Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మజ్ఝిమనికాయ • Majjhimanikāya

    ౮. వాసేట్ఠసుత్తం

    8. Vāseṭṭhasuttaṃ

    ౪౫౪. ఏవం మే సుతం – ఏకం సమయం భగవా ఇచ్ఛానఙ్గలే 1 విహరతి ఇచ్ఛానఙ్గలవనసణ్డే. తేన ఖో పన సమయేన సమ్బహులా అభిఞ్ఞాతా అభిఞ్ఞాతా బ్రాహ్మణమహాసాలా ఇచ్ఛానఙ్గలే పటివసన్తి, సేయ్యథిదం – చఙ్కీ బ్రాహ్మణో, తారుక్ఖో బ్రాహ్మణో, పోక్ఖరసాతి బ్రాహ్మణో, జాణుస్సోణి 2 బ్రాహ్మణో, తోదేయ్యో బ్రాహ్మణో, అఞ్ఞే చ అభిఞ్ఞాతా అభిఞ్ఞాతా బ్రాహ్మణమహాసాలా. అథ ఖో వాసేట్ఠభారద్వాజానం మాణవానం జఙ్ఘావిహారం అనుచఙ్కమన్తానం అనువిచరన్తానం 3 అయమన్తరాకథా ఉదపాది – ‘‘కథం, భో, బ్రాహ్మణో హోతీ’’తి? భారద్వాజో మాణవో ఏవమాహ – ‘‘యతో ఖో, భో, ఉభతో సుజాతో మాతితో చ పితితో చ సంసుద్ధగహణికో యావ సత్తమా పితామహయుగా అక్ఖిత్తో అనుపక్కుట్ఠో జాతివాదేన – ఏత్తావతా ఖో, భో, బ్రాహ్మణో హోతీ’’తి. వాసేట్ఠో మాణవో ఏవమాహ – ‘‘యతో ఖో, భో, సీలవా చ హోతి వత్తసమ్పన్నో 4 చ – ఏత్తావతా ఖో, భో, బ్రాహ్మణో హోతీ’’తి. నేవ ఖో అసక్ఖి భారద్వాజో మాణవో వాసేట్ఠం మాణవం సఞ్ఞాపేతుం, న పన అసక్ఖి వాసేట్ఠో మాణవో భారద్వాజం మాణవం సఞ్ఞాపేతుం. అథ ఖో వాసేట్ఠో మాణవో భారద్వాజం మాణవం ఆమన్తేసి – ‘‘అయం ఖో, భో భారద్వాజ, సమణో గోతమో సక్యపుత్తో సక్యకులా పబ్బజితో ఇచ్ఛానఙ్గలే విహరతి ఇచ్ఛానఙ్గలవనసణ్డే. తం ఖో పన భవన్తం గోతమం ఏవం కల్యాణో కిత్తిసద్దో అబ్భుగ్గతో – ‘ఇతిపి సో భగవా అరహం సమ్మాసమ్బుద్ధో విజ్జాచరణసమ్పన్నో సుగతో లోకవిదూ అనుత్తరో పురిసదమ్మసారథి సత్థా దేవమనుస్సానం బుద్ధో భగవా’తి. ఆయామ, భో భారద్వాజ, యేన సమణో గోతమో తేనుపసఙ్కమిస్సామ; ఉపసఙ్కమిత్వా సమణం గోతమం ఏతమత్థం పుచ్ఛిస్సామ. యథా నో సమణో గోతమో బ్యాకరిస్సతి తథా నం ధారేస్సామా’’తి. ‘‘ఏవం, భో’’తి ఖో భారద్వాజో మాణవో వాసేట్ఠస్స మాణవస్స పచ్చస్సోసి.

