Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೧೦. ವೇಪುಲ್ಲಪಬ್ಬತಸುತ್ತಂ
10. Vepullapabbatasuttaṃ
೧೪೩. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ಗಿಜ್ಝಕೂಟೇ ಪಬ್ಬತೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
143. Ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ಅನಮತಗ್ಗೋಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಂಸಾರೋ। ಪುಬ್ಬಾ ಕೋಟಿ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ಅವಿಜ್ಜಾನೀವರಣಾನಂ ಸತ್ತಾನಂ ತಣ್ಹಾಸಂಯೋಜನಾನಂ ಸನ್ಧಾವತಂ ಸಂಸರತಂ। ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಸ್ಸ ವೇಪುಲ್ಲಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ‘ಪಾಚೀನವಂಸೋ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಸಮಯೇನ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ‘ತಿವರಾ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ತಿವರಾನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಚತ್ತಾರೀಸ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ ಅಹೋಸಿ। ತಿವರಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾ ಪಾಚೀನವಂಸಂ ಪಬ್ಬತಂ ಚತೂಹೇನ ಆರೋಹನ್ತಿ, ಚತೂಹೇನ ಓರೋಹನ್ತಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಸಮಯೇನ ಕಕುಸನ್ಧೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಕಕುಸನ್ಧಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಿಧುರಸಞ್ಜೀವಂ ನಾಮ ಸಾವಕಯುಗಂ ಅಹೋಸಿ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗಂ। ಪಸ್ಸಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾ ಚೇವಿಮಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಸಮಞ್ಞಾ ಅನ್ತರಹಿತಾ, ತೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಲಙ್ಕತಾ, ಸೋ ಚ ಭಗವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ; ಏವಂ ಅದ್ಧುವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ; ಏವಂ ಅನಸ್ಸಾಸಿಕಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ। ಯಾವಞ್ಚಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಲಮೇವ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ನಿಬ್ಬಿನ್ದಿತುಂ, ಅಲಂ ವಿರಜ್ಜಿತುಂ, ಅಲಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತುಂ।
‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘pācīnavaṃso’tveva samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave , samayena manussānaṃ ‘tivarā’tveva samaññā udapādi. Tivarānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ cattārīsa vassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Tivarā, bhikkhave, manussā pācīnavaṃsaṃ pabbataṃ catūhena ārohanti, catūhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave , samayena kakusandho bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Kakusandhassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa vidhurasañjīvaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ anassāsikā, bhikkhave, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಸ್ಸ ವೇಪುಲ್ಲಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ‘ವಙ್ಕಕೋ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇನ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ‘ರೋಹಿತಸ್ಸಾ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ರೋಹಿತಸ್ಸಾನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ತಿಂಸವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ ಅಹೋಸಿ। ರೋಹಿತಸ್ಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾ ವಙ್ಕಕಂ ಪಬ್ಬತಂ ತೀಹೇನ ಆರೋಹನ್ತಿ, ತೀಹೇನ ಓರೋಹನ್ತಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇನ ಕೋಣಾಗಮನೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಕೋಣಾಗಮನಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಭಿಯ್ಯೋಸುತ್ತರಂ ನಾಮ ಸಾವಕಯುಗಂ ಅಹೋಸಿ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗಂ। ಪಸ್ಸಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾ ಚೇವಿಮಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಸಮಞ್ಞಾ ಅನ್ತರಹಿತಾ, ತೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಲಙ್ಕತಾ, ಸೋ ಚ ಭಗವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ…ಪೇ॰… ಅಲಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತುಂ।
‘‘Bhūtapubbaṃ , bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘vaṅkako’tveva samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave, samayena manussānaṃ ‘rohitassā’tveva samaññā udapādi. Rohitassānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ tiṃsavassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Rohitassā, bhikkhave, manussā vaṅkakaṃ pabbataṃ tīhena ārohanti, tīhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave, samayena koṇāgamano bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Koṇāgamanassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa bhiyyosuttaraṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā…pe… alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಸ್ಸ ವೇಪುಲ್ಲಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ‘ಸುಪಸ್ಸೋ’ತ್ವೇವ 1 ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇನ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ‘ಸುಪ್ಪಿಯಾ’ತ್ವೇವ 2 ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ಸುಪ್ಪಿಯಾನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ವೀಸತಿವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಾನಿ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ ಅಹೋಸಿ। ಸುಪ್ಪಿಯಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾ ಸುಪಸ್ಸಂ ಪಬ್ಬತಂ ದ್ವೀಹೇನ ಆರೋಹನ್ತಿ, ದ್ವೀಹೇನ ಓರೋಹನ್ತಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೇನ ಕಸ್ಸಪೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಕಸ್ಸಪಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ತಿಸ್ಸಭಾರದ್ವಾಜಂ ನಾಮ ಸಾವಕಯುಗಂ ಅಹೋಸಿ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗಂ। ಪಸ್ಸಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾ ಚೇವಿಮಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಸಮಞ್ಞಾ ಅನ್ತರಹಿತಾ, ತೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಲಙ್ಕತಾ, ಸೋ ಚ ಭಗವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬುತೋ। ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಾ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ; ಏವಂ ಅದ್ಧುವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ…ಪೇ॰… ಅಲಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತುಂ।
‘‘Bhūtapubbaṃ, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘supasso’tveva 3 samaññā udapādi. Tena kho pana, bhikkhave, samayena manussānaṃ ‘suppiyā’tveva 4 samaññā udapādi. Suppiyānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ vīsativassasahassāni āyuppamāṇaṃ ahosi. Suppiyā, bhikkhave, manussā supassaṃ pabbataṃ dvīhena ārohanti, dvīhena orohanti. Tena kho pana, bhikkhave, samayena kassapo bhagavā arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno hoti. Kassapassa, bhikkhave, bhagavato arahato sammāsambuddhassa tissabhāradvājaṃ nāma sāvakayugaṃ ahosi aggaṃ bhaddayugaṃ. Passatha, bhikkhave, sā cevimassa pabbatassa samaññā antarahitā, te ca manussā kālaṅkatā, so ca bhagavā parinibbuto. Evaṃ aniccā , bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā…pe… alaṃ vimuccituṃ.
‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಸ್ಸ ವೇಪುಲ್ಲಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ‘ವೇಪುಲ್ಲೋ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ಏತರಹಿ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ‘ಮಾಗಧಕಾ’ತ್ವೇವ ಸಮಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ। ಮಾಗಧಕಾನಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಪ್ಪಕಂ ಆಯುಪ್ಪಮಾಣಂ ಪರಿತ್ತಂ ಲಹುಕಂ 5; ಯೋ ಚಿರಂ ಜೀವತಿ ಸೋ ವಸ್ಸಸತಂ ಅಪ್ಪಂ ವಾ ಭಿಯ್ಯೋ। ಮಾಗಧಕಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನುಸ್ಸಾ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಪಬ್ಬತಂ ಮುಹುತ್ತೇನ ಆರೋಹನ್ತಿ ಮುಹುತ್ತೇನ ಓರೋಹನ್ತಿ। ಏತರಹಿ ಖೋ ಪನಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಲೋಕೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ। ಮಯ್ಹಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಂ ನಾಮ ಸಾವಕಯುಗಂ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗಂ। ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋ ಸಮಯೋ ಯಾ ಅಯಞ್ಚೇವಿಮಸ್ಸ ಪಬ್ಬತಸ್ಸ ಸಮಞ್ಞಾ ಅನ್ತರಧಾಯಿಸ್ಸತಿ, ಇಮೇ ಚ ಮನುಸ್ಸಾ ಕಾಲಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಹಞ್ಚ ಪರಿನಿಬ್ಬಾಯಿಸ್ಸಾಮಿ। ಏವಂ ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ; ಏವಂ ಅದ್ಧುವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ; ಏವಂ ಅನಸ್ಸಾಸಿಕಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ। ಯಾವಞ್ಚಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಲಮೇವ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ನಿಬ್ಬಿನ್ದಿತುಂ, ಅಲಂ ವಿರಜ್ಜಿತುಂ, ಅಲಂ ವಿಮುಚ್ಚಿತು’’ನ್ತಿ।
‘‘Etarahi kho pana, bhikkhave, imassa vepullassa pabbatassa ‘vepullo’tveva samaññā udapādi. Etarahi kho pana, bhikkhave, imesaṃ manussānaṃ ‘māgadhakā’tveva samaññā udapādi. Māgadhakānaṃ, bhikkhave, manussānaṃ appakaṃ āyuppamāṇaṃ parittaṃ lahukaṃ 6; yo ciraṃ jīvati so vassasataṃ appaṃ vā bhiyyo. Māgadhakā, bhikkhave, manussā vepullaṃ pabbataṃ muhuttena ārohanti muhuttena orohanti. Etarahi kho panāhaṃ, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho loke uppanno. Mayhaṃ kho pana, bhikkhave, sāriputtamoggallānaṃ nāma sāvakayugaṃ aggaṃ bhaddayugaṃ. Bhavissati, bhikkhave, so samayo yā ayañcevimassa pabbatassa samaññā antaradhāyissati, ime ca manussā kālaṃ karissanti, ahañca parinibbāyissāmi. Evaṃ aniccā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ addhuvā, bhikkhave, saṅkhārā; evaṃ anassāsikā, bhikkhave, saṅkhārā. Yāvañcidaṃ, bhikkhave, alameva sabbasaṅkhāresu nibbindituṃ, alaṃ virajjituṃ, alaṃ vimuccitu’’nti.
ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸುಗತೋ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ ಸತ್ಥಾ –
Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –
‘‘ಪಾಚೀನವಂಸೋ ತಿವರಾನಂ, ರೋಹಿತಸ್ಸಾನ ವಙ್ಕಕೋ।
‘‘Pācīnavaṃso tivarānaṃ, rohitassāna vaṅkako;
ಸುಪ್ಪಿಯಾನಂ ಸುಪಸ್ಸೋತಿ, ಮಾಗಧಾನಞ್ಚ ವೇಪುಲ್ಲೋ॥
Suppiyānaṃ supassoti, māgadhānañca vepullo.
‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ ವತ ಸಙ್ಖಾರಾ, ಉಪ್ಪಾದವಯಧಮ್ಮಿನೋ।
‘‘Aniccā vata saṅkhārā, uppādavayadhammino;
ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ, ತೇಸಂ ವೂಪಸಮೋ ಸುಖೋ’’ತಿ॥ ದಸಮಂ।
Uppajjitvā nirujjhanti, tesaṃ vūpasamo sukho’’ti. dasamaṃ;
ದುತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
Dutiyo vaggo.
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
Tassuddānaṃ –
ದುಗ್ಗತಂ ಸುಖಿತಞ್ಚೇವ, ತಿಂಸ ಮಾತಾಪಿತೇನ ಚ।
Duggataṃ sukhitañceva, tiṃsa mātāpitena ca;
ಭಾತಾ ಭಗಿನೀ ಪುತ್ತೋ ಚ, ಧೀತಾ ವೇಪುಲ್ಲಪಬ್ಬತಂ॥
Bhātā bhaginī putto ca, dhītā vepullapabbataṃ.
ಅನಮತಗ್ಗಸಂಯುತ್ತಂ ಸಮತ್ತಂ।
Anamataggasaṃyuttaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧೦. ವೇಪುಲ್ಲಪಬ್ಬತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Vepullapabbatasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ವೇಪುಲ್ಲಪಬ್ಬತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Vepullapabbatasuttavaṇṇanā