಅಗ್ಗಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇಸಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಕಲಹೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ ಚ ದ್ವಿಧಾಭೂತೇ ಏಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ತಂ ಕಲಹಂ ಪರಿವಜ್ಜಿತುಕಾಮೇನ ‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಕಲಹೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ಸಙ್ಘೋ ದ್ವಿಧಾಭೂತೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಪುಟ್ಠೋ ವಿವೇಕವಾಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತಸ್ಸ ಪಟಿಪತ್ತಿಂ ಕಥೇನ್ತೋ –
Arahattaṃ pana patvā sayampi sabbe dhutaṅgadhamme samādāya vattati, aññepi tadatthāya samādapeti , tena naṃ bhagavā samantapāsādikānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi. So aparena samayena kosambiyaṃ kalahe uppanne bhikkhusaṅghe ca dvidhābhūte ekena bhikkhunā taṃ kalahaṃ parivajjitukāmena ‘‘etarahi kho kalaho uppanno, saṅgho dvidhābhūto, kathaṃ nu kho mayā paṭipajjitabba’’nti puṭṭho vivekavāsato paṭṭhāya tassa paṭipattiṃ kathento –
೫೭೭.
577.
‘‘ವಿವಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸಂ, ವಾಳಮಿಗನಿಸೇವಿತಂ।
‘‘Vivittaṃ appanigghosaṃ, vāḷamiganisevitaṃ;
ಸೇವೇ ಸೇನಾಸನಂ ಭಿಕ್ಖು, ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಕಾರಣಾ॥
Seve senāsanaṃ bhikkhu, paṭisallānakāraṇā.
೫೭೮.
578.
‘‘ಸಙ್ಕಾರಪುಞ್ಜಾ ಆಹತ್ವಾ, ಸುಸಾನಾ ರಥಿಯಾಹಿ ಚ।
‘‘Saṅkārapuñjā āhatvā, susānā rathiyāhi ca;
ತತೋ ಸಙ್ಘಾಟಿಕಂ ಕತ್ವಾ, ಲೂಖಂ ಧಾರೇಯ್ಯ ಚೀವರಂ॥
Tato saṅghāṭikaṃ katvā, lūkhaṃ dhāreyya cīvaraṃ.
೫೭೯.
579.
‘‘ನೀಚಂ ಮನಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಸಪದಾನಂ ಕುಲಾ ಕುಲಂ।
‘‘Nīcaṃ manaṃ karitvāna, sapadānaṃ kulā kulaṃ;
ಪಿಣ್ಡಿಕಾಯ ಚರೇ ಭಿಕ್ಖು, ಗುತ್ತದ್ವಾರೋ ಸುಸಂವುತೋ॥
Piṇḍikāya care bhikkhu, guttadvāro susaṃvuto.
೫೮೦.
580.
‘‘ಲೂಖೇನಪಿ ವಾ ಸನ್ತುಸ್ಸೇ, ನಾಞ್ಞಂ ಪತ್ಥೇ ರಸಂ ಬಹುಂ।
‘‘Lūkhenapi vā santusse, nāññaṃ patthe rasaṃ bahuṃ;
ರಸೇಸು ಅನುಗಿದ್ಧಸ್ಸ, ಝಾನೇ ನ ರಮತೀ ಮನೋ॥
Rasesu anugiddhassa, jhāne na ramatī mano.
೫೮೧.
581.
‘‘ಅಪ್ಪಿಚ್ಛೋ ಚೇವ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ, ಪವಿವಿತ್ತೋ ವಸೇ ಮುನಿ।
‘‘Appiccho ceva santuṭṭho, pavivitto vase muni;
ಅಸಂಸಟ್ಠೋ ಗಹಟ್ಠೇಹಿ, ಅನಾಗಾರೇಹಿ ಚೂಭಯಂ॥
Asaṃsaṭṭho gahaṭṭhehi, anāgārehi cūbhayaṃ.
೫೮೨.
582.
‘‘ಯಥಾ ಜಳೋ ವ ಮೂಗೋ ವ, ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸಯೇ ತಥಾ।
‘‘Yathā jaḷo va mūgo va, attānaṃ dassaye tathā;
ನಾತಿವೇಲಂ ಸಮ್ಭಾಸೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಮ್ಹಿ ಪಣ್ಡಿತೋ॥
Nātivelaṃ sambhāseyya, saṅghamajjhamhi paṇḍito.