    454. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā icchānaṅgale 5 viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Tena kho pana samayena sambahulā abhiññātā abhiññātā brāhmaṇamahāsālā icchānaṅgale paṭivasanti, seyyathidaṃ – caṅkī brāhmaṇo, tārukkho brāhmaṇo, pokkharasāti brāhmaṇo, jāṇussoṇi 6 brāhmaṇo, todeyyo brāhmaṇo, aññe ca abhiññātā abhiññātā brāhmaṇamahāsālā. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājānaṃ māṇavānaṃ jaṅghāvihāraṃ anucaṅkamantānaṃ anuvicarantānaṃ 7 ayamantarākathā udapādi – ‘‘kathaṃ, bho, brāhmaṇo hotī’’ti? Bhāradvājo māṇavo evamāha – ‘‘yato kho, bho, ubhato sujāto mātito ca pitito ca saṃsuddhagahaṇiko yāva sattamā pitāmahayugā akkhitto anupakkuṭṭho jātivādena – ettāvatā kho, bho, brāhmaṇo hotī’’ti. Vāseṭṭho māṇavo evamāha – ‘‘yato kho, bho, sīlavā ca hoti vattasampanno 8 ca – ettāvatā kho, bho, brāhmaṇo hotī’’ti. Neva kho asakkhi bhāradvājo māṇavo vāseṭṭhaṃ māṇavaṃ saññāpetuṃ, na pana asakkhi vāseṭṭho māṇavo bhāradvājaṃ māṇavaṃ saññāpetuṃ. Atha kho vāseṭṭho māṇavo bhāradvājaṃ māṇavaṃ āmantesi – ‘‘ayaṃ kho, bho bhāradvāja, samaṇo gotamo sakyaputto sakyakulā pabbajito icchānaṅgale viharati icchānaṅgalavanasaṇḍe. Taṃ kho pana bhavantaṃ gotamaṃ evaṃ kalyāṇo kittisaddo abbhuggato – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Āyāma, bho bhāradvāja, yena samaṇo gotamo tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā samaṇaṃ gotamaṃ etamatthaṃ pucchissāma. Yathā no samaṇo gotamo byākarissati tathā naṃ dhāressāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, bho’’ti kho bhāradvājo māṇavo vāseṭṭhassa māṇavassa paccassosi.

    ౪౫౫. అథ ఖో వాసేట్ఠభారద్వాజా మాణవా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవతా సద్ధిం సమ్మోదింసు. సమ్మోదనీయం కథం సారణీయం వీతిసారేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో వాసేట్ఠో మాణవో భగవన్తం గాథాహి అజ్ఝభాసి –

    455. Atha kho vāseṭṭhabhāradvājā māṇavā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodiṃsu. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho vāseṭṭho māṇavo bhagavantaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –

    ‘‘అనుఞ్ఞాతపటిఞ్ఞాతా, తేవిజ్జా మయమస్ముభో;

    ‘‘Anuññātapaṭiññātā, tevijjā mayamasmubho;

    అహం పోక్ఖరసాతిస్స, తారుక్ఖస్సాయం మాణవో.

    Ahaṃ pokkharasātissa, tārukkhassāyaṃ māṇavo.

    ‘‘తేవిజ్జానం యదక్ఖాతం, తత్ర కేవలినోస్మసే;

    ‘‘Tevijjānaṃ yadakkhātaṃ, tatra kevalinosmase;

    పదకస్మా వేయ్యాకరణా 9, జప్పే ఆచరియసాదిసా;

    Padakasmā veyyākaraṇā 10, jappe ācariyasādisā;

    తేసం నో జాతివాదస్మిం, వివాదో అత్థి గోతమ.

    Tesaṃ no jātivādasmiṃ, vivādo atthi gotama.

    ‘‘జాతియా బ్రాహ్మణో హోతి, భారద్వాజో ఇతి భాసతి;

    ‘‘Jātiyā brāhmaṇo hoti, bhāradvājo iti bhāsati;

    అహఞ్చ కమ్మునా 11 బ్రూమి, ఏవం జానాహి చక్ఖుమ.

    Ahañca kammunā 12 brūmi, evaṃ jānāhi cakkhuma.

    ‘‘తే న సక్కోమ ఞాపేతుం 13, అఞ్ఞమఞ్ఞం మయం ఉభో;

    ‘‘Te na sakkoma ñāpetuṃ 14, aññamaññaṃ mayaṃ ubho;

    భవన్తం పుట్ఠుమాగమా, సమ్బుద్ధం ఇతి విస్సుతం.

    Bhavantaṃ puṭṭhumāgamā, sambuddhaṃ iti vissutaṃ.

    ‘‘చన్దం యథా ఖయాతీతం, పేచ్చ పఞ్జలికా జనా;

    ‘‘Candaṃ yathā khayātītaṃ, pecca pañjalikā janā;

    వన్దమానా నమస్సన్తి, లోకస్మిం గోతమం.

    Vandamānā namassanti, lokasmiṃ gotamaṃ.

    ‘‘చక్ఖుం లోకే సముప్పన్నం, మయం పుచ్ఛామ గోతమం;

    ‘‘Cakkhuṃ loke samuppannaṃ, mayaṃ pucchāma gotamaṃ;

    జాతియా బ్రాహ్మణో హోతి, ఉదాహు భవతి కమ్మునా 15;

    Jātiyā brāhmaṇo hoti, udāhu bhavati kammunā 16;

    అజానతం నో పబ్రూహి, యథా జానేము బ్రాహ్మణ’’న్తి.

    Ajānataṃ no pabrūhi, yathā jānemu brāhmaṇa’’nti.

    ౪౫౬.

    456.

    ‘‘తేసం వో అహం బ్యక్ఖిస్సం, (వాసేట్ఠాతి భగవా)

    ‘‘Tesaṃ vo ahaṃ byakkhissaṃ, (vāseṭṭhāti bhagavā)

    అనుపుబ్బం యథాతథం;

    Anupubbaṃ yathātathaṃ;

    జాతివిభఙ్గం పాణానం, అఞ్ఞమఞ్ఞాహి జాతియో.

    Jātivibhaṅgaṃ pāṇānaṃ, aññamaññāhi jātiyo.

    ‘‘తిణరుక్ఖేపి జానాథ, న చాపి పటిజానరే;

    ‘‘Tiṇarukkhepi jānātha, na cāpi paṭijānare;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘తతో కీటే పటఙ్గే చ, యావ కున్థకిపిల్లికే;

    ‘‘Tato kīṭe paṭaṅge ca, yāva kunthakipillike;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘చతుప్పదేపి జానాథ, ఖుద్దకే చ మహల్లకే;

    ‘‘Catuppadepi jānātha, khuddake ca mahallake;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘పాదుదరేపి జానాథ, ఉరగే దీఘపిట్ఠికే;

    ‘‘Pādudarepi jānātha, urage dīghapiṭṭhike;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘తతో మచ్ఛేపి జానాథ, ఉదకే వారిగోచరే;

    ‘‘Tato macchepi jānātha, udake vārigocare;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘తతో పక్ఖీపి జానాథ, పత్తయానే విహఙ్గమే;

    ‘‘Tato pakkhīpi jānātha, pattayāne vihaṅgame;

    లిఙ్గం జాతిమయం తేసం, అఞ్ఞమఞ్ఞా హి జాతియో.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ tesaṃ, aññamaññā hi jātiyo.

    ‘‘యథా ఏతాసు జాతీసు, లిఙ్గం జాతిమయం పుథు;

    ‘‘Yathā etāsu jātīsu, liṅgaṃ jātimayaṃ puthu;

    ఏవం నత్థి మనుస్సేసు, లిఙ్గం జాతిమయం పుథు.

    Evaṃ natthi manussesu, liṅgaṃ jātimayaṃ puthu.

    ‘‘న కేసేహి న సీసేహి, న కణ్ణేహి న అక్ఖీహి;

    ‘‘Na kesehi na sīsehi, na kaṇṇehi na akkhīhi;

    న ముఖేన న నాసాయ, న ఓట్ఠేహి భమూహి వా.

