Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཁུདྡསིཀྑཱ-མཱུལསིཀྑཱ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
༣༩. ཝསྶཱུཔནཱཡིཀནིདྡེསཝཎྞནཱ
39. Vassūpanāyikaniddesavaṇṇanā
༣༠༩-༣༡༠. པུརིམིཀཱ པཙྪིམིཀཱ ཨིཏི ཝསྶཱུཔནཱཡིཀཱ དུཝེཏི སམྦནྡྷོ། ཨཱསཱལ༹ྷིཔུཎྞམཱཡ ཨནནྟརེ པཱཊིཔདདིཝསེ ཨུཔགནྟབྦཱ པཙྪིམིཀཱཡ པུརེ བྷཝཱཏི པུརིམཱ, སཱ ཨེཝ པུརིམིཀཱ། ཏཏོ པཙྪཱ བྷཝཱ ཨཔརཱཡ པུཎྞམཱཡ ཨནནྟརེ པཱཊིཔདདིཝསེ ཨུཔགནྟབྦཱ པཙྪིམིཀཱ། ཨུཔནཡནཾ པཱཔུཎནཾ ཨུཔགམནཾ ཨུཔནཱཡིཀཱ, ཝསྶནྟི ཝུཊྛི, ཨིདྷ པན ཝསྶཀཱལཾ ‘‘ཝསྶ’’ནྟི ཨུཔཙཱརེན གཧེཏྭཱ ཏཏྠ ཝཱསོ ཨུཔཙཱརེནེཝ ‘‘ཝསྶ’’ནྟི ཝུཙྩཏི, ཝསྶསྶ ཝསྶཱཝཱསསྶ ཨུཔནཱཡིཀཱ ཝཙཱིབྷེདཝསེན ཝཱ ཨཱལཡཀརཎཝསེན ཝཱ ཨུཔགམནཾ ཝསྶཱུཔནཱཡིཀཱ། ཏཏྠ ཨཱལཡཔརིགྒཱཧོ ཙ ཝཙཱིབྷེདོ ཙཱཏི པུརིམིཀཱ ཝསྶཱུཔནཱཡིཀཱ དུཝེ, ཨཱལཡཔརིགྒཱཧོ ཙ ཝཙཱིབྷེདོ ཙཱཏི པཙྪིམིཀཱ ཝསྶཱུཔནཱཡིཀཱ དུཝེབྷི སམྦནྡྷིཏབྦཾ། ཏཏྠཱཏི ཏཱསུ དྭཱིསུ། ཏདུབྷཡཾ དསྶེཏུཾ ‘‘ཨེདིསོ’’ཏིཨཱདི ཝུཏྟཾ། སོ ཨཱལཡཔརིགྒཱཧོ ཙ ཝཙཱིབྷེདོ ཙ ‘‘ཨིམསྨིཾ ཝིཧཱརེ ཨིམཾ ཏེམཱསཾ ཝསྶཾ ཨུཔེམི, ཨིདྷ ཝསྶཾ ཨུཔེམཱི’’ཏི ཨེདིསོ, ཨེཏཱདིསོཏི ཨཏྠོ། ཨེཏྠ ཙ ཀམུཔྤཏྟིཨནཱདརཱ ཝཙཱིབྷེདོ པཋམཾ ཝུཏྟོ། ཨུབྷཡཐཱ ཝསྶཾ ཨུཔགནྟུཾ ཝཊྚཏི། ཏེནེཝ ཨཊྛཀཐཱཡཾ (ཝི॰ སངྒ॰ ཨཊྛ॰ ༡༧༩; མཧཱཝ॰ ཨཊྛ॰ ༢༠༧) ‘‘སཙེཔི ‘ཨིདྷ ཝསྶཾ ཝསིསྶཱམཱི’ཏི ཨཱལཡོ ཨཏྠི, ཨསཏིཡཱ པན ཝསྶཾ ན ཨུཔེཏི, གཧིཏསེནཱསནཾ སུགྒཧིཏཾ, ཚིནྣཝསྶོ ན ཧོཏི, པཝཱརེཏུཾ ལབྷཏིཡེཝ, ཝིནཱཔི ཧི ཝཙཱིབྷེདཾ ཨཱལཡཀརཎམཏྟེནཔི ཝསྶཾ ཨུཔགཏམེཝ ཧོཏཱི’’ཏི ཝུཏྟཾ། ནཱཝཱསཏྠཝཛེསུ པན པརིཡེསིཏྭཱ སེནཱསནཾ ཨལབྷནྟེན ཨཱལཡཀརཎམཏྟེནེཝ ཨུཔགནྟབྦཾ། ཨུཔགཙྪནྟེན ཙ ཝིཧཱརཾ པཊིཛགྒིཏྭཱ པཱནཱིཡཾ པརིབྷོཛནཱིཡཾ ཨུཔཊྛཱཔེཏྭཱ སབྦཾ ཙེཏིཡཝནྡནཱདིསཱམཱིཙིཀམྨཾ ནིཊྛཱཔེཏྭཱ ཨུཔགནྟབྦཾ། ཨཱལཡཔརིགྒཧེ ཨཱལཡཾ དསྶེཏུཾ ‘‘ཙིཏྟུཔྤཱདེཏྠ ཨཱལཡོ’’ཏི ཨཱཧ། ཨེཏྠཱཏི དྭཱིསུ།
309-310. Purimikā pacchimikā iti vassūpanāyikā duveti sambandho. Āsāḷhipuṇṇamāya anantare pāṭipadadivase upagantabbā pacchimikāya pure bhavāti purimā, sā eva purimikā. Tato pacchā bhavā aparāya puṇṇamāya anantare pāṭipadadivase upagantabbā pacchimikā. Upanayanaṃ pāpuṇanaṃ upagamanaṃ upanāyikā, vassanti vuṭṭhi, idha pana vassakālaṃ ‘‘vassa’’nti upacārena gahetvā tattha vāso upacāreneva ‘‘vassa’’nti vuccati, vassassa vassāvāsassa upanāyikā vacībhedavasena vā ālayakaraṇavasena vā upagamanaṃ vassūpanāyikā. Tattha ālayapariggāho ca vacībhedo cāti purimikā vassūpanāyikā duve, ālayapariggāho ca vacībhedo cāti pacchimikā vassūpanāyikā duvebhi sambandhitabbaṃ. Tatthāti tāsu dvīsu. Tadubhayaṃ dassetuṃ ‘‘ediso’’tiādi vuttaṃ. So ālayapariggāho ca vacībhedo ca ‘‘imasmiṃ vihāre imaṃ temāsaṃ vassaṃ upemi, idha vassaṃ upemī’’ti ediso, etādisoti attho. Ettha ca kamuppattianādarā vacībhedo paṭhamaṃ vutto. Ubhayathā vassaṃ upagantuṃ vaṭṭati. Teneva aṭṭhakathāyaṃ (vi. saṅga. aṭṭha. 179; mahāva. aṭṭha. 207) ‘‘sacepi ‘idha vassaṃ vasissāmī’ti ālayo atthi, asatiyā pana vassaṃ na upeti, gahitasenāsanaṃ suggahitaṃ, chinnavasso na hoti, pavāretuṃ labhatiyeva, vināpi hi vacībhedaṃ ālayakaraṇamattenapi vassaṃ upagatameva hotī’’ti vuttaṃ. Nāvāsatthavajesu pana pariyesitvā senāsanaṃ alabhantena ālayakaraṇamatteneva upagantabbaṃ. Upagacchantena ca vihāraṃ paṭijaggitvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā sabbaṃ cetiyavandanādisāmīcikammaṃ niṭṭhāpetvā upagantabbaṃ. Ālayapariggahe ālayaṃ dassetuṃ ‘‘cittuppādettha ālayo’’ti āha. Etthāti dvīsu.
༣༡༡. ཏདཧཱུཏི ཏསྨིཾ ཝསྶཱུཔནཱཡིཀདིཝསེ། ཛཱནནྟི ‘‘ཨཛྫ ཝསྶཱུཔནཱཡིཀཱ’’ཏི ཛཱནནྟོ, ཨནུཔགཙྪཏོཏིམསྶ ཝིསེསནཾ།
311.Tadahūti tasmiṃ vassūpanāyikadivase. Jānanti ‘‘ajja vassūpanāyikā’’ti jānanto, anupagacchatotimassa visesanaṃ.
༣༡༢. དུཏིཡནྟི པཙྪིམིཀཾ། ཨནུཔགཏོཏི ཀེནཙི ཨནྟརཱཡེན པུརིམིཀཾ ཨནུཔགཏོ། ཏེམཱསནྟི པུརིམཾ ཝཱ ཏེམཱསཾ པཙྪིམཾ ཝཱ ཏེམཱསཾ། ཝསྶཾ ཨུཔགནྟྭཱ པན ཨརུཎཾ ཨནུཊྛཱཔེཏྭཱཔི ཏདཧེཝ སཏྟཱཧཀརཎཱིཡེན པཀྐམནྟསྶཱཔི ཨནྟོསཏྟཱཧེ ནིཝཏྟེནྟསྶཱཔི ཨནཱཔཏྟི།
312.Dutiyanti pacchimikaṃ. Anupagatoti kenaci antarāyena purimikaṃ anupagato. Temāsanti purimaṃ vā temāsaṃ pacchimaṃ vā temāsaṃ. Vassaṃ upagantvā pana aruṇaṃ anuṭṭhāpetvāpi tadaheva sattāhakaraṇīyena pakkamantassāpi antosattāhe nivattentassāpi anāpatti.
༣༡༣-༥. མཱཏཱཔིཏཱུནཾ པཉྩནྣཾ སཧདྷམྨིཀཱནཉྩ ཨཏྠཱཡ གིལཱནཏདུཔཊྛཱཀབྷཏྟཾ ཨོསདྷཉྩ ཨེསིསྶཾ ཝཱ པུཙྪིསྶཱམི ཝཱ ཨུཔཊྛིསྶཾ ཝཱ གནྟྭཱ ཨཧཾ ནཱབྷིརཏཾ ཝཱུཔཀཱསེསྶཾ ཝཱ ཀུཀྐུཙྩཾ ཝིནོདནཉྩ དིཊྛིཾ ཝིཝེཙནཉྩ གརུཀཱདིཀཾ ཝུཊྛཱནཾ ཝཱཔི ཨུསྶུཀྐཾ ཝཱཔི ཀརིསྶཾ ཝཱཔི ཀཱརེསྶཾ ཝཱཔཱིཏི ཨེཝམཱདིནཱ སཏྟཱཧཀིཙྩེན པཧིཏེཔི ཝཱ ཨཔཧིཏེཔི ཝཱ གནྟུཾ ལབྦྷནྟི ཡོཛནཱ།
313-5. Mātāpitūnaṃ pañcannaṃ sahadhammikānañca atthāya gilānatadupaṭṭhākabhattaṃ osadhañca esissaṃ vā pucchissāmi vā upaṭṭhissaṃ vā gantvā ahaṃ nābhirataṃ vūpakāsessaṃ vā kukkuccaṃ vinodanañca diṭṭhiṃ vivecanañca garukādikaṃ vuṭṭhānaṃ vāpi ussukkaṃ vāpi karissaṃ vāpi kāressaṃ vāpīti evamādinā sattāhakiccena pahitepi vā apahitepi vā gantuṃ labbhanti yojanā.
ཨེཏྠ པན ལབྦྷམཱནཀཝསེན ཡོཛེཏྭཱ ཝཀྑམཱནནཡེན ཨཏྠོ ཝེདིཏབྦོ། མཱཏཱདིསུཏིཡཱ ཏེཡེཝ གིལཱན-སདྡེན གཡ྄ཧནྟི, ཏེསཾ ཨུཔཊྛཱཀཱ ཏདུཔཊྛཱཀཱ, གིལཱནཱ ཙ ཏདུཔཊྛཱཀཱ ཙ, ཏེསཾ བྷཏྟནྟི སམཱསོ། ཨོསདྷནྟི ཏེསཾཡེཝ གིལཱནཱནཾ བྷེསཛྫཾ། ཨེསིསྶནྟི པརིཡེསིསྶཱམི། པུཙྪིསྶཱམཱིཏི ཏེཡེཝ སཏྟཛནེ གིལཱནེ པུཙྪིསྶཾ། ཨུཔཊྛིསྶནྟི ཏེཡེཝ གིལཱནེ ཨུཔཊྛཧིསྶཱམི། ཨབྷིརམཏཱིཏི ཨབྷིརཏོ, ཝིསབྷཱགརཱུཔཱདིདསྶནེན སཱསནེ ན ཨབྷིརཏོ ནཱབྷིརཏོ། ཨབྷིརམཎཾ ཝཱ ཨབྷིརཏཾ, ནཏྠི ཨབྷིརཏམསྶཱཏི ནཱབྷིརཏོ, ཏཾ། སཧདྷམྨིཀེསུ ཡོ ནཱབྷིརཏོ, ཏཾ ཝཱུཔཀཱསེསྶཾ ཝིཀྑེཔཧརཎཏྠཾ ཨཉྙཏྠ ནཡིསྶཱམི། ཀུཀྐུཙྩནྟི པཉྩནྣཾཡེཝ ཨུཔྤནྣཾ ཝིནཡཀུཀྐུཙྩཾ། ཀིཏཀཡོགེ ཝིཀཔྤེན དུཏིཡཱ། དིཊྛིནྟི ཏེསཾཡེཝ མིཙྪཱདིཊྛིཡཱ། གརུཀམཱདིཀནྟི གརུཀཾ ཨཱདི ཡསྶཱཏི ཝིགྒཧོ། ཨཱདི-སདྡེན སཱམཎེརཱནཾ ཝསྶཔུཙྪནཾ, སིཀྑཱསམཱདཡིཏུཀཱམཏཱ, ཏཛྫནཱིཡཱདིཀམྨཀརཎཾ སངྒཧིཏཾ། ཝུཊྛཱནནྟི བྷིཀྑུནོ གརུཀཱཔཏྟིཡཱ པརིཝཱསམཱནཏྟདཱནཱདཱིཧི ཝུཊྛཱནཾ། ཨུསྶུཀྐནྟི ཝསྶཔུཙྪནཱདིཨུསྶུཀྐཾ། ཨེཝམཱདིནཱཏི ཨེཏྠ ཨཱདི-སདྡེན དིཊྛིགཏཱདཱིནཾ དྷམྨཀཐཱཀརཎཱདིཾ སངྒཎྷཱཏི། གནྟུཾ ལབྦྷནྟི ཨེཏྠ གཙྪནྟེན ཨནྟོཨུཔཙཱརསཱིམཱཡཾ ཋིཏེནེཝ ‘‘ཨནྟོསཏྟཱཧེ ཨཱགཙྪིསྶཱམཱི’’ཏི ཨཱབྷོགཾ ཀཏྭཱ གནྟབྦཾ། སཙེ ཨཱབྷོགཾ ཨཀཏྭཱ ཨུཔཙཱརསཱིམཾ ཨཏིཀྐམཏི, ཚིནྣཝསྶོ ཧོཏཱིཏི ཝདནྟི། སཏྟཱཧཀིཙྩེནཱཏི སཏྟཱཧསྶ ལབྦྷམཱནཀཾ ཝུཏྟཾ ཝཀྑམཱནཉྩ སངྒྷཀམྨཱདི ཀིཙྩཾ སཏྟཱཧཀིཙྩཾ། སཏྟམཨརུཎམཏྟསྶེཝ ཝིཧཱརེ ཨུཊྛཱཔནཱིཡཏྟཱ སཏྟཱཧསྶ སཱཀལླེན གཧཎཾ།
Ettha pana labbhamānakavasena yojetvā vakkhamānanayena attho veditabbo. Mātādisutiyā teyeva gilāna-saddena gayhanti, tesaṃ upaṭṭhākā tadupaṭṭhākā, gilānā ca tadupaṭṭhākā ca, tesaṃ bhattanti samāso. Osadhanti tesaṃyeva gilānānaṃ bhesajjaṃ. Esissanti pariyesissāmi. Pucchissāmīti teyeva sattajane gilāne pucchissaṃ. Upaṭṭhissanti teyeva gilāne upaṭṭhahissāmi. Abhiramatīti abhirato, visabhāgarūpādidassanena sāsane na abhirato nābhirato. Abhiramaṇaṃ vā abhirataṃ, natthi abhiratamassāti nābhirato, taṃ. Sahadhammikesu yo nābhirato, taṃ vūpakāsessaṃ vikkhepaharaṇatthaṃ aññattha nayissāmi. Kukkuccanti pañcannaṃyeva uppannaṃ vinayakukkuccaṃ. Kitakayoge vikappena dutiyā. Diṭṭhinti tesaṃyeva micchādiṭṭhiyā. Garukamādikanti garukaṃ ādi yassāti viggaho. Ādi-saddena sāmaṇerānaṃ vassapucchanaṃ, sikkhāsamādayitukāmatā, tajjanīyādikammakaraṇaṃ saṅgahitaṃ. Vuṭṭhānanti bhikkhuno garukāpattiyā parivāsamānattadānādīhi vuṭṭhānaṃ. Ussukkanti vassapucchanādiussukkaṃ. Evamādināti ettha ādi-saddena diṭṭhigatādīnaṃ dhammakathākaraṇādiṃ saṅgaṇhāti. Gantuṃ labbhanti ettha gacchantena antoupacārasīmāyaṃ ṭhiteneva ‘‘antosattāhe āgacchissāmī’’ti ābhogaṃ katvā gantabbaṃ. Sace ābhogaṃ akatvā upacārasīmaṃ atikkamati, chinnavasso hotīti vadanti. Sattāhakiccenāti sattāhassa labbhamānakaṃ vuttaṃ vakkhamānañca saṅghakammādi kiccaṃ sattāhakiccaṃ. Sattamaaruṇamattasseva vihāre uṭṭhāpanīyattā sattāhassa sākallena gahaṇaṃ.
༣༡༦. སངྒྷཀམྨེ ཝཛེཏི སངྒྷསྶ ཀིཙྩེ ཨུཔོསཐཱགཱརཱདཱིསུ སེནཱསནེསུ ཝཱ ཙེཏིཡཚཏྟཝེདིཀཱདཱིསུ ཝཱ ཨནྟམསོ པུགྒལིཀསེནཱསནེསུ ཝཱཔི ཀཏྟབྦནིམིཏྟེ ཝཛེཡྻཱཏི ཨཏྠོ། དྷམྨསཝནཏྠཾ ནིམནྟིཏོ ཝཱཔི ཝཛེ, གརཱུཧི པེསིཏོ ཝཱཔི ཝཛེ, གརཱུནཾ པསྶིཏུཾ ཝཱཔི ཝཛེཏི ཡོཛེཏབྦཾ། ནིམནྟིཏོཏི ཨེཏྠ སཙེ པཋམཾཡེཝ ཀཏིཀཱ ཀཏཱ ཧོཏི, ‘‘ཨསུཀདིཝསཾ ནཱམ སནྣིཔཏིཏབྦ’’ནྟི ནིམནྟིཏོཡེཝ ནཱམ ཧོཏི། གརཱུཧཱིཏི ཨཱཙརིཡུཔཛ྄ཛྷཱཡེཧི། པཧིཏོཏི བྷཎྜདྷོཝནཱདིཨཏྠཱཡ པེསིཏོ། པསྶིཏུནྟི ཨགིལཱནེཔི།
316.Saṅghakamme vajeti saṅghassa kicce uposathāgārādīsu senāsanesu vā cetiyachattavedikādīsu vā antamaso puggalikasenāsanesu vāpi kattabbanimitte vajeyyāti attho. Dhammasavanatthaṃ nimantito vāpi vaje, garūhi pesito vāpi vaje, garūnaṃ passituṃ vāpi vajeti yojetabbaṃ. Nimantitoti ettha sace paṭhamaṃyeva katikā katā hoti, ‘‘asukadivasaṃ nāma sannipatitabba’’nti nimantitoyeva nāma hoti. Garūhīti ācariyupajjhāyehi. Pahitoti bhaṇḍadhovanādiatthāya pesito. Passitunti agilānepi.
༣༡༧. བྷཎྜ…པེ॰… དསྶནེ ན ཝཛེཏི ཡོཛནཱིཡཾ། ཨེཏྠཱཔི ནིམིཏྟཏྠེ སཏྟམཱི། བྷཎྜཾ ནཱམ ཙཱིཝརཾ། ཉཱཏཱི མཱཏཱཔིཏཱུཧི ཨཉྙེ། ཨུཔཊྛཱཀཱ ཨུཔཱསཀཱ། ‘‘ཨཛྫེཝ ཨཱགམིསྶ’’ནྟི ཨདཱུརགོ ན པཱཔུཎེཡྻ, ལབྦྷནྟི སམྦནྡྷོ། ལབྦྷནྟི ཨིམསྶ ཨཔཱཔུཎནཾ ཝུཏྟཀམྨཾ། ཨཛྫེཝཱགམིསྶནྟི སཱམནྟཝིཧཱརཾ གནྟྭཱ པུན ཨཱགཙྪནྟསྶ ཨནྟརཱམགྒེ སཙེ ཨརུཎུགྒམནཾ ཧོཏི, ཝསྶཙྪེདོཔི ན ཧོཏི, རཏྟིཙྪེདདུཀྐཊཉྩ ནཏྠཱིཏི ཝདནྟི།
317. Bhaṇḍa…pe… dassane na vajeti yojanīyaṃ. Etthāpi nimittatthe sattamī. Bhaṇḍaṃ nāma cīvaraṃ. Ñātī mātāpitūhi aññe. Upaṭṭhākā upāsakā. ‘‘Ajjeva āgamissa’’nti adūrago na pāpuṇeyya, labbhanti sambandho. Labbhanti imassa apāpuṇanaṃ vuttakammaṃ. Ajjevāgamissanti sāmantavihāraṃ gantvā puna āgacchantassa antarāmagge sace aruṇuggamanaṃ hoti, vassacchedopi na hoti, ratticchedadukkaṭañca natthīti vadanti.
༣༡༨. སེསཉཱཏཱིཧཱིཏི མཱཏཱཔིཏཱུཧི ཨཝསེསཉཱཏཱིཧི། ནིདྡིསིཏྭཱཝཱཏི དཱནདྷམྨསཝནཱདཱིནི། ‘‘པཧིཏེ པེསིཏེ’’ཏི ཙེཏྠ ‘‘ལབྦྷ’’ནྟི ཨནུཝཏྟནཱིཡཾ།
318.Sesañātīhīti mātāpitūhi avasesañātīhi. Niddisitvāvāti dānadhammasavanādīni. ‘‘Pahite pesite’’ti cettha ‘‘labbha’’nti anuvattanīyaṃ.
༣༡༩. ཨཏྟནོ ཨནྟརཱཡེ སཏཱིཏི ཙོརསརཱིསཔཝཱལ༹ཛཱིཝིཏབྲཧྨཙརིཡནྟརཱཡེ, ཨནྟམསོ བྷེསཛྫཱལཱབྷཔཏིརཱུཔཨུཔཊྛཱཀཱལཱབྷེཔི། ‘‘ཝསྶཙྪེདཀཱརཎམྤི སཏྟཱཧཀརཎཱིཡཾ སིཡཱ’’ཏི ཀེཙི པོརཱཎཱ ཝདནྟི, ཏཾ ཡུཏྟཾ ཝིཡ དིསྶཏི, སབྦཐཱ ཝསྶཙྪེདེན བཧི ཝཱསཱཡ ཨནུཉྙཱཏཀཱརཎཾ སཏྟཱཧམཏྟཾ བཧི ཝཱིཏིནཱམེཏྭཱ ཨནྟོཝིཧཱརེཡེཝ ཝཱསེན ཝསྶཙྪེདཱཀཱརཎཾ ཀཐཾ ནཱམ ན སིཡཱཏི། ཚིནྣཝསྶོ ནོ པཝཱརཡེཏི སམྦནྡྷོ།
319.Attano antarāye satīti corasarīsapavāḷajīvitabrahmacariyantarāye, antamaso bhesajjālābhapatirūpaupaṭṭhākālābhepi. ‘‘Vassacchedakāraṇampi sattāhakaraṇīyaṃ siyā’’ti keci porāṇā vadanti, taṃ yuttaṃ viya dissati, sabbathā vassacchedena bahi vāsāya anuññātakāraṇaṃ sattāhamattaṃ bahi vītināmetvā antovihāreyeva vāsena vassacchedākāraṇaṃ kathaṃ nāma na siyāti. Chinnavasso no pavārayeti sambandho.
༣༢༠. ‘‘ཨསེནཱསནིཀེནཱ’’ཏི ཨིམིནཱཝ ཝིཉྙཱཡམཱནཏྠཏྟེཔི ‘‘ཨཛ྄ཛྷོཀཱསེ ཙཱ’’ཏི ཝཙནཾ ‘‘ཨཧཾ ཨབྦྷོཀཱསིཀོ, ཀིཾ མེ སེནཱསནེནཱ’’ཏི ཝཱསཱནིཝཏྟནཏྠཾ ཝུཏྟཾ། རུཀྑསྶ སུསིརེཏི སུདྡྷེ རུཀྑསུསིརེ། མཧནྟསྶ པན སུསིརསྶ ཨནྟོ པདརཙྪདནཀུཊིཀཾ ཀཏྭཱ པཝིསནདྭཱརཾ ཡོཛེཏྭཱ ཨུཔགནྟུཾ ཝཊྚཏི། ‘‘ཝིཊཔེཔི ཨཊྚཀཾ བནྡྷིཏྭཱ’’ཏིཨཱདི ཝུཏྟནཡམེཝ། ཏཐཱ ཚཏྟཙཱཊཱིསུཔི ཏདནུརཱུཔེན ཝེདིཏབྦཾ། ཚཝཀུཊི ནཱམ ཊངྐིཏམཉྩཱདིབྷེདཱ ཀུཊི། ཏཏྠ ཊངྐིཏམཉྩོ ནཱམ དཱིགྷེ མཉྩཔཱདེ མཛ྄ཛྷེ ཝིཛ྄ཛྷིཏྭཱ ཨཊནིཡོ པཝེསེཏྭཱ ཀཏོ, ཙཏུནྣཾ པཱསཱཎཱནཾ ཨུཔརི པཱསཱཎཾ ཨཏྠརིཏྭཱ ཀཏམྤི ཊངྐིཏམཉྩོ།
320. ‘‘Asenāsanikenā’’ti imināva viññāyamānatthattepi ‘‘ajjhokāse cā’’ti vacanaṃ ‘‘ahaṃ abbhokāsiko, kiṃ me senāsanenā’’ti vāsānivattanatthaṃ vuttaṃ. Rukkhassa susireti suddhe rukkhasusire. Mahantassa pana susirassa anto padaracchadanakuṭikaṃ katvā pavisanadvāraṃ yojetvā upagantuṃ vaṭṭati. ‘‘Viṭapepi aṭṭakaṃ bandhitvā’’tiādi vuttanayameva. Tathā chattacāṭīsupi tadanurūpena veditabbaṃ. Chavakuṭi nāma ṭaṅkitamañcādibhedā kuṭi. Tattha ṭaṅkitamañco nāma dīghe mañcapāde majjhe vijjhitvā aṭaniyo pavesetvā kato, catunnaṃ pāsāṇānaṃ upari pāsāṇaṃ attharitvā katampi ṭaṅkitamañco.
༣༢༡. ཨསེནཱསནིཀེནཱཏི ཡསྶ ཏིཎཔཎྞཨིཊྛཀསིལཱསུདྷཱསངྑཱཏཱནཾ པཉྩནྣཾ ཚདནཱནཾ ཨཉྙཏརེན ཚནྣཾ ཡོཛིཏདྭཱརབནྡྷནཾ སེནཱསནཾ ནཏྠི, ཏེན། ཨིདཾ པན ཝཙཱིབྷེདཾ ཀཏྭཱ ཨདྷིཊྛཱནཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟནྟི ཝདནྟི, ཏདཡུཏྟཾ, ཏཐཱ ཙ སཏི ནཱཝཱདཱིསུ ཝིཡ ཝིསུཾ ཝིདྷཱནེན བྷཝིཏབྦནྟི། ནཱཝཱསཏྠཝཛཱུཔགོཏི ཨིམིནཱ ཨསེནཱསནིཀེན ནཱཝཱདཱིསུ ཝསྶཾ ཨུཔགནྟུཾ ཝཊྚཏཱིཏི དཱིཔེཏི། ཏཏྠ ཙ ཀུཊིཀཾ པརིཡེསིཏྭཱ ལབྷནྟེན ཏཏྠ པཝིསིཏྭཱ ཝིཧཱརཱབྷཱཝཏོ ‘‘ཝིཧཱརེ’’ཏི ཨཝཏྭཱ ‘‘ཨིདྷ ཝསྶཾ ཨུཔེམཱི’’ཏི ཏིཀྑཏྟུཾ ཝཏྟབྦཾ, ཨལབྷནྟེན ཨཱལཡོ ཀཱཏབྦོ། པཝཱརེཏུཉྩཱཏི ཙ-སདྡེན ཝསྶཙྪེདནིམིཏྟཱཡ ཨཱཔཏྟིཡཱ ཨབྷཱཝཾ སམྤིཎྜེཏི། ‘‘ཝཛེ སཏྠེ ནཱཝཱཡནྟི ཏཱིསུ ཋཱནེསུ ནཏྠི ཝསྶཙྪེདེ ཨཱཔཏྟི, པཝཱརེཏུཉྩ ལབྦྷཏཱི’’ཏི (མཧཱཝ॰ ཨཊྛ॰ ༢༠༣) ཨཊྛཀཐཱཡཾ ཝུཏྟཾ། ཝསྶཙྪེདེཏི ཙ ‘‘ཨནུཛཱནཱམི, བྷིཀྑཝེ, ཡེན ཝཛོ ཏེན གནྟུ’’ནྟི (མཧཱཝ॰ ༢༠༣) ཝུཏྟཏྟཱ, སཏྠསྶ ནཱཝཱཡ ཙ གམནསབྷཱཝེནེཝ ཋིཏཏྟཱ ཙ ཝསྶཱུཔགཏཊྛཱནེ ཨཝསིཏྭཱ ཨཉྙཏྠ གམནམཏྟཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟནྟི ཝེདིཏབྦཾ།
321.Asenāsanikenāti yassa tiṇapaṇṇaiṭṭhakasilāsudhāsaṅkhātānaṃ pañcannaṃ chadanānaṃ aññatarena channaṃ yojitadvārabandhanaṃ senāsanaṃ natthi, tena. Idaṃ pana vacībhedaṃ katvā adhiṭṭhānaṃ sandhāya vuttanti vadanti, tadayuttaṃ, tathā ca sati nāvādīsu viya visuṃ vidhānena bhavitabbanti. Nāvāsatthavajūpagoti iminā asenāsanikena nāvādīsu vassaṃ upagantuṃ vaṭṭatīti dīpeti. Tattha ca kuṭikaṃ pariyesitvā labhantena tattha pavisitvā vihārābhāvato ‘‘vihāre’’ti avatvā ‘‘idha vassaṃ upemī’’ti tikkhattuṃ vattabbaṃ, alabhantena ālayo kātabbo. Pavāretuñcāti ca-saddena vassacchedanimittāya āpattiyā abhāvaṃ sampiṇḍeti. ‘‘Vaje satthe nāvāyanti tīsu ṭhānesu natthi vassacchede āpatti, pavāretuñca labbhatī’’ti (mahāva. aṭṭha. 203) aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ. Vassacchedeti ca ‘‘anujānāmi, bhikkhave, yena vajo tena gantu’’nti (mahāva. 203) vuttattā, satthassa nāvāya ca gamanasabhāveneva ṭhitattā ca vassūpagataṭṭhāne avasitvā aññattha gamanamattaṃ sandhāya vuttanti veditabbaṃ.
ཝསྶཱུཔནཱཡིཀནིདྡེསཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Vassūpanāyikaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.