Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മജ്ഝിമനികായ • Majjhimanikāya |
൭. വത്ഥസുത്തം
7. Vatthasuttaṃ
൭൦. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തത്ര ഖോ ഭഗവാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ഭിക്ഖവോ’’തി. ‘‘ഭദന്തേ’’തി തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവതോ പച്ചസ്സോസും. ഭഗവാ ഏതദവോച –
70. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, വത്ഥം സംകിലിട്ഠം മലഗ്ഗഹിതം; തമേനം രജകോ യസ്മിം യസ്മിം രങ്ഗജാതേ ഉപസംഹരേയ്യ – യദി നീലകായ യദി പീതകായ യദി ലോഹിതകായ യദി മഞ്ജിട്ഠകായ 1 ദുരത്തവണ്ണമേവസ്സ അപരിസുദ്ധവണ്ണമേവസ്സ. തം കിസ്സ ഹേതു? അപരിസുദ്ധത്താ, ഭിക്ഖവേ, വത്ഥസ്സ. ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തേ സംകിലിട്ഠേ, ദുഗ്ഗതി പാടികങ്ഖാ. സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, വത്ഥം പരിസുദ്ധം പരിയോദാതം; തമേനം രജകോ യസ്മിം യസ്മിം രങ്ഗജാതേ ഉപസംഹരേയ്യ – യദി നീലകായ യദി പീതകായ യദി ലോഹിതകായ യദി മഞ്ജിട്ഠകായ – സുരത്തവണ്ണമേവസ്സ പരിസുദ്ധവണ്ണമേവസ്സ. തം കിസ്സ ഹേതു? പരിസുദ്ധത്താ, ഭിക്ഖവേ, വത്ഥസ്സ. ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തേ അസംകിലിട്ഠേ, സുഗതി പാടികങ്ഖാ.
‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ saṃkiliṭṭhaṃ malaggahitaṃ; tamenaṃ rajako yasmiṃ yasmiṃ raṅgajāte upasaṃhareyya – yadi nīlakāya yadi pītakāya yadi lohitakāya yadi mañjiṭṭhakāya 2 durattavaṇṇamevassa aparisuddhavaṇṇamevassa. Taṃ kissa hetu? Aparisuddhattā, bhikkhave, vatthassa. Evameva kho, bhikkhave, citte saṃkiliṭṭhe, duggati pāṭikaṅkhā. Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ parisuddhaṃ pariyodātaṃ; tamenaṃ rajako yasmiṃ yasmiṃ raṅgajāte upasaṃhareyya – yadi nīlakāya yadi pītakāya yadi lohitakāya yadi mañjiṭṭhakāya – surattavaṇṇamevassa parisuddhavaṇṇamevassa. Taṃ kissa hetu? Parisuddhattā, bhikkhave, vatthassa. Evameva kho, bhikkhave, citte asaṃkiliṭṭhe, sugati pāṭikaṅkhā.
൭൧. ‘‘കതമേ ച, ഭിക്ഖവേ, ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസാ? അഭിജ്ഝാവിസമലോഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, ബ്യാപാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, കോധോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, ഉപനാഹോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, മക്ഖോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, പളാസോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, ഇസ്സാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, മച്ഛരിയം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, മായാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, സാഠേയ്യം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, ഥമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, സാരമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, മാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, അതിമാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, മദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ, പമാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ.
71. ‘‘Katame ca, bhikkhave, cittassa upakkilesā? Abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso, byāpādo cittassa upakkileso, kodho cittassa upakkileso, upanāho cittassa upakkileso, makkho cittassa upakkileso, paḷāso cittassa upakkileso, issā cittassa upakkileso, macchariyaṃ cittassa upakkileso, māyā cittassa upakkileso, sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso, thambho cittassa upakkileso, sārambho cittassa upakkileso, māno cittassa upakkileso, atimāno cittassa upakkileso, mado cittassa upakkileso, pamādo cittassa upakkileso.
൭൨. ‘‘സ ഖോ സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ‘അഭിജ്ഝാവിസമലോഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ അഭിജ്ഝാവിസമലോഭം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘ബ്യാപാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ബ്യാപാദം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി ; ‘കോധോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ കോധം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘ഉപനാഹോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഉപനാഹം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘മക്ഖോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മക്ഖം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘പളാസോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ പളാസം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘ഇസ്സാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഇസ്സം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘മച്ഛരിയം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മച്ഛരിയം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘മായാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മായം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘സാഠേയ്യം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ സാഠേയ്യം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘ഥമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഥമ്ഭം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘സാരമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ സാരമ്ഭം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘മാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മാനം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘അതിമാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ അതിമാനം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘മദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മദം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി; ‘പമാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ പമാദം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസം പജഹതി.
72. ‘‘Sa kho so, bhikkhave, bhikkhu ‘abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā abhijjhāvisamalobhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘byāpādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā byāpādaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati ; ‘kodho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā kodhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘upanāho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā upanāhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘makkho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā makkhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘paḷāso cittassa upakkileso’ti – iti viditvā paḷāsaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘issā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā issaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘macchariyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā macchariyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘māyā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sāṭheyyaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘thambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā thambhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘sārambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sārambhaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘māno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā mānaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘atimāno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā atimānaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘mado cittassa upakkileso’ti – iti viditvā madaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati; ‘pamādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā pamādaṃ cittassa upakkilesaṃ pajahati.
൭൩. ‘‘യതോ ഖോ 3, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖുനോ ‘അഭിജ്ഝാവിസമലോഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ അഭിജ്ഝാവിസമലോഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി, ‘ബ്യാപാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ബ്യാപാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘കോധോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ കോധോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘ഉപനാഹോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഉപനാഹോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘മക്ഖോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മക്ഖോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘പളാസോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ പളാസോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘ഇസ്സാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഇസ്സാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘മച്ഛരിയം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മച്ഛരിയം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘മായാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മായാ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘സാഠേയ്യം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ സാഠേയ്യം ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘ഥമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ ഥമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘സാരമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ സാരമ്ഭോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘മാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘അതിമാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ അതിമാനോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘മദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ മദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി; ‘പമാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ’തി – ഇതി വിദിത്വാ പമാദോ ചിത്തസ്സ ഉപക്കിലേസോ പഹീനോ ഹോതി.
73. ‘‘Yato kho 4, bhikkhave, bhikkhuno ‘abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā abhijjhāvisamalobho cittassa upakkileso pahīno hoti, ‘byāpādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā byāpādo cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘kodho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā kodho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘upanāho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā upanāho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘makkho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā makkho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘paḷāso cittassa upakkileso’ti – iti viditvā paḷāso cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘issā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā issā cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘macchariyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā macchariyaṃ cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘māyā cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māyā cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sāṭheyyaṃ cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘thambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā thambho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘sārambho cittassa upakkileso’ti – iti viditvā sārambho cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘māno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā māno cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘atimāno cittassa upakkileso’ti – iti viditvā atimāno cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘mado cittassa upakkileso’ti – iti viditvā mado cittassa upakkileso pahīno hoti; ‘pamādo cittassa upakkileso’ti – iti viditvā pamādo cittassa upakkileso pahīno hoti.
൭൪. ‘‘സോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ‘ഇതിപി സോ ഭഗവാ അരഹം സമ്മാസമ്ബുദ്ധോ വിജ്ജാചരണസമ്പന്നോ സുഗതോ ലോകവിദൂ അനുത്തരോ പുരിസദമ്മസാരഥി സത്ഥാ ദേവമനുസ്സാനം ബുദ്ധോ ഭഗവാ’തി; ധമ്മേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ‘സ്വാക്ഖാതോ ഭഗവതാ ധമ്മോ സന്ദിട്ഠികോ അകാലികോ ഏഹിപസ്സികോ ഓപനേയ്യികോ പച്ചത്തം വേദിതബ്ബോ വിഞ്ഞൂഹീ’തി; സങ്ഘേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ‘സുപ്പടിപന്നോ ഭഗവതോ സാവകസങ്ഘോ, ഉജുപ്പടിപന്നോ ഭഗവതോ സാവകസങ്ഘോ, ഞായപ്പടിപന്നോ ഭഗവതോ സാവകസങ്ഘോ, സാമീചിപ്പടിപന്നോ ഭഗവതോ സാവകസങ്ഘോ, യദിദം ചത്താരി പുരിസയുഗാനി, അട്ഠ പുരിസപുഗ്ഗലാ. ഏസ ഭഗവതോ സാവകസങ്ഘോ ആഹുനേയ്യോ പാഹുനേയ്യോ ദക്ഖിണേയ്യോ അഞ്ജലികരണീയോ , അനുത്തരം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം ലോകസ്സാ’തി.
74. ‘‘So buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti; dhamme aveccappasādena samannāgato hoti – ‘svākkhāto bhagavatā dhammo sandiṭṭhiko akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’ti; saṅghe aveccappasādena samannāgato hoti – ‘suppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ujuppaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, ñāyappaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, sāmīcippaṭipanno bhagavato sāvakasaṅgho, yadidaṃ cattāri purisayugāni, aṭṭha purisapuggalā. Esa bhagavato sāvakasaṅgho āhuneyyo pāhuneyyo dakkhiṇeyyo añjalikaraṇīyo , anuttaraṃ puññakkhettaṃ lokassā’ti.
൭൫. ‘‘യഥോധി 5 ഖോ പനസ്സ ചത്തം ഹോതി വന്തം മുത്തം പഹീനം പടിനിസ്സട്ഠം, സോ ‘ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോമ്ഹീ’തി ലഭതി അത്ഥവേദം, ലഭതി ധമ്മവേദം, ലഭതി ധമ്മൂപസംഹിതം പാമോജ്ജം. പമുദിതസ്സ പീതി ജായതി, പീതിമനസ്സ കായോ പസ്സമ്ഭതി, പസ്സദ്ധകായോ സുഖം വേദേതി, സുഖിനോ ചിത്തം സമാധിയതി; ‘ധമ്മേ…പേ॰… സങ്ഘേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോമ്ഹീ’തി ലഭതി അത്ഥവേദം, ലഭതി ധമ്മവേദം, ലഭതി ധമ്മൂപസംഹിതം പാമോജ്ജം; പമുദിതസ്സ പീതി ജായതി, പീതിമനസ്സ കായോ പസ്സമ്ഭതി, പസ്സദ്ധകായോ സുഖം വേദേതി, സുഖിനോ ചിത്തം സമാധിയതി. ‘യഥോധി ഖോ പന മേ ചത്തം വന്തം മുത്തം പഹീനം പടിനിസ്സട്ഠ’ന്തി ലഭതി അത്ഥവേദം, ലഭതി ധമ്മവേദം, ലഭതി ധമ്മൂപസംഹിതം പാമോജ്ജം; പമുദിതസ്സ പീതി ജായതി, പീതിമനസ്സ കായോ പസ്സമ്ഭതി, പസ്സദ്ധകായോ സുഖം വേദേതി, സുഖിനോ ചിത്തം സമാധിയതി.
75. ‘‘Yathodhi 6 kho panassa cattaṃ hoti vantaṃ muttaṃ pahīnaṃ paṭinissaṭṭhaṃ, so ‘buddhe aveccappasādena samannāgatomhī’ti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati; ‘dhamme…pe… saṅghe aveccappasādena samannāgatomhī’ti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ; pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati. ‘Yathodhi kho pana me cattaṃ vantaṃ muttaṃ pahīnaṃ paṭinissaṭṭha’nti labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ; pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vedeti, sukhino cittaṃ samādhiyati.
൭൬. ‘‘സ ഖോ സോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഏവംസീലോ ഏവംധമ്മോ ഏവംപഞ്ഞോ സാലീനം ചേപി പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജതി വിചിതകാളകം അനേകസൂപം അനേകബ്യഞ്ജനം, നേവസ്സ തം ഹോതി അന്തരായായ. സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, വത്ഥം സംകിലിട്ഠം മലഗ്ഗഹിതം അച്ഛോദകം ആഗമ്മ പരിസുദ്ധം ഹോതി പരിയോദാതം , ഉക്കാമുഖം വാ പനാഗമ്മ ജാതരൂപം പരിസുദ്ധം ഹോതി പരിയോദാതം, ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ഏവംസീലോ ഏവംധമ്മോ ഏവംപഞ്ഞോ സാലീനം ചേപി പിണ്ഡപാതം ഭുഞ്ജതി വിചിതകാളകം അനേകസൂപം അനേകബ്യഞ്ജനം , നേവസ്സ തം ഹോതി അന്തരായായ.
76. ‘‘Sa kho so, bhikkhave, bhikkhu evaṃsīlo evaṃdhammo evaṃpañño sālīnaṃ cepi piṇḍapātaṃ bhuñjati vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ, nevassa taṃ hoti antarāyāya. Seyyathāpi, bhikkhave, vatthaṃ saṃkiliṭṭhaṃ malaggahitaṃ acchodakaṃ āgamma parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ , ukkāmukhaṃ vā panāgamma jātarūpaṃ parisuddhaṃ hoti pariyodātaṃ, evameva kho, bhikkhave, bhikkhu evaṃsīlo evaṃdhammo evaṃpañño sālīnaṃ cepi piṇḍapātaṃ bhuñjati vicitakāḷakaṃ anekasūpaṃ anekabyañjanaṃ , nevassa taṃ hoti antarāyāya.
൭൭. ‘‘സോ മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി, തഥാ ദുതിയം, തഥാ തതിയം, തഥാ ചതുത്ഥം 7. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം മേത്താസഹഗതേന ചേതസാ വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാപജ്ജേന ഫരിത്വാ വിഹരതി; കരുണാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… മുദിതാസഹഗതേന ചേതസാ…പേ॰… ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ ഏകം ദിസം ഫരിത്വാ വിഹരതി, തഥാ ദുതിയം, തഥാ തതിയം, തഥാ ചതുത്ഥം. ഇതി ഉദ്ധമധോ തിരിയം സബ്ബധി സബ്ബത്തതായ സബ്ബാവന്തം ലോകം ഉപേക്ഖാസഹഗതേന ചേതസാ വിപുലേന മഹഗ്ഗതേന അപ്പമാണേന അവേരേന അബ്യാപജ്ജേന ഫരിത്വാ വിഹരതി.
77. ‘‘So mettāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ 8. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ mettāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati; karuṇāsahagatena cetasā…pe… muditāsahagatena cetasā…pe… upekkhāsahagatena cetasā ekaṃ disaṃ pharitvā viharati, tathā dutiyaṃ, tathā tatiyaṃ, tathā catutthaṃ. Iti uddhamadho tiriyaṃ sabbadhi sabbattatāya sabbāvantaṃ lokaṃ upekkhāsahagatena cetasā vipulena mahaggatena appamāṇena averena abyāpajjena pharitvā viharati.
൭൮. ‘‘സോ ‘അത്ഥി ഇദം, അത്ഥി ഹീനം, അത്ഥി പണീതം, അത്ഥി ഇമസ്സ സഞ്ഞാഗതസ്സ ഉത്തരിം നിസ്സരണ’ന്തി പജാനാതി. തസ്സ ഏവം ജാനതോ ഏവം പസ്സതോ കാമാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി, ഭവാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി, അവിജ്ജാസവാപി ചിത്തം വിമുച്ചതി. വിമുത്തസ്മിം വിമുത്തമിതി ഞാണം ഹോതി. ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’തി പജാനാതി . അയം വുച്ചതി, ഭിക്ഖവേ – ‘ഭിക്ഖു സിനാതോ അന്തരേന സിനാനേനാ’’’തി.
78. ‘‘So ‘atthi idaṃ, atthi hīnaṃ, atthi paṇītaṃ, atthi imassa saññāgatassa uttariṃ nissaraṇa’nti pajānāti. Tassa evaṃ jānato evaṃ passato kāmāsavāpi cittaṃ vimuccati, bhavāsavāpi cittaṃ vimuccati, avijjāsavāpi cittaṃ vimuccati. Vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti . Ayaṃ vuccati, bhikkhave – ‘bhikkhu sināto antarena sinānenā’’’ti.
൭൯. തേന ഖോ പന സമയേന സുന്ദരികഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ അവിദൂരേ നിസിന്നോ ഹോതി. അഥ ഖോ സുന്ദരികഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഗച്ഛതി പന ഭവം ഗോതമോ ബാഹുകം നദിം സിനായിതു’’ന്തി? ‘‘കിം, ബ്രാഹ്മണ, ബാഹുകായ നദിയാ? കിം ബാഹുകാ നദീ കരിസ്സതീ’’തി? ‘‘ലോക്ഖസമ്മതാ 9 ഹി, ഭോ ഗോതമ, ബാഹുകാ നദീ ബഹുജനസ്സ, പുഞ്ഞസമ്മതാ ഹി, ഭോ ഗോതമ, ബാഹുകാ നദീ ബഹുജനസ്സ, ബാഹുകായ പന നദിയാ ബഹുജനോ പാപകമ്മം കതം പവാഹേതീ’’തി. അഥ ഖോ ഭഗവാ സുന്ദരികഭാരദ്വാജം ബ്രാഹ്മണം ഗാഥാഹി അജ്ഝഭാസി –
79. Tena kho pana samayena sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato avidūre nisinno hoti. Atha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘gacchati pana bhavaṃ gotamo bāhukaṃ nadiṃ sināyitu’’nti? ‘‘Kiṃ, brāhmaṇa, bāhukāya nadiyā? Kiṃ bāhukā nadī karissatī’’ti? ‘‘Lokkhasammatā 10 hi, bho gotama, bāhukā nadī bahujanassa, puññasammatā hi, bho gotama, bāhukā nadī bahujanassa, bāhukāya pana nadiyā bahujano pāpakammaṃ kataṃ pavāhetī’’ti. Atha kho bhagavā sundarikabhāradvājaṃ brāhmaṇaṃ gāthāhi ajjhabhāsi –
സരസ്സതിം പയാഗഞ്ച, അഥോ ബാഹുമതിം നദിം;
Sarassatiṃ payāgañca, atho bāhumatiṃ nadiṃ;
നിച്ചമ്പി ബാലോ പക്ഖന്ദോ 13, കണ്ഹകമ്മോ ന സുജ്ഝതി.
Niccampi bālo pakkhando 14, kaṇhakammo na sujjhati.
‘‘കിം സുന്ദരികാ കരിസ്സതി, കിം പയാഗാ 15 കിം ബാഹുകാ നദീ;
‘‘Kiṃ sundarikā karissati, kiṃ payāgā 16 kiṃ bāhukā nadī;
വേരിം കതകിബ്ബിസം നരം, ന ഹി നം സോധയേ പാപകമ്മിനം.
Veriṃ katakibbisaṃ naraṃ, na hi naṃ sodhaye pāpakamminaṃ.
‘‘സുദ്ധസ്സ വേ സദാ ഫഗ്ഗു, സുദ്ധസ്സുപോസഥോ സദാ;
‘‘Suddhassa ve sadā phaggu, suddhassuposatho sadā;
സുദ്ധസ്സ സുചികമ്മസ്സ, സദാ സമ്പജ്ജതേ വതം;
Suddhassa sucikammassa, sadā sampajjate vataṃ;
ഇധേവ സിനാഹി ബ്രാഹ്മണ, സബ്ബഭൂതേസു കരോഹി ഖേമതം.
Idheva sināhi brāhmaṇa, sabbabhūtesu karohi khemataṃ.
‘‘സചേ മുസാ ന ഭണസി, സചേ പാണം ന ഹിംസസി;
‘‘Sace musā na bhaṇasi, sace pāṇaṃ na hiṃsasi;
സചേ അദിന്നം നാദിയസി, സദ്ദഹാനോ അമച്ഛരീ;
Sace adinnaṃ nādiyasi, saddahāno amaccharī;
കിം കാഹസി ഗയം ഗന്ത്വാ, ഉദപാനോപി തേ ഗയാ’’തി.
Kiṃ kāhasi gayaṃ gantvā, udapānopi te gayā’’ti.
൮൦. ഏവം വുത്തേ, സുന്ദരികഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ, അഭിക്കന്തം, ഭോ ഗോതമ! സേയ്യഥാപി, ഭോ ഗോതമ, നിക്കുജ്ജിതം വാ ഉക്കുജ്ജേയ്യ, പടിച്ഛന്നം വാ വിവരേയ്യ, മൂള്ഹസ്സ വാ മഗ്ഗം ആചിക്ഖേയ്യ, അന്ധകാരേ വാ തേലപജ്ജോതം ധാരേയ്യ – ചക്ഖുമന്തോ രൂപാനി ദക്ഖന്തീതി; ഏവമേവം ഭോതാ ഗോതമേന അനേകപരിയായേന ധമ്മോ പകാസിതോ. ഏസാഹം ഭവന്തം ഗോതമം സരണം ഗച്ഛാമി ധമ്മഞ്ച ഭിക്ഖുസങ്ഘഞ്ച. ലഭേയ്യാഹം ഭോതോ ഗോതമസ്സ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, ലഭേയ്യം ഉപസമ്പദ’’ന്തി. അലത്ഥ ഖോ സുന്ദരികഭാരദ്വാജോ ബ്രാഹ്മണോ ഭഗവതോ സന്തികേ പബ്ബജ്ജം, അലത്ഥ ഉപസമ്പദം. അചിരൂപസമ്പന്നോ ഖോ പനായസ്മാ ഭാരദ്വാജോ ഏകോ വൂപകട്ഠോ അപ്പമത്തോ ആതാപീ പഹിതത്തോ വിഹരന്തോ നചിരസ്സേവ – യസ്സത്ഥായ കുലപുത്താ സമ്മദേവ അഗാരസ്മാ അനഗാരിയം പബ്ബജന്തി തദനുത്തരം – ബ്രഹ്മചരിയപരിയോസാനം ദിട്ഠേവധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹാസി. ‘‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാ’’തി അബ്ഭഞ്ഞാസി. അഞ്ഞതരോ ഖോ പനായസ്മാ ഭാരദ്വാജോ അരഹതം അഹോസീതി.
80. Evaṃ vutte, sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bho gotama, abhikkantaṃ, bho gotama! Seyyathāpi, bho gotama, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhotā gotamena anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ bhavantaṃ gotamaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Labheyyāhaṃ bhoto gotamassa santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. Alattha kho sundarikabhāradvājo brāhmaṇo bhagavato santike pabbajjaṃ, alattha upasampadaṃ. Acirūpasampanno kho panāyasmā bhāradvājo eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto viharanto nacirasseva – yassatthāya kulaputtā sammadeva agārasmā anagāriyaṃ pabbajanti tadanuttaraṃ – brahmacariyapariyosānaṃ diṭṭhevadhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihāsi. ‘‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’’ti abbhaññāsi. Aññataro kho panāyasmā bhāradvājo arahataṃ ahosīti.
വത്ഥസുത്തം നിട്ഠിതം സത്തമം.
Vatthasuttaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / മജ്ഝിമനികായ (അട്ഠകഥാ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / ൭. വത്ഥസുത്തവണ്ണനാ • 7. Vatthasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / മജ്ഝിമനികായ (ടീകാ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ൭. വത്ഥസുത്തവണ്ണനാ • 7. Vatthasuttavaṇṇanā