    Na mukhena na nāsāya, na oṭṭhehi bhamūhi vā.

    ‘‘న గీవాయ న అంసేహి, న ఉదరేన న పిట్ఠియా;

    ‘‘Na gīvāya na aṃsehi, na udarena na piṭṭhiyā;

    న సోణియా న ఉరసా, న సమ్బాధే న మేథునే 17.

    Na soṇiyā na urasā, na sambādhe na methune 18.

    ‘‘న హత్థేహి న పాదేహి, నఙ్గులీహి నఖేహి వా;

    ‘‘Na hatthehi na pādehi, naṅgulīhi nakhehi vā;

    న జఙ్ఘాహి న ఊరూహి, న వణ్ణేన సరేన వా;

    Na jaṅghāhi na ūrūhi, na vaṇṇena sarena vā;

    లిఙ్గం జాతిమయం నేవ, యథా అఞ్ఞాసు జాతిసు.

    Liṅgaṃ jātimayaṃ neva, yathā aññāsu jātisu.

    ౪౫౭.

    457.

    ‘‘పచ్చత్తఞ్చ సరీరేసు 19, మనుస్సేస్వేతం న విజ్జతి;

    ‘‘Paccattañca sarīresu 20, manussesvetaṃ na vijjati;

    వోకారఞ్చ మనుస్సేసు, సమఞ్ఞాయ పవుచ్చతి.

    Vokārañca manussesu, samaññāya pavuccati.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, గోరక్ఖం ఉపజీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, gorakkhaṃ upajīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, కస్సకో సో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, kassako so na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, పుథుసిప్పేన జీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, puthusippena jīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, సిప్పికో సో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, sippiko so na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, వోహారం ఉపజీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, vohāraṃ upajīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, వాణిజో సో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, vāṇijo so na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, పరపేస్సేన జీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, parapessena jīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, పేస్సకో 21 సో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, pessako 22 so na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, అదిన్నం ఉపజీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, adinnaṃ upajīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, చోరో ఏసో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, coro eso na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, ఇస్సత్థం ఉపజీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, issatthaṃ upajīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, యోధాజీవో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, yodhājīvo na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, పోరోహిచ్చేన జీవతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, porohiccena jīvati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, యాజకో సో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, yājako so na brāhmaṇo.

    ‘‘యో హి కోచి మనుస్సేసు, గామం రట్ఠఞ్చ భుఞ్జతి;

    ‘‘Yo hi koci manussesu, gāmaṃ raṭṭhañca bhuñjati;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, రాజా ఏసో న బ్రాహ్మణో.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, rājā eso na brāhmaṇo.

    ‘‘న చాహం బ్రాహ్మణం బ్రూమి, యోనిజం మత్తిసమ్భవం;

    ‘‘Na cāhaṃ brāhmaṇaṃ brūmi, yonijaṃ mattisambhavaṃ;

    భోవాది 23 నామ సో హోతి, సచే హోతి సకిఞ్చనో;

    Bhovādi 24 nāma so hoti, sace hoti sakiñcano;

    అకిఞ్చనం అనాదానం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Akiñcanaṃ anādānaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ౪౫౮.

    458.

    ‘‘సబ్బసంయోజనం ఛేత్వా, యో వే న పరితస్సతి;

    ‘‘Sabbasaṃyojanaṃ chetvā, yo ve na paritassati;

    సఙ్గాతిగం విసంయుత్తం 25, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Saṅgātigaṃ visaṃyuttaṃ 26, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘ఛేత్వా నద్ధిం 27 వరత్తఞ్చ, సన్దానం సహనుక్కమం;

    ‘‘Chetvā naddhiṃ 28 varattañca, sandānaṃ sahanukkamaṃ;

    ఉక్ఖిత్తపలిఘం బుద్ధం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Ukkhittapalighaṃ buddhaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘అక్కోసం వధబన్ధఞ్చ, అదుట్ఠో యో తితిక్ఖతి;

    ‘‘Akkosaṃ vadhabandhañca, aduṭṭho yo titikkhati;

    ఖన్తీబలం బలానీకం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Khantībalaṃ balānīkaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘అక్కోధనం వతవన్తం, సీలవన్తం అనుస్సదం;

    ‘‘Akkodhanaṃ vatavantaṃ, sīlavantaṃ anussadaṃ;

    దన్తం అన్తిమసారీరం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Dantaṃ antimasārīraṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘వారిపోక్ఖరపత్తేవ, ఆరగ్గేరివ సాసపో;

    ‘‘Vāripokkharapatteva, āraggeriva sāsapo;

    యో న లిమ్పతి కామేసు, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Yo na limpati kāmesu, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యో దుక్ఖస్స పజానాతి, ఇధేవ ఖయమత్తనో;

    ‘‘Yo dukkhassa pajānāti, idheva khayamattano;

    పన్నభారం విసంయుత్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Pannabhāraṃ visaṃyuttaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘గమ్భీరపఞ్ఞం మేధావిం, మగ్గామగ్గస్స కోవిదం;

    ‘‘Gambhīrapaññaṃ medhāviṃ, maggāmaggassa kovidaṃ;

    ఉత్తమత్థమనుప్పత్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Uttamatthamanuppattaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘అసంసట్ఠం గహట్ఠేహి, అనాగారేహి చూభయం;

    ‘‘Asaṃsaṭṭhaṃ gahaṭṭhehi, anāgārehi cūbhayaṃ;

    అనోకసారిమప్పిచ్ఛం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Anokasārimappicchaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘నిధాయ దణ్డం భూతేసు, తసేసు థావరేసు చ;

    ‘‘Nidhāya daṇḍaṃ bhūtesu, tasesu thāvaresu ca;

    యో న హన్తి న ఘాతేతి, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Yo na hanti na ghāteti, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘అవిరుద్ధం విరుద్ధేసు, అత్తదణ్డేసు నిబ్బుతం;

    ‘‘Aviruddhaṃ viruddhesu, attadaṇḍesu nibbutaṃ;

    సాదానేసు అనాదానం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Sādānesu anādānaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యస్స రాగో చ దోసో చ, మానో మక్ఖో చ ఓహితో;

    ‘‘Yassa rāgo ca doso ca, māno makkho ca ohito;

    సాసపోరివ ఆరగ్గా, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Sāsaporiva āraggā, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ౪౫౯.

    459.

    ‘‘అకక్కసం విఞ్ఞాపనిం, గిరం సచ్చం ఉదీరయే;

    ‘‘Akakkasaṃ viññāpaniṃ, giraṃ saccaṃ udīraye;

    యాయ నాభిసజ్జే కిఞ్చి, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Yāya nābhisajje kiñci, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యో చ దీఘం వ రస్సం వా, అణుం థూలం సుభాసుభం;

    ‘‘Yo ca dīghaṃ va rassaṃ vā, aṇuṃ thūlaṃ subhāsubhaṃ;

    లోకే అదిన్నం నాదేతి 29, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Loke adinnaṃ nādeti 30, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘ఆసా యస్స న విజ్జన్తి, అస్మిం లోకే పరమ్హి చ;

    ‘‘Āsā yassa na vijjanti, asmiṃ loke paramhi ca;

    నిరాసాసం 31 విసంయుత్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Nirāsāsaṃ 32 visaṃyuttaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యస్సాలయా న విజ్జన్తి, అఞ్ఞాయ అకథంకథిం;

    ‘‘Yassālayā na vijjanti, aññāya akathaṃkathiṃ;

    అమతోగధం అనుప్పత్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Amatogadhaṃ anuppattaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యోధపుఞ్ఞఞ్చ పాపఞ్చ, ఉభో సఙ్గం ఉపచ్చగా;

    ‘‘Yodhapuññañca pāpañca, ubho saṅgaṃ upaccagā;

    అసోకం విరజం సుద్ధం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Asokaṃ virajaṃ suddhaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘చన్దం వ విమలం సుద్ధం, విప్పసన్నం అనావిలం;

    ‘‘Candaṃ va vimalaṃ suddhaṃ, vippasannaṃ anāvilaṃ;

    నన్దీభవపరిక్ఖీణం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Nandībhavaparikkhīṇaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యో ఇమం పలిపథం దుగ్గం, సంసారం మోహమచ్చగా;

    ‘‘Yo imaṃ palipathaṃ duggaṃ, saṃsāraṃ mohamaccagā;

    తిణ్ణో పారఙ్గతో ఝాయీ, అనేజో అకథంకథీ;

    Tiṇṇo pāraṅgato jhāyī, anejo akathaṃkathī;

    అనుపాదాయ నిబ్బుతో, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Anupādāya nibbuto, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యోధకామే పహన్త్వాన 33, అనాగారో పరిబ్బజే;

    ‘‘Yodhakāme pahantvāna 34, anāgāro paribbaje;

    కామభవపరిక్ఖీణం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Kāmabhavaparikkhīṇaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యోధతణ్హం పహన్త్వాన, అనాగారో పరిబ్బజే;

    ‘‘Yodhataṇhaṃ pahantvāna, anāgāro paribbaje;

    తణ్హాభవపరిక్ఖీణం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Taṇhābhavaparikkhīṇaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘హిత్వా మానుసకం యోగం, దిబ్బం యోగం ఉపచ్చగా;

    ‘‘Hitvā mānusakaṃ yogaṃ, dibbaṃ yogaṃ upaccagā;

    సబ్బయోగవిసంయుత్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Sabbayogavisaṃyuttaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘హిత్వా రతిఞ్చ అరతిం, సీతీభూతం నిరూపధిం;

    ‘‘Hitvā ratiñca aratiṃ, sītībhūtaṃ nirūpadhiṃ;

    సబ్బలోకాభిభుం వీరం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Sabbalokābhibhuṃ vīraṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘చుతిం యో వేది సత్తానం, ఉపపత్తిఞ్చ సబ్బసో;

    ‘‘Cutiṃ yo vedi sattānaṃ, upapattiñca sabbaso;

    అసత్తం సుగతం బుద్ధం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Asattaṃ sugataṃ buddhaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యస్స గతిం న జానన్తి, దేవా గన్ధబ్బమానుసా;

    ‘‘Yassa gatiṃ na jānanti, devā gandhabbamānusā;

    ఖీణాసవం అరహన్తం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Khīṇāsavaṃ arahantaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘యస్స పురే చ పచ్ఛా చ, మజ్ఝే చ నత్థి కిఞ్చనం;

    ‘‘Yassa pure ca pacchā ca, majjhe ca natthi kiñcanaṃ;

    అకిఞ్చనం అనాదానం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Akiñcanaṃ anādānaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘ఉసభం పవరం వీరం, మహేసిం విజితావినం;

    ‘‘Usabhaṃ pavaraṃ vīraṃ, mahesiṃ vijitāvinaṃ;

    అనేజం న్హాతకం 35 బుద్ధం, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Anejaṃ nhātakaṃ 36 buddhaṃ, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ‘‘పుబ్బేనివాసం యో వేది, సగ్గాపాయఞ్చ పస్సతి;

    ‘‘Pubbenivāsaṃ yo vedi, saggāpāyañca passati;

    అథో జాతిక్ఖయం పత్తో, తమహం బ్రూమి బ్రాహ్మణం.

    Atho jātikkhayaṃ patto, tamahaṃ brūmi brāhmaṇaṃ.

    ౪౬౦.

    460.

    ‘‘సమఞ్ఞా హేసా లోకస్మిం, నామగోత్తం పకప్పితం;

    ‘‘Samaññā hesā lokasmiṃ, nāmagottaṃ pakappitaṃ;

    సమ్ముచ్చా సముదాగతం, తత్థ తత్థ పకప్పితం.

    Sammuccā samudāgataṃ, tattha tattha pakappitaṃ.

    ‘‘దీఘరత్తానుసయితం, దిట్ఠిగతమజానతం;

    ‘‘Dīgharattānusayitaṃ, diṭṭhigatamajānataṃ;

    అజానన్తా నో 37 పబ్రున్తి 38, జాతియా హోతి బ్రాహ్మణో.

    Ajānantā no 39 pabrunti 40, jātiyā hoti brāhmaṇo.

    ‘‘న జచ్చా బ్రాహ్మణో 41 హోతి, న జచ్చా హోతి అబ్రాహ్మణో 42;

    ‘‘Na jaccā brāhmaṇo 43 hoti, na jaccā hoti abrāhmaṇo 44;

    కమ్మునా బ్రాహ్మణో 45 హోతి, కమ్మునా హోతి అబ్రాహ్మణో 46.

    Kammunā brāhmaṇo 47 hoti, kammunā hoti abrāhmaṇo 48.

    ‘‘కస్సకో కమ్మునా హోతి, సిప్పికో హోతి కమ్మునా;

    ‘‘Kassako kammunā hoti, sippiko hoti kammunā;

    వాణిజో కమ్మునా హోతి, పేస్సకో హోతి కమ్మునా.

    Vāṇijo kammunā hoti, pessako hoti kammunā.

    ‘‘చోరోపి కమ్మునా హోతి, యోధాజీవోపి కమ్మునా;

    ‘‘Coropi kammunā hoti, yodhājīvopi kammunā;

    యాజకో కమ్మునా హోతి, రాజాపి హోతి కమ్మునా.

    Yājako kammunā hoti, rājāpi hoti kammunā.

    ‘‘ఏవమేతం యథాభూతం, కమ్మం పస్సన్తి పణ్డితా;

    ‘‘Evametaṃ yathābhūtaṃ, kammaṃ passanti paṇḍitā;

    పటిచ్చసముప్పాదదస్సా, కమ్మవిపాకకోవిదా.

    Paṭiccasamuppādadassā, kammavipākakovidā.

    ‘‘కమ్మునా వత్తతి లోకో, కమ్మునా వత్తతి పజా;

    ‘‘Kammunā vattati loko, kammunā vattati pajā;

    కమ్మనిబన్ధనా సత్తా, రథస్సాణీవ యాయతో.

    Kammanibandhanā sattā, rathassāṇīva yāyato.

    ‘‘తపేన బ్రహ్మచరియేన, సంయమేన దమేన చ;

    ‘‘Tapena brahmacariyena, saṃyamena damena ca;

    ఏతేన బ్రాహ్మణో హోతి, ఏతం బ్రాహ్మణముత్తమం.

    Etena brāhmaṇo hoti, etaṃ brāhmaṇamuttamaṃ.

    ‘‘తీహి విజ్జాహి సమ్పన్నో, సన్తో ఖీణపునబ్భవో;

    ‘‘Tīhi vijjāhi sampanno, santo khīṇapunabbhavo;

    ఏవం వాసేట్ఠ జానాహి, బ్రహ్మా సక్కో విజానత’’న్తి.

    Evaṃ vāseṭṭha jānāhi, brahmā sakko vijānata’’nti.

    ౪౬౧. ఏవం వుత్తే, వాసేట్ఠభారద్వాజా మాణవా భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అభిక్కన్తం, భో గోతమ, అభిక్కన్తం, భో గోతమ! సేయ్యథాపి, భో గోతమ, నిక్కుజ్జితం వా ఉక్కుజ్జేయ్య, పటిచ్ఛన్నం వా వివరేయ్య, మూళ్హస్స వా మగ్గం ఆచిక్ఖేయ్య, అన్ధకారే వా తేలపజ్జోతం ధారేయ్య – చక్ఖుమన్తో రూపాని దక్ఖన్తీతి – ఏవమేవం భోతా గోతమేన అనేకపరియాయేన ధమ్మో పకాసితో. ఏతే మయం భవన్తం గోతమం సరణం గచ్ఛామ ధమ్మఞ్చ భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. ఉపాసకే నో భవం గోతమో ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గతే’’తి.

    461. Evaṃ vutte, vāseṭṭhabhāradvājā māṇavā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Ete mayaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsake no bhavaṃ gotamo dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gate’’ti.

    వాసేట్ఠసుత్తం నిట్ఠితం అట్ఠమం.

    Vāseṭṭhasuttaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. ఇచ్ఛానఙ్కలే (సీ॰ పీ॰)
    2. జాణుస్సోణీ (పీ॰), జాణుసోణీ (క॰)
    3. అనుచఙ్కమమానానం అనువిచరమానానం (సీ॰ పీ॰)
    4. వతసమ్పన్నో (పీ॰)
    5. icchānaṅkale (sī. pī.)
    6. jāṇussoṇī (pī.), jāṇusoṇī (ka.)
    7. anucaṅkamamānānaṃ anuvicaramānānaṃ (sī. pī.)
    8. vatasampanno (pī.)
    9. నో బ్యాకరణా (స్యా॰ కం॰ క॰)
    10. no byākaraṇā (syā. kaṃ. ka.)
    11. కమ్మనా (సీ॰ పీ॰)
    12. kammanā (sī. pī.)
    13. సఞ్ఞత్తుం (పీ॰), సఞ్ఞాపేతుం (క॰)
    14. saññattuṃ (pī.), saññāpetuṃ (ka.)
    15. కమ్మనా (సీ॰ పీ॰)
    16. kammanā (sī. pī.)
    17. న సమ్బాధా న మేథునా (క॰)
    18. na sambādhā na methunā (ka.)
    19. పచ్చత్తం ససరీరేసు (సీ॰ పీ॰)
    20. paccattaṃ sasarīresu (sī. pī.)
    21. పేస్సికో (సీ॰ స్యా॰ కం॰ పీ॰)
    22. pessiko (sī. syā. kaṃ. pī.)
    23. భోవాదీ (స్యా॰ కం॰)
    24. bhovādī (syā. kaṃ.)
    25. విసఞ్ఞుత్తం (క॰)
    26. visaññuttaṃ (ka.)
    27. నద్ధిం (సీ॰ పీ॰)
    28. naddhiṃ (sī. pī.)
    29. నాదియతి (సీ॰ పీ॰)
    30. nādiyati (sī. pī.)
    31. నిరాసయం (సీ॰ పీ॰)
    32. nirāsayaṃ (sī. pī.)
    33. పహత్వాన (సీ॰)
    34. pahatvāna (sī.)
    35. నహాతకం (సీ॰ పీ॰)
    36. nahātakaṃ (sī. pī.)
    37. అజానన్తా నోతి అజానన్తా ఏవ (టీకా)
    38. పబ్రువన్తి (సీ॰ పీ॰)
    39. ajānantā noti ajānantā eva (ṭīkā)
    40. pabruvanti (sī. pī.)
    41. వసలో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    42. బ్రాహ్మణో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    43. vasalo (syā. kaṃ. ka.)
    44. brāhmaṇo (syā. kaṃ. ka.)
    45. వసలో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    46. బ్రాహ్మణో (స్యా॰ కం॰ క॰)
    47. vasalo (syā. kaṃ. ka.)
    48. brāhmaṇo (syā. kaṃ. ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / మజ్ఝిమనికాయ (అట్ఠకథా) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ౮. వాసేట్ఠసుత్తవణ్ణనా • 8. Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / మజ్ఝిమనికాయ (టీకా) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ౮. వాసేట్ఠసుత్తవణ్ణనా • 8. Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact