A World of Knowledge
    Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ചരിയാപിടക-അട്ഠകഥാ • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā

    ൯. വട്ടപോതകചരിയാവണ്ണനാ

    9. Vaṭṭapotakacariyāvaṇṇanā

    ൭൨. നവമേ മഗധേ വട്ടപോതകോതിആദീസു അയം സങ്ഖേപത്ഥോ – മഗധരട്ഠേ അഞ്ഞതരസ്മിം അരഞ്ഞപ്പദേസേ വട്ടകയോനിയം നിബ്ബത്തിത്വാ അണ്ഡകോസം പദാലേത്വാ അചിരനിക്ഖന്തതായ തരുണോ മംസപേസിഭൂതോ, തതോ ഏവ അജാതപക്ഖോ വട്ടകച്ഛാപകോ യദാ അഹം കുലാവകേയേവ ഹോമി.

    72. Navame magadhe vaṭṭapotakotiādīsu ayaṃ saṅkhepattho – magadharaṭṭhe aññatarasmiṃ araññappadese vaṭṭakayoniyaṃ nibbattitvā aṇḍakosaṃ padāletvā aciranikkhantatāya taruṇo maṃsapesibhūto, tato eva ajātapakkho vaṭṭakacchāpako yadā ahaṃ kulāvakeyeva homi.

    ൭൩. മുഖതുണ്ഡകേനാഹരിത്വാതി മയ്ഹം മാതാ അത്തനോ മുഖതുണ്ഡകേന കാലേന കാലം ഗോചരം ആഹരിത്വാ മം പോസേതി. തസ്സാ ഫസ്സേന ജീവാമീതി പരിസേദനത്ഥഞ്ചേവ പരിഭാവനത്ഥഞ്ച സമ്മദേവ കാലേന കാലം മമം അധിസയനവസേന ഫുസന്തിയാ തസ്സാ മമ മാതുയാ സരീരസമ്ഫസ്സേന ജീവാമി വിഹരാമി അത്തഭാവം പവത്തേമി. നത്ഥി മേ കായികം ബലന്തി മയ്ഹം പന അതിതരുണതായ കായസന്നിസ്സിതം ബലം നത്ഥി.

    73.Mukhatuṇḍakenāharitvāti mayhaṃ mātā attano mukhatuṇḍakena kālena kālaṃ gocaraṃ āharitvā maṃ poseti. Tassā phassena jīvāmīti parisedanatthañceva paribhāvanatthañca sammadeva kālena kālaṃ mamaṃ adhisayanavasena phusantiyā tassā mama mātuyā sarīrasamphassena jīvāmi viharāmi attabhāvaṃ pavattemi. Natthi me kāyikaṃ balanti mayhaṃ pana atitaruṇatāya kāyasannissitaṃ balaṃ natthi.

    ൭൪. സംവച്ഛരേതി സംവച്ഛരേ സംവച്ഛരേ. ഗിമ്ഹസമയേതി ഗിമ്ഹകാലേ. സുക്ഖരുക്ഖസാഖാനം അഞ്ഞമഞ്ഞം സങ്ഘട്ടനസമുപ്പന്നേന അഗ്ഗിനാ തസ്മിം പദേസേ ദവഡാഹോ പദിപ്പതി പജ്ജലതി, സോ തഥാ പദീപിതോ. ഉപഗച്ഛതി അമ്ഹാകന്തി മയ്ഹം മാതാപിതൂനഞ്ചാതി അമ്ഹാകം വസനട്ഠാനപ്പദേസം അത്തനോ പതിട്ഠാനസ്സ അസുദ്ധസ്സാപി സുദ്ധഭാവകരണേന പാവനതോ പാവകോതി ച ഗതമഗ്ഗേ ഇന്ധനസ്സ ഭസ്മഭാവാവഹനതോ കണ്ഹവത്തനീതി ച ലദ്ധനാമോ അഗ്ഗി വനരുക്ഖഗച്ഛേ ദഹന്തോ കാലേന കാലം ഉപഗച്ഛതി.

