| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૪. વાયુઙ્ગપઞ્હો
4. Vāyuṅgapañho
૪. ‘‘ભન્તે નાગસેન, ‘વાયુસ્સ પઞ્ચ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’તિ યં વદેસિ, કતમાનિ તાનિ પઞ્ચ અઙ્ગાનિ ગહેતબ્બાની’’તિ? ‘‘યથા, મહારાજ, વાયુ સુપુપ્ફિતવનસણ્ડન્તરં અભિવાયતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન વિમુત્તિવરકુસુમપુપ્ફિતારમ્મણવનન્તરે રમિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, વાયુસ્સ પઠમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
4. ‘‘Bhante nāgasena, ‘vāyussa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, vāyu supupphitavanasaṇḍantaraṃ abhivāyati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vimuttivarakusumapupphitārammaṇavanantare ramitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, વાયુ ધરણીરુહપાદપગણે મથયતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન વનન્તરગતેન સઙ્ખારે વિચિનન્તેન કિલેસા મથયિતબ્બા. ઇદં, મહારાજ, વાયુસ્સ દુતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu dharaṇīruhapādapagaṇe mathayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vanantaragatena saṅkhāre vicinantena kilesā mathayitabbā. Idaṃ, mahārāja, vāyussa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, વાયુ આકાસે ચરતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન લોકુત્તરધમ્મેસુ માનસં સઞ્ચારયિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, વાયુસ્સ તતિયં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu ākāse carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena lokuttaradhammesu mānasaṃ sañcārayitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, વાયુ ગન્ધં અનુભવતિ, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન અત્તનો સીલવરસુરભિગન્ધો 1 અનુભવિતબ્બો. ઇદં, મહારાજ, વાયુસ્સ ચતુત્થં અઙ્ગં ગહેતબ્બં.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu gandhaṃ anubhavati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena attano sīlavarasurabhigandho 2 anubhavitabbo. Idaṃ, mahārāja, vāyussa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘પુન ચપરં, મહારાજ, વાયુ નિરાલયો અનિકેતવાસી, એવમેવ ખો, મહારાજ, યોગિના યોગાવચરેન નિરાલયમનિકેતમસન્થવેન સબ્બત્થ વિમુત્તેન ભવિતબ્બં. ઇદં, મહારાજ, વાયુસ્સ પઞ્ચમં અઙ્ગં ગહેતબ્બં. ભાસિતમ્પેતં, મહારાજ, ભગવતા દેવાતિદેવેન સુત્તનિપાતે –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, vāyu nirālayo aniketavāsī, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena nirālayamaniketamasanthavena sabbattha vimuttena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, vāyussa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena suttanipāte –
‘‘‘સન્થવાતો ભયં જાતં, નિકેતા જાયતે રજો;
‘‘‘Santhavāto bhayaṃ jātaṃ, niketā jāyate rajo;
અનિકેતમસન્થવં, એતં વે મુનિદસ્સન’’’ન્તિ.
Aniketamasanthavaṃ, etaṃ ve munidassana’’’nti.
વાયુઙ્ગપઞ્હો ચતુત્થો.
Vāyuṅgapañho catuttho.
Footnotes:
