Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā)

    ೮. ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

    8. Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā

    ೪೫೪. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲವನಸಣ್ಡೇತಿ ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲಗಾಮಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ ವನಸಣ್ಡೇ। ಚಙ್ಕೀತಿ ಆದಯೋ ಪಞ್ಚಪಿ ಜನಾ ರಞ್ಞೋ ಪಸೇನದಿಸ್ಸ ಕೋಸಲಸ್ಸ ಪುರೋಹಿತಾ ಏವ। ಅಞ್ಞೇ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾತಿ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಬಹೂ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ತೇ ಕಿರ ಛಟ್ಠೇ ಛಟ್ಠೇ ಮಾಸೇ ದ್ವೀಸು ಠಾನೇಸು ಸನ್ನಿಪತನ್ತಿ। ಯದಾ ಜಾತಿಂ ಸೋಧೇತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ತದಾ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಜಾತಿಸೋಧನತ್ಥಂ ಉಕ್ಕಟ್ಠಾಯ ಸನ್ನಿಪತನ್ತಿ। ಯದಾ ಮನ್ತೇ ಸೋಧೇತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ, ತದಾ ಇಚ್ಛಾನಙ್ಗಲೇ ಸನ್ನಿಪತನ್ತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕಾಲೇ ಮನ್ತಸೋಧನತ್ಥಂ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ಅಯಮನ್ತರಾ ಕಥಾತಿ ಯಂ ಅತ್ತನೋ ಸಹಾಯಕಭಾವಾನುರೂಪಂ ಕಥಂ ಕಥೇನ್ತಾ ಅನುವಿಚರಿಂಸು, ತಸ್ಸಾ ಕಥಾಯ ಅನ್ತರಾ ಅಯಮಞ್ಞಾ ಕಥಾ ಉದಪಾದಿ। ಸೀಲವಾತಿ ಗುಣವಾ। ವತ್ತಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ಆಚಾರಸಮ್ಪನ್ನೋ।

    454.Evaṃme sutanti vāseṭṭhasuttaṃ. Tattha icchānaṅgalavanasaṇḍeti icchānaṅgalagāmassa avidūre vanasaṇḍe. Caṅkīti ādayo pañcapi janā rañño pasenadissa kosalassa purohitā eva. Aññe ca abhiññātāti aññe ca bahū abhiññātā brāhmaṇā. Te kira chaṭṭhe chaṭṭhe māse dvīsu ṭhānesu sannipatanti. Yadā jātiṃ sodhetukāmā honti, tadā pokkharasātissa santike jātisodhanatthaṃ ukkaṭṭhāya sannipatanti. Yadā mante sodhetukāmā honti, tadā icchānaṅgale sannipatanti. Imasmiṃ kāle mantasodhanatthaṃ sannipatiṃsu. Ayamantarā kathāti yaṃ attano sahāyakabhāvānurūpaṃ kathaṃ kathentā anuvicariṃsu, tassā kathāya antarā ayamaññā kathā udapādi. Sīlavāti guṇavā. Vattasampannoti ācārasampanno.

    ೪೫೫. ಅನುಞ್ಞಾತಪಟಿಞ್ಞಾತಾತಿ ಸಿಕ್ಖಿತಾ ತುಮ್ಹೇತಿ ಏವಂ ಆಚರಿಯೇಹಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾ, ಆಮ ಆಚರಿಯ ಸಿಕ್ಖಿತಮ್ಹಾತಿ ಏವಂ ಸಯಞ್ಚ ಪಟಿಞ್ಞಾತಾ। ಅಸ್ಮಾತಿ ಭವಾಮ। ಅಹಂ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿಸ್ಸ, ತಾರುಕ್ಖಸ್ಸಾಯಂ ಮಾಣವೋತಿ ಅಹಂ ಪೋಕ್ಖರಸಾತಿಸ್ಸ ಜೇಟ್ಠನ್ತೇವಾಸೀ ಅಗ್ಗಸಿಸ್ಸೋ, ಅಯಂ ತಾರುಕ್ಖಸ್ಸಾತಿ ದೀಪೇತಿ।

    455.Anuññātapaṭiññātāti sikkhitā tumheti evaṃ ācariyehi anuññātā, āma ācariya sikkhitamhāti evaṃ sayañca paṭiññātā. Asmāti bhavāma. Ahaṃ pokkharasātissa, tārukkhassāyaṃ māṇavoti ahaṃ pokkharasātissa jeṭṭhantevāsī aggasisso, ayaṃ tārukkhassāti dīpeti.

    ತೇವಿಜ್ಜಾನನ್ತಿ ತಿವೇದಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ। ಯದಕ್ಖಾತನ್ತಿ ಯಂ ಅತ್ಥತೋ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನತೋ ಚ ಏಕಂ ಪದಮ್ಪಿ ಅಕ್ಖಾತಂ। ತತ್ರ ಕೇವಲಿನೋಸ್ಮಸೇತಿ ತಂ ಸಕಲಂ ಜಾನನತೋ ತತ್ಥ ನಿಟ್ಠಾಗತಮ್ಹಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇದಾನಿ ತಂ ಕೇವಲಿಭಾವಂ ಆವಿಕರೋನ್ತೋ ಪದಕಸ್ಮಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಜಪ್ಪೇ ಆಚರಿಯಸಾದಿಸಾತಿ ಕಥನಟ್ಠಾನೇ ಮಯಂ ಆಚರಿಯಸದಿಸಾಯೇವ।

    Tevijjānanti tivedānaṃ brāhmaṇānaṃ. Yadakkhātanti yaṃ atthato ca byañjanato ca ekaṃ padampi akkhātaṃ. Tatra kevalinosmaseti taṃ sakalaṃ jānanato tattha niṭṭhāgatamhāti attho. Idāni taṃ kevalibhāvaṃ āvikaronto padakasmātiādimāha. Tattha jappe ācariyasādisāti kathanaṭṭhāne mayaṃ ācariyasadisāyeva.

    ಕಮ್ಮುನಾತಿ ದಸಕುಸಲಕಮ್ಮಪಥಕಮ್ಮುನಾ। ಅಯಞ್ಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ಸತ್ತವಿಧಂ ಕಾಯವಚೀಕಮ್ಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭೋ, ಸೀಲವಾ ಹೋತೀ’’ತಿ ಆಹ, ತಿವಿಧಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ವತ್ತಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ। ತೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹಿ ಆಚಾರಸಮ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಚಕ್ಖುಮಾತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಚಕ್ಖುಮನ್ತಭಾವೇನ ಭಗವನ್ತಂ ಆಲಪತಿ।

    Kammunāti dasakusalakammapathakammunā. Ayañhi pubbe sattavidhaṃ kāyavacīkammaṃ sandhāya ‘‘yato kho, bho, sīlavā hotī’’ti āha, tividhaṃ manokammaṃ sandhāya ‘‘vattasampanno’’ti. Tena samannāgato hi ācārasampanno hoti. Cakkhumāti pañcahi cakkhūhi cakkhumantabhāvena bhagavantaṃ ālapati.

    ಖಯಾತೀತನ್ತಿ ಊನಭಾವಂ ಅತೀತಂ, ಪರಿಪುಣ್ಣನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪೇಚ್ಚಾತಿ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ। ನಮಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನಮೋ ಕರೋನ್ತಿ।

    Khayātītanti ūnabhāvaṃ atītaṃ, paripuṇṇanti attho. Peccāti upagantvā. Namassantīti namo karonti.

    ಚಕ್ಖುಂ ಲೋಕೇ ಸಮುಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಅವಿಜ್ಜನ್ಧಕಾರೇ ಲೋಕೇ ತಂ ಅನ್ಧಕಾರಂ ವಿಧಮಿತ್ವಾ ಲೋಕಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕಾದಿಅತ್ಥದಸ್ಸನೇನ ಚಕ್ಖು ಹುತ್ವಾ ಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ।

    Cakkhuṃ loke samuppannanti avijjandhakāre loke taṃ andhakāraṃ vidhamitvā lokassa diṭṭhadhammikādiatthadassanena cakkhu hutvā samuppannaṃ.

    ೪೫೬. ಏವಂ ವಾಸೇಟ್ಠೇನ ಥೋಮೇತ್ವಾ ಯಾಚಿತೋ ಭಗವಾ ದ್ವೇಪಿ ಜನೇ ಸಙ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ತೇಸಂ ವೋ ಅಹಂ ಬ್ಯಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಬ್ಯಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬನ್ತಿ ತಿಟ್ಠತು ತಾವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಚಿನ್ತಾ, ತಿಣರುಕ್ಖಕೀಟಪಟಙ್ಗತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಅನುಪಟಿಪಾಟಿಯಾ ಆಚಿಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಜಾತಿವಿಭಙ್ಗನ್ತಿ ಜಾತಿವಿತ್ಥಾರಂ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಾ ಹಿ ಜಾತಿಯೋತಿ ತೇಸಂ ತೇಸಞ್ಹಿ ಪಾಣಾನಂ ಜಾತಿಯೋ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಾ ನಾನಪ್ಪಕಾರಾತಿ ಅತ್ಥೋ।

    456. Evaṃ vāseṭṭhena thometvā yācito bhagavā dvepi jane saṅgaṇhanto tesaṃ vo ahaṃ byakkhissantiādimāha. Tattha byakkhissanti byākarissāmi. Anupubbanti tiṭṭhatu tāva brāhmaṇacintā, tiṇarukkhakīṭapaṭaṅgato paṭṭhāya anupaṭipāṭiyā ācikkhissāmīti attho. Jātivibhaṅganti jātivitthāraṃ. Aññamaññā hi jātiyoti tesaṃ tesañhi pāṇānaṃ jātiyo aññamaññā nānappakārāti attho.

    ತಿಣರುಕ್ಖೇತಿ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕಜಾತಿಂ ಕತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಾದಿನ್ನಕಜಾತಿಂ ಕಥೇಸ್ಸಾಮಿ, ಏವಂ ತಸ್ಸ ಜಾತಿಭೇದೋ ಪಾಕಟೋ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಇಮಂ ದೇಸನಂ ಆರಭಿ। ಮಹಾಸೀವತ್ಥೇರೋ ಪನ ‘‘ಕಿಂ, ಭನ್ತೇ, ಅನುಪಾದಿನ್ನಕಂ ಬೀಜನಾನತಾಯ ನಾನಂ, ಉಪಾದಿನ್ನಂ ಕಮ್ಮನಾನತಾಯಾತಿ? ಏವಂ ವತ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿತೋ ಆಮ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಕಮ್ಮಞ್ಹಿ ಯೋನಿಯಂ ಖಿಪತಿ। ಯೋನಿಸಿದ್ಧಾ ಇಮೇ ಸತ್ತಾ ನಾನಾವಣ್ಣಾ ಹೋನ್ತೀತಿ। ತಿಣರುಕ್ಖೇತಿ ಏತ್ಥ ಅನ್ತೋಫೇಗ್ಗೂ ಬಹಿಸಾರಾ ಅನ್ತಮಸೋ ತಾಲನಾಳಿಕೇರಾದಯೋಪಿ ತಿಣಾನೇವ, ಅನ್ತೋಸಾರಾ ಪನ ಬಹಿಫೇಗ್ಗೂ ಸಬ್ಬೇ ರುಕ್ಖಾ ನಾಮ। ನ ಚಾಪಿ ಪಟಿಜಾನರೇತಿ ಮಯಂ ತಿಣಾ ಮಯಂ ರುಕ್ಖಾತಿ ವಾ, ಅಹಂ ತಿಣಂ, ಅಹಂ ರುಕ್ಖೋತಿ ವಾ ಏವಂ ನ ಜಾನನ್ತಿ। ಲಿಙ್ಗಂ ಜಾತಿಮಯನ್ತಿ ಅಜಾನನ್ತಾನಮ್ಪಿ ಚ ತೇಸಂ ಜಾತಿಮಯಮೇವ ಸಣ್ಠಾನಂ ಅತ್ತನೋ ಮೂಲಭೂತತಿಣಾದಿಸದಿಸಮೇವ ಹೋತಿ। ಕಿಂ ಕಾರಣಾ? ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಾ ಹಿ ಜಾತಿಯೋ। ಯಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಾ ತಿಣಜಾತಿ, ಅಞ್ಞಾ ರುಕ್ಖಜಾತಿ। ತಿಣೇಸುಪಿ ಅಞ್ಞಾ ತಾಲಜಾತಿ, ಅಞ್ಞಾ ನಾಳಿಕೇರಜಾತಿ, ಏವಂ ವಿತ್ಥಾರೇತಬ್ಬಂ। ಇಮಿನಾ ಇದಂ ದಸ್ಸೇತಿ – ಯಂ ಜಾತಿವಸೇನ ನಾನಾ ಹೋತಿ, ತಂ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಪರೇಸಂ ವಾ ಉಪದೇಸಂ ವಿನಾಪಿ ಅಞ್ಞಜಾತಿತೋ ವಿಸೇಸೇನ ಗಯ್ಹತಿ। ಯದಿ ಚ ಜಾತಿಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಸೋಪಿ ಅತ್ತನೋ ಪಟಿಞ್ಞಂ ಪರೇಸಂ ವಾ ಉಪದೇಸಂ ವಿನಾ ಖತ್ತಿಯತೋ ವೇಸ್ಸತೋ ಸುದ್ದತೋ ವಾ ವಿಸೇಸೇನ ಗಯ್ಹೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಗಯ್ಹತಿ। ತಸ್ಮಾ ನ ಜಾತಿಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ। ಪರತೋ ಪನ ‘‘ಯಥಾ ಏತಾಸು ಜಾತೀಸೂ’’ತಿ ಗಾಥಾಯ ಏತಮತ್ಥಂ ವಚೀಭೇದೇನೇವ ಆವಿಕರಿಸ್ಸತಿ।

    Tiṇarukkheti anupādinnakajātiṃ katvā pacchā upādinnakajātiṃ kathessāmi, evaṃ tassa jātibhedo pākaṭo bhavissatīti imaṃ desanaṃ ārabhi. Mahāsīvatthero pana ‘‘kiṃ, bhante, anupādinnakaṃ bījanānatāya nānaṃ, upādinnaṃ kammanānatāyāti? Evaṃ vattuṃ na vaṭṭatī’’ti pucchito āma na vaṭṭati. Kammañhi yoniyaṃ khipati. Yonisiddhā ime sattā nānāvaṇṇā hontīti. Tiṇarukkheti ettha antopheggū bahisārā antamaso tālanāḷikerādayopi tiṇāneva, antosārā pana bahipheggū sabbe rukkhā nāma. Na cāpi paṭijānareti mayaṃ tiṇā mayaṃ rukkhāti vā, ahaṃ tiṇaṃ, ahaṃ rukkhoti vā evaṃ na jānanti. Liṅgaṃ jātimayanti ajānantānampi ca tesaṃ jātimayameva saṇṭhānaṃ attano mūlabhūtatiṇādisadisameva hoti. Kiṃ kāraṇā? Aññamaññā hi jātiyo. Yasmā aññā tiṇajāti, aññā rukkhajāti. Tiṇesupi aññā tālajāti, aññā nāḷikerajāti, evaṃ vitthāretabbaṃ. Iminā idaṃ dasseti – yaṃ jātivasena nānā hoti, taṃ attano paṭiññaṃ paresaṃ vā upadesaṃ vināpi aññajātito visesena gayhati. Yadi ca jātiyā brāhmaṇo bhaveyya, sopi attano paṭiññaṃ paresaṃ vā upadesaṃ vinā khattiyato vessato suddato vā visesena gayheyya, na ca gayhati. Tasmā na jātiyā brāhmaṇoti. Parato pana ‘‘yathā etāsu jātīsū’’ti gāthāya etamatthaṃ vacībhedeneva āvikarissati.

    ಏವಂ ಅನುಪಾದಿನ್ನಕೇಸು ಜಾತಿಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಉಪಾದಿನ್ನಕೇಸು ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ತತೋ ಕೀಟೇತಿಆದಿಮಾಹ। ಯಾವ ಕುನ್ಥಕಿಪಿಲ್ಲಿಕೇತಿ ಕುನ್ಥಕಿಪಿಲ್ಲಿಕಂ ಪರಿಯನ್ತಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಏತ್ಥ ಚ ಯೇ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇ ಪಟಙ್ಗಾ ನಾಮ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಾ ಹಿ ಜಾತಿಯೋತಿ ತೇಸಮ್ಪಿ ನೀಲರತ್ತಾದಿವಣ್ಣವಸೇನ ಜಾತಿಯೋ ನಾನಪ್ಪಕಾರಾವ ಹೋನ್ತಿ।

    Evaṃ anupādinnakesu jātiṃ dassetvā upādinnakesu dassento tato kīṭetiādimāha. Yāva kunthakipilliketi kunthakipillikaṃ pariyantaṃ katvāti attho. Ettha ca ye uppatitvā gacchanti, te paṭaṅgā nāma. Aññamaññā hi jātiyoti tesampi nīlarattādivaṇṇavasena jātiyo nānappakārāva honti.

    ಖುದ್ದಕೇತಿ ಕಾಳಕಾದಯೋ। ಮಹಲ್ಲಕೇತಿ ಸಸಬಿಳಾರಾದಯೋ।

    Khuddaketi kāḷakādayo. Mahallaketi sasabiḷārādayo.

    ಪಾದೂದರೇತಿ ಉದರಪಾದೇ, ಉದರಂಯೇವ ನೇಸಂ ಪಾದಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ದೀಘಪಿಟ್ಠಿಕೇತಿ ಸಪ್ಪಾನಞ್ಹಿ ಸೀಸತೋ ಯಾವ ನಙ್ಗುಟ್ಠಾ ಪಿಟ್ಠಿಯೇವ ಹೋತಿ, ತೇನ ತೇ ‘‘ದೀಘಪಿಟ್ಠಿಕಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ।

    Pādūdareti udarapāde, udaraṃyeva nesaṃ pādāti vuttaṃ hoti. Dīghapiṭṭhiketi sappānañhi sīsato yāva naṅguṭṭhā piṭṭhiyeva hoti, tena te ‘‘dīghapiṭṭhikā’’ti vuccanti.

    ಉದಕೇತಿ ಓದಕೇ, ಉದಕಮ್ಹಿ ಜಾತೇ।

    Udaketi odake, udakamhi jāte.

    ಪಕ್ಖೀತಿ ಸಕುಣೇ। ತೇ ಹಿ ಪತ್ತೇಹಿ ಯನ್ತೀತಿ ಪತ್ತಯಾನಾ, ವೇಹಾಸಂ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ವಿಹಙ್ಗಮಾ

    Pakkhīti sakuṇe. Te hi pattehi yantīti pattayānā, vehāsaṃ gacchantīti vihaṅgamā.

    ಏವಂ ಥಲಜಲಾಕಾಸಗೋಚರಾನಂ ಪಾಣಾನಂ ಜಾತಿಭೇದಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಯೇನಾಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ತಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ತಂ ಆವಿಕರೋನ್ತೋ ಯಥಾ ಏತಾಸೂತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ ಸಙ್ಖೇಪೇನ ವುತ್ತೋವ। ವಿತ್ಥಾರತೋ ಪನೇತ್ಥ ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಸಯಮೇವ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ನ ಕೇಸೇಹೀತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ರಾಯಂ ಯೋಜನಾ – ಯಂ ವುತ್ತಂ ‘‘ನತ್ಥಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಲಿಙ್ಗಜಾತಿಮಯಂ ಪುಥೂ’’ತಿ, ತಂ ಏವಂ ನತ್ಥೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ? ನ ಕೇಸೇಹೀತಿ। ನ ಹಿ – ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಏದಿಸಾ ಕೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ಖತ್ತಿಯಾನಂ ಏದಿಸಾ’’ತಿ ನಿಯಮೋ ಅತ್ಥಿ ಯಥಾ ಹತ್ಥಿಅಸ್ಸಮಿಗಾದೀನನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಸಬ್ಬಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ।

    Evaṃ thalajalākāsagocarānaṃ pāṇānaṃ jātibhedaṃ dassetvā idāni yenādhippāyena taṃ dasseti, taṃ āvikaronto yathā etāsūti gāthamāha. Tassattho saṅkhepena vuttova. Vitthārato panettha yaṃ vattabbaṃ, taṃ sayameva dassento na kesehītiādimāha. Tatrāyaṃ yojanā – yaṃ vuttaṃ ‘‘natthi manussesu liṅgajātimayaṃ puthū’’ti, taṃ evaṃ natthīti veditabbaṃ. Seyyathidaṃ? Na kesehīti. Na hi – ‘‘brāhmaṇānaṃ edisā kesā honti, khattiyānaṃ edisā’’ti niyamo atthi yathā hatthiassamigādīnanti iminā nayena sabbaṃ yojetabbaṃ.

    ಲಿಙ್ಗಂ ಜಾತಿಮಯಂ ನೇವ, ಯಥಾ ಅಞ್ಞಾಸು ಜಾತಿಸೂತಿ ಇದಂ ಪನ ವುತ್ತಸ್ಸೇವತ್ಥಸ್ಸ ನಿಗಮನನ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತಸ್ಸಾಯಂ ಯೋಜನಾ – ಏವಂ ಯಸ್ಮಾ ಇಮೇಹಿ ಕೇಸಾದೀಹಿ ನತ್ಥಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಲಿಙ್ಗಂ ಜಾತಿಮಯಂ ಪುಥು, ತಸ್ಮಾ ವೇದಿತಬ್ಬಮೇತಂ ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿಭೇದೇಸು ಮನುಸ್ಸೇಸು ಲಿಙ್ಗಂ ಜಾತಿಮಯಂ ನೇವ, ಯಥಾ ಅಞ್ಞಾಸು ಜಾತಿಸೂ’’ತಿ।

    Liṅgaṃ jātimayaṃ neva, yathā aññāsu jātisūti idaṃ pana vuttassevatthassa nigamananti veditabbaṃ. Tassāyaṃ yojanā – evaṃ yasmā imehi kesādīhi natthi manussesu liṅgaṃ jātimayaṃ puthu, tasmā veditabbametaṃ ‘‘brāhmaṇādibhedesu manussesu liṅgaṃ jātimayaṃ neva, yathā aññāsu jātisū’’ti.

    ೪೫೭. ಇದಾನಿ ಏವಂ ಜಾತಿಭೇದೇ ಅಸತಿಪಿ ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ಇದಂ ನಾನತ್ತಂ ಯಥಾ ಜಾತಂ , ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ಪಚ್ಚತ್ತನ್ತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತತ್ಥ ವೋಕಾರನ್ತಿ ನಾನತ್ತಂ। ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ಯಥಾ ಹಿ ತಿರಚ್ಛಾನಾನಂ ಯೋನಿಸಿದ್ಧಮೇವ ಕೇಸಾದಿಸಣ್ಠಾನೇನ ನಾನತ್ತಂ, ತಥಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದೀನಂ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ತನೋ ಸರೀರೇ ತಂ ನತ್ಥಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇಪಿ ಯದೇತಂ ‘‘ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖತ್ತಿಯೋ’’ತಿ ವೋಕಾರಂ, ತಂ ವೋಕಾರಞ್ಚ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಸಮಞ್ಞಾಯ ಪವುಚ್ಚತಿ, ವೋಹಾರಮತ್ತೇನೇವ ಪವುಚ್ಚತೀತಿ।

    457. Idāni evaṃ jātibhede asatipi ‘‘brāhmaṇo khattiyo’’ti idaṃ nānattaṃ yathā jātaṃ , taṃ dassetuṃ paccattanti gāthamāha. Tattha vokāranti nānattaṃ. Ayaṃ panettha saṅkhepattho – yathā hi tiracchānānaṃ yonisiddhameva kesādisaṇṭhānena nānattaṃ, tathā brāhmaṇādīnaṃ attano attano sarīre taṃ natthi. Evaṃ santepi yadetaṃ ‘‘brāhmaṇo khattiyo’’ti vokāraṃ, taṃ vokārañca manussesu samaññāya pavuccati, vohāramatteneva pavuccatīti.