    74.Saṃvacchareti saṃvacchare saṃvacchare. Gimhasamayeti gimhakāle. Sukkharukkhasākhānaṃ aññamaññaṃ saṅghaṭṭanasamuppannena agginā tasmiṃ padese davaḍāho padippati pajjalati, so tathā padīpito. Upagacchati amhākanti mayhaṃ mātāpitūnañcāti amhākaṃ vasanaṭṭhānappadesaṃ attano patiṭṭhānassa asuddhassāpi suddhabhāvakaraṇena pāvanato pāvakoti ca gatamagge indhanassa bhasmabhāvāvahanato kaṇhavattanīti ca laddhanāmo aggi vanarukkhagacche dahanto kālena kālaṃ upagacchati.

    ൭൫. ഏവം ഉപഗമനതോ തദാപി സദ്ദായന്തോതി ‘‘ധമധമ’’ഇതി ഏവം സദ്ദം കരോന്തോ, അനുരവദസ്സനഞ്ഹേതം ദാവഗ്ഗിനോ. മഹാസിഖീതി പബ്ബതകൂടസദിസാനം ഇന്ധനാനം വസേന മഹതിയോ സിഖാ ഏതസ്സാതി മഹാസിഖീ. അനുപുബ്ബേന അനുക്കമേന തം അരഞ്ഞപ്പദേസം ഝാപേന്തോ ദഹന്തോ അഗ്ഗി മമ സമീപട്ഠാനം ഉപാഗമി.

    75. Evaṃ upagamanato tadāpi saddāyantoti ‘‘dhamadhama’’iti evaṃ saddaṃ karonto, anuravadassanañhetaṃ dāvaggino. Mahāsikhīti pabbatakūṭasadisānaṃ indhanānaṃ vasena mahatiyo sikhā etassāti mahāsikhī. Anupubbena anukkamena taṃ araññappadesaṃ jhāpento dahanto aggi mama samīpaṭṭhānaṃ upāgami.

    ൭൬. അഗ്ഗിവേഗഭയാതി വേഗേന ആഗച്ഛതോ അഗ്ഗിനോ ഭയേന ഭീതാ. തസിതാതി ചിത്തുത്രാസസമുട്ഠിതേന കായസ്സ ഛമ്ഭിതത്തേന ച ഉത്രാസാ. മാതാപിതാതി മാതാപിതരോ. അത്താനം പരിമോചയുന്തി അഗ്ഗിനാ അനുപദ്ദുതട്ഠാനഗമനേന അത്തനോ സോത്ഥിഭാവമകംസു. മഹാസത്തോ ഹി തദാ മഹാഗേണ്ഡുകപ്പമാണോ മഹാസരീരോ അഹോസി. തം മാതാപിതരോ കേനചി ഉപായേന ഗഹേത്വാ ഗന്തും അസക്കുണന്താ അത്തസിനേഹേന ച അഭിഭുയ്യമാനാ പുത്തസിനേഹം ഛഡ്ഡേത്വാ പലായിംസു.

    76.Aggivegabhayāti vegena āgacchato aggino bhayena bhītā. Tasitāti cittutrāsasamuṭṭhitena kāyassa chambhitattena ca utrāsā. Mātāpitāti mātāpitaro. Attānaṃ parimocayunti agginā anupaddutaṭṭhānagamanena attano sotthibhāvamakaṃsu. Mahāsatto hi tadā mahāgeṇḍukappamāṇo mahāsarīro ahosi. Taṃ mātāpitaro kenaci upāyena gahetvā gantuṃ asakkuṇantā attasinehena ca abhibhuyyamānā puttasinehaṃ chaḍḍetvā palāyiṃsu.

    ൭൭. പാദേ പക്ഖേ പജഹാമീതി അത്തനോ ഉഭോ പാദേ ഉഭോ പക്ഖേ ച ഭൂമിയം ആകാസേ ച ഗമനസജ്ജേ കരോന്തോ പസാരേമി ഇരിയാമി വായമാമി. ‘‘പടീഹാമീ’’തിപി പാഠോ, വേഹാസഗമനയോഗ്ഗേ കാതും ഈഹാമീതി അത്ഥോ. ‘‘പതീഹാമീ’’തിപി പഠന്തി. തസ്സത്ഥോ – പാദേ പക്ഖേ ച പതി വിസും ഈഹാമി, ഗമനത്ഥം വായമാമി, തം പന വായാമകരണത്ഥമേവ. കസ്മാ? യസ്മാ നത്ഥി മേ കായികം ബലം. സോഹം അഗതികോ തത്ഥാതി സോ അഹം ഏവംഭൂതോ പാദപക്ഖവേകല്ലേന ഗമനവിരഹിതോ മാതാപിതൂനം അപഗമനേന വാ അപ്പടിസരണോ, തത്ഥ ദാവഗ്ഗിഉപദ്ദുതേ വനേ, തസ്മിം വാ കുലാവകേ ഠിതോവ ഏവം ഇദാനി വത്തബ്ബാകാരേന തദാ ചിന്തേസിം. ദുതിയഞ്ചേത്ഥ അഹന്തി നിപാതമത്തം ദട്ഠബ്ബം.

    77.Pāde pakkhe pajahāmīti attano ubho pāde ubho pakkhe ca bhūmiyaṃ ākāse ca gamanasajje karonto pasāremi iriyāmi vāyamāmi. ‘‘Paṭīhāmī’’tipi pāṭho, vehāsagamanayogge kātuṃ īhāmīti attho. ‘‘Patīhāmī’’tipi paṭhanti. Tassattho – pāde pakkhe ca pati visuṃ īhāmi, gamanatthaṃ vāyamāmi, taṃ pana vāyāmakaraṇatthameva. Kasmā? Yasmā natthi me kāyikaṃ balaṃ. Sohaṃ agatiko tatthāti so ahaṃ evaṃbhūto pādapakkhavekallena gamanavirahito mātāpitūnaṃ apagamanena vā appaṭisaraṇo, tattha dāvaggiupaddute vane, tasmiṃ vā kulāvake ṭhitova evaṃ idāni vattabbākārena tadā cintesiṃ. Dutiyañcettha ahanti nipātamattaṃ daṭṭhabbaṃ.

    ൭൮.

    78.

    ഇദാനി തദാ അത്തനോ ചിന്തിതാകാരം ദസ്സേതും ‘‘യേസാഹ’’ന്തിആദിമാഹ;

    Idāni tadā attano cintitākāraṃ dassetuṃ ‘‘yesāha’’ntiādimāha;

    തത്ഥ യേസാഹം ഉപധാവേയ്യം, ഭീതോ തസിതവേധിതോതി മരണഭയേന ഭീതോ തതോ ഏവ ചിത്തുത്രാസേന തസിതോ സരീരകമ്പനേന വേധിതോ യേസമഹം പക്ഖന്തരം ഏതരഹി ദാവഗ്ഗിഉപദ്ദുതോ ജലദുഗ്ഗം വിയ മഞ്ഞമാനോ പവിസിതും ഉപധാവേയ്യം തേ മമ മാതാപിതരോ മം ഏകകം ഏവ ഓഹായ ജഹിത്വാ പക്കന്താ. കഥം മേ അജ്ജ കാതവേതി കഥം നു ഖോ മയാ അജ്ജ കാതബ്ബം, പടിപജ്ജിതബ്ബന്തി അത്ഥോ.

    Tattha yesāhaṃ upadhāveyyaṃ, bhīto tasitavedhitoti maraṇabhayena bhīto tato eva cittutrāsena tasito sarīrakampanena vedhito yesamahaṃ pakkhantaraṃ etarahi dāvaggiupadduto jaladuggaṃ viya maññamāno pavisituṃ upadhāveyyaṃ te mama mātāpitaro maṃ ekakaṃ eva ohāya jahitvā pakkantā. Kathaṃ me ajja kātaveti kathaṃ nu kho mayā ajja kātabbaṃ, paṭipajjitabbanti attho.

    ഏവം മഹാസത്തോ ഇതികത്തബ്ബതാസമ്മൂള്ഹോ ഹുത്വാ ഠിതോ പുന ചിന്തേസി – ‘‘ഇമസ്മിം ലോകേ സീലഗുണോ നാമ അത്ഥി, സച്ചഗുണോ നാമ അത്ഥി, അതീതേ പാരമിയോ പൂരേത്വാ ബോധിതലേ നിസീദിത്വാ അഭിസമ്ബുദ്ധാ സീലസമാധിപഞ്ഞാവിമുത്തിവിമുത്തിഞാണദസ്സനസമ്പന്നാ സച്ചാനുദയകാരുഞ്ഞഖന്തിസമന്നാഗതാ സബ്ബസത്തേസു സമപ്പവത്തമേത്താഭാവനാ സബ്ബഞ്ഞുബുദ്ധാ നാമ അത്ഥി, തേഹി ച പടിവിദ്ധോ ഏകന്തനിയ്യാനഗുണോ ധമ്മോ അത്ഥി, മയി ചാപി ഏകം സച്ചം അത്ഥി. സംവിജ്ജമാനോ ഏകോ സഭാവധമ്മോ പഞ്ഞായതി, തസ്മാ അതീതബുദ്ധേ ചേവ തേഹി പടിവിദ്ധഗുണേ ച ആവജ്ജേത്വാ മയി വിജ്ജമാനം സച്ചം സഭാവധമ്മം ഗഹേത്വാ സച്ചകിരിയം കത്വാ അഗ്ഗിം പടിക്കമാപേത്വാ അജ്ജ മയാ അത്തനോ ചേവ ഇധ വാസീനം സേസപാണീനഞ്ച സോത്ഥിഭാവം കാതും വട്ടതീ’’തി. ഏവം പന ചിന്തേത്വാ മഹാസത്തോ അത്തനോ ആനുഭാവേ ഠത്വാ യഥാചിന്തിതം പടിപജ്ജി. തേന വുത്തം –

    Evaṃ mahāsatto itikattabbatāsammūḷho hutvā ṭhito puna cintesi – ‘‘imasmiṃ loke sīlaguṇo nāma atthi, saccaguṇo nāma atthi, atīte pāramiyo pūretvā bodhitale nisīditvā abhisambuddhā sīlasamādhipaññāvimuttivimuttiñāṇadassanasampannā saccānudayakāruññakhantisamannāgatā sabbasattesu samappavattamettābhāvanā sabbaññubuddhā nāma atthi, tehi ca paṭividdho ekantaniyyānaguṇo dhammo atthi, mayi cāpi ekaṃ saccaṃ atthi. Saṃvijjamāno eko sabhāvadhammo paññāyati, tasmā atītabuddhe ceva tehi paṭividdhaguṇe ca āvajjetvā mayi vijjamānaṃ saccaṃ sabhāvadhammaṃ gahetvā saccakiriyaṃ katvā aggiṃ paṭikkamāpetvā ajja mayā attano ceva idha vāsīnaṃ sesapāṇīnañca sotthibhāvaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti. Evaṃ pana cintetvā mahāsatto attano ānubhāve ṭhatvā yathācintitaṃ paṭipajji. Tena vuttaṃ –

    ൭൯.

    79.

    ‘‘അത്ഥി ലോകേ സീലഗുണോ, സച്ചം സോചേയ്യനുദ്ദയാ;

    ‘‘Atthi loke sīlaguṇo, saccaṃ soceyyanuddayā;

    തേന സച്ചേന കാഹാമി, സച്ചകിരിയമുത്തമം.

    Tena saccena kāhāmi, saccakiriyamuttamaṃ.

    ൮൦.

    80.

    ‘‘ആവജ്ജേത്വാ ധമ്മബലം, സരിത്വാ പുബ്ബകേ ജിനേ;

    ‘‘Āvajjetvā dhammabalaṃ, saritvā pubbake jine;

    സച്ചബലമവസ്സായ, സച്ചകിരിയമകാസഹ’’ന്തി.

    Saccabalamavassāya, saccakiriyamakāsaha’’nti.

    ൮൧. തത്ഥ മഹാസത്തോ അതീതേ പരിനിബ്ബുതാനം ബുദ്ധാനം ഗുണേ ആവജ്ജേത്വാ അത്തനി വിജ്ജമാനം സച്ചസഭാവം ആരബ്ഭ യം ഗാഥം വത്വാ തദാ സച്ചകിരിയമകാസി, തം ദസ്സേതും ‘‘സന്തി പക്ഖാ’’തിആദി വുത്തം.

    81. Tattha mahāsatto atīte parinibbutānaṃ buddhānaṃ guṇe āvajjetvā attani vijjamānaṃ saccasabhāvaṃ ārabbha yaṃ gāthaṃ vatvā tadā saccakiriyamakāsi, taṃ dassetuṃ ‘‘santi pakkhā’’tiādi vuttaṃ.

    തത്ഥ സന്തി പക്ഖാ അപതനാതി മയ്ഹം പക്ഖാ നാമ അത്ഥി ഉപലബ്ഭന്തി, നോ ച ഖോ സക്കാ ഏതേഹി ഉപ്പതിതും ആകാസേന ഗന്തുന്തി അപതനാ. സന്തി പാദാ അവഞ്ചനാതി പാദാപി മേ അത്ഥി, തേഹി പന വഞ്ചിതും പദവാരഗമനേന ഗന്തും ന സക്കാതി അവഞ്ചനാ. മാതാപിതാ ച നിക്ഖന്താതി യേ മം അഞ്ഞത്ഥ നേയ്യും, തേപി മരണഭയേന മമ മാതാപിതരോ നിക്ഖന്താ. ജാതവേദാതി അഗ്ഗിം ആലപതി. സോ ഹി ജാതോവ വേദിയതി, ധൂമജാലുട്ഠാനേന പഞ്ഞായതി, തസ്മാ ‘‘ജാതവേദോ’’തി വുച്ചതി. പടിക്കമാതി പടിഗച്ഛ നിവത്താതി ജാതവേദം ആണാപേതി.

    Tattha santi pakkhā apatanāti mayhaṃ pakkhā nāma atthi upalabbhanti, no ca kho sakkā etehi uppatituṃ ākāsena gantunti apatanā. Santi pādā avañcanāti pādāpi me atthi, tehi pana vañcituṃ padavāragamanena gantuṃ na sakkāti avañcanā. Mātāpitā ca nikkhantāti ye maṃ aññattha neyyuṃ, tepi maraṇabhayena mama mātāpitaro nikkhantā. Jātavedāti aggiṃ ālapati. So hi jātova vediyati, dhūmajāluṭṭhānena paññāyati, tasmā ‘‘jātavedo’’ti vuccati. Paṭikkamāti paṭigaccha nivattāti jātavedaṃ āṇāpeti.

    ഇതി മഹാസത്തോ ‘‘സചേ മയ്ഹം പക്ഖാനം അത്ഥിഭാവോ, തേ ച പസാരേത്വാ ആകാസേ അപതനഭാവോ, പാദാനം അത്ഥിഭാവോ, തേ ച ഉക്ഖിപിത്വാ അവഞ്ചനഭാവോ, മാതാപിതൂനം മം കുലാവകേയേവ ഛഡ്ഡേത്വാ പലാതഭാവോ ച സച്ചസഭാവഭൂതോ ഏവ, ജാതവേദ, ഏതേന സച്ചേന ത്വം ഇതോ പടിക്കമാ’’തി കുലാവകേ നിപന്നോവ സച്ചകിരിയം അകാസി. തസ്സ സഹ സച്ചകിരിയായ സോളസകരീസമത്തേ ഠാനേ ജാതവേദോ പടിക്കമി. പടിക്കമന്തോ ച ന ഝായമാനോവ അരഞ്ഞം ഗതോ, ഉദകേ പന ഓപിലാപിതഉക്കാ വിയ തത്ഥേവ നിബ്ബായി. തേന വുത്തം –

    Iti mahāsatto ‘‘sace mayhaṃ pakkhānaṃ atthibhāvo, te ca pasāretvā ākāse apatanabhāvo, pādānaṃ atthibhāvo, te ca ukkhipitvā avañcanabhāvo, mātāpitūnaṃ maṃ kulāvakeyeva chaḍḍetvā palātabhāvo ca saccasabhāvabhūto eva, jātaveda, etena saccena tvaṃ ito paṭikkamā’’ti kulāvake nipannova saccakiriyaṃ akāsi. Tassa saha saccakiriyāya soḷasakarīsamatte ṭhāne jātavedo paṭikkami. Paṭikkamanto ca na jhāyamānova araññaṃ gato, udake pana opilāpitaukkā viya tattheva nibbāyi. Tena vuttaṃ –

    ൮൨.

    82.

    ‘‘സഹ സച്ചേ കതേ മയ്ഹം, മഹാപജ്ജലിതോ സിഖീ;

    ‘‘Saha sacce kate mayhaṃ, mahāpajjalito sikhī;

    വജ്ജേസി സോളസകരീസാനി, ഉദകം പത്വാ യഥാ സിഖീ’’തി.

    Vajjesi soḷasakarīsāni, udakaṃ patvā yathā sikhī’’ti.

    സാ പനേസാ ബോധിസത്തസ്സ വട്ടകയോനിയം തസ്മിം സമയേ ബുദ്ധഗുണാനം ആവജ്ജനപുബ്ബികാ സച്ചകിരിയാ അനഞ്ഞസാധാരണാതി ആഹ ‘‘സച്ചേന മേ സമോ നത്ഥി, ഏസാ മേ സച്ചപാരമീ’’തി. തേനേവ ഹി തസ്സ ഠാനസ്സ സകലേപി ഇമസ്മിം കപ്പേ അഗ്ഗിനാ അനഭിഭവനീയത്താ തം കപ്പട്ഠിയപാടിഹാരിയം നാമ ജാതം.

    Sā panesā bodhisattassa vaṭṭakayoniyaṃ tasmiṃ samaye buddhaguṇānaṃ āvajjanapubbikā saccakiriyā anaññasādhāraṇāti āha ‘‘saccena me samo natthi, esā me saccapāramī’’ti. Teneva hi tassa ṭhānassa sakalepi imasmiṃ kappe agginā anabhibhavanīyattā taṃ kappaṭṭhiyapāṭihāriyaṃ nāma jātaṃ.

    ഏവം മഹാസത്തോ സച്ചകിരിയവസേന അത്തനോ തത്ഥ വാസീനം സത്താനഞ്ച സോത്ഥിം കത്വാ ജീവിതപരിയോസാനേ യഥാകമ്മം ഗതോ.

    Evaṃ mahāsatto saccakiriyavasena attano tattha vāsīnaṃ sattānañca sotthiṃ katvā jīvitapariyosāne yathākammaṃ gato.

    തദാ മാതാപിതരോ ഏതരഹി മാതാപിതരോ അഹേസും, വട്ടകരാജാ പന ലോകനാഥോ.

    Tadā mātāpitaro etarahi mātāpitaro ahesuṃ, vaṭṭakarājā pana lokanātho.

    തസ്സ ഹേട്ഠാ വുത്തനയേനേവ സേസപാരമിയോപി യഥാരഹം നിദ്ധാരേതബ്ബാ. തഥാ ദാവഗ്ഗിമ്ഹി തഥാ ഭേരവാകാരേന അവത്ഥരിത്വാ ആഗച്ഛന്തേ തസ്മിം വയേ ഏകകോ ഹുത്വാപി സാരദം അനാപജ്ജിത്വാ സച്ചാദിധമ്മഗുണേ ബുദ്ധഗുണേ ച അനുസ്സരിത്വാ അത്തനോ ഏവ ആനുഭാവം നിസ്സായ സച്ചകിരിയായ തത്ഥ വാസീനമ്പി സത്താനം സോത്ഥിഭാവാപാദനാദയോ ആനുഭാവാ വിഭാവേതബ്ബാ.

    Tassa heṭṭhā vuttanayeneva sesapāramiyopi yathārahaṃ niddhāretabbā. Tathā dāvaggimhi tathā bheravākārena avattharitvā āgacchante tasmiṃ vaye ekako hutvāpi sāradaṃ anāpajjitvā saccādidhammaguṇe buddhaguṇe ca anussaritvā attano eva ānubhāvaṃ nissāya saccakiriyāya tattha vāsīnampi sattānaṃ sotthibhāvāpādanādayo ānubhāvā vibhāvetabbā.

    വട്ടപോതകചരിയാവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Vaṭṭapotakacariyāvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / ചരിയാപിടകപാളി • Cariyāpiṭakapāḷi / ൯. വട്ടപോതകചരിയാ • 9. Vaṭṭapotakacariyā


    © 1991-2025 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact