| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೧೦. ವೇಲಾಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Velāmasuttavaṇṇanā
೨೦. ದಸಮೇ ಸಕುಣ್ಡಕಭತ್ತನ್ತಿ ಸಕುಣ್ಡಕಂ ಉತ್ತಣ್ಡುಲಭತ್ತಂ। ಪರಿತ್ತೇಹಿ ಸಕುಣ್ಡೇಹಿ ತಣ್ಡುಲೇಹಿಪಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಪಕ್ಕಭತ್ತಂ ಉತ್ತಣ್ಡುಲಮೇವ ಹೋತಿ। ಬಿಳಙ್ಗಂ ವುಚ್ಚತಿ ಆರನಾಳಂ, ಬಿಳಙ್ಗತೋ ನಿಬ್ಬತ್ತನತೋ ತದೇವ ಕಞ್ಜಿಯತೋ ಜಾತನ್ತಿ ಕಞ್ಜಿಯಂ, ತಂ ದುತಿಯಂ ಏತಸ್ಸಾತಿ ಬಿಳಙ್ಗದುತಿಯಂ, ತಂ ಕಞ್ಜಿಯದುತಿಯನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಸಕ್ಕರಿತ್ವಾತಿ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಮ್ಪಿ ಪುಗ್ಗಲಮ್ಪಿ ಅಸಕ್ಕರಿತ್ವಾ। ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಸಕ್ಕರಣಂ ಅಸಮ್ಪನ್ನಕಾರೋ, ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಅಸಕ್ಕರಣಂ ಅಗರುಕರಣಂ। ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಅಸಕ್ಕರೋನ್ತೋ ಹಿ ಉತ್ತಣ್ಡುಲಾದಿದೋಸಸಮನ್ನಾಗತಂ ಆಹಾರಂ ದೇತಿ, ನ ಸಮ್ಪನ್ನಂ ಕರೋತಿ। ಪುಗ್ಗಲಂ ಅಸಕ್ಕರೋನ್ತೋ ನಿಸೀದನಟ್ಠಾನಂ ಅಸಮ್ಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಯತ್ಥ ತತ್ಥ ವಾ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಯಂ ವಾ ತಂ ವಾ ದಾರಕಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ದೇತಿ। ಅಚಿತ್ತೀಕತ್ವಾತಿ ನ ಚಿತ್ತಿಂ ಕತ್ವಾ, ನ ಪೂಜೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪೂಜೇನ್ತೋ ಹಿ ಪೂಜೇತಬ್ಬವತ್ಥುಂ ಚಿತ್ತೇ ಠಪೇತಿ, ನ ತತೋ ಬಹಿ ಕರೋತಿ। ಚಿತ್ತಂ ವಾ ಅಚ್ಛರಿಯಂ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಪತ್ತಿ ಚಿತ್ತೀಕರಣಂ ಸಮ್ಭಾವನಕಿರಿಯಾ, ತಪ್ಪಟಿಕ್ಖೇಪತೋ ಅಚಿತ್ತೀಕರಣಂ ಅಸಮ್ಭಾವನಕಿರಿಯಾ। ಅಪವಿದ್ಧನ್ತಿ ಉಚ್ಛಿಟ್ಠಾದಿಛಡ್ಡನೀಯಧಮ್ಮಂ ವಿಯ ಅವಖಿತ್ತಕಂ। ಯೋ ಹಿ ಛಡ್ಡೇತುಕಾಮೋ ಹುತ್ವಾ ರೋಗಿನೋ ಸರೀರೇ ಓದನಾದೀನಿ ಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ವಮ್ಮಿಕೇ ರೋಗಂ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ವಿಯ ದೇತಿ, ಅಯಂ ಅಪವಿದ್ಧಂ ದೇತಿ ನಾಮ। ಅನಾಗಮನದಿಟ್ಠಿಕೋತಿ ‘‘ಅದ್ಧಾ ಇಮಸ್ಸ ದಾನಸ್ಸ ಫಲಂ ಮಮ ಆಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ ಏವಂ ಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸಕತದಿಟ್ಠಿ ಅತ್ಥಿ, ಸೋ ಆಗಮನದಿಟ್ಠಿಕೋ। ಅಯಂ ಪನ ನ ತಾದಿಸೋತಿ ಅನಾಗಮನದಿಟ್ಠಿಕೋ, ಫಲಂ ಪಾಟಿಕಙ್ಖಂ ಹುತ್ವಾ ನ ದೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ನ ಕಮ್ಮಞ್ಚ ಫಲಞ್ಚ ಸದ್ದಹಿತ್ವಾ ದೇತೀ’’ತಿ।
20. Dasame sakuṇḍakabhattanti sakuṇḍakaṃ uttaṇḍulabhattaṃ. Parittehi sakuṇḍehi taṇḍulehipi saddhiṃ vipakkabhattaṃ uttaṇḍulameva hoti. Biḷaṅgaṃ vuccati āranāḷaṃ, biḷaṅgato nibbattanato tadeva kañjiyato jātanti kañjiyaṃ, taṃ dutiyaṃ etassāti biḷaṅgadutiyaṃ, taṃ kañjiyadutiyanti vuttaṃ. Asakkaritvāti deyyadhammampi puggalampi asakkaritvā. Deyyadhammassa asakkaraṇaṃ asampannakāro, puggalassa asakkaraṇaṃ agarukaraṇaṃ. Deyyadhammaṃ asakkaronto hi uttaṇḍulādidosasamannāgataṃ āhāraṃ deti, na sampannaṃ karoti. Puggalaṃ asakkaronto nisīdanaṭṭhānaṃ asammajjitvā yattha tattha vā nisīdāpetvā yaṃ vā taṃ vā dārakaṃ pesetvā deti. Acittīkatvāti na cittiṃ katvā, na pūjetvāti attho. Pūjento hi pūjetabbavatthuṃ citte ṭhapeti, na tato bahi karoti. Cittaṃ vā acchariyaṃ katvā paṭipatti cittīkaraṇaṃ sambhāvanakiriyā, tappaṭikkhepato acittīkaraṇaṃ asambhāvanakiriyā. Apaviddhanti ucchiṭṭhādichaḍḍanīyadhammaṃ viya avakhittakaṃ. Yo hi chaḍḍetukāmo hutvā rogino sarīre odanādīni majjitvā vammike rogaṃ pakkhipanto viya deti, ayaṃ apaviddhaṃ deti nāma. Anāgamanadiṭṭhikoti ‘‘addhā imassa dānassa phalaṃ mama āgacchatī’’ti evaṃ yassa kammassakatadiṭṭhi atthi, so āgamanadiṭṭhiko. Ayaṃ pana na tādisoti anāgamanadiṭṭhiko, phalaṃ pāṭikaṅkhaṃ hutvā na detīti attho. Tenāha ‘‘na kammañca phalañca saddahitvā detī’’ti.
ವೇಲಾಮೋತಿ ಏತ್ಥ ಮಾ-ಸದ್ದೋ ಪಟಿಸೇಧವಚನೋ। ಜಾತಿಗೋತ್ತರೂಪಭೋಗಾದಿಗುಣಾನಂ ವೇಲಾ ಮರಿಯಾದಾ ನತ್ಥಿ ಏತಸ್ಮಿನ್ತಿ ವೇಲಾಮೋ। ಅಥ ವಾ ಯಥಾವುತ್ತಗುಣಾನಂ ವೇಲಾ ಮರಿಯಾದಾ ಅಮತಿ ಓಸಾನಂ ಗಚ್ಛತಿ ಏತಸ್ಮಿನ್ತಿ ವೇಲಾಮೋ, ವೇಲಂ ವಾ ಮರಿಯಾದಂ ಅಮತಿ ಗಚ್ಛತಿ ಅತಿಕ್ಕಮತೀತಿ ವೇಲಾಮೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಜಾತಿಗೋತ್ತ…ಪೇ॰… ಏವಂಲದ್ಧನಾಮೋ’’ತಿ। ದೀಯತೀತಿ ದಾನಂ, ದಾನವತ್ಥು। ತಂ ಅಗ್ಗೀಯತಿ ನಿಸ್ಸಜ್ಜೀಯತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ದಾನಗ್ಗಂ। ದಾನಂ ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತಿ ಏತ್ಥಾತಿ ದಾನಗ್ಗಂ, ಏವಂ ಭತ್ತಗ್ಗಂ, ಪರಿವೇಸನಟ್ಠಾನಂ। ದುಕೂಲಸನ್ದನಾನೀತಿ ರಜತಭಾಜನಾದಿನಿಸ್ಸಿತೇ ದುಕೂಲೇ ಖೀರಸ್ಸ ಸನ್ದನಂ ಏತೇಸನ್ತಿ ದುಕೂಲಸನ್ದನಾನಿ। ಕಂಸೂಪಧಾರಣಾನೀತಿ ರಜತಮಯದೋಹಭಾಜನಾನಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ರಜತಮಯಖೀರಪಟಿಚ್ಛಕಾನೀ’’ತಿ। ರಜತಮಯಾನಿ ಖೀರಪಟಿಚ್ಛಕಾನಿ ಖೀರಪಟಿಗ್ಗಹಭಾಜನಾನಿ ಏತೇಸನ್ತಿ ರಜತಮಯಖೀರಪಟಿಚ್ಛಕಾನಿ। ಸೋಧೇಯ್ಯಾತಿ ಮಹಪ್ಫಲಭಾವಕರಣೇನ ವಿಸೋಧೇಯ್ಯ। ಮಹಪ್ಫಲಭಾವಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಹಿ ದಕ್ಖಿಣಾ ವಿಸುಜ್ಝತಿ ನಾಮ।
Velāmoti ettha mā-saddo paṭisedhavacano. Jātigottarūpabhogādiguṇānaṃ velā mariyādā natthi etasminti velāmo. Atha vā yathāvuttaguṇānaṃ velā mariyādā amati osānaṃ gacchati etasminti velāmo, velaṃ vā mariyādaṃ amati gacchati atikkamatīti velāmo. Tenāha ‘‘jātigotta…pe… evaṃladdhanāmo’’ti. Dīyatīti dānaṃ, dānavatthu. Taṃ aggīyati nissajjīyati etthāti dānaggaṃ. Dānaṃ vā gaṇhanti etthāti dānaggaṃ, evaṃ bhattaggaṃ, parivesanaṭṭhānaṃ. Dukūlasandanānīti rajatabhājanādinissite dukūle khīrassa sandanaṃ etesanti dukūlasandanāni. Kaṃsūpadhāraṇānīti rajatamayadohabhājanāni. Tenāha ‘‘rajatamayakhīrapaṭicchakānī’’ti. Rajatamayāni khīrapaṭicchakāni khīrapaṭiggahabhājanāni etesanti rajatamayakhīrapaṭicchakāni. Sodheyyāti mahapphalabhāvakaraṇena visodheyya. Mahapphalabhāvappattiyā hi dakkhiṇā visujjhati nāma.
ಮಗ್ಗೇನಾಗತಂ ಅನಿವತ್ತನಸರಣನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಲೋಕುತ್ತರಸರಣಗಮನಂ ದೀಪೇತಿ। ಅಪರೇತಿಆದಿನಾ ಲೋಕಿಯಸರಣಗಮನಂ ವುತ್ತಂ। ಸರಣಂ ನಾಮ ತಿಣ್ಣಂ ರತನಾನಂ ಜೀವಿತಪರಿಚ್ಚಾಗಮಯಂ ಪುಞ್ಞಂ ಸಬ್ಬಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ದೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಮಹಪ್ಫಲತರನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಇದಞ್ಚ – ‘‘ಸಚೇ ತ್ವಂ ಯಥಾ ಗಹಿತಂ ಸರಣಂ ನ ಭಿನ್ದಿಸ್ಸಸಿ, ಏವಾಹಂ ತಂ ಮಾರೇಮೀ’’ತಿ ಯದಿಪಿ ಕೋಚಿ ತಿಣ್ಹೇನ ಸತ್ಥೇನ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇಯ್ಯ, ತಥಾಪಿ ‘‘ನೇವಾಹಂ ಬುದ್ಧಂ ನ ಬುದ್ಧೋತಿ, ಧಮ್ಮಂ ನ ಧಮ್ಮೋತಿ, ಸಙ್ಘಂ ನ ಸಙ್ಘೋತಿ ವದಾಮೀ’’ತಿ ದಳ್ಹತರಂ ಕತ್ವಾ ಗಹಿತಸ್ಸ ವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಮಗ್ಗೇನಾಗತನ್ತಿ ಲೋಕುತ್ತರಸೀಲಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಅಪರೇತಿಆದಿನಾ ಪನ ಲೋಕಿಯಸೀಲಂ ವುತ್ತಂ। ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸತ್ತಾನಂ ಜೀವಿತದಾನಾದಿನಿಹಿತದಣ್ಡತಾಯ ಸಕಲಲೋಕಿಯಲೋಕುತ್ತರಗುಣಾಧಿಟ್ಠಾನತೋ ಚಸ್ಸ ಮಹಪ್ಫಲಮಹಾನಿಸಂಸತಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Maggenāgataṃ anivattanasaraṇanti iminā lokuttarasaraṇagamanaṃ dīpeti. Aparetiādinā lokiyasaraṇagamanaṃ vuttaṃ. Saraṇaṃ nāma tiṇṇaṃ ratanānaṃ jīvitapariccāgamayaṃ puññaṃ sabbasampattiṃ deti, tasmā mahapphalataranti adhippāyo. Idañca – ‘‘sace tvaṃ yathā gahitaṃ saraṇaṃ na bhindissasi, evāhaṃ taṃ māremī’’ti yadipi koci tiṇhena satthena jīvitā voropeyya, tathāpi ‘‘nevāhaṃ buddhaṃ na buddhoti, dhammaṃ na dhammoti, saṅghaṃ na saṅghoti vadāmī’’ti daḷhataraṃ katvā gahitassa vasena vuttaṃ. Maggenāgatanti lokuttarasīlaṃ sandhāya vadati. Aparetiādinā pana lokiyasīlaṃ vuttaṃ. Sabbesaṃ sattānaṃ jīvitadānādinihitadaṇḍatāya sakalalokiyalokuttaraguṇādhiṭṭhānato cassa mahapphalamahānisaṃsatā veditabbā.
ಉಪಸಿಙ್ಘನಮತ್ತನ್ತಿ ಘಾಯನಮತ್ತಂ। ಗದ್ದೋಹನಮತ್ತನ್ತಿ ಪಾಠನ್ತರೇ ಗೋದೋಹನಮತ್ತಂ ಕಾಲನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ಚ ನ ಸಕಲೋ ಗೋದೋಹನಕ್ಖಣೋ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಗಾವಿಯಾ ಏಕವಾರಂ ಥನಅಞ್ಛನಮತ್ತ’’ನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಅಞ್ಛನಮತ್ತನ್ತಿ ಆಕಡ್ಢನಮತ್ತಂ। ಗಾವಿಯಾ ಥನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಖೀರಬಿನ್ದುದುಹನಕಾಲಮತ್ತಮ್ಪಿ ಗದ್ದುಹನಮತ್ತನ್ತಿ ವದನ್ತಿ। ಏತ್ತಕಮ್ಪಿ ಹಿ ಕಾಲಂ ಯೋ ವಸನಗಬ್ಭಪರಿವೇಣವಿಹಾರೂಪಚಾರಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ವಾ ಅಪರಿಮಾಣಾಸು ಲೋಕಧಾತೂಸು ಸಬ್ಬಸತ್ತೇ ಹಿತಫರಣಂ ಮೇತ್ತಚಿತ್ತಂ ಭಾವೇತುಂ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಇದಂ ತತೋ ಯಥಾವುತ್ತದಾನಾದಿತೋ ಮಹಪ್ಫಲತರಂ।
Upasiṅghanamattanti ghāyanamattaṃ. Gaddohanamattanti pāṭhantare godohanamattaṃ kālanti attho. So ca na sakalo godohanakkhaṇo adhippetoti dassetuṃ ‘‘gāviyā ekavāraṃ thanaañchanamatta’’nti attho vutto. Añchanamattanti ākaḍḍhanamattaṃ. Gāviyā thanaṃ gahetvā ekakhīrabinduduhanakālamattampi gadduhanamattanti vadanti. Ettakampi hi kālaṃ yo vasanagabbhapariveṇavihārūpacāraparicchedena vā aparimāṇāsu lokadhātūsu sabbasatte hitapharaṇaṃ mettacittaṃ bhāvetuṃ sakkoti. Idaṃ tato yathāvuttadānādito mahapphalataraṃ.
ವೇಲಾಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Velāmasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ಸೀಹನಾದವಗ್ಗವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Sīhanādavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೧೦. ವೇಲಾಮಸುತ್ತಂ • 10. Velāmasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ವೇಲಾಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Velāmasuttavaṇṇanā
