Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೯. ವಾಸಿಜಟಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Vāsijaṭasuttavaṇṇanā
೧೦೧. ಅತ್ಥಸ್ಸಾತಿ ಹಿತಸ್ಸ। ಅಸಾಧಿಕಾ ‘‘ಭಾವನಾನುಯೋಗಂ ಅನನುಯುತ್ತಸ್ಸಾ’’ತಿ ಅನನುಯುತ್ತಸ್ಸ ವುತ್ತತ್ತಾ। ಇತರಾತಿ ಸುಕ್ಕಪಕ್ಖಉಪಮಾ। ಸಾಧಿಕಾ ಭಾವನಾಯೋಗಸ್ಸ ಅನುಯುತ್ತತ್ತಾ। ತಞ್ಹಿ ತಸ್ಸ ಸಾಧಿಕಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸಮ್ಭಾವನತ್ಥೇತಿ ಪರಮತ್ಥಸಮ್ಭಾವನೇ। ಏವಞ್ಹಿ ಕಣ್ಹಪಕ್ಖೇಪಿ ಅಪಿಸದ್ದಗ್ಗಹಣಂ ಸಮತ್ಥಿತಂ ಹೋತಿ। ಸಮ್ಭಾವನತ್ಥೇತಿ ವಾ ಪರಿಕಪ್ಪನತ್ಥೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಙ್ಖಾತಬ್ಬೇ ಅತ್ಥೇ ಅನಿಯಮತೋ ವುಚ್ಚಮಾನೇ ಸಙ್ಖಾತೋ ಅನಿಯಮತ್ಥೋ ವಾಸದ್ದೋ ವತ್ತಬ್ಬೋತಿ ‘‘ಅಟ್ಠ ವಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಊನಾಧಿಕಾನೀತಿ ಊನಾನಿಪಿ ಅಧಿಕಾನಿಪಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಹೋನ್ತಿ, ಏಕಂಸೋ ಪನ ಗಹೇತಬ್ಬೋತಿ ‘‘ಅಟ್ಠ ವಾ ದಸ ವಾ ದ್ವಾದಸ ವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ವಚನಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ವಚನಸಿಲಿಟ್ಠತಾಯಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಪಾದನಖಸಿಖಾಹಿ ಅಕೋಪನವಸೇನ ಸಮ್ಮಾ ಅಧಿಸಯಿತಾನಿ। ಉತುನ್ತಿ ಉಣ್ಹಉತುಂ ಕಾಯುಸ್ಮಾವಸೇನ। ತೇನಾಹ ‘‘ಉಸ್ಮೀಕತಾನೀ’’ತಿ। ಭಾವಿತಾನೀತಿ ಕುಕ್ಕುಟವಾಸನಾಯ ವಾಸಿತಾನಿ। ಸಮ್ಮಾಅಧಿಸಯನಾದಿತಿವಿಧಕಿರಿಯಾಕರಣೇನ ಇಮಂ ಅಪ್ಪಮಾದಂ ಕತ್ವಾ। ಸೋತ್ಥಿನಾ ಅಭಿನಿಬ್ಭಿಜ್ಜಿತುನ್ತಿ ಅನನ್ತರಾಯೇನ ತತೋ ನಿಕ್ಖಮಿತುಂ। ಇದಾನಿ ತಮತ್ಥಂ ವಿವರನ್ತೋ ‘‘ತೇ ಹೀ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಸಯಮ್ಪೀತಿ ಅಣ್ಡಾನಿ। ಪರಿಣಾಮನ್ತಿ ಪರಿಪಕ್ಕಂ ಬಹಿನಿಕ್ಖಮನಯೋಗ್ಗತಂ।
101.Atthassāti hitassa. Asādhikā ‘‘bhāvanānuyogaṃ ananuyuttassā’’ti ananuyuttassa vuttattā. Itarāti sukkapakkhaupamā. Sādhikā bhāvanāyogassa anuyuttattā. Tañhi tassa sādhikā veditabbā. Sambhāvanattheti paramatthasambhāvane. Evañhi kaṇhapakkhepi apisaddaggahaṇaṃ samatthitaṃ hoti. Sambhāvanattheti vā parikappanattheti attho. Saṅkhātabbe atthe aniyamato vuccamāne saṅkhāto aniyamattho vāsaddo vattabboti ‘‘aṭṭha vā’’tiādi vuttaṃ. Ūnādhikānīti ūnānipi adhikānipi kiñcāpi honti, ekaṃso pana gahetabboti ‘‘aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā’’ti vuttaṃ. Evaṃ vacanaṃ sandhāya ‘‘vacanasiliṭṭhatāyā’’tiādi vuttaṃ. Pādanakhasikhāhi akopanavasena sammā adhisayitāni. Utunti uṇhautuṃ kāyusmāvasena. Tenāha ‘‘usmīkatānī’’ti. Bhāvitānīti kukkuṭavāsanāya vāsitāni. Sammāadhisayanāditividhakiriyākaraṇena imaṃ appamādaṃ katvā. Sotthinā abhinibbhijjitunti anantarāyena tato nikkhamituṃ. Idāni tamatthaṃ vivaranto ‘‘te hī’’tiādimāha. Sayampīti aṇḍāni. Pariṇāmanti paripakkaṃ bahinikkhamanayoggataṃ.
ತನ್ತಿ ಓಪಮ್ಮಸಮ್ಪಟಿಪಾದನಂ। ಏವನ್ತಿ ಇದಾನಿ ವುಚ್ಚಮಾನಾಕಾರೇನ। ಅತ್ಥೇನಾತಿ ಉಪಮೇಯ್ಯತ್ಥೇನ। ಸಂಸನ್ದಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಾ ಯೋಜೇತ್ವಾ। ಸಮ್ಪಯುತ್ತಧಮ್ಮವಸೇನ ಞಾಣಸ್ಸ ತಿಕ್ಖಾದಿಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಞಾಣಸ್ಸ ಹಿ ಸಭಾವತೋ ಸತಿನೇಪಕ್ಕತೋ ಚ ತಿಕ್ಖಭಾವೋ, ಸಮಾಧಿವಸೇನ ಸೂರಭಾವೋ, ಸದ್ಧಾವಸೇನ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಭಾವೋ , ವೀರಿಯವಸೇನ ಪರಿಣಾಮಭಾವೋ। ಪರಿಣಾಮಕಾಲೋತಿ ಬಲವವಿಪಸ್ಸನಾಕಾಲೋ। ವಡ್ಢಿತಕಾಲೋತಿ ವುಟ್ಠಾನಗಾಮಿನಿವಿಪಸ್ಸನಾಕಾಲೋ। ಅನುಲೋಮಟ್ಠಾನಸ್ಸ ಹಿ ವಿಪಸ್ಸನಾ ಗಹಿತಗಬ್ಭಾ ನಾಮ ತದಾ ಮಗ್ಗಗಬ್ಭಸ್ಸ ಗಹಿತತ್ತಾ। ತಜ್ಜಾತಿಕನ್ತಿ ತಸ್ಸ ವಿಪಸ್ಸನಾನುಯೋಗಸ್ಸ ಅನುರೂಪಂ। ಸತ್ಥಾಪಿ ಗಾಥಾಯ ಅವಿಜ್ಜಣ್ಡಕೋಸಂ ಪಹರತಿ ಭಿನ್ದಾಪೇತಿ।
Tanti opammasampaṭipādanaṃ. Evanti idāni vuccamānākārena. Atthenāti upameyyatthena. Saṃsanditvā sammā yojetvā. Sampayuttadhammavasena ñāṇassa tikkhādibhāvo veditabbo. Ñāṇassa hi sabhāvato satinepakkato ca tikkhabhāvo, samādhivasena sūrabhāvo, saddhāvasena vippasannabhāvo , vīriyavasena pariṇāmabhāvo. Pariṇāmakāloti balavavipassanākālo. Vaḍḍhitakāloti vuṭṭhānagāminivipassanākālo. Anulomaṭṭhānassa hi vipassanā gahitagabbhā nāma tadā maggagabbhassa gahitattā. Tajjātikanti tassa vipassanānuyogassa anurūpaṃ. Satthāpi gāthāya avijjaṇḍakosaṃ paharati bhindāpeti.
ಓಲಮ್ಬಕಸಙ್ಖಾತನ್ತಿ ಓಲಮ್ಬಕಸುತ್ತಸಙ್ಖಾತಂ। ಪಲನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಸುತ್ತಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಧಾರೇತ್ವಾತಿ ದಾರೂನಂ ಹೇಯ್ಯಾದಿಜಾನನತ್ಥಂ ಉಪನೇತ್ವಾ। ದಾರೂನಂ ಗಣ್ಡಂ ಹರತೀತಿ ಪಲಗಣ್ಡೋತಿ ಏತೇನ ಪಲೇನ ಗಣ್ಡಹಾರೋ ‘‘ಪಲಗಣ್ಡೋ’’ತಿ ಪಚ್ಛಿಮಪದೇ ಉತ್ತರಪದಲೋಪೇನ ನಿದ್ದೇಸೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಗಹಣಟ್ಠಾನೇತಿ ಹತ್ಥೇನ ಗಹೇತಬ್ಬಟ್ಠಾನೇ। ಸಮ್ಮದೇವ ಖೇಪೀಯನ್ತಿ ಏತೇನ ಕಾಯದುಚ್ಚರಿತಾದೀನೀತಿ ಸಙ್ಖೇಪೋ, ತೇನ। ವಿಪಸ್ಸನಂ ಅನುಯುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸೇವ ದಿವಸೇ ದಿವಸೇ ಆಸವಾನಂ ಪರಿಕ್ಖಯೋ ಇಧ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾಯಾನಿಸಂಸೋ’’ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ಹೇಮನ್ತಿಕೇನ ಕರಣಭೂತೇನ। ಭುಮ್ಮತ್ಥೇ ವಾ ಏತಂ ಕರಣವಚನಂ, ಹೇಮನ್ತಿಕೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನ್ತೀತಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಫಲಾನಿ ಹೋನ್ತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಪೂತಿಕಾನಿ ಭವನ್ತೀ’’ತಿ।
Olambakasaṅkhātanti olambakasuttasaṅkhātaṃ. Palanti tassa suttassa nāmaṃ. Dhāretvāti dārūnaṃ heyyādijānanatthaṃ upanetvā. Dārūnaṃ gaṇḍaṃ haratīti palagaṇḍoti etena palena gaṇḍahāro ‘‘palagaṇḍo’’ti pacchimapade uttarapadalopena niddesoti dasseti. Gahaṇaṭṭhāneti hatthena gahetabbaṭṭhāne. Sammadeva khepīyanti etena kāyaduccaritādīnīti saṅkhepo, tena. Vipassanaṃ anuyuñjantassa puggalasseva divase divase āsavānaṃ parikkhayo idha ‘‘vipassanāyānisaṃso’’ti adhippeto. Hemantikena karaṇabhūtena. Bhummatthe vā etaṃ karaṇavacanaṃ, hemantiketi attho. Paṭippassambhantīti paṭippassaddhaphalāni honti. Tenāha ‘‘pūtikāni bhavantī’’ti.
ಮಹಾಸಮುದ್ದೋ ವಿಯ ಸಾಸನಂ ಸಭಾವಗಮ್ಭೀರಭಾವತೋ। ನಾವಾ ವಿಯ ಯೋಗಾವಚರೋ ಮಹೋಘುತ್ತರಣತೋ। ಪರಿಯಾದಾನಂ ವಿಯಾತಿ ಪರಿತೋ ಅಪರಿಪೂರಣಂ ವಿಯ। ಖಜ್ಜಮಾನಾನನ್ತಿ ಸಙ್ಖಾದನ್ತೇನ ವಿಯ ಉದಕೇನ ಖೇಪಿಯಮಾನಾನಂ ಬನ್ಧನಾನಂ। ತನುಭಾವೋತಿ ಪರಿಯುಟ್ಠಾನುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಅಸಮತ್ಥತಾಯ ದುಬ್ಬಲಭಾವೋ। ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಪೀತಿಪಾಮೋಜ್ಜೇಹೀತಿ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಸಮುಟ್ಠಿತೇಹಿ ಪೀತಿಪಾಮೋಜ್ಜೇಹಿ। ಓಕ್ಖಾಯಮಾನೇ ಪಕ್ಖಾಯಮಾನೇತಿ ವಿವಿಧಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಉಕ್ಖಾಯಮಾನೇ ಪಟಿಸಙ್ಖಾನುಪಸ್ಸನಾಯ ಪಕ್ಖಾಯಮಾನೇ। ದುಬ್ಬಲತಾ ದೀಪಿತಾ ‘‘ಅಪ್ಪಕಸಿರೇನೇವ ಸಂಯೋಜನಾನಿ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭನ್ತಿ, ಪೂತಿಕಾನಿ ಭವನ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ।
Mahāsamuddo viya sāsanaṃ sabhāvagambhīrabhāvato. Nāvā viya yogāvacaro mahoghuttaraṇato. Pariyādānaṃ viyāti parito aparipūraṇaṃ viya. Khajjamānānanti saṅkhādantena viya udakena khepiyamānānaṃ bandhanānaṃ. Tanubhāvoti pariyuṭṭhānuppattiyā asamatthatāya dubbalabhāvo. Vipassanāñāṇapītipāmojjehīti vipassanāñāṇasamuṭṭhitehi pītipāmojjehi. Okkhāyamāne pakkhāyamāneti vividhapaṭipattiyā ukkhāyamāne paṭisaṅkhānupassanāya pakkhāyamāne. Dubbalatā dīpitā ‘‘appakasireneva saṃyojanāni paṭippassambhanti, pūtikāni bhavantī’’ti vuttattā.
ವಾಸಿಜಟಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vāsijaṭasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ವಾಸಿಜಟಸುತ್ತಂ • 9. Vāsijaṭasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ವಾಸಿಜಟಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Vāsijaṭasuttavaṇṇanā