Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
૭. વસ્સકારસુત્તવણ્ણના
7. Vassakārasuttavaṇṇanā
૧૮૭. સત્તમે વસ્સકારો બ્રાહ્મણો મગધમહામત્તોતિ એત્થ વસ્સકારોતિ તસ્સ બ્રાહ્મણસ્સ નામં. મહતિયા ઇસ્સરિયમત્તાય સમન્નાગતો મહામત્તો. ઇસ્સરિયમત્તાયાતિ ચ ઇસ્સરિયપ્પમાણેનાતિ અત્થો, ઇસ્સરિયેન ચેવ વિત્તૂપકરણેન ચાતિ એવં વા એત્થ અત્થો દટ્ઠબ્બો, ઉપભોગૂપકરણાનિપિ હિ લોકે ‘‘મત્તા’’તિ વુચ્ચન્તિ. મગધરઞ્ઞો, મગધરટ્ઠે વા મહામત્તોતિ મગધમહામત્તો. તુદિસઞ્ઞિતો ગામો નિવાસો એતસ્સાતિ તોદેય્યો. તેનેવાહ ‘‘તુદિગામવાસિકસ્સા’’તિ. તુદિગામવાસિતા ચસ્સ તત્થ અધિપતિભાવેનાતિ દટ્ઠબ્બા. સો હિ તં ગામં સોણદણ્ડો વિય, ચમ્પં કૂટદન્તો વિય, ખાણુમતં અધિપતિભાવેન અજ્ઝાવસતિ. મહદ્ધનો હોતિ પઞ્ચચત્તાલીસકોટિવિભવો. પરિસતીતિ પરિસાયં, જનસમૂહેતિ અત્થો. તેનાહ ‘‘સન્નિપતિતાય પરિસાયા’’તિ. અભિપ્પસન્નોતિ એત્થ અભિક્કમનત્થો અભિ-સદ્દોતિ આહ ‘‘અતિક્કમ્મ પસન્નો’’તિ, પસાદનીયં ઠાનં અતિક્કમિત્વા અપ્પસાદનીયટ્ઠાને પસન્નોતિ અધિપ્પાયો. તં તં કિચ્ચં અત્થં પસ્સતીતિ અત્થદસા, અલં સમત્થા પટિબલા અત્થદસા અલમત્થદસા, અલમત્થદસે અતિસયન્તીતિ અલમત્થદસતરા. તેનાહ ‘‘અત્થે પસ્સિતું સમત્થા’’તિઆદિ. નેવ સપ્પુરિસં ન અસપ્પુરિસં જાનાતિ સપ્પુરિસધમ્માનં અસપ્પુરિસધમ્માનઞ્ચ યાથાવતો અજાનનતો. સેસમેત્થ ઉત્તાનમેવ.
187. Sattame vassakāro brāhmaṇo magadhamahāmattoti ettha vassakāroti tassa brāhmaṇassa nāmaṃ. Mahatiyā issariyamattāya samannāgato mahāmatto. Issariyamattāyāti ca issariyappamāṇenāti attho, issariyena ceva vittūpakaraṇena cāti evaṃ vā ettha attho daṭṭhabbo, upabhogūpakaraṇānipi hi loke ‘‘mattā’’ti vuccanti. Magadharañño, magadharaṭṭhe vā mahāmattoti magadhamahāmatto. Tudisaññito gāmo nivāso etassāti todeyyo. Tenevāha ‘‘tudigāmavāsikassā’’ti. Tudigāmavāsitā cassa tattha adhipatibhāvenāti daṭṭhabbā. So hi taṃ gāmaṃ soṇadaṇḍo viya, campaṃ kūṭadanto viya, khāṇumataṃ adhipatibhāvena ajjhāvasati. Mahaddhano hoti pañcacattālīsakoṭivibhavo. Parisatīti parisāyaṃ, janasamūheti attho. Tenāha ‘‘sannipatitāya parisāyā’’ti. Abhippasannoti ettha abhikkamanattho abhi-saddoti āha ‘‘atikkamma pasanno’’ti, pasādanīyaṃ ṭhānaṃ atikkamitvā appasādanīyaṭṭhāne pasannoti adhippāyo. Taṃ taṃ kiccaṃ atthaṃ passatīti atthadasā, alaṃ samatthā paṭibalā atthadasā alamatthadasā, alamatthadase atisayantīti alamatthadasatarā. Tenāha ‘‘atthe passituṃ samatthā’’tiādi. Neva sappurisaṃ na asappurisaṃ jānāti sappurisadhammānaṃ asappurisadhammānañca yāthāvato ajānanato. Sesamettha uttānameva.
વસ્સકારસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vassakārasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya / ૭. વસ્સકારસુત્તં • 7. Vassakārasuttaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૭. વસ્સકારસુત્તવણ્ણના • 7. Vassakārasuttavaṇṇanā