| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೫. ವಸ್ಸಕಾರಸುತ್ತಂ
5. Vassakārasuttaṃ
೩೫. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ಅಥ ಖೋ ವಸ್ಸಕಾರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಮಗಧಮಹಾಮತ್ತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ವಸ್ಸಕಾರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಮಗಧಮಹಾಮತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
35. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Atha kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmatto bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ಚತೂಹಿ ಖೋ ಮಯಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಂ ಮಹಾಪುರಿಸಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಮ । ಕತಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ? ಇಧ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸೇವ ಸುತಜಾತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸೇವ ಖೋ ಪನ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥಂ ಜಾನಾತಿ – ‘ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ, ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ಅತ್ಥೋ’ತಿ। ಸತಿಮಾ ಖೋ ಪನ ಹೋತಿ ಚಿರಕತಮ್ಪಿ ಚಿರಭಾಸಿತಮ್ಪಿ ಸರಿತಾ ಅನುಸ್ಸರಿತಾ ಯಾನಿ ಖೋ ಪನ ತಾನಿ ಗಹಟ್ಠಕಾನಿ ಕಿಂಕರಣೀಯಾನಿ, ತತ್ಥ ದಕ್ಖೋ ಹೋತಿ ಅನಲಸೋ, ತತ್ರುಪಾಯಾಯ ವೀಮಂಸಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅಲಂ ಕಾತುಂ ಅಲಂ ಸಂವಿಧಾತುಂ। ಇಮೇಹಿ ಖೋ ಮಯಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಂ ಮಹಾಪುರಿಸಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಮ। ಸಚೇ ಮೇ 1, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅನುಮೋದಿತಬ್ಬಂ ಅನುಮೋದತು ಮೇ ಭವಂ ಗೋತಮೋ; ಸಚೇ ಪನ ಮೇ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಪಟಿಕ್ಕೋಸಿತಬ್ಬಂ ಪಟಿಕ್ಕೋಸತು ಮೇ ಭವಂ ಗೋತಮೋ’’ತಿ।
‘‘Catūhi kho mayaṃ, bho gotama, dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññāpema . Katamehi catūhi? Idha, bho gotama, bahussuto hoti tassa tasseva sutajātassa tassa tasseva kho pana bhāsitassa atthaṃ jānāti – ‘ayaṃ imassa bhāsitassa attho, ayaṃ imassa bhāsitassa attho’ti. Satimā kho pana hoti cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā yāni kho pana tāni gahaṭṭhakāni kiṃkaraṇīyāni, tattha dakkho hoti analaso, tatrupāyāya vīmaṃsāya samannāgato alaṃ kātuṃ alaṃ saṃvidhātuṃ. Imehi kho mayaṃ, bho gotama, catūhi dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññāpema. Sace me 2, bho gotama, anumoditabbaṃ anumodatu me bhavaṃ gotamo; sace pana me, bho gotama, paṭikkositabbaṃ paṭikkosatu me bhavaṃ gotamo’’ti.
‘‘ನೇವ ಖೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನುಮೋದಾಮಿ ನ ಪಟಿಕ್ಕೋಸಾಮಿ । ಚತೂಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಂ ಮಹಾಪುರಿಸಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಮಿ। ಕತಮೇಹಿ ಚತೂಹಿ? ಇಧ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ; ಬಹುಸ್ಸ ಜನತಾ ಅರಿಯೇ ಞಾಯೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತಾ, ಯದಿದಂ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮತಾ ಕುಸಲಧಮ್ಮತಾ। ಸೋ ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ಆಕಙ್ಖತಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇತಿ, ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ನಾಕಙ್ಖತಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ನ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇತಿ; ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಆಕಙ್ಖತಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ, ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ನಾಕಙ್ಖತಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ನ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ। ಇತಿ ಚೇತೋವಸಿಪ್ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ ವಿತಕ್ಕಪಥೇ। ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಹೋತಿ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ। ನೇವ ಖೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಅನುಮೋದಾಮಿ ನ ಪನ ಪಟಿಕ್ಕೋಸಾಮಿ। ಇಮೇಹಿ ಖೋ ಅಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಮಹಾಪಞ್ಞಂ ಮಹಾಪುರಿಸಂ ಪಞ್ಞಾಪೇಮೀ’’ತಿ।
‘‘Neva kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, anumodāmi na paṭikkosāmi . Catūhi kho ahaṃ, brāhmaṇa, dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññāpemi. Katamehi catūhi? Idha, brāhmaṇa, bahujanahitāya paṭipanno hoti bahujanasukhāya; bahussa janatā ariye ñāye patiṭṭhāpitā, yadidaṃ kalyāṇadhammatā kusaladhammatā. So yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhati vitakketuṃ taṃ vitakkaṃ vitakketi, yaṃ vitakkaṃ nākaṅkhati vitakketuṃ na taṃ vitakkaṃ vitakketi; yaṃ saṅkappaṃ ākaṅkhati saṅkappetuṃ taṃ saṅkappaṃ saṅkappeti, yaṃ saṅkappaṃ nākaṅkhati saṅkappetuṃ na taṃ saṅkappaṃ saṅkappeti. Iti cetovasippatto hoti vitakkapathe. Catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī hoti akicchalābhī akasiralābhī. Āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Neva kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, anumodāmi na pana paṭikkosāmi. Imehi kho ahaṃ, brāhmaṇa, catūhi dhammehi samannāgataṃ mahāpaññaṃ mahāpurisaṃ paññāpemī’’ti.
‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಅಬ್ಭುತಂ, ಭೋ ಗೋತಮ! ಯಾವ ಸುಭಾಸಿತಂ ಚಿದಂ ಭೋತಾ ಗೋತಮೇನ। ಇಮೇಹಿ ಚ ಮಯಂ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಚತೂಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಭವನ್ತಂ ಗೋತಮಂ ಧಾರೇಮ; ಭವಞ್ಹಿ ಗೋತಮೋ ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ; ಬಹು ತೇ 3 ಜನತಾ ಅರಿಯೇ ಞಾಯೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತಾ, ಯದಿದಂ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮತಾ ಕುಸಲಧಮ್ಮತಾ। ಭವಞ್ಹಿ ಗೋತಮೋ ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ಆಕಙ್ಖತಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇತಿ, ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ನಾಕಙ್ಖತಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ನ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇತಿ, ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಆಕಙ್ಖತಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ, ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ನಾಕಙ್ಖತಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ನ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತಿ। ಭವಞ್ಹಿ ಗೋತಮೋ ಚೇತೋವಸಿಪ್ಪತ್ತೋ ವಿತಕ್ಕಪಥೇ। ಭವಞ್ಹಿ ಗೋತಮೋ ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ । ಭವಞ್ಹಿ ಗೋತಮೋ ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತೀ’’ತಿ।
‘‘Acchariyaṃ, bho gotama, abbhutaṃ, bho gotama! Yāva subhāsitaṃ cidaṃ bhotā gotamena. Imehi ca mayaṃ, bho gotama, catūhi dhammehi samannāgataṃ bhavantaṃ gotamaṃ dhārema; bhavañhi gotamo bahujanahitāya paṭipanno bahujanasukhāya; bahu te 4 janatā ariye ñāye patiṭṭhāpitā, yadidaṃ kalyāṇadhammatā kusaladhammatā. Bhavañhi gotamo yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhati vitakketuṃ taṃ vitakkaṃ vitakketi, yaṃ vitakkaṃ nākaṅkhati vitakketuṃ na taṃ vitakkaṃ vitakketi, yaṃ saṅkappaṃ ākaṅkhati saṅkappetuṃ taṃ saṅkappaṃ saṅkappeti, yaṃ saṅkappaṃ nākaṅkhati saṅkappetuṃ na taṃ saṅkappaṃ saṅkappeti. Bhavañhi gotamo cetovasippatto vitakkapathe. Bhavañhi gotamo catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī . Bhavañhi gotamo āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharatī’’ti.
‘‘ಅದ್ಧಾ ಖೋ ತ್ಯಾಹಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಆಸಜ್ಜ ಉಪನೀಯ ವಾಚಾ ಭಾಸಿತಾ। ಅಪಿ ಚ, ತ್ಯಾಹಂ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸಾಮಿ – ‘ಅಹಞ್ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ; ಬಹು ಮೇ 5 ಜನತಾ ಅರಿಯೇ ಞಾಯೇ ಪತಿಟ್ಠಾಪಿತಾ, ಯದಿದಂ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮತಾ ಕುಸಲಧಮ್ಮತಾ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ಆಕಙ್ಖಾಮಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇಮಿ, ಯಂ ವಿತಕ್ಕಂ ನಾಕಙ್ಖಾಮಿ ವಿತಕ್ಕೇತುಂ ನ ತಂ ವಿತಕ್ಕಂ ವಿತಕ್ಕೇಮಿ , ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಆಕಙ್ಖಾಮಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇಮಿ, ಯಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ನಾಕಙ್ಖಾಮಿ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇತುಂ ನ ತಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪಂ ಸಙ್ಕಪ್ಪೇಮಿ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಚೇತೋವಸಿಪ್ಪತ್ತೋ ವಿತಕ್ಕಪಥೇ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಚತುನ್ನಂ ಝಾನಾನಂ ಆಭಿಚೇತಸಿಕಾನಂ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಾನಂ ನಿಕಾಮಲಾಭೀ ಅಕಿಚ್ಛಲಾಭೀ ಅಕಸಿರಲಾಭೀ। ಅಹಞ್ಹಿ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಆಸವಾನಂ ಖಯಾ ಅನಾಸವಂ ಚೇತೋವಿಮುತ್ತಿಂ ಪಞ್ಞಾವಿಮುತ್ತಿಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರಾಮೀ’’’ತಿ।
‘‘Addhā kho tyāhaṃ, brāhmaṇa, āsajja upanīya vācā bhāsitā. Api ca, tyāhaṃ byākarissāmi – ‘ahañhi, brāhmaṇa, bahujanahitāya paṭipanno bahujanasukhāya; bahu me 6 janatā ariye ñāye patiṭṭhāpitā, yadidaṃ kalyāṇadhammatā kusaladhammatā. Ahañhi, brāhmaṇa, yaṃ vitakkaṃ ākaṅkhāmi vitakketuṃ taṃ vitakkaṃ vitakkemi, yaṃ vitakkaṃ nākaṅkhāmi vitakketuṃ na taṃ vitakkaṃ vitakkemi , yaṃ saṅkappaṃ ākaṅkhāmi saṅkappetuṃ taṃ saṅkappaṃ saṅkappemi, yaṃ saṅkappaṃ nākaṅkhāmi saṅkappetuṃ na taṃ saṅkappaṃ saṅkappemi. Ahañhi, brāhmaṇa, cetovasippatto vitakkapathe. Ahañhi, brāhmaṇa, catunnaṃ jhānānaṃ ābhicetasikānaṃ diṭṭhadhammasukhavihārānaṃ nikāmalābhī akicchalābhī akasiralābhī. Ahañhi, brāhmaṇa, āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharāmī’’’ti.
‘‘ಯೋ ವೇದಿ ಸಬ್ಬಸತ್ತಾನಂ, ಮಚ್ಚುಪಾಸಪ್ಪಮೋಚನಂ।
‘‘Yo vedi sabbasattānaṃ, maccupāsappamocanaṃ;
ಹಿತಂ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಞಾಯಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಕಾಸಯಿ।
Hitaṃ devamanussānaṃ, ñāyaṃ dhammaṃ pakāsayi;
‘‘ಮಗ್ಗಾಮಗ್ಗಸ್ಸ ಕುಸಲೋ, ಕತಕಿಚ್ಚೋ ಅನಾಸವೋ।
‘‘Maggāmaggassa kusalo, katakicco anāsavo;
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ವಸ್ಸಕಾರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Vassakārasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ವಸ್ಸಕಾರಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Vassakārasuttavaṇṇanā