೫೮೩.
583.
‘‘ನ ಸೋ ಉಪವದೇ ಕಞ್ಚಿ, ಉಪಘಾತಂ ವಿವಜ್ಜಯೇ।
‘‘Na so upavade kañci, upaghātaṃ vivajjaye;
ಸಂವುತೋ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸ್ಮಿಂ, ಮತ್ತಞ್ಞೂ ಚಸ್ಸ ಭೋಜನೇ॥
Saṃvuto pātimokkhasmiṃ, mattaññū cassa bhojane.
೫೮೪. ‘‘ಸುಗ್ಗಹೀತನಿಮಿತ್ತಸ್ಸ, ಚಿತ್ತಸ್ಸುಪ್ಪಾದಕೋವಿದೋ।
584. ‘‘Suggahītanimittassa, cittassuppādakovido.
ಸಮಥಂ ಅನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ, ಕಾಲೇನ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಂ॥
Samathaṃ anuyuñjeyya, kālena ca vipassanaṃ.
೫೮೫.
585.
‘‘ವೀರಿಯಸಾತಚ್ಚಸಮ್ಪನ್ನೋ, ಯುತ್ತಯೋಗೋ ಸದಾ ಸಿಯಾ।
‘‘Vīriyasātaccasampanno, yuttayogo sadā siyā;
ನ ಚ ಅಪ್ಪತ್ವಾ ದುಕ್ಖನ್ತಂ, ವಿಸ್ಸಾಸಂ ಏಯ್ಯ ಪಣ್ಡಿತೋ॥
Na ca appatvā dukkhantaṃ, vissāsaṃ eyya paṇḍito.
೫೮೬.
586.
‘‘ಏವಂ ವಿಹರಮಾನಸ್ಸ, ಸುದ್ಧಿಕಾಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ।
‘‘Evaṃ viharamānassa, suddhikāmassa bhikkhuno;
ಖೀಯನ್ತಿ ಆಸವಾ ಸಬ್ಬೇ, ನಿಬ್ಬುತಿಞ್ಚಾಧಿಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ॥ –
Khīyanti āsavā sabbe, nibbutiñcādhigacchatī’’ti. –
ಇಮಾ ಗಾಥಾ ಅಭಾಸಿ।
Imā gāthā abhāsi.
ತತ್ಥ ವಿವಿತ್ತನ್ತಿ, ಜನವಿವಿತ್ತಂ ಸುಞ್ಞಂ ಅರಞ್ಞಾದಿಂ। ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸನ್ತಿ, ನಿಸ್ಸದ್ದಂ ಸದ್ದಸಙ್ಘಟ್ಟನರಹಿತಂ। ವಾಳಮಿಗನಿಸೇವಿತನ್ತಿ, ಸೀಹಬ್ಯಗ್ಘದೀಪಿವಾಳಮಿಗೇಹಿ ಚರಿತಂ। ಇಮಿನಾಪಿ ಜನವಿವೇಕಂಯೇವ ದಸ್ಸೇತಿ ಪನ್ತಸೇನಾಸನಭಾವದೀಪನತೋ। ಸೇನಾಸನನ್ತಿ, ಸಯಿತುಂ ಆಸಯಿತುಞ್ಚ ಯುತ್ತಭಾವೇನ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಇಧ ಸೇನಾಸನನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಕಾರಣಾತಿ, ಪಟಿಸಲ್ಲಾನನಿಮಿತ್ತಂ, ನಾನಾರಮ್ಮಣತೋ ನಿವತ್ತೇತ್ವಾ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನೇಯೇವ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಪಟಿ ಪಟಿ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಲ್ಲೀಯನತ್ಥಂ।
Tattha vivittanti, janavivittaṃ suññaṃ araññādiṃ. Appanigghosanti, nissaddaṃ saddasaṅghaṭṭanarahitaṃ. Vāḷamiganisevitanti, sīhabyagghadīpivāḷamigehi caritaṃ. Imināpi janavivekaṃyeva dasseti pantasenāsanabhāvadīpanato. Senāsananti, sayituṃ āsayituñca yuttabhāvena vasanaṭṭhānaṃ idha senāsananti adhippetaṃ. Paṭisallānakāraṇāti, paṭisallānanimittaṃ, nānārammaṇato nivattetvā kammaṭṭhāneyeva cittassa paṭi paṭi sammadeva allīyanatthaṃ.
ಏವಂ ಭಾವನಾನುರೂಪಂ ಸೇನಾಸನಂ ನಿದ್ದಿಸನ್ತೋ ಸೇನಾಸನೇ ಸನ್ತೋಸಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಚೀವರಾದೀಸುಪಿ ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಸಂಕಾರಪುಞ್ಜಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಸಂಕಾರಪುಞ್ಜಾತಿ ಸಂಕಾರಾನಂ ಪುಞ್ಜಂ ಸಂಕಾರಪುಞ್ಜಂ, ತತೋ ಕಚವರಟ್ಠಾನಾ। ಆಹತ್ವಾತಿ ಆಹರಿತ್ವಾ। ತತೋತಿ ತಥಾ ಆಹಟಚೋಳಕ್ಖಣ್ಡೇಹಿ। ಕರಣೇ ಹಿ ಇದಂ ನಿಸ್ಸಕ್ಕವಚನಂ ಲೂಖನ್ತಿ ಸತ್ಥಲೂಖರಜನಲೂಖಾದಿನಾ ಲೂಖಂ ಅವಣ್ಣಾಮಟ್ಠಂ। ಧಾರೇಯ್ಯಾತಿ ನಿವಾಸನಾದಿವಸೇನ ಪರಿಹರೇಯ್ಯ, ಏತೇನ ಚೀವರಸನ್ತೋಸಂ ವದತಿ।
Evaṃ bhāvanānurūpaṃ senāsanaṃ niddisanto senāsane santosaṃ dassetvā idāni cīvarādīsupi taṃ dassetuṃ ‘‘saṃkārapuñjā’’tiādi vuttaṃ. Tattha saṃkārapuñjāti saṃkārānaṃ puñjaṃ saṃkārapuñjaṃ, tato kacavaraṭṭhānā. Āhatvāti āharitvā. Tatoti tathā āhaṭacoḷakkhaṇḍehi. Karaṇe hi idaṃ nissakkavacanaṃ lūkhanti satthalūkharajanalūkhādinā lūkhaṃ avaṇṇāmaṭṭhaṃ. Dhāreyyāti nivāsanādivasena parihareyya, etena cīvarasantosaṃ vadati.
ನೀಚ ಮನಂ ಕರಿತ್ವಾನಾತಿ ‘‘ಅನ್ತಮಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜೀವಿಕಾನ’’ನ್ತಿಆದಿಕಂ (ಇತಿವು॰ ೯೧; ಸಂ॰ ನಿ॰ ೩.೮೦) ಸುಗತೋವಾದಂ ಅನುಸ್ಸರಿತ್ವಾ ನಿಹತಮಾನದಪ್ಪಂ ಚಿತ್ತಂ ಕತ್ವಾ। ಸಪದಾನನ್ತಿ ಘರೇಸು ಅವಖಣ್ಡರಹಿತಂ; ಅನುಘರನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಕುಲಾ ಕುಲ’’ನ್ತಿ। ಕುಲಾ ಕುಲನ್ತಿ ಕುಲತೋ ಕುಲಂ, ಕುಲಾನುಪುಬ್ಬಿಯಾ ಘರಪಟಿಪಾಟಿಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಿಣ್ಡಿಕಾಯಾತಿ ಮಿಸ್ಸಕಭಿಕ್ಖಾಯ, ಇಮಿನಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಸನ್ತೋಸಂ ವದತಿ। ಗುತ್ತದ್ವಾರೋತಿ ಸುಪಿಹಿತಚಕ್ಖಾದಿದ್ವಾರೋ। ಸುಸಂವುತೋತಿ ಹತ್ಥಕುಕ್ಕುಚ್ಚಾದೀನಂ ಅಭಾವೇನ ಸುಟ್ಠು ಸಂವುತೋ।
Nīca manaṃ karitvānāti ‘‘antamidaṃ, bhikkhave, jīvikāna’’ntiādikaṃ (itivu. 91; saṃ. ni. 3.80) sugatovādaṃ anussaritvā nihatamānadappaṃ cittaṃ katvā. Sapadānanti gharesu avakhaṇḍarahitaṃ; anugharanti attho. Tenāha ‘‘kulā kula’’nti. Kulā kulanti kulato kulaṃ, kulānupubbiyā gharapaṭipāṭiyāti attho. Piṇḍikāyāti missakabhikkhāya, iminā piṇḍapātasantosaṃ vadati. Guttadvāroti supihitacakkhādidvāro. Susaṃvutoti hatthakukkuccādīnaṃ abhāvena suṭṭhu saṃvuto.
ಲೂಖೇನಪಿ ವಾತಿ ಅಪಿಸದ್ದೋ ಸಮುಚ್ಚಯೇ, ವಾ-ಸದ್ದೋ ವಿಕಪ್ಪೇ। ಉಭಯೇನಪಿ ಲೂಖೇನಪಿ ಅಪ್ಪೇನಪಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸುಲಭೇನ ಇತರೀತರೇನ ಸನ್ತುಸ್ಸೇ ಸಮಂ ಸಮ್ಮಾ ತುಸ್ಸೇಯ್ಯ। ತೇನಾಹ ‘‘ನಾಞ್ಞಂ ಪತ್ಥೇ ರಸಂ ಬಹು’’ನ್ತಿ। ನಾಞ್ಞಂ ಪತ್ಥೇ ರಸಂ ಬಹುನ್ತಿ ಅತ್ತನಾ ಯಥಾಲದ್ಧತೋ ಅಞ್ಞಂ ಮಧುರಾದಿರಸಂ ಬಹುಂ ಪಣೀತಞ್ಚ ನ ಪತ್ಥೇಯ್ಯ ನ ಪಿಹೇಯ್ಯ, ಇಮಿನಾ ಗಿಲಾನಪಚ್ಚಯೇಪಿ ಸನ್ತೋಸೋ ದಸ್ಸಿತೋ ಹೋತಿ। ರಸೇಸು ಗೇಧವಾರಣತ್ಥಂ ಪನ ಕಾರಣಂ ವದನ್ತೋ ರಸೇಸು ಅನುಗಿದ್ಧಸ್ಸ, ಝಾನೇ ನ ರಮತೀ ಮನೋ’’ತಿ ಆಹ। ಇನ್ದ್ರಿಯಸಂವರಮ್ಪಿ ಅಪರಿಪೂರೇನ್ತಸ್ಸ ಕುತೋ ವಿಕ್ಖಿತ್ತಚಿತ್ತಸಮಾಧಾನನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।
Lūkhenapi vāti apisaddo samuccaye, vā-saddo vikappe. Ubhayenapi lūkhenapi appenapi yena kenaci sulabhena itarītarena santusse samaṃ sammā tusseyya. Tenāha ‘‘nāññaṃ patthe rasaṃ bahu’’nti. Nāññaṃ patthe rasaṃ bahunti attanā yathāladdhato aññaṃ madhurādirasaṃ bahuṃ paṇītañca na pattheyya na piheyya, iminā gilānapaccayepi santoso dassito hoti. Rasesu gedhavāraṇatthaṃ pana kāraṇaṃ vadanto rasesu anugiddhassa, jhāne na ramatī mano’’ti āha. Indriyasaṃvarampi aparipūrentassa kuto vikkhittacittasamādhānanti adhippāyo.
ಏವಂ ಚತೂಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ಸಲ್ಲೇಖಪಟಿಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಅವಸಿಟ್ಠಕಥಾವತ್ಥೂನಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಪ್ಪಿಚ್ಛೋ ಚೇವಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛೋತಿ, ಅನಿಚ್ಛೋ ಚತೂಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ಇಚ್ಛಾರಹಿತೋ, ತೇನ ಚತುಬ್ಬಿಧಪಚ್ಚಯೇಸು ತಣ್ಹುಪ್ಪಾದವಿಕ್ಖಮ್ಭನಮಾಹ। ಸನ್ತುಟ್ಠೋತಿ, ಚತೂಸು ಪಚ್ಚಯೇಸು ಯಥಾಲಾಭಸನ್ತೋಸಾದಿನಾ ಸನ್ತುಟ್ಠೋ। ಯೋ ಹಿ –
Evaṃ catūsu paccayesu sallekhapaṭipattiṃ dassetvā idāni avasiṭṭhakathāvatthūni dassetuṃ ‘‘appiccho cevā’’tiādi vuttaṃ. Tattha appicchoti, aniccho catūsu paccayesu icchārahito, tena catubbidhapaccayesu taṇhuppādavikkhambhanamāha. Santuṭṭhoti, catūsu paccayesu yathālābhasantosādinā santuṭṭho. Yo hi –
‘‘ಅತೀತಂ ನಾನುಸೋಚೇಯ್ಯ, ನಪ್ಪಜಪ್ಪೇಯ್ಯನಾಗತಂ।
‘‘Atītaṃ nānusoceyya, nappajappeyyanāgataṃ;
ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇನ ಯಾಪೇಯ್ಯ, ಸೋ ‘ಸನ್ತುಟ್ಠೋ’ತಿ ಪವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ॥
Paccuppannena yāpeyya, so ‘santuṭṭho’ti pavuccatī’’ti.
ಪವಿವಿತ್ತೋತಿ ಗಣಸಙ್ಗಣಿಕಂ ಪಹಾಯ ಕಾಯೇನ ಪವಿವಿತ್ತೋ ವೂಪಕಟ್ಠೋ। ಚಿತ್ತವಿವೇಕಾದಿಕೇ ಹಿ ಪರತೋ ವಕ್ಖತಿ। ವಸೇತಿ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಮೋನೇಯ್ಯಧಮ್ಮಸಮನ್ನಾಗಮೇನ ಮುನಿ। ಅಸಂಸಟ್ಠೋತಿ ದಸ್ಸನಸವನಸಮುಲ್ಲಪನಸಮ್ಭೋಗಕಾಯಸಂಸಗ್ಗಾನಂ ಅಭಾವೇನ ಅಸಂಸಟ್ಠೋ ಯಥಾವುತ್ತಸಂಸಗ್ಗರಹಿತೋ। ಉಭಯನ್ತಿ, ಗಹಟ್ಠೇಹಿ ಅನಾಗಾರೇಹಿ ಚಾತಿ ಉಭಯೇಹಿಪಿ ಅಸಂಸಟ್ಠೋ। ಕರಣೇ ಹಿ ಇದಂ ಪಚ್ಚತ್ತವಚನಂ।
Pavivittoti gaṇasaṅgaṇikaṃ pahāya kāyena pavivitto vūpakaṭṭho. Cittavivekādike hi parato vakkhati. Vaseti sabbattha yojetabbaṃ. Moneyyadhammasamannāgamena muni. Asaṃsaṭṭhoti dassanasavanasamullapanasambhogakāyasaṃsaggānaṃ abhāvena asaṃsaṭṭho yathāvuttasaṃsaggarahito. Ubhayanti, gahaṭṭhehi anāgārehi cāti ubhayehipi asaṃsaṭṭho. Karaṇe hi idaṃ paccattavacanaṃ.
ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸಯೇ ತಥಾತಿ ಅಜಳೋ ಅಮೂಗೋಪಿ ಸಮಾನೋ ಯಥಾ ಜಳೋ ವಾ ಮೂಗೋ ವಾ, ತಥಾ ಅತ್ತಾನಂ ದಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಏತೇನ ಪಾಗಬ್ಬಿಯಪ್ಪಹಾನಮಾಹ। ಜಳೋ ವ ಮೂಗೋ ವಾತಿ ಚ ಗಾಥಾಸುಖತ್ಥಂ ರಸ್ಸತ್ತಂ ಕತಂ, ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ ಚ ವಾಸದ್ದೋ। ನಾತಿವೇಲಂ ಸಮ್ಭಾಸೇಯ್ಯಾತಿ ಅತಿವೇಲಂ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಪಮಾಣಂ ನ ಭಾಸೇಯ್ಯ, ಮತ್ತಭಾಣೀ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಙ್ಘಮಜ್ಝಮ್ಹೀತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇ, ಜನಸಮೂಹೇ ವಾ।
Attānaṃ dassaye tathāti ajaḷo amūgopi samāno yathā jaḷo vā mūgo vā, tathā attānaṃ dasseyya, etena pāgabbiyappahānamāha. Jaḷo va mūgo vāti ca gāthāsukhatthaṃ rassattaṃ kataṃ, samuccayattho ca vāsaddo. Nātivelaṃ sambhāseyyāti ativelaṃ atikkantapamāṇaṃ na bhāseyya, mattabhāṇī assāti attho. Saṅghamajjhamhīti bhikkhusaṅghe, janasamūhe vā.
ನ ಸೋ ಉಪವದೇ ಕಞ್ಚೀತಿ ಸೋ ಯಥಾವುತ್ತಪಟಿಪತ್ತಿಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಹೀನಂ ವಾ ಮಜ್ಝಿಮಂ ವಾ ಉಕ್ಕಟ್ಠಂ ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ನ ವಾಚಾಯ ಉಪವದೇಯ್ಯ। ಉಪಘಾತಂ ವಿವಜ್ಜಯೇತಿ ಕಾಯೇನ ಉಪಘಾತಂ ಪರಿವಿಹೇಠನಂ ವಜ್ಜೇಯ್ಯ। ಸಂವುತೋ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸ್ಮಿನ್ತಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಮ್ಹಿ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರಸೀಲೇ ಸಂವುತೋ ಅಸ್ಸ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಸಂವರೇನ ಪಿಹಿತಕಾಯವಾಚೋ ಸಿಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮತ್ತಞ್ಞೂ ಚಸ್ಸ ಭೋಜನೇತಿ ಪರಿಯೇಸನಪಟಿಗ್ಗಹಣಪರಿಭೋಗವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇಸು ಭೋಜನೇ ಪಮಾಣಞ್ಞೂ ಸಿಯಾ।
Na so upavade kañcīti so yathāvuttapaṭipattiko bhikkhu hīnaṃ vā majjhimaṃ vā ukkaṭṭhaṃ vā yaṃkiñci na vācāya upavadeyya. Upaghātaṃ vivajjayeti kāyena upaghātaṃ pariviheṭhanaṃ vajjeyya. Saṃvuto pātimokkhasminti pātimokkhamhi pātimokkhasaṃvarasīle saṃvuto assa, pātimokkhasaṃvarena pihitakāyavāco siyāti attho. Mattaññū cassa bhojaneti pariyesanapaṭiggahaṇaparibhogavissajjanesu bhojane pamāṇaññū siyā.
ಸುಗ್ಗಹೀತನಿಮಿತ್ತಸ್ಸಾತಿ ‘‘ಏವಂ ಮೇ ಮನಸಿ ಕರೋತೋ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಂ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ ತದಾಕಾರಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇನ್ತೋ ಸುಟ್ಠು ಗಹಿತಸಮಾಧಿನಿಮಿತ್ತೋ ಅಸ್ಸ। ‘‘ಸುಗ್ಗಹೀತನಿಮಿತ್ತೋ ಸೋ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಸೋ ಯೋಗೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಚಿತ್ತಸ್ಸುಪ್ಪಾದಕೋವಿದೋತಿ ಏವಂ ಭಾವಯತೋ ಚಿತ್ತಂ ಲೀನಂ ಹೋತಿ, ‘‘ಏವಂ ಉದ್ಧತ’’ನ್ತಿ ಲೀನಸ್ಸ ಉದ್ಧತಸ್ಸ ಚ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪತ್ತಿಕಾರಣೇ ಕುಸಲೋ ಅಸ್ಸ। ಲೀನೇ ಹಿ ಚಿತ್ತೇ ಧಮ್ಮವಿಚಯವೀರಿಯಪೀತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ ಭಾವೇತಬ್ಬಾ, ಉದ್ಧತೇ ಪಸ್ಸದ್ಧಿಸಮಾಧಿಉಪೇಕ್ಖಾಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಾ। ಸತಿಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗೋ ಪನ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಇಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ಯಸ್ಮಿಞ್ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇ ಲೀನಂ ಚಿತ್ತಂ ಹೋತಿ, ಕಾಲೋ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಧಮ್ಮವಿಚಯಸಮ್ಬೋಜ್ಝಙ್ಗಸ್ಸ ಭಾವನಾಯಾ’’ತಿಆದಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೨೩೪)। ಸಮಥಂ ಅನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯಾತಿ ಸಮಥಭಾವನಂ ಭಾವೇಯ್ಯ, ಅನುಪ್ಪನ್ನಂ ಸಮಾಧಿಂ ಉಪ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಉಪ್ಪನ್ನಞ್ಚ ಯಾವ ವಸೀಭಾವಪ್ಪತ್ತಿ, ತಾವ ವಡ್ಢೇಯ್ಯ ಬ್ಯೂಹೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಾಲೇನ ಚ ವಿಪಸ್ಸನನ್ತಿ ಯಥಾಲದ್ಧಂ ಸಮಾಧಿಂ ನಿಕನ್ತಿಯಾ ಅಪರಿಯಾದಾನೇನ ಹಾನಭಾಗಿಯಂ ಠಿತಿಭಾಗಿಯಂ ವಾ ಅಕತ್ವಾ ನಿಬ್ಬೇಧಭಾಗಿಯಂವ ಕತ್ವಾ ಕಾಲೇನ ವಿಪಸ್ಸನಞ್ಚ ಅನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ। ಅಥ ವಾ ಕಾಲೇನ ಚ ವಿಪಸ್ಸನನ್ತಿ ಸಮಥಂ ಅನುಯುಞ್ಜನ್ತೋ ತಸ್ಸ ಥಿರೀಭೂತಕಾಲೇ ಸಙ್ಕೋಚಂ ಅನಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅರಿಯಮಗ್ಗಾಧಿಗಮಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಅನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯ। ಯಥಾಹ –
Suggahītanimittassāti ‘‘evaṃ me manasi karoto cittaṃ samāhitaṃ ahosī’’ti tadākāraṃ sallakkhento suṭṭhu gahitasamādhinimitto assa. ‘‘Suggahītanimitto so’’tipi pāṭho, so yogīti attho. Cittassuppādakovidoti evaṃ bhāvayato cittaṃ līnaṃ hoti, ‘‘evaṃ uddhata’’nti līnassa uddhatassa ca cittassa uppattikāraṇe kusalo assa. Līne hi citte dhammavicayavīriyapītisambojjhaṅgā bhāvetabbā, uddhate passaddhisamādhiupekkhāsambojjhaṅgā. Satisambojjhaṅgo pana sabbattha icchitabbo. Tenāha bhagavā – ‘‘yasmiñca kho, bhikkhave, samaye līnaṃ cittaṃ hoti, kālo tasmiṃ samaye dhammavicayasambojjhaṅgassa bhāvanāyā’’tiādi (saṃ. ni. 5.234). Samathaṃ anuyuñjeyyāti samathabhāvanaṃ bhāveyya, anuppannaṃ samādhiṃ uppādeyya, uppannañca yāva vasībhāvappatti, tāva vaḍḍheyya byūheyyāti attho. Kālena ca vipassananti yathāladdhaṃ samādhiṃ nikantiyā apariyādānena hānabhāgiyaṃ ṭhitibhāgiyaṃ vā akatvā nibbedhabhāgiyaṃva katvā kālena vipassanañca anuyuñjeyya. Atha vā kālena ca vipassananti samathaṃ anuyuñjanto tassa thirībhūtakāle saṅkocaṃ anāpajjitvā ariyamaggādhigamāya vipassanaṃ anuyuñjeyya. Yathāha –
‘‘ಅಥ ವಾ ಸಮಾಧಿಲಾಭೇನ, ವಿವಿತ್ತಸಯನೇನ ವಾ।
‘‘Atha vā samādhilābhena, vivittasayanena vā;
ಭಿಕ್ಖು ವಿಸ್ಸಾಸಮಾಪಾದಿ, ಅಪ್ಪತ್ತೋ ಆಸವಕ್ಖಯ’’ನ್ತಿ॥ (ಧ॰ ಪ॰ ೨೭೧-೨೭೨)।
Bhikkhu vissāsamāpādi, appatto āsavakkhaya’’nti. (dha. pa. 271-272);
ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ವೀರಿಯಸಾತಚ್ಚಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿಆದಿ। ಸತತಭಾವೋ ಸಾತಚ್ಚಂ, ವೀರಿಯಸ್ಸ ಸಾತಚ್ಚಂ, ತೇನ ಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಸತತಪವತ್ತವೀರಿಯೋ, ನಿಚ್ಚಪಗ್ಗಹಿತವೀರಿಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯುತ್ತಯೋಗೋ ಸದಾ ಸಿಯಾತಿ ಸಬ್ಬಕಾಲಂ ಭಾವನಾನುಯುತ್ತೋ ಸಿಯಾ। ದುಕ್ಖನ್ತನ್ತಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಪರಿಯೋಸಾನಂ ನಿರೋಧಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅಪ್ಪತ್ವಾ ವಿಸ್ಸಾಸಂ ನ ಏಯ್ಯ ನ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ। ‘‘ಅಹಂ ಪರಿಸುದ್ಧಸೀಲೋ ಝಾನಲಾಭೀ ಅಭಿಞ್ಞಾಲಾಭೀ ವಿಪಸ್ಸನಂ ಮತ್ಥಕಂ ಪಾಪೇತ್ವಾ ಠಿತೋ’’ತಿ ವಾ ವಿಸ್ಸಟ್ಠೋ ನ ಭವೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।
Tena vuttaṃ – ‘‘vīriyasātaccasampanno’’tiādi. Satatabhāvo sātaccaṃ, vīriyassa sātaccaṃ, tena sampanno samannāgato, satatapavattavīriyo, niccapaggahitavīriyoti attho. Yuttayogo sadā siyāti sabbakālaṃ bhāvanānuyutto siyā. Dukkhantanti vaṭṭadukkhassa antaṃ pariyosānaṃ nirodhaṃ nibbānaṃ appatvā vissāsaṃ na eyya na gaccheyya. ‘‘Ahaṃ parisuddhasīlo jhānalābhī abhiññālābhī vipassanaṃ matthakaṃ pāpetvā ṭhito’’ti vā vissaṭṭho na bhaveyyāti attho.
ಏವಂ ವಿಹರಮಾನಸ್ಸಾತಿ, ಏವಂ ವಿವಿತ್ತಸೇನಾಸನಸೇವನಾದಿನಾ ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ಯುತ್ತಯೋಗತಾಪರಿಯೋಸಾನೇನ ವಿಧಿನಾ ವಿಹರನ್ತಸ್ಸ। ಸುದ್ಧಿಕಾಮಸ್ಸಾತಿ, ಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸುದ್ಧಿಂ ಅಚ್ಚನ್ತವಿಸುದ್ಧಿಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅರಹತ್ತಞ್ಚ ಇಚ್ಛನ್ತಸ್ಸ। ಸಂಸಾರೇ ಭಯಸ್ಸ ಇಕ್ಖತೋ ಭಿಕ್ಖುನೋ, ಕಾಮಾಸವಾದಯೋ ಸಬ್ಬೇ ಆಸವಾ ಖೀಯನ್ತಿ ಖಯಂ ಅಬ್ಭತ್ಥಂ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಖಯಗಮನೇನೇವ ಸಉಪಾದಿಸೇಸಅನುಪಾದಿಸೇಸಪಭೇದಂ ದುವಿಧಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ಪಾಪುಣಾತಿ।
Evaṃ viharamānassāti, evaṃ vivittasenāsanasevanādinā vipassanāvasena yuttayogatāpariyosānena vidhinā viharantassa. Suddhikāmassāti, ñāṇadassanavisuddhiṃ accantavisuddhiṃ nibbānaṃ arahattañca icchantassa. Saṃsāre bhayassa ikkhato bhikkhuno, kāmāsavādayo sabbe āsavā khīyanti khayaṃ abbhatthaṃ gacchanti, tesaṃ khayagamaneneva saupādisesaanupādisesapabhedaṃ duvidhampi nibbānaṃ adhigacchati pāpuṇāti.
ಏವಂ ಥೇರೋ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಓವಾದದಾನಾಪದೇಸೇನ ಅತ್ತನಾ ತಥಾಪಟಿಪನ್ನಭಾವಂ ದೀಪೇನ್ತೋ ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ।
Evaṃ thero tassa bhikkhuno ovādadānāpadesena attanā tathāpaṭipannabhāvaṃ dīpento aññaṃ byākāsi.
ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತಉಪಸೇನತ್ಥೇರಗಾಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vaṅgantaputtaupasenattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಥೇರಗಾಥಾಪಾಳಿ • Theragāthāpāḷi / ೬. ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತಉಪಸೇನತ್ಥೇರಗಾಥಾ • 6. Vaṅgantaputtaupasenattheragāthā