    ಏತ್ತಾವತಾ ಭಗವಾ ಭಾರದ್ವಾಜಸ್ಸ ವಾದಂ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಿತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಯದಿ ಜಾತಿಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಆಜೀವಸೀಲಾಚಾರವಿಪನ್ನೋಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ಪೋರಾಣಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭಾವಂ ನ ಇಚ್ಛನ್ತಿ, ಲೋಕೇ ಚ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಪಣ್ಡಿತಮನುಸ್ಸಾ, ತಸ್ಮಾ ವಾಸೇಟ್ಠಸ್ಸ ವಾದಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಯೋ ಹಿ ಕೋಚಿ ಮನುಸ್ಸೇಸೂತಿ ಅಟ್ಠ ಗಾಥಾ ಆಹ। ತತ್ಥ ಗೋರಕ್ಖನ್ತಿ ಖೇತ್ತರಕ್ಖಂ, ಕಸಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಗೋತಿ ಹಿ ಪಥವಿಯಾ ನಾಮಂ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಪುಥುಸಿಪ್ಪೇನಾತಿ ತನ್ತವಾಯಕಮ್ಮಾದಿನಾನಾಸಿಪ್ಪೇನ। ವೋಹಾರನ್ತಿ ವಣಿಜ್ಜಂ। ಪರಪೇಸ್ಸೇನಾತಿ ಪರೇಸಂ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಕಮ್ಮೇನ। ಇಸ್ಸತ್ಥನ್ತಿ ಆವುಧಜೀವಿಕಂ, ಉಸುಞ್ಚ ಸತ್ತಿಂ ಚಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಪೋರೋಹಿಚ್ಚೇನಾತಿ ಪುರೋಹಿತಕಮ್ಮೇನ।

    Ettāvatā bhagavā bhāradvājassa vādaṃ niggaṇhitvā idāni yadi jātiyā brāhmaṇo bhaveyya, ājīvasīlācāravipannopi brāhmaṇo bhaveyya. Yasmā pana porāṇā brāhmaṇā tassa brāhmaṇabhāvaṃ na icchanti, loke ca aññepi paṇḍitamanussā, tasmā vāseṭṭhassa vādaṃ paggaṇhanto yo hi koci manussesūti aṭṭha gāthā āha. Tattha gorakkhanti khettarakkhaṃ, kasikammanti vuttaṃ hoti. Goti hi pathaviyā nāmaṃ, tasmā evamāha. Puthusippenāti tantavāyakammādinānāsippena. Vohāranti vaṇijjaṃ. Parapessenāti paresaṃ veyyāvaccakammena. Issatthanti āvudhajīvikaṃ, usuñca sattiṃ cāti vuttaṃ hoti. Porohiccenāti purohitakammena.

    ಏವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಮಯೇನ ಚ ಲೋಕವೋಹಾರೇನ ಚ ಆಜೀವಸೀಲಾಚಾರವಿಪನ್ನಸ್ಸ ಅಬ್ರಾಹ್ಮಣಭಾವಂ ಸಾಧೇತ್ವಾ ಏವಂ ಸನ್ತೇ ನ ಜಾತಿಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ, ಗುಣೇಹಿ ಪನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಕುಲೇ ಜಾತೋ ಯೋ ಗುಣವಾ, ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ, ಅಯಮೇತ್ಥ ಞಾಯೋತಿ ಏವಮೇತಂ ಞಾಯಂ ಅತ್ಥತೋ ಆಪಾದೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ನಂ ವಚೀಭೇದೇನ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ನ ಚಾಹಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನ್ತಿಆದಿಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಅಹಞ್ಹಿ ಯ್ವಾಯಂ ಚತುನ್ನಂ ಯೋನೀನಂ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಜಾತೋ, ತತ್ರಾಪಿ ವಿಸೇಸೇನ ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಸಂವಣ್ಣಿತಾಯ ಮಾತರಿ ಸಮ್ಭೂತೋ, ತಂ ಯೋನಿಜಂ ಮತ್ತಿಸಮ್ಭವಂ, ಯಾ ಚಾಯಂ ಉಭತೋ ಸುಜಾತೋತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಪರಿಸುದ್ಧಉಪ್ಪತ್ತಿಮಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಾ ಯೋನಿ ವುತ್ತಾ, ಸಂಸುದ್ಧಗಹಣಿಕೋತಿ ಇಮಿನಾ ಚ ಮಾತಿಸಮ್ಪತ್ತಿ, ತತೋಪಿ ಜಾತಸಮ್ಭೂತತ್ತಾ ಯೋನಿಜೋ ಮತ್ತಿಸಮ್ಭವೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಂ ಯೋನಿಜಂ ಮತ್ತಿಸಮ್ಭವಂ ಇಮಿನಾ ಚ ಯೋನಿಜಮತ್ತಿಸಮ್ಭವಮತ್ತೇನ ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಬ್ರೂಮಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ, ಭೋ ಭೋತಿ, ವಚನಮತ್ತೇನ ಅಞ್ಞೇಹಿ ಸಕಿಞ್ಚನೇಹಿ ವಿಸಿಟ್ಠತ್ತಾ ಭೋವಾದಿ ನಾಮ ಸೋ ಹೋತಿ, ಸಚೇ ಹೋತಿ ಸಕಿಞ್ಚನೋ ಸಪಲಿಬೋಧೋ। ಯೋ ಪನಾಯಂ ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ಜಾತೋಪಿ ರಾಗಾದಿಕಿಞ್ಚನಾಭಾವೇನ ಅಕಿಞ್ಚನೋ, ಸಬ್ಬಗಹಣಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇನ ಅನಾದಾನೋ, ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಅನಾದಾನಂ, ತಮಹಂ ಬ್ರೂಮಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಬಾಹಿತಪಾಪೋತಿ।

    Evaṃ brāhmaṇasamayena ca lokavohārena ca ājīvasīlācāravipannassa abrāhmaṇabhāvaṃ sādhetvā evaṃ sante na jātiyā brāhmaṇo, guṇehi pana brāhmaṇo hoti. Tasmā yattha katthaci kule jāto yo guṇavā, so brāhmaṇo, ayamettha ñāyoti evametaṃ ñāyaṃ atthato āpādetvā idāni naṃ vacībhedena pakāsento na cāhaṃ brāhmaṇantiādimāha. Tassattho – ahañhi yvāyaṃ catunnaṃ yonīnaṃ yattha katthaci jāto, tatrāpi visesena yo brāhmaṇassa saṃvaṇṇitāya mātari sambhūto, taṃ yonijaṃ mattisambhavaṃ, yā cāyaṃ ubhato sujātotiādinā nayena brāhmaṇehi brāhmaṇassa parisuddhauppattimaggasaṅkhātā yoni vuttā, saṃsuddhagahaṇikoti iminā ca mātisampatti, tatopi jātasambhūtattā yonijo mattisambhavoti vuccati, taṃ yonijaṃ mattisambhavaṃ iminā ca yonijamattisambhavamattena na brāhmaṇaṃ brūmi. Kasmā? Yasmā, bho bhoti, vacanamattena aññehi sakiñcanehi visiṭṭhattā bhovādi nāma so hoti, sace hoti sakiñcano sapalibodho. Yo panāyaṃ yattha katthaci jātopi rāgādikiñcanābhāvena akiñcano, sabbagahaṇapaṭinissaggena anādāno, akiñcanaṃ anādānaṃ, tamahaṃ brūmibrāhmaṇaṃ. Kasmā? Yasmā bāhitapāpoti.

    ೪೫೮. ಕಿಞ್ಚಭಿಯ್ಯೋ ಸಬ್ಬಸಂಯೋಜನಂ ಛೇತ್ವಾತಿಆದಿ ಸತ್ತವೀಸತಿ ಗಾಥಾ। ತತ್ಥ ಸಬ್ಬಸಂಯೋಜನನ್ತಿ ದಸವಿಧಸಂಯೋಜನಂ। ನ ಪರಿತಸ್ಸತೀತಿ ತಣ್ಹಾಪರಿತಸ್ಸನಾಯ ನ ಪರಿತಸ್ಸತಿ। ಸಙ್ಗಾತಿಗನ್ತಿ ರಾಗಸಙ್ಗಾದಯೋ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಂ। ವಿಸಂಯುತ್ತನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ಯೋನೀಹಿ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸೇಹಿ ವಾ ವಿಸಂಯುತ್ತಂ।

    458. Kiñcabhiyyo sabbasaṃyojanaṃ chetvātiādi sattavīsati gāthā. Tattha sabbasaṃyojananti dasavidhasaṃyojanaṃ. Na paritassatīti taṇhāparitassanāya na paritassati. Saṅgātiganti rāgasaṅgādayo atikkantaṃ. Visaṃyuttanti catūhi yonīhi sabbakilesehi vā visaṃyuttaṃ.

    ನದ್ಧಿನ್ತಿ ಉಪನಾಹಂ। ವರತ್ತನ್ತಿ ತಣ್ಹಂ। ಸನ್ದಾನನ್ತಿ ಯುತ್ತಪಾಸಂ, ದಿಟ್ಠಿಪರಿಯುಟ್ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಸಹನುಕ್ಕಮನ್ತಿ ಅನುಕ್ಕಮೋ ವುಚ್ಚತಿ ಪಾಸೇ ಪವೇಸನಗಣ್ಠಿ, ದಿಟ್ಠಾನುಸಯಸ್ಸೇತಂ ನಾಮಂ। ಉಕ್ಖಿತ್ತಪಲಿಘನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪಲಿಘೋತಿ ಅವಿಜ್ಜಾ। ಬುದ್ಧನ್ತಿ ಚತುಸಚ್ಚಬುದ್ಧಂ। ತಿತಿಕ್ಖತೀತಿ ಖಮತಿ।

    Naddhinti upanāhaṃ. Varattanti taṇhaṃ. Sandānanti yuttapāsaṃ, diṭṭhipariyuṭṭhānassetaṃ adhivacanaṃ. Sahanukkamanti anukkamo vuccati pāse pavesanagaṇṭhi, diṭṭhānusayassetaṃ nāmaṃ. Ukkhittapalighanti ettha palighoti avijjā. Buddhanti catusaccabuddhaṃ. Titikkhatīti khamati.

    ಖನ್ತಿಬಲನ್ತಿ ಅಧಿವಾಸನಖನ್ತಿಬಲಂ। ಸಾ ಪನ ಸಕಿಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಬಲಾನೀಕಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ, ಪುನಪ್ಪುನಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಪನ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸಾ ಅತ್ಥಿತಾಯ ಬಲಾನೀಕಂ

    Khantibalanti adhivāsanakhantibalaṃ. Sā pana sakiṃ uppannā balānīkaṃ nāma na hoti, punappunaṃ uppannā pana hoti. Tassā atthitāya balānīkaṃ.

    ವತವನ್ತನ್ತಿ ಧುತಙ್ಗವನ್ತಂ। ಸೀಲವನ್ತನ್ತಿ ಗುಣವನ್ತಂ। ಅನುಸ್ಸದನ್ತಿ ರಾಗಾದಿಉಸ್ಸದವಿರಹಿತಂ। ‘‘ಅನುಸ್ಸುತ’’ನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಅನವಸ್ಸುತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ದನ್ತನ್ತಿ ನಿಬ್ಬಿಸೇವನಂ।

    Vatavantanti dhutaṅgavantaṃ. Sīlavantanti guṇavantaṃ. Anussadanti rāgādiussadavirahitaṃ. ‘‘Anussuta’’ntipi pāṭho, anavassutanti attho. Dantanti nibbisevanaṃ.

    ನ ಲಿಮ್ಪತೀತಿ ನ ಅಲ್ಲೀಯತಿ। ಕಾಮೇಸೂತಿ ಕಿಲೇಸಕಾಮವತ್ಥುಕಾಮೇಸು।

    Na limpatīti na allīyati. Kāmesūti kilesakāmavatthukāmesu.

    ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಪಜಾನಾತಿ, ಇಧೇವ ಖಯನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಅರಹತ್ತಫಲಂ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಂ। ಪಜಾನಾತೀತಿ ಅಧಿಗಮವಸೇನ ಜಾನಾತಿ। ಪನ್ನಭಾರನ್ತಿ ಓಹಿತಭಾರಂ, ಖನ್ಧಕಿಲೇಸಅಭಿಸಙ್ಖಾರಕಾಮಗುಣಭಾರೇ ಓತಾರೇತ್ವಾ ಠಿತಂ। ವಿಸಂಯುತ್ತಪದಂ ವುತ್ತತ್ಥಮೇವ।

    Dukkhassapajānāti, idheva khayanti ettha arahattaphalaṃ dukkhakkhayoti adhippetaṃ. Pajānātīti adhigamavasena jānāti. Pannabhāranti ohitabhāraṃ, khandhakilesaabhisaṅkhārakāmaguṇabhāre otāretvā ṭhitaṃ. Visaṃyuttapadaṃ vuttatthameva.

    ಗಮ್ಭೀರಪಞ್ಞನ್ತಿ ಗಮ್ಭೀರೇಸು ಆರಮ್ಮಣೇಸು ಪವತ್ತಪಞ್ಞಂ। ಮೇಧಾವಿನ್ತಿ ಪಕತಿಪಞ್ಞಾಯ ಪಞ್ಞವನ್ತಂ।

    Gambhīrapaññanti gambhīresu ārammaṇesu pavattapaññaṃ. Medhāvinti pakatipaññāya paññavantaṃ.

    ಅನಾಗಾರೇಹಿ ಚೂಭಯನ್ತಿ ಅನಾಗಾರೇಹಿ ಚ ವಿಸಂಸಟ್ಠಂ ಉಭಯಞ್ಚ, ದ್ವೀಹಿಪಿ ಚೇತೇಹಿ ವಿಸಂಸಟ್ಠಮೇವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನೋಕಸಾರಿನ್ತಿ ಓಕಂ ವುಚ್ಚತಿ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಾಲಯೋ, ತಂ ಅನಲ್ಲೀಯಮಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪ್ಪಿಚ್ಛನ್ತಿ ಅನಿಚ್ಛಂ।

    Anāgārehicūbhayanti anāgārehi ca visaṃsaṭṭhaṃ ubhayañca, dvīhipi cetehi visaṃsaṭṭhamevāti attho. Anokasārinti okaṃ vuccati pañcakāmaguṇālayo, taṃ anallīyamānanti attho. Appicchanti anicchaṃ.

    ತಸೇಸೂತಿ ಸತಣ್ಹೇಸು। ಥಾವರೇಸೂತಿ ನಿತ್ತಣ್ಹೇಸು।

    Tasesūti sataṇhesu. Thāvaresūti nittaṇhesu.

    ಅತ್ತದಣ್ಡೇಸೂತಿ ಗಹಿತದಣ್ಡೇಸು। ನಿಬ್ಬುತನ್ತಿ ಕಿಲೇಸನಿಬ್ಬಾನೇನ ನಿಬ್ಬುತಂ। ಸಾದಾನೇಸೂತಿ ಸಉಪಾದಾನೇಸು।

    Attadaṇḍesūti gahitadaṇḍesu. Nibbutanti kilesanibbānena nibbutaṃ. Sādānesūti saupādānesu.

    ಓಹಿತೋತಿ ಪತಿತೋ।

    Ohitoti patito.

    ೪೫೯. ಅಕಕ್ಕಸನ್ತಿ ನಿದ್ದೋಸಂ। ಸದೋಸೋ ಹಿ ರುಕ್ಖೋಪಿ ಸಕಕ್ಕಸೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ವಿಞ್ಞಾಪನಿನ್ತಿ ಅತ್ಥವಿಞ್ಞಾಪನಿಕಂ। ಸಚ್ಚನ್ತಿ ಅವಿಸಂವಾದಿಕಂ। ಉದೀರಯೇತಿ ಭಣತಿ। ಯಾಯ ನಾಭಿಸಜ್ಜೇತಿ ಯಾಯ ಗಿರಾಯ ಪರಸ್ಸ ಸಜ್ಜನಂ ವಾ ಲಗ್ಗನಂ ವಾ ನ ಕರೋತಿ, ತಾದಿಸಂ ಅಫರುಸಂ ಗಿರಂ ಭಾಸತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।

    459.Akakkasanti niddosaṃ. Sadoso hi rukkhopi sakakkasoti vuccati. Viññāpaninti atthaviññāpanikaṃ. Saccanti avisaṃvādikaṃ. Udīrayeti bhaṇati. Yāyanābhisajjeti yāya girāya parassa sajjanaṃ vā lagganaṃ vā na karoti, tādisaṃ apharusaṃ giraṃ bhāsatīti attho.

    ದೀಘನ್ತಿ ಸುತ್ತಾರುಳ್ಹಭಣ್ಡಂ। ರಸ್ಸನ್ತಿ ವಿಪ್ಪಕಿಣ್ಣಭಣ್ಡಂ। ಅಣುನ್ತಿ ಖುದ್ದಕಂ। ಥೂಲನ್ತಿ ಮಹನ್ತಂ। ಸುಭಾಸುಭನ್ತಿ ಸುನ್ದರಾಸುನ್ದರಂ। ದೀಘಭಣ್ಡಞ್ಹಿ ಅಪ್ಪಗ್ಘಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ಮಹಗ್ಘಮ್ಪಿ। ರಸ್ಸಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇತಿ ಏತ್ತಾವತಾ ನ ಸಬ್ಬಂ ಪರಿಯಾದಿಣ್ಣಂ, ‘‘ಸುಭಾಸುಭ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪನ ಪರಿಯಾದಿಣ್ಣಂ ಹೋತಿ।

    Dīghanti suttāruḷhabhaṇḍaṃ. Rassanti vippakiṇṇabhaṇḍaṃ. Aṇunti khuddakaṃ. Thūlanti mahantaṃ. Subhāsubhanti sundarāsundaraṃ. Dīghabhaṇḍañhi appagghampi hoti mahagghampi. Rassādīsupi eseva nayo. Iti ettāvatā na sabbaṃ pariyādiṇṇaṃ, ‘‘subhāsubha’’nti iminā pana pariyādiṇṇaṃ hoti.

    ನಿರಾಸಯನ್ತಿ ನಿತ್ತಣ್ಹಂ।

    Nirāsayanti nittaṇhaṃ.

    ಆಲಯಾತಿ ತಣ್ಹಾಲಯಾ। ಅಞ್ಞಾಯಾತಿ ಜಾನಿತ್ವಾ। ಅಮತೋಗಧನ್ತಿ ಅಮತಬ್ಭನ್ತರಂ। ಅನುಪ್ಪತ್ತನ್ತಿ ಅನುಪವಿಟ್ಠಂ।

    Ālayāti taṇhālayā. Aññāyāti jānitvā. Amatogadhanti amatabbhantaraṃ. Anuppattanti anupaviṭṭhaṃ.

    ಉಭೋ ಸಙ್ಗನ್ತಿ ಉಭಯಮ್ಪೇತಂ ಸಙ್ಗಂ। ಪುಞ್ಞಞ್ಹಿ ಸಗ್ಗೇ ಲಗ್ಗಾಪೇತಿ, ಅಪುಞ್ಞಂ ಅಪಾಯೇ, ತಸ್ಮಾ ಉಭಯಮ್ಪೇತಂ ಸಙ್ಗನ್ತಿ ಆಹ। ಉಪಚ್ಚಗಾತಿ ಅತೀತೋ।

    Ubho saṅganti ubhayampetaṃ saṅgaṃ. Puññañhi sagge laggāpeti, apuññaṃ apāye, tasmā ubhayampetaṃ saṅganti āha. Upaccagāti atīto.

    ಅನಾವಿಲನ್ತಿ ಆವಿಲಕರಣಕಿಲೇಸವಿರಹಿತಂ। ನನ್ದೀಭವಪರಿಕ್ಖೀಣನ್ತಿ ಪರಿಕ್ಖೀಣನನ್ದಿಂ ಪರಿಕ್ಖೀಣಭವಂ।

    Anāvilanti āvilakaraṇakilesavirahitaṃ. Nandībhavaparikkhīṇanti parikkhīṇanandiṃ parikkhīṇabhavaṃ.

    ‘‘ಯೋ ಇಮ’’ನ್ತಿ ಗಾಥಾಯ ಅವಿಜ್ಜಾಯೇವ ವಿಸಂವಾದಕಟ್ಠೇನ ಪಲಿಪಥೋ, ಮಹಾವಿದುಗ್ಗತಾಯ ದುಗ್ಗಂ, ಸಂಸರಣಟ್ಠೇನ ಸಂಸಾರೋ, ಮೋಹನಟ್ಠೇನ ಮೋಹೋತಿ ವುತ್ತೋ। ತಿಣ್ಣೋತಿ ಚತುರೋಘತಿಣ್ಣೋ। ಪಾರಙ್ಗತೋತಿ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಗತೋ। ಝಾಯೀತಿ ಆರಮ್ಮಣಲಕ್ಖಣೂಪನಿಜ್ಝಾನವಸೇನ ಝಾಯೀ। ಅನೇಜೋತಿ ನಿತ್ತಣ್ಹೋ। ಅನುಪಾದಾಯ ನಿಬ್ಬುತೋತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಗಹಣಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸನಿಬ್ಬಾನೇನ ನಿಬ್ಬುತೋ।

    ‘‘Yo ima’’nti gāthāya avijjāyeva visaṃvādakaṭṭhena palipatho, mahāviduggatāya duggaṃ, saṃsaraṇaṭṭhena saṃsāro, mohanaṭṭhena mohoti vutto. Tiṇṇoti caturoghatiṇṇo. Pāraṅgatoti nibbānaṃ gato. Jhāyīti ārammaṇalakkhaṇūpanijjhānavasena jhāyī. Anejoti nittaṇho. Anupādāyanibbutoti kiñci gahaṇaṃ aggahetvā sabbakilesanibbānena nibbuto.

    ಕಾಮೇತಿ ದುವಿಧೇಪಿ ಕಾಮೇ। ಅನಾಗಾರೋತಿ ಅನಾಗಾರೋ ಹುತ್ವಾ। ಪರಿಬ್ಬಜೇತಿ ಪರಿಬ್ಬಜತಿ। ಕಾಮಭವಪರಿಕ್ಖೀಣನ್ತಿ ಖೀಣಕಾಮಂ ಖೀಣಭವಂ।

    Kāmeti duvidhepi kāme. Anāgāroti anāgāro hutvā. Paribbajeti paribbajati. Kāmabhavaparikkhīṇanti khīṇakāmaṃ khīṇabhavaṃ.

    ಮಾನುಸಕಂ ಯೋಗನ್ತಿ ಮಾನುಸಕಂ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಯೋಗಂ। ದಿಬ್ಬಂ ಯೋಗನ್ತಿ ದಿಬ್ಬಂ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣಯೋಗಂ। ಸಬ್ಬಯೋಗವಿಸಂಯುತ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸಯೋಗವಿಸಂಯುತ್ತಂ।

    Mānusakaṃ yoganti mānusakaṃ pañcakāmaguṇayogaṃ. Dibbaṃ yoganti dibbaṃ pañcakāmaguṇayogaṃ. Sabbayogavisaṃyuttanti sabbakilesayogavisaṃyuttaṃ.

    ರತಿನ್ತಿ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣರತಿಂ। ಅರತಿನ್ತಿ ಕುಸಲಭಾವನಾಯ ಉಕ್ಕಣ್ಠಿತಂ। ವೀರನ್ತಿ ವೀರಿಯವನ್ತಂ।

    Ratinti pañcakāmaguṇaratiṃ. Aratinti kusalabhāvanāya ukkaṇṭhitaṃ. Vīranti vīriyavantaṃ.

    ಸುಗತನ್ತಿ ಸುನ್ದರಂ ಠಾನಂ ಗತಂ, ಸುನ್ದರಾಯ ವಾ ಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಗತಂ।

    Sugatanti sundaraṃ ṭhānaṃ gataṃ, sundarāya vā paṭipattiyā gataṃ.

    ಗತಿನ್ತಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಂ। ಪುರೇತಿ ಅತೀತೇ। ಪಚ್ಛಾತಿ ಅನಾಗತೇ। ಮಜ್ಝೇತಿ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇ। ಕಿಞ್ಚನನ್ತಿ ಕಿಞ್ಚನಕಾರಕೋ ಕಿಲೇಸೋ।

    Gatinti nibbattiṃ. Pureti atīte. Pacchāti anāgate. Majjheti paccuppanne. Kiñcananti kiñcanakārako kileso.

    ಮಹೇಸಿನ್ತಿ ಮಹನ್ತೇ ಗುಣೇ ಪರಿಯೇಸನಟ್ಠೇನ ಮಹೇಸಿಂ। ವಿಜಿತಾವಿನನ್ತಿ ವಿಜಿತವಿಜಯಂ।

    Mahesinti mahante guṇe pariyesanaṭṭhena mahesiṃ. Vijitāvinanti vijitavijayaṃ.

    ೪೬೦. ಏವಂ ಭಗವಾ ಗುಣತೋ ಖೀಣಾಸವಂಯೇವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಯೇ ಜಾತಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ಅಭಿನಿವೇಸಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತೇ ಇದಂ ಅಜಾನನ್ತಾ, ಸಾವ ನೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿ ದುದ್ದಿಟ್ಠೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಸಮಞ್ಞಾ ಹೇಸಾತಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಯದಿದಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಖತ್ತಿಯೋ ಭಾರದ್ವಾಜೋ ವಾಸೇಟ್ಠೋತಿ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಪಕಪ್ಪಿತಂ ಕತಂ ಅಭಿಸಙ್ಖತಂ, ಸಮಞ್ಞಾ ಹೇಸಾ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ವೋಹಾರಮತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಚಾ ಸಮುದಾಗತಂ ಸಮಞ್ಞಾಯ ಆಗತಂ। ಏತಞ್ಹಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಜಾತಕಾಲೇಯೇವಸ್ಸ ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತೇಹಿ ಪಕಪ್ಪಿತಂ ಕತಂ। ನೋ ಚೇ ನಂ ಏವಂ ಪಕಪ್ಪೇಯ್ಯುಂ, ನ ಕೋಚಿ ಕಿಞ್ಚಿ ದಿಸ್ವಾ ಅಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋತಿ ವಾ ಭಾರದ್ವಾಜೋತಿ ವಾ ಜಾನೇಯ್ಯ। ಏವಂ ಪಕಪ್ಪಿತಂ ಪೇತಂ ದೀಘರತ್ತಾನುಸಯಿತಂ, ದಿಟ್ಠಿಗತಮಜಾನತಂ, ತಂ ಪಕಪ್ಪಿತಂ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ‘‘ನಾಮಗೋತ್ತಮತ್ತಮೇತಂ, ವೋಹಾರತ್ಥಂ ಪಕಪ್ಪಿತ’’ನ್ತಿ, ಅಜಾನನ್ತಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ಹದಯೇ ದೀಘರತ್ತಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಮನುಸಯಿತಂ। ತಸ್ಸ ಅನುಸಯಿತತ್ತಾ ತಂ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಅಜಾನನ್ತಾ ನೋ ಪಬ್ರುನ್ತಿ, ‘‘ಜಾತಿಯಾ ಹೋತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’’ತಿ ಅಜಾನನ್ತಾವ ಏವಂ ವದನ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।

    460. Evaṃ bhagavā guṇato khīṇāsavaṃyeva brāhmaṇaṃ dassetvā ye jātito brāhmaṇoti abhinivesaṃ karonti, te idaṃ ajānantā, sāva nesaṃ diṭṭhi duddiṭṭhīti dassento samaññā hesāti gāthādvayamāha. Tassattho – yadidaṃ brāhmaṇo khattiyo bhāradvājo vāseṭṭhoti nāmagottaṃ pakappitaṃ kataṃ abhisaṅkhataṃ, samaññā hesā lokasmiṃ, vohāramattanti attho. Kasmā? Yasmā samuccā samudāgataṃ samaññāya āgataṃ. Etañhi tattha tattha jātakāleyevassa ñātisālohitehi pakappitaṃ kataṃ. No ce naṃ evaṃ pakappeyyuṃ, na koci kiñci disvā ayaṃ brāhmaṇoti vā bhāradvājoti vā jāneyya. Evaṃ pakappitaṃ petaṃ dīgharattānusayitaṃ, diṭṭhigatamajānataṃ, taṃ pakappitaṃ nāmagottaṃ ‘‘nāmagottamattametaṃ, vohāratthaṃ pakappita’’nti, ajānantānaṃ sattānaṃ hadaye dīgharattaṃ diṭṭhigatamanusayitaṃ. Tassa anusayitattā taṃ nāmagottaṃ ajānantā no pabrunti, ‘‘jātiyā hoti brāhmaṇo’’ti ajānantāva evaṃ vadantīti vuttaṃ hoti.

    ಏವಂ ‘‘ಯೇ ‘ಜಾತಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ’ತಿ ಅಭಿನಿವೇಸಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತೇ ಇದಂ ವೋಹಾರಮತ್ತಂ ಅಜಾನನ್ತಾ, ಸಾವ ನೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿ ದುದ್ದಿಟ್ಠೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ನಿಪ್ಪರಿಯಾಯಮೇವ ಜಾತಿವಾದಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಕಮ್ಮವಾದಞ್ಚ ಪತಿಟ್ಠಪೇನ್ತೋ ನ ಜಚ್ಚಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ‘‘ಕಮ್ಮುನಾ’’ತಿ ಉಪಡ್ಢಗಾಥಾಯ ವಿತ್ಥಾರಣತ್ಥಂ ಕಸ್ಸಕೋ ಕಮ್ಮುನಾತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಕಮ್ಮುನಾತಿ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನೇನ ಕಸಿಕಮ್ಮಾದಿನಿಬ್ಬತ್ತಕಚೇತನಾಕಮ್ಮುನಾ।

    Evaṃ ‘‘ye ‘jātito brāhmaṇo’ti abhinivesaṃ karonti, te idaṃ vohāramattaṃ ajānantā, sāva nesaṃ diṭṭhi duddiṭṭhī’’ti dassetvā idāni nippariyāyameva jātivādaṃ paṭikkhipanto kammavādañca patiṭṭhapento na jaccātiādimāha. Tattha ‘‘kammunā’’ti upaḍḍhagāthāya vitthāraṇatthaṃ kassako kammunātiādi vuttaṃ. Tattha kammunāti paccuppannena kasikammādinibbattakacetanākammunā.

    ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದದಸ್ಸಾತಿ ಇಮಿನಾ ಪಚ್ಚಯೇನ ಏವಂ ಹೋತೀತಿ ಏವಂ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದದಸ್ಸಾವಿನೋ। ಕಮ್ಮವಿಪಾಕಕೋವಿದಾತಿ ಸಮ್ಮಾನಾವಮಾನಾರಹಕುಲೇ ಕಮ್ಮವಸೇನ ಉಪ್ಪತ್ತಿ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞಾಪಿ ಹೀನಪಣೀತತಾ ಹೀನಪಣೀತೇ ಕಮ್ಮೇ ವಿಪಚ್ಚಮಾನೇ ಹೋತೀತಿ। ಏವಂ ಕಮ್ಮವಿಪಾಕಕುಸಲಾ।

    Paṭiccasamuppādadassāti iminā paccayena evaṃ hotīti evaṃ paṭiccasamuppādadassāvino. Kammavipākakovidāti sammānāvamānārahakule kammavasena uppatti hoti, aññāpi hīnapaṇītatā hīnapaṇīte kamme vipaccamāne hotīti. Evaṃ kammavipākakusalā.

    ಕಮ್ಮುನಾ ವತ್ತತೀತಿ ಗಾಥಾಯ ಪನ ಲೋಕೋತಿ ವಾ ಪಜಾತಿ ವಾ ಸತ್ತೋತಿ ವಾ ಏಕೋಯೇವತ್ಥೋ, ವಚನಮತ್ತಭೇದೋ। ಪುರಿಮಪದೇನ ಚೇತ್ಥ ‘‘ಅತ್ಥಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ’’ತಿ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ಪಟಿಸೇಧೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಕಮ್ಮುನಾ ಹಿ ತಾಸು ತಾಸು ಗತೀಸು ವತ್ತತಿ ಲೋಕೋ, ತಸ್ಸ ಕೋ ಸಜಿತಾತಿ। ದುತಿಯಪದೇನ ‘‘ಏವಂ ಕಮ್ಮುನಾ ನಿಬ್ಬತ್ತೋಪಿ ಚ ಪವತ್ತೇಪಿ ಅತೀತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಭೇದೇನ ಕಮ್ಮುನಾ ವತ್ತತಿ, ಸುಖದುಕ್ಖಾನಿ ಪಚ್ಚನುಭೋನ್ತೋ ಹೀನಪಣೀತಾದಿಭೇದಞ್ಚ ಆಪಜ್ಜನ್ತೋ ಪವತ್ತತೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತತಿಯೇನ ತಮೇವತ್ಥಂ ನಿಗಮೇತಿ ‘‘ಏವಂ ಸಬ್ಬಥಾಪಿ ಕಮ್ಮನಿಬನ್ಧನಾ ಸತ್ತಾ ಕಮ್ಮೇನೇವ ಬದ್ಧಾ ಹುತ್ವಾ ಪವತ್ತನ್ತಿ, ನ ಅಞ್ಞಥಾ’’ತಿ। ಚತುತ್ಥೇನ ತಮೇತ್ಥಂ ಉಪಮಾಯ ವಿಭಾವೇತಿ। ಯಥಾ ಹಿ ರಥಸ್ಸ ಯಾಯತೋ ಆಣಿ ನಿಬನ್ಧನಂ ಹೋತಿ, ನ ತಾಯ ಅನಿಬದ್ಧೋ ಯಾತಿ, ಏವಂ ಲೋಕಸ್ಸ ನಿಬ್ಬತ್ತತೋ ಚ ಪವತ್ತತೋ ಚ ಕಮ್ಮಂ ನಿಬನ್ಧನಂ, ನ ತೇನ ಅನಿಬದ್ಧೋ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ ನ ಪವತ್ತತಿ।

    Kammunā vattatīti gāthāya pana lokoti vā pajāti vā sattoti vā ekoyevattho, vacanamattabhedo. Purimapadena cettha ‘‘atthi brahmā mahābrahmā seṭṭho sajitā’’ti diṭṭhiyā paṭisedho veditabbo. Kammunā hi tāsu tāsu gatīsu vattati loko, tassa ko sajitāti. Dutiyapadena ‘‘evaṃ kammunā nibbattopi ca pavattepi atītapaccuppannabhedena kammunā vattati, sukhadukkhāni paccanubhonto hīnapaṇītādibhedañca āpajjanto pavattatī’’ti dasseti. Tatiyena tamevatthaṃ nigameti ‘‘evaṃ sabbathāpi kammanibandhanā sattā kammeneva baddhā hutvā pavattanti, na aññathā’’ti. Catutthena tametthaṃ upamāya vibhāveti. Yathā hi rathassa yāyato āṇi nibandhanaṃ hoti, na tāya anibaddho yāti, evaṃ lokassa nibbattato ca pavattato ca kammaṃ nibandhanaṃ, na tena anibaddho nibbattati na pavattati.

    ಇದಾನಿ ಯಸ್ಮಾ ಏವಂ ಕಮ್ಮನಿಬನ್ಧನೋ ಲೋಕೋ, ತಸ್ಮಾ ಸೇಟ್ಠೇನ ಕಮ್ಮುನಾ ಸೇಟ್ಠಭಾವಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ತಪೇನಾತಿ ಗಾಥಾದ್ವಯಮಾಹ। ತತ್ಥ ತಪೇನಾತಿ ಧುತಙ್ಗತಪೇನ। ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೇನಾತಿ ಮೇಥುನವಿರತಿಯಾ। ಸಂಯಮೇನಾತಿ ಸೀಲೇನ । ದಮೇನಾತಿ ಇನ್ದ್ರಿಯದಮೇನ। ಏತೇನಾತಿ ಏತೇನ ಸೇಟ್ಠೇನ ಪರಿಸುದ್ಧೇನ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೇನ ಕಮ್ಮುನಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ಏತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುತ್ತಮಂ, ಯಸ್ಮಾ ಏತಂ ಕಮ್ಮಂ ಉತ್ತಮೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗುಣೋತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ‘‘ಬ್ರಹ್ಮಾನ’’ನ್ತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ವಚನತ್ಥೋ – ಬ್ರಹ್ಮಂ ಆನೇತೀತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭಾವಂ ಆವಹತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।

    Idāni yasmā evaṃ kammanibandhano loko, tasmā seṭṭhena kammunā seṭṭhabhāvaṃ dassento tapenāti gāthādvayamāha. Tattha tapenāti dhutaṅgatapena. Brahmacariyenāti methunaviratiyā. Saṃyamenāti sīlena . Damenāti indriyadamena. Etenāti etena seṭṭhena parisuddhena brahmabhūtena kammunā brāhmaṇo hoti. Kasmā? Yasmā etaṃ brāhmaṇamuttamaṃ, yasmā etaṃ kammaṃ uttamo brāhmaṇaguṇoti vuttaṃ hoti. ‘‘Brahmāna’’ntipi pāṭho. Ayaṃ panettha vacanattho – brahmaṃ ānetīti brahmānaṃ, brāhmaṇabhāvaṃ āvahatīti vuttaṃ hoti.

    ದುತಿಯಗಾಥಾಯ ಸನ್ತೋತಿ ಸನ್ತಕಿಲೇಸೋ। ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಕ್ಕೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಸಕ್ಕೋ ಚ, ಯೋ ಏವರೂಪೋ, ಸೋ ನ ಕೇವಲಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ, ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಸಕ್ಕೋ ಚ ಸೋ ವಿಜಾನತಂ ಪಣ್ಡಿತಾನಂ, ಏವಂ ವಾಸೇಟ್ಠ, ಜಾನಾಹೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।

    Dutiyagāthāya santoti santakileso. Brahmā sakkoti brahmā ca sakko ca, yo evarūpo, so na kevalaṃ brāhmaṇo, atha kho brahmā ca sakko ca so vijānataṃ paṇḍitānaṃ, evaṃ vāseṭṭha, jānāhīti vuttaṃ hoti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.

    ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ

    Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya

    ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೮. ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತಂ • 8. Vāseṭṭhasuttaṃ

    ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೮. ವಾಸೇಟ್ಠಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 8. Vāseṭṭhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact