Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विनयविनिच्छय-उत्तरविनिच्छय • Vinayavinicchaya-uttaravinicchaya |
वत्तक्खन्धककथा
Vattakkhandhakakathā
२९१४.
2914.
आगन्तुकावासिकपिण्डचारी-।
Āgantukāvāsikapiṇḍacārī-;
सेनासनारञ्ञनुमोदनासु ।
Senāsanāraññanumodanāsu ;
वत्तानि भत्ते गमिकस्स जन्ता-।
Vattāni bhatte gamikassa jantā-;
घरे तथा वच्चकुटिप्पवेसे॥
Ghare tathā vaccakuṭippavese.
२९१५.
2915.
आचरियुपज्झायकसिस्ससद्धि- ।
Ācariyupajjhāyakasissasaddhi- ;
विहारिवत्तानिपि सब्बसोव।
Vihārivattānipi sabbasova;
वत्तानि वुत्तानि चतुद्दसेव।
Vattāni vuttāni catuddaseva;
विसुद्धचित्तेन विनायकेन॥
Visuddhacittena vināyakena.
२९१६.
2916.
आगन्तुकेन आरामं, पविसन्तेन भिक्खुना।
Āgantukena ārāmaṃ, pavisantena bhikkhunā;
छत्तं पनापनेतब्बं, मुञ्चितब्बा उपाहना॥
Chattaṃ panāpanetabbaṃ, muñcitabbā upāhanā.
२९१७.
2917.
ओगुण्ठनं न कातब्बं, सीसे चीवरमेव वा।
Oguṇṭhanaṃ na kātabbaṃ, sīse cīvarameva vā;
न हि तेन च धोतब्बा, पादा पानीयवारिना॥
Na hi tena ca dhotabbā, pādā pānīyavārinā.
२९१८.
2918.
वन्दितब्बाव पुच्छित्वा, विहारे वुड्ढभिक्खुनो।
Vanditabbāva pucchitvā, vihāre vuḍḍhabhikkhuno;
काले सेनासनं तेन, पुच्छितब्बञ्च भिक्खुना॥
Kāle senāsanaṃ tena, pucchitabbañca bhikkhunā.
२९१९.
2919.
वच्चट्ठानञ्च पस्साव-ट्ठानं पानीयमेव च।
Vaccaṭṭhānañca passāva-ṭṭhānaṃ pānīyameva ca;
परिभोजनीयं सङ्घ-कतिकं गोचरादिकं॥
Paribhojanīyaṃ saṅgha-katikaṃ gocarādikaṃ.
२९२०.
2920.
वुड्ढमागन्तुकं दिस्वा, भिक्खुनावासिकेनपि।
Vuḍḍhamāgantukaṃ disvā, bhikkhunāvāsikenapi;
पत्तं पटिग्गहेतब्बं, पच्चुग्गन्त्वान चीवरं॥
Pattaṃ paṭiggahetabbaṃ, paccuggantvāna cīvaraṃ.
२९२१.
2921.
आसनं पञ्ञपेतब्बं, तस्स पादोदकम्पि च।
Āsanaṃ paññapetabbaṃ, tassa pādodakampi ca;
उपनिक्खिपितब्बञ्च, पुच्छितब्बञ्च वारिना॥
Upanikkhipitabbañca, pucchitabbañca vārinā.
२९२२.
2922.
वन्देय्यो पञ्ञपेतब्बं, तस्स सेनासनम्पि च।
Vandeyyo paññapetabbaṃ, tassa senāsanampi ca;
अज्झावुत्थमवुत्थं वा, गोचरागोचरम्पि च॥
Ajjhāvutthamavutthaṃ vā, gocarāgocarampi ca.
२९२३.
2923.
वच्चट्ठानञ्च पस्साव-ट्ठानं सेक्खकुलानि च।
Vaccaṭṭhānañca passāva-ṭṭhānaṃ sekkhakulāni ca;
पवेसे निक्खमे कालो, वत्तब्बो पानियादिकं॥
Pavese nikkhame kālo, vattabbo pāniyādikaṃ.
२९२४.
2924.
सचे सो नवको होति।
Sace so navako hoti;
आगतागन्तुको यथा।
Āgatāgantuko yathā;
निसिन्नेनेव तेनस्स।
Nisinneneva tenassa;
सब्बमावासिभिक्खुना॥
Sabbamāvāsibhikkhunā.
२९२५.
2925.
‘‘अत्र पत्तं ठपेहीति, निसीदाहीदमासनं’’।
‘‘Atra pattaṃ ṭhapehīti, nisīdāhīdamāsanaṃ’’;
इच्चेवं पन वत्तब्बं, देय्यं सेनासनम्पि च॥
Iccevaṃ pana vattabbaṃ, deyyaṃ senāsanampi ca.
२९२६.
2926.
दारुमत्तिकभण्डानि, गन्तुकामेन भिक्खुना।
Dārumattikabhaṇḍāni, gantukāmena bhikkhunā;
गन्तब्बं पटिसामेत्वा, थकेत्वावसथम्पि च॥
Gantabbaṃ paṭisāmetvā, thaketvāvasathampi ca.
२९२७.
2927.
आपुच्छित्वापि गन्तब्बं, भिक्खुना सयनासनं।
Āpucchitvāpi gantabbaṃ, bhikkhunā sayanāsanaṃ;
पुच्छितब्बे असन्तेपि, गोपेत्वा वापि साधुकं॥
Pucchitabbe asantepi, gopetvā vāpi sādhukaṃ.
२९२८.
2928.
सहसा पविसे नापि, सहसा न च निक्खमे।
Sahasā pavise nāpi, sahasā na ca nikkhame;
नातिदूरे नच्चासन्ने, ठातब्बं पिण्डचारिना॥
Nātidūre naccāsanne, ṭhātabbaṃ piṇḍacārinā.
२९२९.
2929.
वामहत्थेन सङ्घाटिं, उच्चारेत्वाथ भाजनं।
Vāmahatthena saṅghāṭiṃ, uccāretvātha bhājanaṃ;
दक्खिणेन पणामेत्वा, भिक्खं गण्हेय्य पण्डितो॥
Dakkhiṇena paṇāmetvā, bhikkhaṃ gaṇheyya paṇḍito.
२९३०.
2930.
सूपं वा दातुकामाति, सल्लक्खेय्य मुहुत्तकं।
Sūpaṃ vā dātukāmāti, sallakkheyya muhuttakaṃ;
ओलोकेय्यन्तरा भिक्खु, न भिक्खादायिकामुखं॥
Olokeyyantarā bhikkhu, na bhikkhādāyikāmukhaṃ.
२९३१.
2931.
पानीयादि पनानेय्यं, भिक्खुनारञ्ञकेनपि।
Pānīyādi panāneyyaṃ, bhikkhunāraññakenapi;
नक्खत्तं तेन योगो च, जानितब्बा दिसापि च॥
Nakkhattaṃ tena yogo ca, jānitabbā disāpi ca.
२९३२.
2932.
वच्चपस्सावतित्थानि, भवन्ति पटिपाटिया।
Vaccapassāvatitthāni, bhavanti paṭipāṭiyā;
करोन्तस्स यथावुड्ढं, होति आपत्ति दुक्कटं॥
Karontassa yathāvuḍḍhaṃ, hoti āpatti dukkaṭaṃ.
२९३३.
2933.
सहसा उब्भजित्वा वा, न च वच्चकुटिं विसे।
Sahasā ubbhajitvā vā, na ca vaccakuṭiṃ vise;
उक्कासित्वा बहि ठत्वा, पविसे सणिकं पन॥
Ukkāsitvā bahi ṭhatvā, pavise saṇikaṃ pana.
२९३४.
2934.
वच्चं न नित्थुनन्तेन, कातब्बं पन भिक्खुना।
Vaccaṃ na nitthunantena, kātabbaṃ pana bhikkhunā;
खादतो दन्तकट्ठं वा, करोतो होति दुक्कटं॥
Khādato dantakaṭṭhaṃ vā, karoto hoti dukkaṭaṃ.
२९३५.
2935.
वच्चं पन न कातब्बं, बहिद्धा वच्चदोणिया।
Vaccaṃ pana na kātabbaṃ, bahiddhā vaccadoṇiyā;
पस्सावोपि न कातब्बो, बहि पस्सावदोणिया॥
Passāvopi na kātabbo, bahi passāvadoṇiyā.
२९३६.
2936.
खरेन नावलेखेय्य, न कट्ठं वच्चकूपके।
Kharena nāvalekheyya, na kaṭṭhaṃ vaccakūpake;
छड्डेय्य न च पातेय्य, खेळं पस्सावदोणिया॥
Chaḍḍeyya na ca pāteyya, kheḷaṃ passāvadoṇiyā.
२९३७.
2937.
पादुकासु ठितोयेव, उब्भजेय्य विचक्खणो।
Pādukāsu ṭhitoyeva, ubbhajeyya vicakkhaṇo;
पटिच्छादेय्य तत्थेव, ठत्वा निक्खमने पन॥
Paṭicchādeyya tattheva, ṭhatvā nikkhamane pana.
२९३८.
2938.
नाचमेय्य सचे वच्चं, कत्वा यो सलिले सति।
Nācameyya sace vaccaṃ, katvā yo salile sati;
तस्स दुक्कटमुद्दिट्ठं, मुनिना मोहनासिना॥
Tassa dukkaṭamuddiṭṭhaṃ, muninā mohanāsinā.
२९३९.
2939.
ससद्दं नाचमेतब्बं, कत्वा चपु चपूति च।
Sasaddaṃ nācametabbaṃ, katvā capu capūti ca;
आचमित्वा सरावेपि, सेसेतब्बं न तूदकं॥
Ācamitvā sarāvepi, sesetabbaṃ na tūdakaṃ.
२९४०.
2940.
ऊहतम्पि अधोवित्वा, निक्खमन्तस्स दुक्कटं।
Ūhatampi adhovitvā, nikkhamantassa dukkaṭaṃ;
उक्लापापि सचे होन्ति, सोधेतब्बं असेसतो॥
Uklāpāpi sace honti, sodhetabbaṃ asesato.
२९४१.
2941.
अवलेखनकट्ठेन, पूरो चे पीठरो पन।
Avalekhanakaṭṭhena, pūro ce pīṭharo pana;
छड्डेय्य कुम्भि रित्ता चे, कुम्भिं पूरेय्य वारिना॥
Chaḍḍeyya kumbhi rittā ce, kumbhiṃ pūreyya vārinā.
२९४२.
2942.
अनज्झिट्ठो हि वुड्ढेन, पातिमोक्खं न उद्दिसे।
Anajjhiṭṭho hi vuḍḍhena, pātimokkhaṃ na uddise;
धम्मं न च भणे, पञ्हं, न पुच्छेय्य न विस्सजे॥
Dhammaṃ na ca bhaṇe, pañhaṃ, na puccheyya na vissaje.
२९४३.
2943.
आपुच्छित्वा कथेन्तस्स, वुड्ढं वुड्ढतरागमे।
Āpucchitvā kathentassa, vuḍḍhaṃ vuḍḍhatarāgame;
पुन आपुच्छने किच्चं, नत्थीति परिदीपितं॥
Puna āpucchane kiccaṃ, natthīti paridīpitaṃ.
२९४४.
2944.
वुड्ढेनेकविहारस्मिं, सद्धिं विहरता पन।
Vuḍḍhenekavihārasmiṃ, saddhiṃ viharatā pana;
अनापुच्छा हि सज्झायो, न कातब्बो कदाचिपि॥
Anāpucchā hi sajjhāyo, na kātabbo kadācipi.
२९४५.
2945.
उद्देसोपि न कातब्बो, परिपुच्छाय का कथा।
Uddesopi na kātabbo, paripucchāya kā kathā;
न च धम्मो कथेतब्बो, भिक्खुना धम्मचक्खुना॥
Na ca dhammo kathetabbo, bhikkhunā dhammacakkhunā.
२९४६.
2946.
न दीपो विज्झापेतब्बो, कातब्बो वा न चेव सो।
Na dīpo vijjhāpetabbo, kātabbo vā na ceva so;
वातपानकवाटानि, थकेय्य विवरेय्य नो॥
Vātapānakavāṭāni, thakeyya vivareyya no.
२९४७.
2947.
चङ्कमे चङ्कमन्तो च, वुड्ढतो परिवत्तये।
Caṅkame caṅkamanto ca, vuḍḍhato parivattaye;
तम्पि चीवरकण्णेन, कायेन न च घट्टये॥
Tampi cīvarakaṇṇena, kāyena na ca ghaṭṭaye.
२९४८.
2948.
पुरतो नेव थेरानं, न्हायेय्य न पनूपरि।
Purato neva therānaṃ, nhāyeyya na panūpari;
उत्तरं ओतरन्तानं, ददे मग्गं, न घट्टये॥
Uttaraṃ otarantānaṃ, dade maggaṃ, na ghaṭṭaye.
२९४९.
2949.
वत्तं अपरिपूरेन्तो, न सीलं परिपूरति।
Vattaṃ aparipūrento, na sīlaṃ paripūrati;
असुद्धसीलो दुप्पञ्ञो, चित्तेकग्गं न विन्दति॥
Asuddhasīlo duppañño, cittekaggaṃ na vindati.
२९५०.
2950.
विक्खित्तचित्तोनेकग्गो, सद्धम्मं न च पस्सति।
Vikkhittacittonekaggo, saddhammaṃ na ca passati;
अपस्समानो सद्धम्मं, दुक्खा न परिमुच्चति॥
Apassamāno saddhammaṃ, dukkhā na parimuccati.
२९५१.
2951.
तस्मा हि वत्तं पूरेय्य, जिनपुत्तो विचक्खणो।
Tasmā hi vattaṃ pūreyya, jinaputto vicakkhaṇo;
ओवादं बुद्धसेट्ठस्स, कत्वा निब्बानमेहिति॥
Ovādaṃ buddhaseṭṭhassa, katvā nibbānamehiti.
वत्तक्खन्धककथा।
Vattakkhandhakakathā.