| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / જાતકપાળિ • Jātakapāḷi |
૫૪૭. વેસ્સન્તરજાતકં (૧૦)
547. Vessantarajātakaṃ (10)
દસવરકથા
Dasavarakathā
૧૬૫૫.
1655.
પથબ્યા ચારુપુબ્બઙ્ગિ, યં તુય્હં મનસો પિયં’’.
Pathabyā cārupubbaṅgi, yaṃ tuyhaṃ manaso piyaṃ’’.
૧૬૫૬.
1656.
‘‘દેવરાજ નમો ત્યત્થુ, કિં પાપં પકતં મયા;
‘‘Devarāja namo tyatthu, kiṃ pāpaṃ pakataṃ mayā;
રમ્મા ચાવેસિ મં ઠાના, વાતોવ ધરણીરુહં’’.
Rammā cāvesi maṃ ṭhānā, vātova dharaṇīruhaṃ’’.
૧૬૫૭.
1657.
‘‘ન ચેવ તે કતં પાપં, ન ચ મે ત્વમસિ અપ્પિયા;
‘‘Na ceva te kataṃ pāpaṃ, na ca me tvamasi appiyā;
પુઞ્ઞઞ્ચ તે પરિક્ખીણં, યેન તેવં વદામહં.
Puññañca te parikkhīṇaṃ, yena tevaṃ vadāmahaṃ.
૧૬૫૮.
1658.
‘‘સન્તિકે મરણં તુય્હં, વિનાભાવો ભવિસ્સતિ;
‘‘Santike maraṇaṃ tuyhaṃ, vinābhāvo bhavissati;
પટિગણ્હાહિ મે એતે, વરે દસ પવેચ્છતો’’.
Paṭigaṇhāhi me ete, vare dasa pavecchato’’.
૧૬૫૯.
1659.
‘‘વરં ચે મે અદો સક્ક, સબ્બભૂતાનમિસ્સર;
‘‘Varaṃ ce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;
સિવિરાજસ્સ ભદ્દન્તે, તત્થ અસ્સં નિવેસને.
Sivirājassa bhaddante, tattha assaṃ nivesane.
૧૬૬૦.
1660.
‘‘નીલનેત્તા નીલભમુ, નિલક્ખી ચ યથા મિગી;
‘‘Nīlanettā nīlabhamu, nilakkhī ca yathā migī;
ફુસ્સતી નામ નામેન, તત્થપસ્સં પુરિન્દદ.
Phussatī nāma nāmena, tatthapassaṃ purindada.
૧૬૬૧.
1661.
પૂજિતં પટિરાજૂહિ, કિત્તિમન્તં યસસ્સિનં.
Pūjitaṃ paṭirājūhi, kittimantaṃ yasassinaṃ.
૧૬૬૨.
1662.
‘‘ગબ્ભં મે ધારયન્તિયા, મજ્ઝિમઙ્ગં અનુન્નતં;
‘‘Gabbhaṃ me dhārayantiyā, majjhimaṅgaṃ anunnataṃ;
કુચ્છિ અનુન્નતો અસ્સ, ચાપંવ લિખિતં સમં.
Kucchi anunnato assa, cāpaṃva likhitaṃ samaṃ.
૧૬૬૩.
1663.
‘‘થના મે નપ્પપતેય્યું, પલિતા ન સન્તુ વાસવ;
‘‘Thanā me nappapateyyuṃ, palitā na santu vāsava;
કાયે રજો ન લિમ્પેથ, વજ્ઝઞ્ચાપિ પમોચયે.
Kāye rajo na limpetha, vajjhañcāpi pamocaye.
૧૬૬૪.
1664.
‘‘મયૂરકોઞ્ચાભિરુદે, નારિવરગણાયુતે;
‘‘Mayūrakoñcābhirude, nārivaragaṇāyute;
ખુજ્જચેલાપકાકિણ્ણે , સૂદમાગધવણ્ણિતે.
Khujjacelāpakākiṇṇe , sūdamāgadhavaṇṇite.
૧૬૬૫.
1665.
‘‘ચિત્રગ્ગળેરુઘુસિતે, સુરામંસપબોધને;
‘‘Citraggaḷerughusite, surāmaṃsapabodhane;
સિવિરાજસ્સ ભદ્દન્તે, તત્થસ્સં મહેસી પિયા’’.
Sivirājassa bhaddante, tatthassaṃ mahesī piyā’’.
૧૬૬૬.
1666.
‘‘યે તે દસ વરા દિન્ના, મયા સબ્બઙ્ગસોભને;
‘‘Ye te dasa varā dinnā, mayā sabbaṅgasobhane;
સિવિરાજસ્સ વિજિતે, સબ્બે તે લચ્છસી વરે.
Sivirājassa vijite, sabbe te lacchasī vare.
૧૬૬૭.
1667.
‘‘ઇદં વત્વાન મઘવા, દેવરાજા સુજમ્પતિ;
‘‘Idaṃ vatvāna maghavā, devarājā sujampati;
ફુસ્સતિયા વરં દત્વા, અનુમોદિત્થ વાસવો.
Phussatiyā varaṃ datvā, anumodittha vāsavo.
દસવરકથા નામ.
Dasavarakathā nāma.
હેમવન્તં
Hemavantaṃ
૧૬૬૮.
1668.
‘‘પરૂળ્હકચ્છનખલોમા , પઙ્કદન્તા રજસ્સિરા;
‘‘Parūḷhakacchanakhalomā , paṅkadantā rajassirā;
પગ્ગય્હ દક્ખિણં બાહું, કિં મં યાચન્તિ બ્રાહ્મણા’’.
Paggayha dakkhiṇaṃ bāhuṃ, kiṃ maṃ yācanti brāhmaṇā’’.
૧૬૬૯.
1669.
‘‘રતનં દેવ યાચામ, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનં;
‘‘Ratanaṃ deva yācāma, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhanaṃ;
દદાહિ પવરં નાગં, ઈસાદન્તં ઉરૂળ્હવં’’.
Dadāhi pavaraṃ nāgaṃ, īsādantaṃ urūḷhavaṃ’’.
૧૬૭૦.
1670.
‘‘દદામિ ન વિકમ્પામિ, યં મં યાચન્તિ બ્રાહ્મણા;
‘‘Dadāmi na vikampāmi, yaṃ maṃ yācanti brāhmaṇā;
પભિન્નં કુઞ્જરં દન્તિં, ઓપવય્હં ગજુત્તમં’’.
Pabhinnaṃ kuñjaraṃ dantiṃ, opavayhaṃ gajuttamaṃ’’.
૧૬૭૧.
1671.
‘‘હત્થિક્ખન્ધતો ઓરુય્હ, રાજા ચાગાધિમાનસો;
‘‘Hatthikkhandhato oruyha, rājā cāgādhimānaso;
બ્રાહ્મણાનં અદા દાનં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો’’.
Brāhmaṇānaṃ adā dānaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano’’.
૧૬૭૨.
1672.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
હત્થિનાગે પદિન્નમ્હિ, મેદની સમ્પકમ્પથ.
Hatthināge padinnamhi, medanī sampakampatha.
૧૬૭૩.
1673.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
હત્થિનાગે પદિન્નમ્હિ, ખુબ્ભિત્થ નગરં તદા.
Hatthināge padinnamhi, khubbhittha nagaraṃ tadā.
૧૬૭૪.
1674.
‘‘સમાકુલં પુરં આસિ, ઘોસો ચ વિપુલો મહા;
‘‘Samākulaṃ puraṃ āsi, ghoso ca vipulo mahā;
હત્થિનાગે પદિન્નમ્હિ, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને’’.
Hatthināge padinnamhi, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane’’.
૧૬૭૫.
1675.
‘‘ઉગ્ગા ચ રાજપુત્તા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Uggā ca rājaputtā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા.
Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā.
૧૬૭૬.
1676.
‘‘કેવલો ચાપિ નિગમો, સિવયો ચ સમાગતા;
‘‘Kevalo cāpi nigamo, sivayo ca samāgatā;
દિસ્વા નાગં નીયમાનં, તે રઞ્ઞો પટિવેદયું.
Disvā nāgaṃ nīyamānaṃ, te rañño paṭivedayuṃ.
૧૬૭૭.
1677.
‘‘વિધમં દેવ તે રટ્ઠં, પુત્તો વેસ્સન્તરો તવ;
‘‘Vidhamaṃ deva te raṭṭhaṃ, putto vessantaro tava;
કથં નો હત્થિનં દજ્જા, નાગં રટ્ઠસ્સ પૂજિતં.
Kathaṃ no hatthinaṃ dajjā, nāgaṃ raṭṭhassa pūjitaṃ.
૧૬૭૮.
1678.
‘‘કથં નો કુઞ્જરં દજ્જા, ઈસાદન્તં ઉરૂળ્હવં;
‘‘Kathaṃ no kuñjaraṃ dajjā, īsādantaṃ urūḷhavaṃ;
ખેત્તઞ્ઞું સબ્બયુદ્ધાનં, સબ્બસેતં ગજુત્તમં.
Khettaññuṃ sabbayuddhānaṃ, sabbasetaṃ gajuttamaṃ.
૧૬૭૯.
1679.
‘‘પણ્ડુકમ્બલસઞ્છન્નં, પભિન્નં સત્તુમદ્દનં;
‘‘Paṇḍukambalasañchannaṃ, pabhinnaṃ sattumaddanaṃ;
દન્તિં સવાળબીજનિં, સેતં કેલાસસાદિસં.
Dantiṃ savāḷabījaniṃ, setaṃ kelāsasādisaṃ.
૧૬૮૦.
1680.
‘‘સસેતચ્છત્તં સઉપાધેય્યં, સાથબ્બનં સહત્થિપં;
‘‘Sasetacchattaṃ saupādheyyaṃ, sāthabbanaṃ sahatthipaṃ;
૧૬૮૧.
1681.
એતં ખો દાનં પતિરૂપં, એતં ખો બ્રાહ્મણારહં.
Etaṃ kho dānaṃ patirūpaṃ, etaṃ kho brāhmaṇārahaṃ.
૧૬૮૨.
1682.
કથં વેસ્સન્તરો પુત્તો, ગજં ભાજેતિ સઞ્જય.
Kathaṃ vessantaro putto, gajaṃ bhājeti sañjaya.
૧૬૮૩.
1683.
‘‘સચે ત્વં ન કરિસ્સસિ, સિવીનં વચનં ઇદં;
‘‘Sace tvaṃ na karissasi, sivīnaṃ vacanaṃ idaṃ;
મઞ્ઞે તં સહ પુત્તેન, સિવી હત્થે કરિસ્સરે’’.
Maññe taṃ saha puttena, sivī hatthe karissare’’.
૧૬૮૪.
1684.
‘‘કામં જનપદો માસિ, રટ્ઠઞ્ચાપિ વિનસ્સતુ;
‘‘Kāmaṃ janapado māsi, raṭṭhañcāpi vinassatu;
નાહં સિવીનં વચના, રાજપુત્તં અદૂસકં;
Nāhaṃ sivīnaṃ vacanā, rājaputtaṃ adūsakaṃ;
પબ્બાજેય્યં સકા રટ્ઠા, પુત્તો હિ મમ ઓરસો.
Pabbājeyyaṃ sakā raṭṭhā, putto hi mama oraso.
૧૬૮૫.
1685.
‘‘કામં જનપદો માસિ, રટ્ઠઞ્ચાપિ વિનસ્સતુ;
‘‘Kāmaṃ janapado māsi, raṭṭhañcāpi vinassatu;
નાહં સિવીનં વચના, રાજપુત્તં અદૂસકં;
Nāhaṃ sivīnaṃ vacanā, rājaputtaṃ adūsakaṃ;
પબ્બાજેય્યં સકા રટ્ઠા, પુત્તો હિ મમ અત્રજો.
Pabbājeyyaṃ sakā raṭṭhā, putto hi mama atrajo.
૧૬૮૬.
1686.
‘‘ન ચાહં તસ્મિં દુબ્ભેય્યં, અરિયસીલવતો હિ સો;
‘‘Na cāhaṃ tasmiṃ dubbheyyaṃ, ariyasīlavato hi so;
અસિલોકોપિ મે અસ્સ, પાપઞ્ચ પસવે બહું;
Asilokopi me assa, pāpañca pasave bahuṃ;
કથં વેસ્સન્તરં પુત્તં, સત્થેન ઘાતયામસે’’.
Kathaṃ vessantaraṃ puttaṃ, satthena ghātayāmase’’.
૧૬૮૭.
1687.
‘‘મા નં દણ્ડેન સત્થેન, ન હિ સો બન્ધનારહો;
‘‘Mā naṃ daṇḍena satthena, na hi so bandhanāraho;
પબ્બાજેહિ ચ નં રટ્ઠા, વઙ્કે વસતુ પબ્બતે’’.
Pabbājehi ca naṃ raṭṭhā, vaṅke vasatu pabbate’’.
૧૬૮૮.
1688.
‘‘એસો ચે સિવીનં છન્દો, છન્દં ન પનુદામસે;
‘‘Eso ce sivīnaṃ chando, chandaṃ na panudāmase;
ઇમં સો વસતુ રત્તિં, કામે ચ પરિભુઞ્જતુ.
Imaṃ so vasatu rattiṃ, kāme ca paribhuñjatu.
૧૬૮૯.
1689.
સમગ્ગા સિવયો હુત્વા, રટ્ઠા પબ્બાજયન્તુ નં’’.
Samaggā sivayo hutvā, raṭṭhā pabbājayantu naṃ’’.
૧૬૯૦.
1690.
‘‘ઉટ્ઠેહિ કત્તે તરમાનો, ગન્ત્વા વેસ્સન્તરં વદ;
‘‘Uṭṭhehi katte taramāno, gantvā vessantaraṃ vada;
સિવયો દેવ તે કુદ્ધા, નેગમા ચ સમાગતા.
Sivayo deva te kuddhā, negamā ca samāgatā.
૧૬૯૧.
1691.
‘‘ઉગ્ગા ચ રાજપુત્તા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Uggā ca rājaputtā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા;
Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;
કેવલો ચાપિ નિગમો, સિવયો ચ સમાગતા.
Kevalo cāpi nigamo, sivayo ca samāgatā.
૧૬૯૨.
1692.
‘‘અસ્મા રત્યા વિવસાને, સૂરિયસ્સુગ્ગમનં પતિ;
‘‘Asmā ratyā vivasāne, sūriyassuggamanaṃ pati;
સમગ્ગા સિવયો હુત્વા, રટ્ઠા પબ્બાજયન્તિ તં.
Samaggā sivayo hutvā, raṭṭhā pabbājayanti taṃ.
૧૬૯૩.
1693.
‘‘સ કત્તા તરમાનોવ, સિવિરાજેન પેસિતો;
‘‘Sa kattā taramānova, sivirājena pesito;
આમુત્તહત્થાભરણા, સુવત્થો ચન્દનભૂસિતો.
Āmuttahatthābharaṇā, suvattho candanabhūsito.
૧૬૯૪.
1694.
‘‘સીસં ન્હાતો ઉદકે સો, આમુત્તમણિકુણ્ડલો;
‘‘Sīsaṃ nhāto udake so, āmuttamaṇikuṇḍalo;
ઉપાગમિ પુરં રમ્મં, વેસ્સન્તરનિવેસનં.
Upāgami puraṃ rammaṃ, vessantaranivesanaṃ.
૧૬૯૫.
1695.
‘‘તત્થદ્દસ કુમારં સો, રમમાનં સકે પુરે;
‘‘Tatthaddasa kumāraṃ so, ramamānaṃ sake pure;
પરિકિણ્ણં અમચ્ચેહિ, તિદસાનંવ વાસવં.
Parikiṇṇaṃ amaccehi, tidasānaṃva vāsavaṃ.
૧૬૯૬.
1696.
‘‘સો તત્થ ગન્ત્વા તરમાનો, કત્તા વેસ્સન્તરંબ્રવિ;
‘‘So tattha gantvā taramāno, kattā vessantaraṃbravi;
દુક્ખં તે વેદયિસ્સામિ, મા મે કુજ્ઝિ રથેસભ.
Dukkhaṃ te vedayissāmi, mā me kujjhi rathesabha.
૧૬૯૭.
1697.
‘‘વન્દિત્વા રોદમાનો સો, કત્તા રાજાનમબ્રવિ;
‘‘Vanditvā rodamāno so, kattā rājānamabravi;
ભત્તા મેસિ મહારાજ, સબ્બકામરસાહરો.
Bhattā mesi mahārāja, sabbakāmarasāharo.
૧૬૯૮.
1698.
‘‘દુક્ખં તે વેદયિસ્સામિ, તત્થ અસ્સાસયન્તુ મં;
‘‘Dukkhaṃ te vedayissāmi, tattha assāsayantu maṃ;
સિવયો દેવ તે કુદ્ધા, નેગમા ચ સમાગતા.
Sivayo deva te kuddhā, negamā ca samāgatā.
૧૬૯૯.
1699.
‘‘ઉગ્ગા ચ રાજપુત્તા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Uggā ca rājaputtā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા;
Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;
કેવલો ચાપિ નિગમો, સિવયો ચ સમાગતા.
Kevalo cāpi nigamo, sivayo ca samāgatā.
૧૭૦૦.
1700.
‘‘અસ્મા રત્યા વિવસાને, સૂરિયસ્સુગ્ગમનં પતિ;
‘‘Asmā ratyā vivasāne, sūriyassuggamanaṃ pati;
સમગ્ગા સિવયો હુત્વા, રટ્ઠા પબ્બાજયન્તિ તં’’.
Samaggā sivayo hutvā, raṭṭhā pabbājayanti taṃ’’.
૧૭૦૧.
1701.
‘‘કિસ્મિં મે સિવયો કુદ્ધા, નાહં પસ્સામિ દુક્કટં;
‘‘Kismiṃ me sivayo kuddhā, nāhaṃ passāmi dukkaṭaṃ;
તં મે કત્તે વિયાચિક્ખ, કસ્મા પબ્બાજયન્તિ મં’’.
Taṃ me katte viyācikkha, kasmā pabbājayanti maṃ’’.
૧૭૦૨.
1702.
‘‘ઉગ્ગા ચ રાજપુત્તા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Uggā ca rājaputtā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા;
Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;
નાગદાનેન ખિય્યન્તિ, તસ્મા પબ્બાજયન્તિ તં’’.
Nāgadānena khiyyanti, tasmā pabbājayanti taṃ’’.
૧૭૦૩.
1703.
‘‘હદયં ચક્ખુમ્પહં દજ્જં, કિં મે બાહિરકં ધનં;
‘‘Hadayaṃ cakkhumpahaṃ dajjaṃ, kiṃ me bāhirakaṃ dhanaṃ;
હિરઞ્ઞં વા સુવણ્ણં વા, મુત્તા વેળુરિયા મણિ.
Hiraññaṃ vā suvaṇṇaṃ vā, muttā veḷuriyā maṇi.
૧૭૦૪.
1704.
‘‘દક્ખિણં વાપહં બાહું, દિસ્વા યાચકમાગતે;
‘‘Dakkhiṇaṃ vāpahaṃ bāhuṃ, disvā yācakamāgate;
દદેય્યં ન વિકમ્પેય્યં, દાને મે રમતે મનો.
Dadeyyaṃ na vikampeyyaṃ, dāne me ramate mano.
૧૭૦૫.
1705.
‘‘કામં મં સિવયો સબ્બે, પબ્બાજેન્તુ હનન્તુ વા;
‘‘Kāmaṃ maṃ sivayo sabbe, pabbājentu hanantu vā;
નેવ દાના વિરમિસ્સં, કામં છિન્દન્તુ સત્તધા’’.
Neva dānā viramissaṃ, kāmaṃ chindantu sattadhā’’.
૧૭૦૬.
1706.
‘‘એવં તં સિવયો આહુ, નેગમા ચ સમાગતા;
‘‘Evaṃ taṃ sivayo āhu, negamā ca samāgatā;
કોન્તિમારાય તીરેન, ગિરિમારઞ્જરં પતિ;
Kontimārāya tīrena, girimārañjaraṃ pati;
યેન પબ્બાજિતા યન્તિ, તેન ગચ્છતુ સુબ્બતો’’.
Yena pabbājitā yanti, tena gacchatu subbato’’.
૧૭૦૭.
1707.
‘‘સોહં તેન ગમિસ્સામિ, યેન ગચ્છન્તિ દૂસકા;
‘‘Sohaṃ tena gamissāmi, yena gacchanti dūsakā;
રત્તિન્દિવં મે ખમથ, યાવ દાનં દદામહં’’.
Rattindivaṃ me khamatha, yāva dānaṃ dadāmahaṃ’’.
૧૭૦૮.
1708.
‘‘આમન્તયિત્થ રાજાનં, મદ્દિં સબ્બઙ્ગસોભનં;
‘‘Āmantayittha rājānaṃ, maddiṃ sabbaṅgasobhanaṃ;
યં તે કિઞ્ચિ મયા દિન્નં, ધનં ધઞ્ઞઞ્ચ વિજ્જતિ.
Yaṃ te kiñci mayā dinnaṃ, dhanaṃ dhaññañca vijjati.
૧૭૦૯.
1709.
‘‘હિરઞ્ઞં વા સુવણ્ણં વા, મુત્તા વેળુરિયા બહૂ;
‘‘Hiraññaṃ vā suvaṇṇaṃ vā, muttā veḷuriyā bahū;
સબ્બં તં નિદહેય્યાસિ, યઞ્ચ તે પેત્તિકં ધનં.
Sabbaṃ taṃ nidaheyyāsi, yañca te pettikaṃ dhanaṃ.
૧૭૧૦.
1710.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
કુહિં દેવ નિદહામિ, તં મે અક્ખાહિ પુચ્છિતો’’.
Kuhiṃ deva nidahāmi, taṃ me akkhāhi pucchito’’.
૧૭૧૧.
1711.
‘‘સીલવન્તેસુ દજ્જાસિ, દાનં મદ્દિ યથારહં;
‘‘Sīlavantesu dajjāsi, dānaṃ maddi yathārahaṃ;
ન હિ દાના પરં અત્થિ, પતિટ્ઠા સબ્બપાણિનં.
Na hi dānā paraṃ atthi, patiṭṭhā sabbapāṇinaṃ.
૧૭૧૨.
1712.
‘‘પુત્તેસુ મદ્દિ દયેસિ, સસ્સુયા સસુરમ્હિ ચ;
‘‘Puttesu maddi dayesi, sassuyā sasuramhi ca;
યો ચ તં ભત્તા મઞ્ઞેય્ય, સક્કચ્ચં તં ઉપટ્ઠહે.
Yo ca taṃ bhattā maññeyya, sakkaccaṃ taṃ upaṭṭhahe.
૧૭૧૩.
1713.
‘‘નો ચે તં ભત્તા મઞ્ઞેય્ય, મયા વિપ્પવસેન તે;
‘‘No ce taṃ bhattā maññeyya, mayā vippavasena te;
અઞ્ઞં ભત્તારં પરિયેસ, મા કિસિત્થો 13 મયા વિના’’.
Aññaṃ bhattāraṃ pariyesa, mā kisittho 14 mayā vinā’’.
૧૭૧૪.
1714.
‘‘અહઞ્હિ વનં ગચ્છામિ, ઘોરં વાળમિગાયુતં;
‘‘Ahañhi vanaṃ gacchāmi, ghoraṃ vāḷamigāyutaṃ;
સંસયો જીવિતં મય્હં, એકકસ્સ બ્રહાવને’’.
Saṃsayo jīvitaṃ mayhaṃ, ekakassa brahāvane’’.
૧૭૧૫.
1715.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
‘‘અભુમ્મે કથં નુ ભણસિ, પાપકં વત ભાસસિ.
‘‘Abhumme kathaṃ nu bhaṇasi, pāpakaṃ vata bhāsasi.
૧૭૧૬.
1716.
‘‘નેસ ધમ્મો મહારાજ, યં ત્વં ગચ્છેય્ય એકકો;
‘‘Nesa dhammo mahārāja, yaṃ tvaṃ gaccheyya ekako;
અહમ્પિ તેન ગચ્છામિ, યેન ગચ્છસિ ખત્તિય.
Ahampi tena gacchāmi, yena gacchasi khattiya.
૧૭૧૭.
1717.
‘‘મરણં વા તયા સદ્ધિં, જીવિતં વા તયા વિના;
‘‘Maraṇaṃ vā tayā saddhiṃ, jīvitaṃ vā tayā vinā;
તદેવ મરણં સેય્યો, યં ચે જીવે તયા વિના.
Tadeva maraṇaṃ seyyo, yaṃ ce jīve tayā vinā.
૧૭૧૮.
1718.
૧૭૧૯.
1719.
‘‘યથા આરઞ્ઞકં નાગં, દન્તિં અન્વેતિ હત્થિની;
‘‘Yathā āraññakaṃ nāgaṃ, dantiṃ anveti hatthinī;
જેસ્સન્તં ગિરિદુગ્ગેસુ, સમેસુ વિસમેસુ ચ.
Jessantaṃ giriduggesu, samesu visamesu ca.
૧૭૨૦.
1720.
‘‘એવં તં અનુગચ્છામિ, પુત્તે આદાય પચ્છતો;
‘‘Evaṃ taṃ anugacchāmi, putte ādāya pacchato;
સુભરા તે ભવિસ્સામિ, ન તે હેસ્સામિ દુબ્ભરા.
Subharā te bhavissāmi, na te hessāmi dubbharā.
૧૭૨૧.
1721.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre passanto, mañjuke piyabhāṇine;
૧૭૨૨.
1722.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre passanto, mañjuke piyabhāṇine;
કીળન્તે વનગુમ્બસ્મિં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Kīḷante vanagumbasmiṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૩.
1723.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre passanto, mañjuke piyabhāṇine;
અસ્સમે રમણીયમ્હિ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Assame ramaṇīyamhi, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૪.
1724.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre passanto, mañjuke piyabhāṇine;
કીળન્તે અસ્સમે રમ્મે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Kīḷante assame ramme, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૫.
1725.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, માલધારી અલઙ્કતે;
‘‘Ime kumāre passanto, māladhārī alaṅkate;
અસ્સમે રમણીયમ્હિ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Assame ramaṇīyamhi, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૬.
1726.
‘‘ઇમે કુમારે પસ્સન્તો, માલધારી અલઙ્કતે;
‘‘Ime kumāre passanto, māladhārī alaṅkate;
કીળન્તે અસ્સમે રમ્મે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Kīḷante assame ramme, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૭.
1727.
‘‘યદા દક્ખિસિ નચ્ચન્તે, કુમારે માલધારિને;
‘‘Yadā dakkhisi naccante, kumāre māladhārine;
અસ્સમે રમણીયમ્હિ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Assame ramaṇīyamhi, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૮.
1728.
‘‘યદા દક્ખિસિ નચ્ચન્તે, કુમારે માલધારિને;
‘‘Yadā dakkhisi naccante, kumāre māladhārine;
કીળન્તે અસ્સમે રમ્મે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Kīḷante assame ramme, na rajjassa sarissasi.
૧૭૨૯.
1729.
‘‘યદા દક્ખિસિ માતઙ્ગં, કુઞ્જરં સટ્ઠિહાયનં;
‘‘Yadā dakkhisi mātaṅgaṃ, kuñjaraṃ saṭṭhihāyanaṃ;
એકં અરઞ્ઞે ચરન્તં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Ekaṃ araññe carantaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૦.
1730.
‘‘યદા દક્ખિસિ માતઙ્ગં, કુઞ્જરં સટ્ઠિહાયનં;
‘‘Yadā dakkhisi mātaṅgaṃ, kuñjaraṃ saṭṭhihāyanaṃ;
સાયં પાતો વિચરન્તં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Sāyaṃ pāto vicarantaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૧.
1731.
‘‘યદા કરેણુસઙ્ઘસ્સ, યૂથસ્સ પુરતો વજં;
‘‘Yadā kareṇusaṅghassa, yūthassa purato vajaṃ;
કોઞ્ચં કાહતિ માતઙ્ગો, કુઞ્જરો સટ્ઠિહાયનો;
Koñcaṃ kāhati mātaṅgo, kuñjaro saṭṭhihāyano;
તસ્સ તં નદતો સુત્વા, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Tassa taṃ nadato sutvā, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૨.
1732.
‘‘દુભતો વનવિકાસે, યદા દક્ખિસિ કામદો;
‘‘Dubhato vanavikāse, yadā dakkhisi kāmado;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Vane vāḷamigākiṇṇe, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૩.
1733.
‘‘મિગં દિસ્વાન સાયન્હં, પઞ્ચમાલિનમાગતં;
‘‘Migaṃ disvāna sāyanhaṃ, pañcamālinamāgataṃ;
કિમ્પુરિસે ચ નચ્ચન્તે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Kimpurise ca naccante, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૪.
1734.
‘‘યદા સોસ્સસિ નિગ્ઘોસં, સન્દમાનાય સિન્ધુયા;
‘‘Yadā sossasi nigghosaṃ, sandamānāya sindhuyā;
ગીતં કિમ્પુરિસાનઞ્ચ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Gītaṃ kimpurisānañca, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૫.
1735.
‘‘યદા સોસ્સસિ નિગ્ઘોસં, ગિરિગબ્ભરચારિનો;
‘‘Yadā sossasi nigghosaṃ, girigabbharacārino;
વસ્સમાનસ્સુલૂકસ્સ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Vassamānassulūkassa, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૬.
1736.
‘‘યદા સીહસ્સ બ્યગ્ઘસ્સ, ખગ્ગસ્સ ગવયસ્સ ચ;
‘‘Yadā sīhassa byagghassa, khaggassa gavayassa ca;
વને સોસ્સસિ વાળાનં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Vane sossasi vāḷānaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૭.
1737.
‘‘યદા મોરીહિ પરિકિણ્ણં, બરિહીનં મત્થકાસિનં;
‘‘Yadā morīhi parikiṇṇaṃ, barihīnaṃ matthakāsinaṃ;
મોરં દક્ખિસિ નચ્ચન્તં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૮.
1738.
‘‘યદા મોરીહિ પરિકિણ્ણં, અણ્ડજં ચિત્રપક્ખિનં;
‘‘Yadā morīhi parikiṇṇaṃ, aṇḍajaṃ citrapakkhinaṃ;
મોરં દક્ખિસિ નચ્ચન્તં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૩૯.
1739.
‘‘યદા મોરીહિ પરિકિણ્ણં, નીલગીવં સિખણ્ડિનં;
‘‘Yadā morīhi parikiṇṇaṃ, nīlagīvaṃ sikhaṇḍinaṃ;
મોરં દક્ખિસિ નચ્ચન્તં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Moraṃ dakkhisi naccantaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૪૦.
1740.
‘‘યદા દક્ખિસિ હેમન્તે, પુપ્ફિતે ધરણીરુહે;
‘‘Yadā dakkhisi hemante, pupphite dharaṇīruhe;
સુરભિં સમ્પવાયન્તે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Surabhiṃ sampavāyante, na rajjassa sarissasi.
૧૭૪૧.
1741.
ઇન્દગોપકસઞ્છન્નં, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Indagopakasañchannaṃ, na rajjassa sarissasi.
૧૭૪૨.
1742.
‘‘યદા દક્ખિસિ હેમન્તે, પુપ્ફિતે ધરણીરુહે;
‘‘Yadā dakkhisi hemante, pupphite dharaṇīruhe;
સુરભિં સમ્પવાયન્તે, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ.
Surabhiṃ sampavāyante, na rajjassa sarissasi.
૧૭૪૩.
1743.
‘‘યદા હેમન્તિકે માસે, વનં દક્ખિસિ પુપ્ફિતં;
‘‘Yadā hemantike māse, vanaṃ dakkhisi pupphitaṃ;
ઓપુપ્ફાનિ ચ પદ્માનિ, ન રજ્જસ્સ સરિસ્સસિ’’.
Opupphāni ca padmāni, na rajjassa sarissasi’’.
હેમવન્તં નામ.
Hemavantaṃ nāma.
દાનકણ્ડં
Dānakaṇḍaṃ
૧૭૪૪.
1744.
‘‘તેસં લાલપ્પિતં સુત્વા, પુત્તસ્સ સુણિસાય ચ;
‘‘Tesaṃ lālappitaṃ sutvā, puttassa suṇisāya ca;
૧૭૪૫.
1745.
‘‘સેય્યો વિસં મે ખાયિતં, પપાતા પપતેય્યહં;
‘‘Seyyo visaṃ me khāyitaṃ, papātā papateyyahaṃ;
રજ્જુયા બજ્ઝ મિય્યાહં, કસ્મા વેસ્સન્તરં પુત્તં;
Rajjuyā bajjha miyyāhaṃ, kasmā vessantaraṃ puttaṃ;
પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૪૬.
1746.
‘‘અજ્ઝાયકં દાનપતિં, યાચયોગં અમચ્છરિં;
‘‘Ajjhāyakaṃ dānapatiṃ, yācayogaṃ amacchariṃ;
પૂજિતં પટિરાજૂહિ, કિત્તિમન્તં યસસ્સિનં;
Pūjitaṃ paṭirājūhi, kittimantaṃ yasassinaṃ;
કસ્મા વેસ્સન્તરં પુત્તં, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Kasmā vessantaraṃ puttaṃ, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૪૭.
1747.
‘‘માતાપેત્તિભરં જન્તું, કુલે જેટ્ઠાપચાયિકં;
‘‘Mātāpettibharaṃ jantuṃ, kule jeṭṭhāpacāyikaṃ;
કસ્મા વેસ્સન્તરં પુત્તં, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Kasmā vessantaraṃ puttaṃ, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૪૮.
1748.
‘‘રઞ્ઞો હિતં દેવિહિતં, ઞાતીનં સખિનં હિતં;
‘‘Rañño hitaṃ devihitaṃ, ñātīnaṃ sakhinaṃ hitaṃ;
હિતં સબ્બસ્સ રટ્ઠસ્સ, કસ્મા વેસ્સન્તરં પુત્તં;
Hitaṃ sabbassa raṭṭhassa, kasmā vessantaraṃ puttaṃ;
પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૪૯.
1749.
‘‘મધૂનિવ પલાતાનિ, અમ્બાવ પતિતા છમા;
‘‘Madhūniva palātāni, ambāva patitā chamā;
એવં હેસ્સતિ તે રટ્ઠં, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Evaṃ hessati te raṭṭhaṃ, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૫૦.
1750.
‘‘હંસો નિખીણપત્તોવ, પલ્લલસ્મિં અનૂદકે;
‘‘Haṃso nikhīṇapattova, pallalasmiṃ anūdake;
અપવિટ્ઠો અમચ્ચેહિ, એકો રાજા વિહિય્યસિ.
Apaviṭṭho amaccehi, eko rājā vihiyyasi.
૧૭૫૧.
1751.
‘‘તં તં બ્રૂમિ મહારાજ, અત્થો તે મા ઉપચ્ચગા;
‘‘Taṃ taṃ brūmi mahārāja, attho te mā upaccagā;
મા નં સિવીનં વચના, પબ્બાજેસિ અદૂસકં’’.
Mā naṃ sivīnaṃ vacanā, pabbājesi adūsakaṃ’’.
૧૭૫૨.
1752.
‘‘ધમ્મસ્સાપચિતિં કુમ્મિ, સિવીનં વિનયં ધજં;
‘‘Dhammassāpacitiṃ kummi, sivīnaṃ vinayaṃ dhajaṃ;
પબ્બાજેમિ સકં પુત્તં, પાણા પિયતરો હિ મે’’.
Pabbājemi sakaṃ puttaṃ, pāṇā piyataro hi me’’.
૧૭૫૩.
1753.
‘‘યસ્સ પુબ્બે ધજગ્ગાનિ, કણિકારાવ પુપ્ફિતા;
‘‘Yassa pubbe dhajaggāni, kaṇikārāva pupphitā;
યાયન્તમનુયાયન્તિ, સ્વજ્જેકોવ ગમિસ્સતિ.
Yāyantamanuyāyanti, svajjekova gamissati.
૧૭૫૪.
1754.
‘‘યસ્સ પુબ્બે ધજગ્ગાનિ, કણિકારવનાનિવ;
‘‘Yassa pubbe dhajaggāni, kaṇikāravanāniva;
યાયન્તમનુયાયન્તિ , સ્વજ્જેકોવ ગમિસ્સતિ.
Yāyantamanuyāyanti , svajjekova gamissati.
૧૭૫૫.
1755.
‘‘યસ્સ પુબ્બે અનીકાનિ, કણિકારાવ પુપ્ફિતા;
‘‘Yassa pubbe anīkāni, kaṇikārāva pupphitā;
યાયન્તમનુયાયન્તિ, સ્વજ્જેકોવ ગમિસ્સતિ.
Yāyantamanuyāyanti, svajjekova gamissati.
૧૭૫૬.
1756.
‘‘યસ્સ પુબ્બે અનીકાનિ, કણિકારવનાનિવ;
‘‘Yassa pubbe anīkāni, kaṇikāravanāniva;
યાયન્તમનુયાયન્તિ, સ્વજ્જેકોવ ગમિસ્સતિ.
Yāyantamanuyāyanti, svajjekova gamissati.
૧૭૫૭.
1757.
‘‘ઇન્દગોપકવણ્ણાભા, ગન્ધારા પણ્ડુકમ્બલા;
‘‘Indagopakavaṇṇābhā, gandhārā paṇḍukambalā;
યાયન્તમનુયાયન્તિ, સ્વજ્જેકોવ ગમિસ્સતિ.
Yāyantamanuyāyanti, svajjekova gamissati.
૧૭૫૮.
1758.
‘‘યો પુબ્બે હત્થિના યાતિ, સિવિકાય રથેન ચ;
‘‘Yo pubbe hatthinā yāti, sivikāya rathena ca;
સ્વજ્જ વેસ્સન્તરો રાજા, કથં ગચ્છતિ પત્તિકો.
Svajja vessantaro rājā, kathaṃ gacchati pattiko.
૧૭૫૯.
1759.
‘‘કથં ચન્દનલિત્તઙ્ગો, નચ્ચગીતપ્પબોધનો;
‘‘Kathaṃ candanalittaṅgo, naccagītappabodhano;
૧૭૬૦.
1760.
‘‘કસ્મા નાભિહરિસ્સન્તિ, કાસાવ અજિનાનિ ચ;
‘‘Kasmā nābhiharissanti, kāsāva ajināni ca;
પવિસન્તં બ્રહારઞ્ઞં, કસ્મા ચીરં ન બજ્ઝરે.
Pavisantaṃ brahāraññaṃ, kasmā cīraṃ na bajjhare.
૧૭૬૧.
1761.
‘‘કથં નુ ચીરં ધારેન્તિ, રાજપબ્બાજિતા જના;
‘‘Kathaṃ nu cīraṃ dhārenti, rājapabbājitā janā;
કથં કુસમયં ચીરં, મદ્દી પરિદહિસ્સતિ.
Kathaṃ kusamayaṃ cīraṃ, maddī paridahissati.
૧૭૬૨.
1762.
‘‘કાસિયાનિ ચ ધારેત્વા, ખોમકોટુમ્બરાનિ ચ;
‘‘Kāsiyāni ca dhāretvā, khomakoṭumbarāni ca;
કુસચીરાનિ ધારેન્તી, કથં મદ્દી કરિસ્સતિ.
Kusacīrāni dhārentī, kathaṃ maddī karissati.
૧૭૬૩.
1763.
‘‘વય્હાહિ પરિયાયિત્વા, સિવિકાય રથેન ચ;
‘‘Vayhāhi pariyāyitvā, sivikāya rathena ca;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, પથં ગચ્છતિ પત્તિકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, pathaṃ gacchati pattikā.
૧૭૬૪.
1764.
‘‘યસ્સા મુદુતલા હત્થા, ચરણા ચ સુખેધિતા;
‘‘Yassā mudutalā hatthā, caraṇā ca sukhedhitā;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, પથં ગચ્છતિ પત્તિકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, pathaṃ gacchati pattikā.
૧૭૬૫.
1765.
‘‘યસ્સા મુદુતલા પાદા, ચરણા ચ સુખેધિતા;
‘‘Yassā mudutalā pādā, caraṇā ca sukhedhitā;
પાદુકાહિ સુવણ્ણાહિ, પીળમાનાવ ગચ્છતિ;
Pādukāhi suvaṇṇāhi, pīḷamānāva gacchati;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, પથં ગચ્છતિ પત્તિકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, pathaṃ gacchati pattikā.
૧૭૬૬.
1766.
‘‘યાસ્સુ ઇત્થિસહસ્સાનં, પુરતો ગચ્છતિ માલિની;
‘‘Yāssu itthisahassānaṃ, purato gacchati mālinī;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, વનં ગચ્છતિ એકિકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, vanaṃ gacchati ekikā.
૧૭૬૭.
1767.
‘‘યાસ્સુ સિવાય સુત્વાન, મુહું ઉત્તસતે પુરે;
‘‘Yāssu sivāya sutvāna, muhuṃ uttasate pure;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, વનં ગચ્છતિ ભીરુકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, vanaṃ gacchati bhīrukā.
૧૭૬૮.
1768.
‘‘યાસ્સુ ઇન્દસગોત્તસ્સ, ઉલૂકસ્સ પવસ્સતો;
‘‘Yāssu indasagottassa, ulūkassa pavassato;
સુત્વાન નદતો ભીતા, વારુણીવ પવેધતિ;
Sutvāna nadato bhītā, vāruṇīva pavedhati;
સા કથજ્જ અનુજ્ઝઙ્ગી, વનં ગચ્છતિ ભીરુકા.
Sā kathajja anujjhaṅgī, vanaṃ gacchati bhīrukā.
૧૭૬૯.
1769.
‘‘સકુણી હતપુત્તાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Sakuṇī hataputtāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
ચિરં દુક્ખેન ઝાયિસ્સં, સુઞ્ઞં આગમ્મિમં પુરં.
Ciraṃ dukkhena jhāyissaṃ, suññaṃ āgammimaṃ puraṃ.
૧૭૭૦.
1770.
‘‘સકુણી હતપુત્તાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Sakuṇī hataputtāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
કિસા પણ્ડુ ભવિસ્સામિ, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Kisā paṇḍu bhavissāmi, piye putte apassatī.
૧૭૭૧.
1771.
‘‘સકુણી હતપુત્તાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Sakuṇī hataputtāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
તેન તેન પધાવિસ્સં, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Tena tena padhāvissaṃ, piye putte apassatī.
૧૭૭૨.
1772.
ચિરં દુક્ખેન ઝાયિસ્સં, સુઞ્ઞં આગમ્મિમં પુરં.
Ciraṃ dukkhena jhāyissaṃ, suññaṃ āgammimaṃ puraṃ.
૧૭૭૩.
1773.
‘‘કુરરી હતછાપાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Kurarī hatachāpāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
કિસા પણ્ડુ ભવિસ્સામિ, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Kisā paṇḍu bhavissāmi, piye putte apassatī.
૧૭૭૪.
1774.
‘‘કુરરી હતછાપાવ, સુઞ્ઞં દિસ્વા કુલાવકં;
‘‘Kurarī hatachāpāva, suññaṃ disvā kulāvakaṃ;
તેન તેન પધાવિસ્સં, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Tena tena padhāvissaṃ, piye putte apassatī.
૧૭૭૫.
1775.
‘‘સા નૂન ચક્કવાકીવ, પલ્લલસ્મિં અનૂદકે;
‘‘Sā nūna cakkavākīva, pallalasmiṃ anūdake;
ચિરં દુક્ખેન ઝાયિસ્સં, સુઞ્ઞં આગમ્મિમં પુરં.
Ciraṃ dukkhena jhāyissaṃ, suññaṃ āgammimaṃ puraṃ.
૧૭૭૬.
1776.
‘‘સા નૂન ચક્કવાકીવ, પલ્લલસ્મિં અનૂદકે;
‘‘Sā nūna cakkavākīva, pallalasmiṃ anūdake;
કિસા પણ્ડુ ભવિસ્સામિ, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Kisā paṇḍu bhavissāmi, piye putte apassatī.
૧૭૭૭.
1777.
‘‘સા નૂન ચક્કવાકીવ, પલ્લલસ્મિં અનૂદકે;
‘‘Sā nūna cakkavākīva, pallalasmiṃ anūdake;
તેન તેન પધાવિસ્સં, પિયે પુત્તે અપસ્સતી.
Tena tena padhāvissaṃ, piye putte apassatī.
૧૭૭૮.
1778.
‘‘એવં મે વિલપન્તિયા, રાજા પુત્તં અદૂસકં;
‘‘Evaṃ me vilapantiyā, rājā puttaṃ adūsakaṃ;
પબ્બાજેસિ વનં રટ્ઠા, મઞ્ઞે હિસ્સામિ જીવિતં’’.
Pabbājesi vanaṃ raṭṭhā, maññe hissāmi jīvitaṃ’’.
૧૭૭૯.
1779.
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, સિવિકઞ્ઞા સમાગતા.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, sivikaññā samāgatā.
૧૭૮૦.
1780.
‘‘સાલાવ સમ્પમથિતા, માલુતેન પમદ્દિતા;
‘‘Sālāva sampamathitā, mālutena pamadditā;
સેન્તિ પુત્તા ચ દારા ચ, વેસ્સન્તરનિવેસને.
Senti puttā ca dārā ca, vessantaranivesane.
૧૭૮૧.
1781.
‘‘ઓરોધા ચ કુમારા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Orodhā ca kumārā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, વેસ્સન્તરનિવેસને.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, vessantaranivesane.
૧૭૮૨.
1782.
‘‘હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા;
‘‘Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, વેસ્સન્તરનિવેસને.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, vessantaranivesane.
૧૭૮૩.
1783.
‘‘તતો રત્યા વિવસાને, સૂરિયસ્સુગ્ગમનં પતિ;
‘‘Tato ratyā vivasāne, sūriyassuggamanaṃ pati;
અથ વેસ્સન્તરો રાજા, દાનં દાતું ઉપાગમિ.
Atha vessantaro rājā, dānaṃ dātuṃ upāgami.
૧૭૮૪.
1784.
‘‘વત્થાનિ વત્થકામાનં, સોણ્ડાનં દેથ વારુણિં;
‘‘Vatthāni vatthakāmānaṃ, soṇḍānaṃ detha vāruṇiṃ;
ભોજનં ભોજનત્થીનં, સમ્મદેવ પવેચ્છથ.
Bhojanaṃ bhojanatthīnaṃ, sammadeva pavecchatha.
૧૭૮૫.
1785.
‘‘મા ચ કિઞ્ચિ વનિબ્બકે, હેટ્ઠયિત્થ ઇધાગતે;
‘‘Mā ca kiñci vanibbake, heṭṭhayittha idhāgate;
તપ્પેથ અન્નપાનેન, ગચ્છન્તુ પટિપૂજિતા.
Tappetha annapānena, gacchantu paṭipūjitā.
૧૭૮૬.
1786.
‘‘અથેત્થ વત્તતી સદ્દો, તુમુલો ભેરવો મહા;
‘‘Athettha vattatī saddo, tumulo bheravo mahā;
૧૭૮૭.
1787.
‘‘તેસુ મત્તા કિલન્તાવ, સમ્પતન્તિ વનિબ્બકા;
‘‘Tesu mattā kilantāva, sampatanti vanibbakā;
નિક્ખમન્તે મહારાજે, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Nikkhamante mahārāje, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૧૭૮૮.
1788.
‘‘અચ્છેચ્છું વત ભો રુક્ખં, નાનાફલધરં દુમં;
‘‘Acchecchuṃ vata bho rukkhaṃ, nānāphaladharaṃ dumaṃ;
યથા વેસ્સન્તરં રટ્ઠા, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Yathā vessantaraṃ raṭṭhā, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૮૯.
1789.
‘‘અચ્છેચ્છું વત ભો રુક્ખં, સબ્બકામદદં દુમં;
‘‘Acchecchuṃ vata bho rukkhaṃ, sabbakāmadadaṃ dumaṃ;
યથા વેસ્સન્તરં રટ્ઠા, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Yathā vessantaraṃ raṭṭhā, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૯૦.
1790.
‘‘અચ્છેચ્છું વત ભો રુક્ખં, સબ્બકામરસાહરં;
‘‘Acchecchuṃ vata bho rukkhaṃ, sabbakāmarasāharaṃ;
યથા વેસ્સન્તરં રટ્ઠા, પબ્બાજેન્તિ અદૂસકં.
Yathā vessantaraṃ raṭṭhā, pabbājenti adūsakaṃ.
૧૭૯૧.
1791.
‘‘યે વુડ્ઢા યે ચ દહરા, યે ચ મજ્ઝિમપોરિસા;
‘‘Ye vuḍḍhā ye ca daharā, ye ca majjhimaporisā;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, નિક્ખમન્તે મહારાજે;
Bāhā paggayha pakkanduṃ, nikkhamante mahārāje;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૧૭૯૨.
1792.
‘‘અતિયક્ખા વસ્સવરા, ઇત્થાગારા ચ રાજિનો;
‘‘Atiyakkhā vassavarā, itthāgārā ca rājino;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, નિક્ખમન્તે મહારાજે;
Bāhā paggayha pakkanduṃ, nikkhamante mahārāje;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૧૭૯૩.
1793.
‘‘થિયોપિ તત્થ પક્કન્દું, યા તમ્હિ નગરે અહુ;
‘‘Thiyopi tattha pakkanduṃ, yā tamhi nagare ahu;
નિક્ખમન્તે મહારાજે, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Nikkhamante mahārāje, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૧૭૯૪.
1794.
‘‘યે બ્રાહ્મણા યે ચ સમણા, અઞ્ઞે વાપિ વનિબ્બકા;
‘‘Ye brāhmaṇā ye ca samaṇā, aññe vāpi vanibbakā;
બાહા પગ્ગય્હ પક્કન્દું, અધમ્મો કિર ભો ઇતિ.
Bāhā paggayha pakkanduṃ, adhammo kira bho iti.
૧૭૯૫.
1795.
‘‘યથા વેસ્સન્તરો રાજા, યજમાનો સકે પુરે;
‘‘Yathā vessantaro rājā, yajamāno sake pure;
સિવીનં વચનત્થેન, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Sivīnaṃ vacanatthena, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૭૯૬.
1796.
‘‘સત્ત હત્થિસતે દત્વા, સબ્બાલઙ્કારભૂસિતે;
‘‘Satta hatthisate datvā, sabbālaṅkārabhūsite;
સુવણ્ણકચ્છે માતઙ્ગે, હેમકપ્પનવાસસે.
Suvaṇṇakacche mātaṅge, hemakappanavāsase.
૧૭૯૭.
1797.
‘‘આરૂળ્હે ગામણીયેહિ, તોમરઙ્કુસપાણિભિ;
‘‘Ārūḷhe gāmaṇīyehi, tomaraṅkusapāṇibhi;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૭૯૮.
1798.
‘‘સત્ત અસ્સસતે દત્વા, સબ્બાલઙ્કારભૂસિતે;
‘‘Satta assasate datvā, sabbālaṅkārabhūsite;
આજાનીયેવ જાતિયા, સિન્ધવે સીઘવાહને.
Ājānīyeva jātiyā, sindhave sīghavāhane.
૧૭૯૯.
1799.
‘‘આરૂળ્હે ગામણીયેહિ, ઇલ્લિયાચાપધારિભિ;
‘‘Ārūḷhe gāmaṇīyehi, illiyācāpadhāribhi;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૦.
1800.
‘‘સત્ત રથસતે દત્વા, સન્નદ્ધે ઉસ્સિતદ્ધજે;
‘‘Satta rathasate datvā, sannaddhe ussitaddhaje;
દીપે અથોપિ વેયગ્ઘે, સબ્બાલઙ્કારભૂસિતે.
Dīpe athopi veyagghe, sabbālaṅkārabhūsite.
૧૮૦૧.
1801.
‘‘આરૂળ્હે ગામણીયેહિ, ચાપહત્થેહિ વમ્મિભિ;
‘‘Ārūḷhe gāmaṇīyehi, cāpahatthehi vammibhi;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૨.
1802.
‘‘સત્ત ઇત્થિસતે દત્વા, એકમેકા રથે ઠિતા;
‘‘Satta itthisate datvā, ekamekā rathe ṭhitā;
સન્નદ્ધા નિક્ખરજ્જૂહિ, સુવણ્ણેહિ અલઙ્કતા.
Sannaddhā nikkharajjūhi, suvaṇṇehi alaṅkatā.
૧૮૦૩.
1803.
‘‘પીતાલઙ્કારા પીતવસના, પીતાભરણવિભૂસિતા;
‘‘Pītālaṅkārā pītavasanā, pītābharaṇavibhūsitā;
અળારપમ્હા હસુલા, સુસઞ્ઞા તનુમજ્ઝિમા;
Aḷārapamhā hasulā, susaññā tanumajjhimā;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૪.
1804.
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૫.
1805.
‘‘સત્ત દાસિસતે દત્વા, સત્ત દાસસતાનિ ચ;
‘‘Satta dāsisate datvā, satta dāsasatāni ca;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૬.
1806.
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Esa vessantaro rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૭.
1807.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
મહાદાને પદિન્નમ્હિ, મેદની સમ્પકમ્પથ.
Mahādāne padinnamhi, medanī sampakampatha.
૧૮૦૮.
1808.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
યં પઞ્જલિકતો રાજા, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Yaṃ pañjalikato rājā, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૦૯.
1809.
‘‘અથેત્થ વત્તતી સદ્દો, તુમુલો ભેરવો મહા;
‘‘Athettha vattatī saddo, tumulo bheravo mahā;
દાનેન તં નીહરન્તિ, પુન દાનં અદા તુવં.
Dānena taṃ nīharanti, puna dānaṃ adā tuvaṃ.
૧૮૧૦.
1810.
‘‘તેસુ મત્તા કિલન્તાવ, સમ્પતન્તિ વનિબ્બકા;
‘‘Tesu mattā kilantāva, sampatanti vanibbakā;
નિક્ખમન્તે મહારાજે, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને’’.
Nikkhamante mahārāje, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane’’.
૧૮૧૧.
1811.
અવરુદ્ધસિ મં દેવ, વઙ્કં ગચ્છામિ પબ્બતં.
Avaruddhasi maṃ deva, vaṅkaṃ gacchāmi pabbataṃ.
૧૮૧૨.
1812.
‘‘યે હિ કેચિ મહારાજ, ભૂતા યે ચ ભવિસ્સરે;
‘‘Ye hi keci mahārāja, bhūtā ye ca bhavissare;
અતિત્તાયેવ કામેહિ, ગચ્છન્તિ યમસાધનં.
Atittāyeva kāmehi, gacchanti yamasādhanaṃ.
૧૮૧૩.
1813.
‘‘સ્વાહં સકે અભિસ્સસિં, યજમાનો સકે પુરે;
‘‘Svāhaṃ sake abhissasiṃ, yajamāno sake pure;
સિવીનં વચનત્થેન, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Sivīnaṃ vacanatthena, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૧૪.
1814.
‘‘અઘં તં પટિસેવિસ્સં, વને વાળમિગાકિણ્ણે;
‘‘Aghaṃ taṃ paṭisevissaṃ, vane vāḷamigākiṇṇe;
ખગ્ગદીપિનિસેવિતે, અહં પુઞ્ઞાનિ કરોમિ;
Khaggadīpinisevite, ahaṃ puññāni karomi;
તુમ્હે પઙ્કમ્હિ સીદથ’’.
Tumhe paṅkamhi sīdatha’’.
૧૮૧૫.
1815.
‘‘અનુજાનાહિ મં અમ્મ, પબ્બજ્જા મમ રુચ્ચતિ;
‘‘Anujānāhi maṃ amma, pabbajjā mama ruccati;
સ્વાહં સકે અભિસ્સસિં, યજમાનો સકે પુરે;
Svāhaṃ sake abhissasiṃ, yajamāno sake pure;
સિવીનં વચનત્થેન, સમ્હા રટ્ઠા નિરજ્જતિ.
Sivīnaṃ vacanatthena, samhā raṭṭhā nirajjati.
૧૮૧૬.
1816.
‘‘અઘં તં પટિસેવિસ્સં, વને વાળમિગાકિણ્ણે;
‘‘Aghaṃ taṃ paṭisevissaṃ, vane vāḷamigākiṇṇe;
ખગ્ગદીપિનિસેવિતે, અહં પુઞ્ઞાનિ કરોમિ;
Khaggadīpinisevite, ahaṃ puññāni karomi;
૧૮૧૭.
1817.
‘‘અનુજાનામિ તં પુત્ત, પબ્બજ્જા તે સમિજ્ઝતુ;
‘‘Anujānāmi taṃ putta, pabbajjā te samijjhatu;
અયઞ્ચ મદ્દી કલ્યાણી, સુસઞ્ઞા તનુમજ્ઝિમા;
Ayañca maddī kalyāṇī, susaññā tanumajjhimā;
અચ્છતં સહ પુત્તેહિ, કિં અરઞ્ઞે કરિસ્સતિ’’.
Acchataṃ saha puttehi, kiṃ araññe karissati’’.
૧૮૧૮.
1818.
‘‘નાહં અકામા દાસિમ્પિ, અરઞ્ઞં નેતુમુસ્સહે;
‘‘Nāhaṃ akāmā dāsimpi, araññaṃ netumussahe;
સચે ઇચ્છતિ અન્વેતુ, સચે નિચ્છતિ અચ્છતુ’’.
Sace icchati anvetu, sace nicchati acchatu’’.
૧૮૧૯.
1819.
‘‘તતો સુણ્હં મહારાજા, યાચિતું પટિપજ્જથ;
‘‘Tato suṇhaṃ mahārājā, yācituṃ paṭipajjatha;
મા ચન્દનસમાચારે, રજોજલ્લં અધારયિ.
Mā candanasamācāre, rajojallaṃ adhārayi.
૧૮૨૦.
1820.
દુક્ખો વાસો અરઞ્ઞસ્મિં, મા હિ ત્વં લક્ખણે ગમિ.
Dukkho vāso araññasmiṃ, mā hi tvaṃ lakkhaṇe gami.
૧૮૨૧.
1821.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
નાહં તં સુખમિચ્છેય્યં, યં મે વેસ્સન્તરં વિના’’.
Nāhaṃ taṃ sukhamiccheyyaṃ, yaṃ me vessantaraṃ vinā’’.
૧૮૨૨.
1822.
‘‘તમબ્રવિ મહારાજા, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો;
‘‘Tamabravi mahārājā, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano;
ઇઙ્ઘ મદ્દી નિસામેતિ, વને યે હોન્તિ દુસ્સહા.
Iṅgha maddī nisāmeti, vane ye honti dussahā.
૧૮૨૩.
1823.
‘‘બહૂ કીટા પટઙ્ગા ચ, મકસા મધુમક્ખિકા;
‘‘Bahū kīṭā paṭaṅgā ca, makasā madhumakkhikā;
તેપિ તં તત્થ હિંસેય્યું, તં તે દુક્ખતરં સિયા.
Tepi taṃ tattha hiṃseyyuṃ, taṃ te dukkhataraṃ siyā.
૧૮૨૪.
1824.
‘‘અપરે પસ્સ સન્તાપે, નદીનુપનિસેવિતે;
‘‘Apare passa santāpe, nadīnupanisevite;
સપ્પા અજગરા નામ, અવિસા તે મહબ્બલા.
Sappā ajagarā nāma, avisā te mahabbalā.
૧૮૨૫.
1825.
‘‘તે મનુસ્સં મિગં વાપિ, અપિ માસન્નમાગતં;
‘‘Te manussaṃ migaṃ vāpi, api māsannamāgataṃ;
પરિક્ખિપિત્વા ભોગેહિ, વસમાનેન્તિ અત્તનો.
Parikkhipitvā bhogehi, vasamānenti attano.
૧૮૨૬.
1826.
ન તેહિ પુરિસો દિટ્ઠો, રુક્ખમારુય્હ મુચ્ચતિ.
Na tehi puriso diṭṭho, rukkhamāruyha muccati.
૧૮૨૭.
1827.
‘‘સઙ્ઘટ્ટયન્તા સિઙ્ગાનિ, તિક્ખગ્ગાતિપ્પહારિનો 47;
‘‘Saṅghaṭṭayantā siṅgāni, tikkhaggātippahārino 48;
મહિંસા વિચરન્તેત્થ, નદિં સોતુમ્બરં પતિ.
Mahiṃsā vicarantettha, nadiṃ sotumbaraṃ pati.
૧૮૨૮.
1828.
‘‘દિસ્વા મિગાનં યૂથાનં, ગવં સઞ્ચરતં વને;
‘‘Disvā migānaṃ yūthānaṃ, gavaṃ sañcarataṃ vane;
ધેનુવ વચ્છગિદ્ધાવ, કથં મદ્દિ કરિસ્સસિ.
Dhenuva vacchagiddhāva, kathaṃ maddi karissasi.
૧૮૨૯.
1829.
‘‘દિસ્વા સમ્પતિતે ઘોરે, દુમગ્ગેસુ પ્લવઙ્ગમે;
‘‘Disvā sampatite ghore, dumaggesu plavaṅgame;
અખેત્તઞ્ઞાય તે મદ્દિ, ભવિસ્સતે મહબ્ભયં.
Akhettaññāya te maddi, bhavissate mahabbhayaṃ.
૧૮૩૦.
1830.
સા ત્વં વઙ્કમનુપ્પત્તા, કથં મદ્દિ કરિસ્સસિ.
Sā tvaṃ vaṅkamanuppattā, kathaṃ maddi karissasi.
૧૮૩૧.
1831.
‘‘ઠિતે મજ્ઝન્હિકે 51 કાલે, સન્નિસિન્નેસુ પક્ખિસુ;
‘‘Ṭhite majjhanhike 52 kāle, sannisinnesu pakkhisu;
સણતેવ બ્રહારઞ્ઞં, તત્થ કિં ગન્તુમિચ્છસિ’’.
Saṇateva brahāraññaṃ, tattha kiṃ gantumicchasi’’.
૧૮૩૨.
1832.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
યાનિ એતાનિ અક્ખાસિ, વને પટિભયાનિ મે;
Yāni etāni akkhāsi, vane paṭibhayāni me;
સબ્બાનિ અભિસમ્ભોસ્સં, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Sabbāni abhisambhossaṃ, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૩૩.
1833.
ઉરસા પનુદહિસ્સામિ, નસ્સ હેસ્સામિ દુન્નયા.
Urasā panudahissāmi, nassa hessāmi dunnayā.
૧૮૩૪.
1834.
‘‘બહૂહિ વત ચરિયાહિ, કુમારી વિન્દતે પતિં;
‘‘Bahūhi vata cariyāhi, kumārī vindate patiṃ;
ઉદરસ્સુપરોધેન, ગોહનુવેઠનેન ચ.
Udarassuparodhena, gohanuveṭhanena ca.
૧૮૩૫.
1835.
‘‘અગ્ગિસ્સ પારિચરિયાય, ઉદકુમ્મુજ્જનેન ચ;
‘‘Aggissa pāricariyāya, udakummujjanena ca;
૧૮૩૬.
1836.
‘‘અપિસ્સા હોતિ અપ્પત્તો, ઉચ્છિટ્ઠમપિ ભુઞ્જિતું;
‘‘Apissā hoti appatto, ucchiṭṭhamapi bhuñjituṃ;
યો નં હત્થે ગહેત્વાન, અકામં પરિકડ્ઢતિ;
Yo naṃ hatthe gahetvāna, akāmaṃ parikaḍḍhati;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૩૭.
1837.
‘‘કેસગ્ગહણમુક્ખેપા , ભૂમ્યા ચ પરિસુમ્ભના;
‘‘Kesaggahaṇamukkhepā , bhūmyā ca parisumbhanā;
દત્વા ચ નોપક્કમતિ, બહુદુક્ખં અનપ્પકં;
Datvā ca nopakkamati, bahudukkhaṃ anappakaṃ;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૩૮.
1838.
‘‘સુકચ્છવી વેધવેરા, દત્વા સુભગમાનિનો;
‘‘Sukacchavī vedhaverā, datvā subhagamānino;
અકામં પરિકડ્ઢન્તિ, ઉલૂકઞ્ઞેવ વાયસા;
Akāmaṃ parikaḍḍhanti, ulūkaññeva vāyasā;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૩૯.
1839.
‘‘અપિ ઞાતિકુલે ફીતે, કંસપજ્જોતને વસં;
‘‘Api ñātikule phīte, kaṃsapajjotane vasaṃ;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૪૦.
1840.
‘‘નગ્ગા નદી અનૂદકા, નગ્ગં રટ્ઠં અરાજકં;
‘‘Naggā nadī anūdakā, naggaṃ raṭṭhaṃ arājakaṃ;
ઇત્થીપિ વિધવા નગ્ગા, યસ્સાપિ દસ ભાતરો;
Itthīpi vidhavā naggā, yassāpi dasa bhātaro;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૪૧.
1841.
‘‘ધજો રથસ્સ પઞ્ઞાણં, ધૂમો પઞ્ઞાણમગ્ગિનો;
‘‘Dhajo rathassa paññāṇaṃ, dhūmo paññāṇamaggino;
રાજા રથસ્સ પઞ્ઞાણં, ભત્તા પઞ્ઞાણમિત્થિયા;
Rājā rathassa paññāṇaṃ, bhattā paññāṇamitthiyā;
વેધબ્યં કટુકં લોકે, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Vedhabyaṃ kaṭukaṃ loke, gacchaññeva rathesabha.
૧૮૪૨.
1842.
‘‘યા દલિદ્દી દલિદ્દસ્સ, અડ્ઢા અડ્ઢસ્સ કિત્તિમં;
‘‘Yā daliddī daliddassa, aḍḍhā aḍḍhassa kittimaṃ;
તં વે દેવા પસંસન્તિ, દુક્કરઞ્હિ કરોતિ સા.
Taṃ ve devā pasaṃsanti, dukkarañhi karoti sā.
૧૮૪૩.
1843.
‘‘સામિકં અનુબન્ધિસ્સં, સદા કાસાયવાસિની;
‘‘Sāmikaṃ anubandhissaṃ, sadā kāsāyavāsinī;
૧૮૪૪.
1844.
‘‘અપિ સાગરપરિયન્તં, બહુવિત્તધરં મહિં;
‘‘Api sāgarapariyantaṃ, bahuvittadharaṃ mahiṃ;
નાનારતનપરિપૂરં , નિચ્છે વેસ્સન્તરં વિના.
Nānāratanaparipūraṃ , nicche vessantaraṃ vinā.
૧૮૪૫.
1845.
‘‘કથં નુ તાસં હદયં, સુખરા વત ઇત્થિયો;
‘‘Kathaṃ nu tāsaṃ hadayaṃ, sukharā vata itthiyo;
યા સામિકે દુક્ખિતમ્હિ, સુખમિચ્છન્તિ અત્તનો.
Yā sāmike dukkhitamhi, sukhamicchanti attano.
૧૮૪૬.
1846.
‘‘નિક્ખમન્તે મહારાજે, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને;
‘‘Nikkhamante mahārāje, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane;
તમહં અનુબન્ધિસ્સં, સબ્બકામદદો હિ મે’’.
Tamahaṃ anubandhissaṃ, sabbakāmadado hi me’’.
૧૮૪૭.
1847.
‘‘તમબ્રવિ મહારાજા, મદ્દિં સબ્બઙ્ગસોભનં;
‘‘Tamabravi mahārājā, maddiṃ sabbaṅgasobhanaṃ;
ઇમે તે દહરા પુત્તા, જાલી કણ્હાજિના ચુભો;
Ime te daharā puttā, jālī kaṇhājinā cubho;
૧૮૪૮.
1848.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
પિયા મે પુત્તકા દેવ, જાલી કણ્હાજિના ચુભો;
Piyā me puttakā deva, jālī kaṇhājinā cubho;
ત્યમ્હં તત્થ રમેસ્સન્તિ, અરઞ્ઞે જીવસોકિનં’’.
Tyamhaṃ tattha ramessanti, araññe jīvasokinaṃ’’.
૧૮૪૯.
1849.
‘‘તમબ્રવિ મહારાજા, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો;
‘‘Tamabravi mahārājā, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano;
સાલીનં ઓદનં ભુત્વા, સુચિં મંસૂપસેચનં;
Sālīnaṃ odanaṃ bhutvā, suciṃ maṃsūpasecanaṃ;
રુક્ખફલાનિ ભુઞ્જન્તા, કથં કાહન્તિ દારકા.
Rukkhaphalāni bhuñjantā, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૦.
1850.
‘‘ભુત્વા સતપલે કંસે, સોવણ્ણે સતરાજિકે;
‘‘Bhutvā satapale kaṃse, sovaṇṇe satarājike;
રુક્ખપત્તેસુ ભુઞ્જન્તા, કથં કાહન્તિ દારકા.
Rukkhapattesu bhuñjantā, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૧.
1851.
‘‘કાસિયાનિ ચ ધારેત્વા, ખોમકોટુમ્બરાનિ ચ;
‘‘Kāsiyāni ca dhāretvā, khomakoṭumbarāni ca;
કુસચીરાનિ ધારેન્તા, કથં કાહન્તિ દારકા.
Kusacīrāni dhārentā, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૨.
1852.
‘‘વય્હાહિ પરિયાયિત્વા, સિવિકાય રથેન ચ;
‘‘Vayhāhi pariyāyitvā, sivikāya rathena ca;
પત્તિકા પરિધાવન્તા, કથં કાહન્તિ દારકા.
Pattikā paridhāvantā, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૩.
1853.
‘‘કૂટાગારે સયિત્વાન, નિવાતે ફુસિતગ્ગળે;
‘‘Kūṭāgāre sayitvāna, nivāte phusitaggaḷe;
સયન્તા રુક્ખમૂલસ્મિં, કથં કાહન્તિ દારકા.
Sayantā rukkhamūlasmiṃ, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૪.
1854.
‘‘પલ્લઙ્કેસુ સયિત્વાન, ગોનકે ચિત્તસન્થતે;
‘‘Pallaṅkesu sayitvāna, gonake cittasanthate;
સયન્તા તિણસન્થારે, કથં કાહન્તિ દારકા.
Sayantā tiṇasanthāre, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૫.
1855.
‘‘ગન્ધકેન વિલિમ્પિત્વા, અગરુચન્દનેન ચ;
‘‘Gandhakena vilimpitvā, agarucandanena ca;
રજોજલ્લાનિ ધારેન્તા, કથં કાહન્તિ દારકા.
Rajojallāni dhārentā, kathaṃ kāhanti dārakā.
૧૮૫૬.
1856.
ફુટ્ઠા ડંસેહિ મકસેહિ, કથં કાહન્તિ દારકા’’.
Phuṭṭhā ḍaṃsehi makasehi, kathaṃ kāhanti dārakā’’.
૧૮૫૭.
1857.
‘‘તમબ્રવિ રાજપુત્તી, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Tamabravi rājaputtī, maddī sabbaṅgasobhanā;
મા દેવ પરિદેવેસિ, મા ચ ત્વં વિમનો અહુ;
Mā deva paridevesi, mā ca tvaṃ vimano ahu;
યથા મયં ભવિસ્સામ, તથા હેસ્સન્તિ દારકા.
Yathā mayaṃ bhavissāma, tathā hessanti dārakā.
૧૮૫૮.
1858.
‘‘ઇદં વત્વાન પક્કામિ, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના;
‘‘Idaṃ vatvāna pakkāmi, maddī sabbaṅgasobhanā;
સિવિમગ્ગેન અન્વેસિ, પુત્તે આદાય લક્ખણા’’.
Sivimaggena anvesi, putte ādāya lakkhaṇā’’.
૧૮૫૯.
1859.
તતો વેસ્સન્તરો રાજા, દાનં દત્વાન ખત્તિયો;
Tato vessantaro rājā, dānaṃ datvāna khattiyo;
પિતુ માતુ ચ વન્દિત્વા, કત્વા ચ નં પદક્ખિણં.
Pitu mātu ca vanditvā, katvā ca naṃ padakkhiṇaṃ.
૧૮૬૦.
1860.
ચતુવાહિં રથં યુત્તં, સીઘમારુય્હ સન્દનં;
Catuvāhiṃ rathaṃ yuttaṃ, sīghamāruyha sandanaṃ;
આદાય પુત્તદારઞ્ચ, વઙ્કં પાયાસિ પબ્બતં.
Ādāya puttadārañca, vaṅkaṃ pāyāsi pabbataṃ.
૧૮૬૧.
1861.
તતો વેસ્સન્તરો રાજા, યેનાસિ બહુકો જનો;
Tato vessantaro rājā, yenāsi bahuko jano;
‘‘આમન્ત ખો તં ગચ્છામ, અરોગા હોન્તુ ઞાતયો’’.
‘‘Āmanta kho taṃ gacchāma, arogā hontu ñātayo’’.
૧૮૬૨.
1862.
‘‘ઇઙ્ઘ મદ્દિ નિસામેહિ, રમ્મરૂપંવ દિસ્સતિ;
‘‘Iṅgha maddi nisāmehi, rammarūpaṃva dissati;
આવાસં સિવિસેટ્ઠસ્સ, પેત્તિકં ભવનં મમ’’.
Āvāsaṃ siviseṭṭhassa, pettikaṃ bhavanaṃ mama’’.
૧૮૬૩.
1863.
‘‘તં બ્રાહ્મણા અન્વગમું, તે નં અસ્સે અયાચિસું;
‘‘Taṃ brāhmaṇā anvagamuṃ, te naṃ asse ayācisuṃ;
યાચિતો પટિપાદેસિ, ચતુન્નં ચતુરો હયે’’’.
Yācito paṭipādesi, catunnaṃ caturo haye’’’.
૧૮૬૪.
1864.
‘‘ઇઙ્ઘ મદ્દિ નિસામેહિ, ચિત્તરૂપંવ દિસ્સતિ;
‘‘Iṅgha maddi nisāmehi, cittarūpaṃva dissati;
મિગરોહિચ્ચવણ્ણેન, દક્ખિણસ્સા વહન્તિ મં’’.
Migarohiccavaṇṇena, dakkhiṇassā vahanti maṃ’’.
૧૮૬૫.
1865.
‘‘અથેત્થ પઞ્ચમો આગા, સો તં રથમયાચથ;
‘‘Athettha pañcamo āgā, so taṃ rathamayācatha;
તસ્સ તં યાચિતોદાસિ, ન ચસ્સુપહતો મનો.
Tassa taṃ yācitodāsi, na cassupahato mano.
૧૮૬૬.
1866.
અસ્સાસયિ અસ્સરથં, બ્રાહ્મણસ્સ ધનેસિનો’’.
Assāsayi assarathaṃ, brāhmaṇassa dhanesino’’.
૧૮૬૭.
1867.
‘‘ત્વં મદ્દિ કણ્હં ગણ્હાહિ, લહુ એસા કનિટ્ઠિકા;
‘‘Tvaṃ maddi kaṇhaṃ gaṇhāhi, lahu esā kaniṭṭhikā;
અહં જાલિં ગહેસ્સામિ, ગરુકો ભાતિકો હિ સો’’.
Ahaṃ jāliṃ gahessāmi, garuko bhātiko hi so’’.
૧૮૬૮.
1868.
‘‘રાજા કુમારમાદાય, રાજપુત્તી ચ દારિકં;
‘‘Rājā kumāramādāya, rājaputtī ca dārikaṃ;
સમ્મોદમાના પક્કામું, અઞ્ઞમઞ્ઞં પિયંવદા’’.
Sammodamānā pakkāmuṃ, aññamaññaṃ piyaṃvadā’’.
દાનકણ્ડં નામ.
Dānakaṇḍaṃ nāma.
વનપવેસનં
Vanapavesanaṃ
૧૮૬૯.
1869.
‘‘યદિ કેચિ મનુજા એન્તિ, અનુમગ્ગે પટિપથે;
‘‘Yadi keci manujā enti, anumagge paṭipathe;
મગ્ગં તે પટિપુચ્છામ, કુહિં વઙ્કતપબ્બતો.
Maggaṃ te paṭipucchāma, kuhiṃ vaṅkatapabbato.
૧૮૭૦.
1870.
‘‘તે તત્થ અમ્હે પસ્સિત્વા, કલુનં પરિદેવયું;
‘‘Te tattha amhe passitvā, kalunaṃ paridevayuṃ;
દુક્ખં તે પટિવેદેન્તિ, દૂરે વઙ્કતપબ્બતો’’.
Dukkhaṃ te paṭivedenti, dūre vaṅkatapabbato’’.
૧૮૭૧.
1871.
તેસં ફલાનં હેતુમ્હિ, ઉપરોદન્તિ દારકા.
Tesaṃ phalānaṃ hetumhi, uparodanti dārakā.
૧૮૭૨.
1872.
સયમેવોનમિત્વાન, ઉપગચ્છન્તિ દારકે.
Sayamevonamitvāna, upagacchanti dārake.
૧૮૭૩.
1873.
‘‘ઇદં અચ્છેરકં દિસ્વા, અબ્ભુતં લોમહંસનં;
‘‘Idaṃ accherakaṃ disvā, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
સાધુકારં પવત્તેસિ, મદ્દી સબ્બઙ્ગસોભના.
Sādhukāraṃ pavattesi, maddī sabbaṅgasobhanā.
૧૮૭૪.
1874.
‘‘અચ્છેરં વત લોકસ્મિં, અબ્ભુતં લોમહંસનં;
‘‘Accheraṃ vata lokasmiṃ, abbhutaṃ lomahaṃsanaṃ;
વેસ્સન્તરસ્સ તેજેન, સયમેવોનતા દુમા’’.
Vessantarassa tejena, sayamevonatā dumā’’.
૧૮૭૫.
1875.
‘‘સઙ્ખિપિંસુ પથં યક્ખા, અનુકમ્પાય દારકે;
‘‘Saṅkhipiṃsu pathaṃ yakkhā, anukampāya dārake;
નિક્ખન્તદિવસેનેવ, ચેતરટ્ઠં ઉપાગમું’’.
Nikkhantadivaseneva, cetaraṭṭhaṃ upāgamuṃ’’.
૧૮૭૬.
1876.
‘‘તે ગન્ત્વા દીઘમદ્ધાનં, ચેતરટ્ઠં ઉપાગમું;
‘‘Te gantvā dīghamaddhānaṃ, cetaraṭṭhaṃ upāgamuṃ;
ઇદ્ધં ફીતં જનપદં, બહુમંસસુરોદનં’’.
Iddhaṃ phītaṃ janapadaṃ, bahumaṃsasurodanaṃ’’.
૧૮૭૭.
1877.
‘‘ચેતિયો પરિવારિંસુ, દિસ્વા લક્ખણમાગતં;
‘‘Cetiyo parivāriṃsu, disvā lakkhaṇamāgataṃ;
સુખુમાલી વત અય્યા, પત્તિકા પરિધાવતિ.
Sukhumālī vata ayyā, pattikā paridhāvati.
૧૮૭૮.
1878.
‘‘વય્હાહિ પરિયાયિત્વા, સિવિકાય રથેન ચ;
‘‘Vayhāhi pariyāyitvā, sivikāya rathena ca;
સાજ્જ મદ્દી અરઞ્ઞસ્મિં, પત્તિકા પરિધાવતિ’’.
Sājja maddī araññasmiṃ, pattikā paridhāvati’’.
૧૮૭૯.
1879.
‘‘તં દિસ્વા ચેતપામોક્ખા, રોદમાના ઉપાગમું;
‘‘Taṃ disvā cetapāmokkhā, rodamānā upāgamuṃ;
કચ્ચિ નુ દેવ કુસલં, કચ્ચિ દેવ અનામયં;
Kacci nu deva kusalaṃ, kacci deva anāmayaṃ;
કચ્ચિ પિતા અરોગો તે, સિવીનઞ્ચ અનામયં.
Kacci pitā arogo te, sivīnañca anāmayaṃ.
૧૮૮૦.
1880.
‘‘કો તે બલં મહારાજ, કો નુ તે રથમણ્ડલં;
‘‘Ko te balaṃ mahārāja, ko nu te rathamaṇḍalaṃ;
અનસ્સકો અરથકો, દીઘમદ્ધાનમાગતો;
Anassako arathako, dīghamaddhānamāgato;
કચ્ચામિત્તેહિ પકતો, અનુપ્પત્તોસિમં દિસં’’.
Kaccāmittehi pakato, anuppattosimaṃ disaṃ’’.
૧૮૮૧.
1881.
‘‘કુસલઞ્ચેવ મે સમ્મ, અથો સમ્મ અનામયં;
‘‘Kusalañceva me samma, atho samma anāmayaṃ;
અથો પિતા અરોગો મે, સિવીનઞ્ચ અનામયં.
Atho pitā arogo me, sivīnañca anāmayaṃ.
૧૮૮૨.
1882.
‘‘અહઞ્હિ કુઞ્જરં દજ્જં, ઈસાદન્તં ઉરૂળ્હવં;
‘‘Ahañhi kuñjaraṃ dajjaṃ, īsādantaṃ urūḷhavaṃ;
ખેત્તઞ્ઞું સબ્બયુદ્ધાનં, સબ્બસેતં ગજુત્તમં.
Khettaññuṃ sabbayuddhānaṃ, sabbasetaṃ gajuttamaṃ.
૧૮૮૩.
1883.
‘‘પણ્ડુકમ્બલસઞ્છન્નં, પભિન્નં સત્તુમદ્દનં;
‘‘Paṇḍukambalasañchannaṃ, pabhinnaṃ sattumaddanaṃ;
દન્તિં સવાળબીજનિં, સેતં કેલાસસાદિસં.
Dantiṃ savāḷabījaniṃ, setaṃ kelāsasādisaṃ.
૧૮૮૪.
1884.
‘‘સસેતચ્છત્તં સઉપાધેય્યં, સાથપ્પનં સહત્થિપં;
‘‘Sasetacchattaṃ saupādheyyaṃ, sāthappanaṃ sahatthipaṃ;
અગ્ગયાનં રાજવાહિં, બ્રાહ્મણાનં અદાસહં.
Aggayānaṃ rājavāhiṃ, brāhmaṇānaṃ adāsahaṃ.
૧૮૮૫.
1885.
‘‘તસ્મિં મે સિવયો કુદ્ધા, પિતા ચુપહતોમનો;
‘‘Tasmiṃ me sivayo kuddhā, pitā cupahatomano;
અવરુદ્ધસિ મં રાજા, વઙ્કં ગચ્છામિ પબ્બતં;
Avaruddhasi maṃ rājā, vaṅkaṃ gacchāmi pabbataṃ;
ઓકાસં સમ્મા જાનાથ, વને યત્થ વસામસે’’.
Okāsaṃ sammā jānātha, vane yattha vasāmase’’.
૧૮૮૬.
1886.
‘‘સ્વાગતં તે મહારાજ, અથો તે અદુરાગતં;
‘‘Svāgataṃ te mahārāja, atho te adurāgataṃ;
ઇસ્સરોસિ અનુપ્પત્તો, યં ઇધત્થિ પવેદય.
Issarosi anuppatto, yaṃ idhatthi pavedaya.
૧૮૮૭.
1887.
‘‘સાકં ભિસં મધું મંસં, સુદ્ધં સાલિનમોદનં;
‘‘Sākaṃ bhisaṃ madhuṃ maṃsaṃ, suddhaṃ sālinamodanaṃ;
પરિભુઞ્જ મહારાજ, પાહુનો નોસિ આગતો’’.
Paribhuñja mahārāja, pāhuno nosi āgato’’.
૧૮૮૮.
1888.
‘‘પટિગ્ગહિતં યં દિન્નં, સબ્બસ્સ અગ્ઘિયં કતં;
‘‘Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ, sabbassa agghiyaṃ kataṃ;
અવરુદ્ધસિ મં રાજા, વઙ્કં ગચ્છામિ પબ્બતં;
Avaruddhasi maṃ rājā, vaṅkaṃ gacchāmi pabbataṃ;
ઓકાસં સમ્મા જાનાથ, વને યત્થ વસામસે’’.
Okāsaṃ sammā jānātha, vane yattha vasāmase’’.
૧૮૮૯.
1889.
‘‘ઇધેવ તાવ અચ્છસ્સુ, ચેતરટ્ઠે રથેસભ;
‘‘Idheva tāva acchassu, cetaraṭṭhe rathesabha;
યાવ ચેતા ગમિસ્સન્તિ, રઞ્ઞો સન્તિક યાચિતું.
Yāva cetā gamissanti, rañño santika yācituṃ.
૧૮૯૦.
1890.
‘‘નિજ્ઝાપેતું મહારાજં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનં;
‘‘Nijjhāpetuṃ mahārājaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhanaṃ;
તં તં ચેતા પુરક્ખત્વા, પતીતા લદ્ધપચ્ચયા;
Taṃ taṃ cetā purakkhatvā, patītā laddhapaccayā;
પરિવારેત્વાન ગચ્છન્તિ, એવં જાનાહિ ખત્તિય’’.
Parivāretvāna gacchanti, evaṃ jānāhi khattiya’’.
૧૮૯૧.
1891.
‘‘મા વો રુચ્ચિત્થ ગમનં, રઞ્ઞો સન્તિક યાચિતું;
‘‘Mā vo ruccittha gamanaṃ, rañño santika yācituṃ;
નિજ્ઝાપેતું મહારાજં, રાજાપિ તત્થ નિસ્સરો.
Nijjhāpetuṃ mahārājaṃ, rājāpi tattha nissaro.
૧૮૯૨.
1892.
‘‘અચ્ચુગ્ગતા હિ સિવયો, બલગ્ગા નેગમા ચ યે;
‘‘Accuggatā hi sivayo, balaggā negamā ca ye;
તે વિધંસેતુમિચ્છન્તિ, રાજાનં મમ કારણા’’.
Te vidhaṃsetumicchanti, rājānaṃ mama kāraṇā’’.
૧૮૯૩.
1893.
‘‘સચે એસા પવત્તેત્થ, રટ્ઠસ્મિં રટ્ઠવડ્ઢન;
‘‘Sace esā pavattettha, raṭṭhasmiṃ raṭṭhavaḍḍhana;
ઇધેવ રજ્જં કારેહિ, ચેતેહિ પરિવારિતો.
Idheva rajjaṃ kārehi, cetehi parivārito.
૧૮૯૪.
1894.
‘‘ઇદ્ધં ફીતઞ્ચિદં રટ્ઠં, ઇદ્ધો જનપદો મહા;
‘‘Iddhaṃ phītañcidaṃ raṭṭhaṃ, iddho janapado mahā;
મતિં કરોહિ ત્વં દેવ, રજ્જસ્સ મનુસાસિતું’’.
Matiṃ karohi tvaṃ deva, rajjassa manusāsituṃ’’.
૧૮૯૫.
1895.
‘‘ન મે છન્દો મતિ અત્થિ, રજ્જસ્સ અનુસાસિતું;
‘‘Na me chando mati atthi, rajjassa anusāsituṃ;
પબ્બાજિતસ્સ રટ્ઠસ્મા, ચેતપુત્તા સુણાથ મે.
Pabbājitassa raṭṭhasmā, cetaputtā suṇātha me.
૧૮૯૬.
1896.
‘‘અતુટ્ઠા સિવયો આસું, બલગ્ગા નેગમા ચ યે;
‘‘Atuṭṭhā sivayo āsuṃ, balaggā negamā ca ye;
પબ્બાજિતસ્સ રટ્ઠસ્મા, ચેતા રજ્જેભિસેચયું.
Pabbājitassa raṭṭhasmā, cetā rajjebhisecayuṃ.
૧૮૯૭.
1897.
‘‘અસમ્મોદિયમ્પિ વો અસ્સ, અચ્ચન્તં મમ કારણા;
‘‘Asammodiyampi vo assa, accantaṃ mama kāraṇā;
સિવીહિ ભણ્ડનઞ્ચાપિ, વિગ્ગહો મે ન રુચ્ચતિ.
Sivīhi bhaṇḍanañcāpi, viggaho me na ruccati.
૧૮૯૮.
1898.
‘‘અથસ્સ ભણ્ડનં ઘોરં, સમ્પહારો અનપ્પકો;
‘‘Athassa bhaṇḍanaṃ ghoraṃ, sampahāro anappako;
એકસ્સ કારણા મય્હં, હિંસેય્ય બહુકો જનો.
Ekassa kāraṇā mayhaṃ, hiṃseyya bahuko jano.
૧૮૯૯.
1899.
‘‘પટિગ્ગહિતં યં દિન્નં, સબ્બસ્સ અગ્ઘિયં કતં;
‘‘Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ, sabbassa agghiyaṃ kataṃ;
અવરુદ્ધસિ મં રાજા, વઙ્કં ગચ્છામિ પબ્બતં;
Avaruddhasi maṃ rājā, vaṅkaṃ gacchāmi pabbataṃ;
ઓકાસં સમ્મા જાનાથ, વને યત્થ વસામસે’’.
Okāsaṃ sammā jānātha, vane yattha vasāmase’’.
૧૯૦૦.
1900.
‘‘તગ્ઘ તે મયમક્ખામ, યથાપિ કુસલા તથા;
‘‘Taggha te mayamakkhāma, yathāpi kusalā tathā;
રાજિસી યત્થ સમ્મન્તિ, આહુતગ્ગી સમાહિતા.
Rājisī yattha sammanti, āhutaggī samāhitā.
૧૯૦૧.
1901.
‘‘એસ સેલો મહારાજ, પબ્બતો ગન્ધમાદનો;
‘‘Esa selo mahārāja, pabbato gandhamādano;
યત્થ ત્વં સહ પુત્તેહિ, સહ ભરિયાય ચચ્છસિ.
Yattha tvaṃ saha puttehi, saha bhariyāya cacchasi.
૧૯૦૨.
1902.
‘‘તં ચેતા અનુસાસિંસુ, અસ્સુનેત્તા રુદંમુખા;
‘‘Taṃ cetā anusāsiṃsu, assunettā rudaṃmukhā;
ઇતો ગચ્છ મહારાજ, ઉજું યેનુત્તરા મુખો.
Ito gaccha mahārāja, ujuṃ yenuttarā mukho.
૧૯૦૩.
1903.
‘‘અથ દક્ખિસિ ભદ્દન્તે, વેપુલ્લં નામ પબ્બતં;
‘‘Atha dakkhisi bhaddante, vepullaṃ nāma pabbataṃ;
નાનાદુમગણાકિણ્ણં, સીતચ્છાયં મનોરમં.
Nānādumagaṇākiṇṇaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ.
૧૯૦૪.
1904.
‘‘તમતિક્કમ્મ ભદ્દન્તે, અથ દક્ખિસિ આપગં;
‘‘Tamatikkamma bhaddante, atha dakkhisi āpagaṃ;
નદિં કેતુમતિં નામ, ગમ્ભીરં ગિરિગબ્ભરં.
Nadiṃ ketumatiṃ nāma, gambhīraṃ girigabbharaṃ.
૧૯૦૫.
1905.
‘‘પુથુલોમમચ્છાકિણ્ણં, સુપતિત્થં મહોદકં;
‘‘Puthulomamacchākiṇṇaṃ, supatitthaṃ mahodakaṃ;
તત્થ ન્હત્વા પિવિત્વા ચ, અસ્સાસેત્વા સપુત્તકે.
Tattha nhatvā pivitvā ca, assāsetvā saputtake.
૧૯૦૬.
1906.
‘‘અથ દક્ખિસિ ભદ્દન્તે, નિગ્રોધં મધુપિપ્ફલં;
‘‘Atha dakkhisi bhaddante, nigrodhaṃ madhupipphalaṃ;
રમ્મકે સિખરે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં.
Rammake sikhare jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ.
૧૯૦૭.
1907.
‘‘અથ દક્ખિસિ ભદ્દન્તે, નાળિકં નામ પબ્બતં;
‘‘Atha dakkhisi bhaddante, nāḷikaṃ nāma pabbataṃ;
નાનાદિજગણાકિણ્ણં, સેલં કિમ્પુરિસાયુતં.
Nānādijagaṇākiṇṇaṃ, selaṃ kimpurisāyutaṃ.
૧૯૦૮.
1908.
‘‘તસ્સ ઉત્તરપુબ્બેન, મુચલિન્દો નામ સો સરો;
‘‘Tassa uttarapubbena, mucalindo nāma so saro;
પુણ્ડરીકેહિ સઞ્છન્નો, સેતસોગન્ધિકેહિ ચ.
Puṇḍarīkehi sañchanno, setasogandhikehi ca.
૧૯૦૯.
1909.
‘‘સો વનં મેઘસઙ્કાસં, ધુવં હરિતસદ્દલં;
‘‘So vanaṃ meghasaṅkāsaṃ, dhuvaṃ haritasaddalaṃ;
સીહોવામિસપેક્ખીવ વનસણ્ડં વિગાહય;
Sīhovāmisapekkhīva vanasaṇḍaṃ vigāhaya;
પુપ્ફરુક્ખેહિ સઞ્છન્નં, ફલરુક્ખેહિ ચૂભયં.
Puppharukkhehi sañchannaṃ, phalarukkhehi cūbhayaṃ.
૧૯૧૦.
1910.
‘‘તત્થ બિન્દુસ્સરા વગ્ગૂ, નાનાવણ્ણા બહૂ દિજા;
‘‘Tattha bindussarā vaggū, nānāvaṇṇā bahū dijā;
કૂજન્તમુપકૂજન્તિ, ઉતુસંપુપ્ફિતે દુમે.
Kūjantamupakūjanti, utusaṃpupphite dume.
૧૯૧૧.
1911.
‘‘ગન્ત્વા ગિરિવિદુગ્ગાનં, નદીનં પભવાનિ ચ;
‘‘Gantvā girividuggānaṃ, nadīnaṃ pabhavāni ca;
૧૯૧૨.
1912.
‘‘પુથુલોમમચ્છાકિણ્ણં, સુપતિત્થં મહોદકં;
‘‘Puthulomamacchākiṇṇaṃ, supatitthaṃ mahodakaṃ;
સમઞ્ચ ચતુરંસઞ્ચ, સાદું અપ્પટિગન્ધિયં.
Samañca caturaṃsañca, sāduṃ appaṭigandhiyaṃ.
૧૯૧૩.
1913.
‘‘તસ્સા ઉત્તરપુબ્બેન, પણ્ણસાલં અમાપય;
‘‘Tassā uttarapubbena, paṇṇasālaṃ amāpaya;
પણ્ણસાલં અમાપેત્વા, ઉઞ્છાચરિયાય ઈહથ’’.
Paṇṇasālaṃ amāpetvā, uñchācariyāya īhatha’’.
વનપવેસનં નામ.
Vanapavesanaṃ nāma.
જૂજકપબ્બં
Jūjakapabbaṃ
૧૯૧૪.
1914.
‘‘અહુ વાસી કલિઙ્ગેસુ, જૂજકો નામ બ્રાહ્મણો;
‘‘Ahu vāsī kaliṅgesu, jūjako nāma brāhmaṇo;
તસ્સાસિ દહરા ભરિયા, નામેનામિત્તતાપના.
Tassāsi daharā bhariyā, nāmenāmittatāpanā.
૧૯૧૫.
1915.
‘‘તા નં તત્થ ગતાવોચું, નદિં ઉદકહારિયા;
‘‘Tā naṃ tattha gatāvocuṃ, nadiṃ udakahāriyā;
થિયો નં પરિભાસિંસુ, સમાગન્ત્વા કુતૂહલા.
Thiyo naṃ paribhāsiṃsu, samāgantvā kutūhalā.
૧૯૧૬.
1916.
‘‘અમિત્તા નૂન તે માતા, અમિત્તો નૂન તે પિતા;
‘‘Amittā nūna te mātā, amitto nūna te pitā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૧૭.
1917.
‘‘અહિતં વત તે ઞાતી, મન્તયિંસુ રહોગતા;
‘‘Ahitaṃ vata te ñātī, mantayiṃsu rahogatā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૧૮.
1918.
‘‘અમિત્તા વત તે ઞાતી, મન્તયિંસુ રહોગતા;
‘‘Amittā vata te ñātī, mantayiṃsu rahogatā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૧૯.
1919.
‘‘દુક્કટં વત તે ઞાતી, મન્તયિંસુ રહોગતા;
‘‘Dukkaṭaṃ vata te ñātī, mantayiṃsu rahogatā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૨૦.
1920.
‘‘પાપકં વત તે ઞાતી, મન્તયિંસુ રહોગતા;
‘‘Pāpakaṃ vata te ñātī, mantayiṃsu rahogatā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૨૧.
1921.
‘‘અમનાપં વત તે ઞાતી, મન્તયિંસુ રહોગતા;
‘‘Amanāpaṃ vata te ñātī, mantayiṃsu rahogatā;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૨૨.
1922.
યા ત્વં વસસિ જિણ્ણસ્સ, મતં તે જીવિતા વરં.
Yā tvaṃ vasasi jiṇṇassa, mataṃ te jīvitā varaṃ.
૧૯૨૩.
1923.
‘‘ન હિ નૂન તુય્હં કલ્યાણિ, પિતા માતા ચ સોભને;
‘‘Na hi nūna tuyhaṃ kalyāṇi, pitā mātā ca sobhane;
અઞ્ઞં ભત્તારં વિન્દિંસુ, યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ;
Aññaṃ bhattāraṃ vindiṃsu, ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu;
એવં દહરિયં સતિં.
Evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૨૪.
1924.
‘‘દુયિટ્ઠં તે નવમિયં, અકતં અગ્ગિહુત્તકં;
‘‘Duyiṭṭhaṃ te navamiyaṃ, akataṃ aggihuttakaṃ;
યે તં જિણ્ણસ્સ પાદંસુ, એવં દહરિયં સતિં.
Ye taṃ jiṇṇassa pādaṃsu, evaṃ dahariyaṃ satiṃ.
૧૯૨૫.
1925.
‘‘સમણે બ્રાહ્મણે નૂન, બ્રાહ્મણચરિયપરાયણે;
‘‘Samaṇe brāhmaṇe nūna, brāhmaṇacariyaparāyaṇe;
સા ત્વં લોકે અભિસપિ, સીલવન્તે બહુસ્સુતે;
Sā tvaṃ loke abhisapi, sīlavante bahussute;
યા ત્વં વસસિ જિણ્ણસ્સ, એવં દહરિયા સતી.
Yā tvaṃ vasasi jiṇṇassa, evaṃ dahariyā satī.
૧૯૨૬.
1926.
‘‘ન દુક્ખં અહિના દટ્ઠં, ન દુક્ખં સત્તિયા હતં;
‘‘Na dukkhaṃ ahinā daṭṭhaṃ, na dukkhaṃ sattiyā hataṃ;
તઞ્ચ દુક્ખઞ્ચ તિબ્બઞ્ચ, યં પસ્સે જિણ્ણકં પતિં.
Tañca dukkhañca tibbañca, yaṃ passe jiṇṇakaṃ patiṃ.
૧૯૨૭.
1927.
‘‘નત્થિ ખિડ્ડા નત્થિ રતિ, જિણ્ણેન પતિના સહ;
‘‘Natthi khiḍḍā natthi rati, jiṇṇena patinā saha;
૧૯૨૮.
1928.
સબ્બેસં સોકા નસ્સન્તિ, યે કેચિ હદયસ્સિતા.
Sabbesaṃ sokā nassanti, ye keci hadayassitā.
૧૯૨૯.
1929.
‘‘દહરા ત્વં રૂપવતી, પુરિસાનંભિપત્થિતા;
‘‘Daharā tvaṃ rūpavatī, purisānaṃbhipatthitā;
ગચ્છ ઞાતિકુલે અચ્છ, કિં જિણ્ણો રમયિસ્સતિ’’.
Gaccha ñātikule accha, kiṃ jiṇṇo ramayissati’’.
૧૯૩૦.
1930.
‘‘ન તે બ્રાહ્મણ ગચ્છામિ, નદિં ઉદકહારિયા;
‘‘Na te brāhmaṇa gacchāmi, nadiṃ udakahāriyā;
થિયો મં પરિભાસન્તિ, તયા જિણ્ણેન બ્રાહ્મણ’’.
Thiyo maṃ paribhāsanti, tayā jiṇṇena brāhmaṇa’’.
૧૯૩૧.
1931.
‘‘મા મે ત્વં અકરા કમ્મં, મા મે ઉદકમાહરિ;
‘‘Mā me tvaṃ akarā kammaṃ, mā me udakamāhari;
અહં ઉદકમાહિસ્સં, મા ભોતિ કુપિતા અહુ’’.
Ahaṃ udakamāhissaṃ, mā bhoti kupitā ahu’’.
૧૯૩૨.
1932.
‘‘નાહં તમ્હિ કુલે જાતા, યં ત્વં ઉદકમાહરે;
‘‘Nāhaṃ tamhi kule jātā, yaṃ tvaṃ udakamāhare;
એવં બ્રાહ્મણ જાનાહિ, ન તે વચ્છામહં ઘરે.
Evaṃ brāhmaṇa jānāhi, na te vacchāmahaṃ ghare.
૧૯૩૩.
1933.
‘‘સચે મે દાસં દાસિં વા, નાનયિસ્સસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Sace me dāsaṃ dāsiṃ vā, nānayissasi brāhmaṇa;
એવં બ્રાહ્મણ જાનાહિ, ન તે વચ્છામિ સન્તિકે’’.
Evaṃ brāhmaṇa jānāhi, na te vacchāmi santike’’.
૧૯૩૪.
1934.
‘‘નત્થિ મે સિપ્પઠાનં વા, ધનં ધઞ્ઞઞ્ચ બ્રાહ્મણિ;
‘‘Natthi me sippaṭhānaṃ vā, dhanaṃ dhaññañca brāhmaṇi;
કુતોહં દાસં દાસિં વા, આનયિસ્સામિ ભોતિયા;
Kutohaṃ dāsaṃ dāsiṃ vā, ānayissāmi bhotiyā;
અહં ભોતિં ઉપટ્ઠિસ્સં, મા ભોતિ કુપિતા અહુ’’.
Ahaṃ bhotiṃ upaṭṭhissaṃ, mā bhoti kupitā ahu’’.
૧૯૩૫.
1935.
‘‘એહિ તે અહમક્ખિસ્સં, યથા મે વચનં સુતં;
‘‘Ehi te ahamakkhissaṃ, yathā me vacanaṃ sutaṃ;
એસ વેસ્સન્તરો રાજા, વઙ્કે વસતિ પબ્બતે.
Esa vessantaro rājā, vaṅke vasati pabbate.
૧૯૩૬.
1936.
‘‘તં ત્વં ગન્ત્વાન યાચસ્સુ, દાસં દાસિઞ્ચ બ્રાહ્મણ;
‘‘Taṃ tvaṃ gantvāna yācassu, dāsaṃ dāsiñca brāhmaṇa;
સો તે દસ્સતિ યાચિતો, દાસં દાસિઞ્ચ ખત્તિયો’’.
So te dassati yācito, dāsaṃ dāsiñca khattiyo’’.
૧૯૩૭.
1937.
અહં ભોતિં ઉપટ્ઠિસ્સં, મા ભોતિ કુપિતા અહુ’’.
Ahaṃ bhotiṃ upaṭṭhissaṃ, mā bhoti kupitā ahu’’.
૧૯૩૮.
1938.
‘‘યથા અગન્ત્વા સઙ્ગામં, અયુદ્ધોવ પરાજિતો;
‘‘Yathā agantvā saṅgāmaṃ, ayuddhova parājito;
એવમેવ તુવં બ્રહ્મે, અગન્ત્વાવ પરાજિતો.
Evameva tuvaṃ brahme, agantvāva parājito.
૧૯૩૯.
1939.
‘‘સચે મે દાસં દાસિં વા, નાનયિસ્સસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Sace me dāsaṃ dāsiṃ vā, nānayissasi brāhmaṇa;
એવં બ્રાહ્મણ જાનાહિ, ન તે વચ્છામહં ઘરે;
Evaṃ brāhmaṇa jānāhi, na te vacchāmahaṃ ghare;
અમનાપં તે કરિસ્સામિ, તં તે દુક્ખં ભવિસ્સતિ.
Amanāpaṃ te karissāmi, taṃ te dukkhaṃ bhavissati.
૧૯૪૦.
1940.
‘‘નક્ખત્તે ઉતુપુબ્બેસુ, યદા મં દક્ખિસિલઙ્કતં;
‘‘Nakkhatte utupubbesu, yadā maṃ dakkhisilaṅkataṃ;
અઞ્ઞેહિ સદ્ધિં રમમાનં, તં તે દુક્ખં ભવિસ્સતિ.
Aññehi saddhiṃ ramamānaṃ, taṃ te dukkhaṃ bhavissati.
૧૯૪૧.
1941.
‘‘અદસ્સનેન મય્હં તે, જિણ્ણસ્સ પરિદેવતો;
‘‘Adassanena mayhaṃ te, jiṇṇassa paridevato;
ભિય્યો વઙ્કા ચ પલિતા, બહૂ હેસ્સન્તિ બ્રાહ્મણ’’.
Bhiyyo vaṅkā ca palitā, bahū hessanti brāhmaṇa’’.
૧૯૪૨.
1942.
‘‘તતો સો બ્રાહ્મણો ભીતો, બ્રાહ્મણિયા વસાનુગો;
‘‘Tato so brāhmaṇo bhīto, brāhmaṇiyā vasānugo;
અટ્ટિતો કામરાગેન, બ્રાહ્મણિં એતદબ્રવિ’’.
Aṭṭito kāmarāgena, brāhmaṇiṃ etadabravi’’.
૧૯૪૩.
1943.
‘‘પાથેય્યં મે કરોહિ ત્વં, સંકુલ્યા સગુળાનિ ચ 83;
‘‘Pātheyyaṃ me karohi tvaṃ, saṃkulyā saguḷāni ca 84;
મધુપિણ્ડિકા ચ સુકતાયો, સત્તુભત્તઞ્ચ બ્રાહ્મણિ.
Madhupiṇḍikā ca sukatāyo, sattubhattañca brāhmaṇi.
૧૯૪૪.
1944.
‘‘આનયિસ્સં મેથુનકે, ઉભો દાસકુમારકે;
‘‘Ānayissaṃ methunake, ubho dāsakumārake;
તે તં પરિચરિસ્સન્તિ, રત્તિન્દિવમતન્દિતા’’.
Te taṃ paricarissanti, rattindivamatanditā’’.
૧૯૪૫.
1945.
‘‘ઇદં વત્વા બ્રહ્મબન્ધુ, પટિમુઞ્ચિ ઉપાહના;
‘‘Idaṃ vatvā brahmabandhu, paṭimuñci upāhanā;
તતો સો મન્તયિત્વાન, ભરિયં કત્વા પદક્ખિણં.
Tato so mantayitvāna, bhariyaṃ katvā padakkhiṇaṃ.
૧૯૪૬.
1946.
‘‘પક્કામિ સો રુણ્ણમુખો, બ્રાહ્મણો સહિતબ્બતો;
‘‘Pakkāmi so ruṇṇamukho, brāhmaṇo sahitabbato;
સિવીનં નગરં ફીતં, દાસપરિયેસનં ચરં’’.
Sivīnaṃ nagaraṃ phītaṃ, dāsapariyesanaṃ caraṃ’’.
૧૯૪૭.
1947.
કુહિં વેસ્સન્તરો રાજા, કત્થ પસ્સેમુ ખત્તિયં’’.
Kuhiṃ vessantaro rājā, kattha passemu khattiyaṃ’’.
૧૯૪૮.
1948.
‘‘તે જના તં અવચિંસુ, યે તત્થાસું સમાગતા;
‘‘Te janā taṃ avaciṃsu, ye tatthāsuṃ samāgatā;
તુમ્હેહિ બ્રહ્મે પકતો, અતિદાનેન ખત્તિયો;
Tumhehi brahme pakato, atidānena khattiyo;
પબ્બાજિતો સકા રટ્ઠા, વઙ્કે વસતિ પબ્બતે.
Pabbājito sakā raṭṭhā, vaṅke vasati pabbate.
૧૯૪૯.
1949.
‘‘તુમ્હેહિ બ્રહ્મે પકતો, અતિદાનેન ખત્તિયો;
‘‘Tumhehi brahme pakato, atidānena khattiyo;
આદાય પુત્તદારઞ્ચ, વઙ્કે વસતિ પબ્બતે’’.
Ādāya puttadārañca, vaṅke vasati pabbate’’.
૧૯૫૦.
1950.
‘‘સો ચોદિતો બ્રાહ્મણિયા, બ્રાહ્મણો કામગિદ્ધિમા;
‘‘So codito brāhmaṇiyā, brāhmaṇo kāmagiddhimā;
અઘં તં પટિસેવિત્થ, વને વાળમિગાકિણ્ણે;
Aghaṃ taṃ paṭisevittha, vane vāḷamigākiṇṇe;
ખગ્ગદીપિનિસેવિતે.
Khaggadīpinisevite.
૧૯૫૧.
1951.
‘‘આદાય બેળુવં દણ્ડં, અગ્ગિહુત્તં કમણ્ડલું;
‘‘Ādāya beḷuvaṃ daṇḍaṃ, aggihuttaṃ kamaṇḍaluṃ;
સો પાવિસિ બ્રહારઞ્ઞં, યત્થ અસ્સોસિ કામદં.
So pāvisi brahāraññaṃ, yattha assosi kāmadaṃ.
૧૯૫૨.
1952.
‘‘તં પવિટ્ઠં બ્રહારઞ્ઞં, કોકા નં પરિવારયું;
‘‘Taṃ paviṭṭhaṃ brahāraññaṃ, kokā naṃ parivārayuṃ;
વિક્કન્દિ સો વિપ્પનટ્ઠો, દૂરે પન્થા અપક્કમિ.
Vikkandi so vippanaṭṭho, dūre panthā apakkami.
૧૯૫૩.
1953.
‘‘તતો સો બ્રાહ્મણો ગન્ત્વા, ભોગલુદ્ધો અસઞ્ઞતો;
‘‘Tato so brāhmaṇo gantvā, bhogaluddho asaññato;
વઙ્કસ્સોરોહણે નટ્ઠે, ઇમા ગાથા અભાસથ’’.
Vaṅkassorohaṇe naṭṭhe, imā gāthā abhāsatha’’.
૧૯૫૪.
1954.
‘‘કો રાજપુત્તં નિસભં, જયન્તમપરાજિતં;
‘‘Ko rājaputtaṃ nisabhaṃ, jayantamaparājitaṃ;
ભયે ખેમસ્સ દાતારં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Bhaye khemassa dātāraṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૫૫.
1955.
‘‘યો યાચતં પતિટ્ઠાસિ, ભૂતાનં ધરણીરિવ;
‘‘Yo yācataṃ patiṭṭhāsi, bhūtānaṃ dharaṇīriva;
ધરણૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Dharaṇūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૫૬.
1956.
‘‘યો યાચતં ગતી આસિ, સવન્તીનંવ સાગરો;
‘‘Yo yācataṃ gatī āsi, savantīnaṃva sāgaro;
૧૯૫૭.
1957.
‘‘કલ્યાણતિત્થં સુચિમં, સીતૂદકં મનોરમં;
‘‘Kalyāṇatitthaṃ sucimaṃ, sītūdakaṃ manoramaṃ;
પુણ્ડરીકેહિ સઞ્છન્નં, યુત્તં કિઞ્જક્ખરેણુના;
Puṇḍarīkehi sañchannaṃ, yuttaṃ kiñjakkhareṇunā;
૧૯૫૮.
1958.
‘‘અસ્સત્થંવ પથે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં;
‘‘Assatthaṃva pathe jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ;
સન્તાનં વિસમેતારં, કિલન્તાનં પટિગ્ગહં;
Santānaṃ visametāraṃ, kilantānaṃ paṭiggahaṃ;
તથૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Tathūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૫૯.
1959.
‘‘નિગ્રોધંવ પથે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં;
‘‘Nigrodhaṃva pathe jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ;
સન્તાનં વિસમેતારં, કિલન્તાનં પટિગ્ગહં;
Santānaṃ visametāraṃ, kilantānaṃ paṭiggahaṃ;
તથૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Tathūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૬૦.
1960.
‘‘અમ્બં ઇવ પથે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં;
‘‘Ambaṃ iva pathe jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ;
સન્તાનં વિસમેતારં, કિલન્તાનં પટિગ્ગહં;
Santānaṃ visametāraṃ, kilantānaṃ paṭiggahaṃ;
તથૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Tathūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૬૧.
1961.
‘‘સાલં ઇવ પથે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં;
‘‘Sālaṃ iva pathe jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ;
સન્તાનં વિસમેતારં, કિલન્તાનં પટિગ્ગહં;
Santānaṃ visametāraṃ, kilantānaṃ paṭiggahaṃ;
તથૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Tathūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૬૨.
1962.
‘‘દુમં ઇવ પથે જાતં, સીતચ્છાયં મનોરમં;
‘‘Dumaṃ iva pathe jātaṃ, sītacchāyaṃ manoramaṃ;
સન્તાનં વિસમેતારં, કિલન્તાનં પટિગ્ગહં;
Santānaṃ visametāraṃ, kilantānaṃ paṭiggahaṃ;
તથૂપમં મહારાજં, કો મે વેસ્સન્તરં વિદૂ.
Tathūpamaṃ mahārājaṃ, ko me vessantaraṃ vidū.
૧૯૬૩.
1963.
‘‘એવઞ્ચ મે વિલપતો, પવિટ્ઠસ્સ બ્રહાવને;
‘‘Evañca me vilapato, paviṭṭhassa brahāvane;
અહં જાનન્તિ યો વજ્જા, નન્દિં સો જનયે મમ.
Ahaṃ jānanti yo vajjā, nandiṃ so janaye mama.
૧૯૬૪.
1964.
‘‘એવઞ્ચ મે વિલપતો, પવિટ્ઠસ્સ બ્રહાવને;
‘‘Evañca me vilapato, paviṭṭhassa brahāvane;
અહં જાનન્તિ યો વજ્જા, તાય સો એકવાચાય;
Ahaṃ jānanti yo vajjā, tāya so ekavācāya;
પસવે પુઞ્ઞં અનપ્પકં’’.
Pasave puññaṃ anappakaṃ’’.
૧૯૬૫.
1965.
‘‘તસ્સ ચેતો પટિસ્સોસિ, અરઞ્ઞે લુદ્દકો ચરં;
‘‘Tassa ceto paṭissosi, araññe luddako caraṃ;
તુમ્હેહિ બ્રહ્મે પકતો, અતિદાનેન ખત્તિયો;
Tumhehi brahme pakato, atidānena khattiyo;
પબ્બાજિતો સકા રટ્ઠા, વઙ્કે વસતિ પબ્બતે.
Pabbājito sakā raṭṭhā, vaṅke vasati pabbate.
૧૯૬૬.
1966.
‘‘તુમ્હેહિ બ્રહ્મે પકતો, અતિદાનેન ખત્તિયો;
‘‘Tumhehi brahme pakato, atidānena khattiyo;
આદાય પુત્તદારઞ્ચ, વઙ્કે વસતિ પબ્બતે.
Ādāya puttadārañca, vaṅke vasati pabbate.
૧૯૬૭.
1967.
‘‘અકિચ્ચકારી દુમ્મેધો, રટ્ઠા પવનમાગતો;
‘‘Akiccakārī dummedho, raṭṭhā pavanamāgato;
રાજપુત્તં ગવેસન્તો, બકો મચ્છમિવોદકે.
Rājaputtaṃ gavesanto, bako macchamivodake.
૧૯૬૮.
1968.
‘‘તસ્સ ત્યાહં ન દસ્સામિ, જીવિતં ઇધ બ્રાહ્મણ;
‘‘Tassa tyāhaṃ na dassāmi, jīvitaṃ idha brāhmaṇa;
૧૯૬૯.
1969.
‘‘સિરો તે વજ્ઝયિત્વાન, હદયં છેત્વા સબન્ધનં;
‘‘Siro te vajjhayitvāna, hadayaṃ chetvā sabandhanaṃ;
૧૯૭૦.
1970.
‘‘તુય્હં મંસેન મેદેન, મત્થકેન ચ બ્રાહ્મણ;
‘‘Tuyhaṃ maṃsena medena, matthakena ca brāhmaṇa;
આહુતિં પગ્ગહેસ્સામિ, છેત્વાન હદયં તવ.
Āhutiṃ paggahessāmi, chetvāna hadayaṃ tava.
૧૯૭૧.
1971.
‘‘તં મે સુયિટ્ઠં સુહુતં, તુય્હં મંસેન બ્રાહ્મણ;
‘‘Taṃ me suyiṭṭhaṃ suhutaṃ, tuyhaṃ maṃsena brāhmaṇa;
ન ચ ત્વં રાજપુત્તસ્સ, ભરિયં પુત્તે ચ નેસ્સસિ’’.
Na ca tvaṃ rājaputtassa, bhariyaṃ putte ca nessasi’’.
૧૯૭૨.
1972.
‘‘અવજ્ઝો બ્રાહ્મણો દૂતો, ચેતપુત્ત સુણોહિ મે;
‘‘Avajjho brāhmaṇo dūto, cetaputta suṇohi me;
તસ્મા હિ દૂતં ન હન્તિ, એસ ધમ્મો સનન્તનો.
Tasmā hi dūtaṃ na hanti, esa dhammo sanantano.
૧૯૭૩.
1973.
‘‘નિજ્ઝત્તા સિવયો સબ્બે, પિતા નં દટ્ઠુમિચ્છતિ;
‘‘Nijjhattā sivayo sabbe, pitā naṃ daṭṭhumicchati;
માતા ચ દુબ્બલા તસ્સ, અચિરા ચક્ખૂનિ જીયરે.
Mātā ca dubbalā tassa, acirā cakkhūni jīyare.
૧૯૭૪.
1974.
‘‘તેસાહં પહિતો દૂતો, ચેતપુત્ત સુણોહિ મે;
‘‘Tesāhaṃ pahito dūto, cetaputta suṇohi me;
રાજપુત્તં નયિસ્સામિ, યદિ જાનાસિ સંસ મે.
Rājaputtaṃ nayissāmi, yadi jānāsi saṃsa me.
‘‘પિયસ્સ મે પિયો દૂતો, પુણ્ણપત્તં દદામિ તે’’;
‘‘Piyassa me piyo dūto, puṇṇapattaṃ dadāmi te’’;
૧૯૭૫.
1975.
‘‘ઇમઞ્ચ મધુનો તુમ્બં, મિગસત્થિઞ્ચ બ્રાહ્મણ;
‘‘Imañca madhuno tumbaṃ, migasatthiñca brāhmaṇa;
તઞ્ચ તે દેસમક્ખિસ્સં, યત્થ સમ્મતિ કામદો’’.
Tañca te desamakkhissaṃ, yattha sammati kāmado’’.
જૂજકપબ્બં નામ.
Jūjakapabbaṃ nāma.
ચૂળવનવણ્ણના
Cūḷavanavaṇṇanā
૧૯૭૬.
1976.
‘‘એસ સેલો મહાબ્રહ્મે, પબ્બતો ગન્ધમાદનો;
‘‘Esa selo mahābrahme, pabbato gandhamādano;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૧૯૭૭.
1977.
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati.
૧૯૭૮.
1978.
‘‘એતે નીલા પદિસ્સન્તિ, નાનાફલધરા દુમા;
‘‘Ete nīlā padissanti, nānāphaladharā dumā;
ઉગ્ગતા અબ્ભકૂટાવ, નીલા અઞ્જનપબ્બતા.
Uggatā abbhakūṭāva, nīlā añjanapabbatā.
૧૯૭૯.
1979.
‘‘ધવસ્સકણ્ણા ખદિરા, સાલા ફન્દનમાલુવા;
‘‘Dhavassakaṇṇā khadirā, sālā phandanamāluvā;
સમ્પવેધન્તિ વાતેન, સકિં પીતાવ માણવા.
Sampavedhanti vātena, sakiṃ pītāva māṇavā.
૧૯૮૦.
1980.
‘‘ઉપરિ દુમપરિયાયેસુ, સઙ્ગીતિયોવ સુય્યરે;
‘‘Upari dumapariyāyesu, saṅgītiyova suyyare;
૧૯૮૧.
1981.
‘‘અવ્હયન્તેવ ગચ્છન્તં, સાખાપત્તસમીરિતા;
‘‘Avhayanteva gacchantaṃ, sākhāpattasamīritā;
રમયન્તેવ આગન્તં, મોદયન્તિ નિવાસિનં;
Ramayanteva āgantaṃ, modayanti nivāsinaṃ;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૧૯૮૨.
1982.
‘‘ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં;
‘‘Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati.
૧૯૮૩.
1983.
‘‘અમ્બા કપિત્થા પનસા, સાલા જમ્બૂ વિભીતકા;
‘‘Ambā kapitthā panasā, sālā jambū vibhītakā;
હરીતકી આમલકા, અસ્સત્થા બદરાનિ ચ.
Harītakī āmalakā, assatthā badarāni ca.
૧૯૮૪.
1984.
‘‘ચારુતિમ્બરુક્ખા ચેત્થ, નિગ્રોધા ચ કપિત્થના;
‘‘Cārutimbarukkhā cettha, nigrodhā ca kapitthanā;
મધુમધુકા થેવન્તિ, નીચે પક્કા ચુદુમ્બરા.
Madhumadhukā thevanti, nīce pakkā cudumbarā.
૧૯૮૫.
1985.
‘‘પારેવતા ભવેય્યા ચ, મુદ્દિકા ચ મધુત્થિકા;
‘‘Pārevatā bhaveyyā ca, muddikā ca madhutthikā;
મધું અનેલકં તત્થ, સકમાદાય ભુઞ્જરે.
Madhuṃ anelakaṃ tattha, sakamādāya bhuñjare.
૧૯૮૬.
1986.
‘‘અઞ્ઞેત્થ પુપ્ફિતા અમ્બા, અઞ્ઞે તિટ્ઠન્તિ દોવિલા;
‘‘Aññettha pupphitā ambā, aññe tiṭṭhanti dovilā;
અઞ્ઞે આમા ચ પક્કા ચ, ભેકવણ્ણા તદૂભયં.
Aññe āmā ca pakkā ca, bhekavaṇṇā tadūbhayaṃ.
૧૯૮૭.
1987.
‘‘અથેત્થ હેટ્ઠા પુરિસો, અમ્બપક્કાનિ ગણ્હતિ;
‘‘Athettha heṭṭhā puriso, ambapakkāni gaṇhati;
આમાનિ ચેવ પક્કાનિ, વણ્ણગન્ધરસુત્તમે.
Āmāni ceva pakkāni, vaṇṇagandharasuttame.
૧૯૮૮.
1988.
‘‘અતેવ મે અચ્છરિયં, હિઙ્કારો પટિભાતિ મં;
‘‘Ateva me acchariyaṃ, hiṅkāro paṭibhāti maṃ;
દેવાનમિવ આવાસો, સોભતિ નન્દનૂપમો.
Devānamiva āvāso, sobhati nandanūpamo.
૧૯૮૯.
1989.
‘‘વિભેદિકા નાળિકેરા, ખજ્જુરીનં બ્રહાવને;
‘‘Vibhedikā nāḷikerā, khajjurīnaṃ brahāvane;
માલાવ ગન્થિતા ઠન્તિ, ધજગ્ગાનેવ દિસ્સરે;
Mālāva ganthitā ṭhanti, dhajaggāneva dissare;
નાનાવણ્ણેહિ પુપ્ફેતિ, નભં તારાચિતામિવ.
Nānāvaṇṇehi puppheti, nabhaṃ tārācitāmiva.
૧૯૯૦.
1990.
‘‘કુટજી કુટ્ઠતગરા, પાટલિયો ચ પુપ્ફિતા;
‘‘Kuṭajī kuṭṭhatagarā, pāṭaliyo ca pupphitā;
પુન્નાગા ગિરિપુન્નાગા, કોવિળારા ચ પુપ્ફિતા.
Punnāgā giripunnāgā, koviḷārā ca pupphitā.
૧૯૯૧.
1991.
૧૯૯૨.
1992.
સાલા ચ પુપ્ફિતા તત્થ, પલાલખલસન્નિભા.
Sālā ca pupphitā tattha, palālakhalasannibhā.
૧૯૯૩.
1993.
‘‘તસ્સાવિદૂરે પોક્ખરણી, ભૂમિભાગે મનોરમે;
‘‘Tassāvidūre pokkharaṇī, bhūmibhāge manorame;
પદુમુપ્પલસઞ્છન્ના, દેવાનમિવ નન્દને.
Padumuppalasañchannā, devānamiva nandane.
૧૯૯૪.
1994.
‘‘અથેત્થ પુપ્ફરસમત્તા, કોકિલા મઞ્જુભાણિકા;
‘‘Athettha puppharasamattā, kokilā mañjubhāṇikā;
અભિનાદેન્તિ પવનં, ઉતુસમ્પુપ્ફિતે દુમે.
Abhinādenti pavanaṃ, utusampupphite dume.
૧૯૯૫.
1995.
‘‘ભસ્સન્તિ મકરન્દેહિ, પોક્ખરે પોક્ખરે મધૂ;
‘‘Bhassanti makarandehi, pokkhare pokkhare madhū;
અથેત્થ વાતા વાયન્તિ, દક્ખિણા અથ પચ્છિમા;
Athettha vātā vāyanti, dakkhiṇā atha pacchimā;
પદુમકિઞ્જક્ખરેણૂહિ, ઓકિણ્ણો હોતિ અસ્સમો.
Padumakiñjakkhareṇūhi, okiṇṇo hoti assamo.
૧૯૯૬.
1996.
મચ્છકચ્છપબ્યાવિદ્ધા, બહૂ ચેત્થ મુપયાનકા;
Macchakacchapabyāviddhā, bahū cettha mupayānakā;
મધું ભિસેહિ સવતિ, ખિરસપ્પિમુળાલિભિ.
Madhuṃ bhisehi savati, khirasappimuḷālibhi.
૧૯૯૭.
1997.
ભમરા પુપ્ફગન્ધેન, સમન્તા મભિનાદિતા.
Bhamarā pupphagandhena, samantā mabhināditā.
૧૯૯૮.
1998.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, નાનાવણ્ણા બહૂ દિજા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, nānāvaṇṇā bahū dijā;
મોદન્તિ સહ ભરિયાહિ, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો.
Modanti saha bhariyāhi, aññamaññaṃ pakūjino.
૧૯૯૯.
1999.
‘‘નન્દિકા જીવપુત્તા ચ, જીવપુત્તા પિયા ચ નો;
‘‘Nandikā jīvaputtā ca, jīvaputtā piyā ca no;
પિયા પુત્તા પિયા નન્દા, દિજા પોક્ખરણીઘરા.
Piyā puttā piyā nandā, dijā pokkharaṇīgharā.
૨૦૦૦.
2000.
‘‘માલાવ ગન્થિતા ઠન્તિ, ધજગ્ગાનેવ દિસ્સરે;
‘‘Mālāva ganthitā ṭhanti, dhajaggāneva dissare;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૨૦૦૧.
2001.
‘‘ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં;
‘‘Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ’’.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati’’.
૨૦૦૨.
2002.
‘‘ઇદઞ્ચ મે સત્તુભત્તં, મધુના પટિસંયુતં;
‘‘Idañca me sattubhattaṃ, madhunā paṭisaṃyutaṃ;
મધુપિણ્ડિકા ચ સુકતાયો, સત્તુભત્તં દદામિ તે’’.
Madhupiṇḍikā ca sukatāyo, sattubhattaṃ dadāmi te’’.
૨૦૦૩.
2003.
‘‘તુય્હેવ સમ્બલં હોતુ, નાહં ઇચ્છામિ સમ્બલં;
‘‘Tuyheva sambalaṃ hotu, nāhaṃ icchāmi sambalaṃ;
ઇતોપિ બ્રહ્મે ગણ્હાહિ, ગચ્છ બ્રહ્મે યથાસુખં.
Itopi brahme gaṇhāhi, gaccha brahme yathāsukhaṃ.
૨૦૦૪.
2004.
‘‘અયં એકપદી એતિ, ઉજું ગચ્છતિ અસ્સમં;
‘‘Ayaṃ ekapadī eti, ujuṃ gacchati assamaṃ;
ઇસીપિ અચ્ચુતો તત્થ, પઙ્કદન્તો રજસ્સિરો;
Isīpi accuto tattha, paṅkadanto rajassiro;
ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં.
Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ.
૨૦૦૫.
2005.
‘‘ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ;
‘‘Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati;
તં ત્વં ગન્ત્વાન પુચ્છસ્સુ, સો તે મગ્ગં પવક્ખતિ’’.
Taṃ tvaṃ gantvāna pucchassu, so te maggaṃ pavakkhati’’.
૨૦૦૬.
2006.
ઇદં સુત્વા બ્રહ્મબન્ધુ, ચેતં કત્વા પદક્ખિણં;
Idaṃ sutvā brahmabandhu, cetaṃ katvā padakkhiṇaṃ;
ઉદગ્ગચિત્તો પક્કામિ, યેનાસિ અચ્ચુતો ઇસિ.
Udaggacitto pakkāmi, yenāsi accuto isi.
ચૂળવનવણ્ણના.
Cūḷavanavaṇṇanā.
મહાવનવણ્ણના
Mahāvanavaṇṇanā
૨૦૦૭.
2007.
ગચ્છન્તો સો ભારદ્વાજો, અદ્દસ્સ અચ્ચુતં ઇસિં;
Gacchanto so bhāradvājo, addassa accutaṃ isiṃ;
દિસ્વાન તં ભારદ્વાજો, સમ્મોદિ ઇસિના સહ.
Disvāna taṃ bhāradvājo, sammodi isinā saha.
૨૦૦૮.
2008.
‘‘કચ્ચિ નુ ભોતો કુસલં, કચ્ચિ ભોતો અનામયં;
‘‘Kacci nu bhoto kusalaṃ, kacci bhoto anāmayaṃ;
કચ્ચિ ઉઞ્છેન યાપેસિ, કચ્ચિ મૂલફલા બહૂ.
Kacci uñchena yāpesi, kacci mūlaphalā bahū.
૨૦૦૯.
2009.
‘‘કચ્ચિ ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, કચ્ચિ હિંસા ન વિજ્જતિ’’.
Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.
૨૦૧૦.
2010.
‘‘કુસલઞ્ચેવ મે બ્રહ્મે, અથો બ્રહ્મે અનામયં;
‘‘Kusalañceva me brahme, atho brahme anāmayaṃ;
અથો ઉઞ્છેન યાપેમિ, અથો મૂલફલા બહૂ.
Atho uñchena yāpemi, atho mūlaphalā bahū.
૨૦૧૧.
2011.
‘‘અથો ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Atho ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, હિંસા મય્હં ન વિજ્જતિ.
Vane vāḷamigākiṇṇe, hiṃsā mayhaṃ na vijjati.
૨૦૧૨.
2012.
‘‘બહૂનિ વસ્સપૂગાનિ, અસ્સમે વસતો મમ;
‘‘Bahūni vassapūgāni, assame vasato mama;
નાભિજાનામિ ઉપ્પન્નં, આબાધં અમનોરમં.
Nābhijānāmi uppannaṃ, ābādhaṃ amanoramaṃ.
૨૦૧૩.
2013.
‘‘સ્વાગતં તે મહાબ્રહ્મે, અથો તે અદુરાગતં;
‘‘Svāgataṃ te mahābrahme, atho te adurāgataṃ;
અન્તો પવિસ ભદ્દન્તે, પાદે પક્ખાલયસ્સુ તે.
Anto pavisa bhaddante, pāde pakkhālayassu te.
૨૦૧૪.
2014.
‘‘તિન્દુકાનિ પિયાલાનિ, મધુકે કાસુમારિયો;
‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ફલાનિ ખુદ્દકપ્પાનિ, ભુઞ્જ બ્રહ્મે વરં વરં.
Phalāni khuddakappāni, bhuñja brahme varaṃ varaṃ.
૨૦૧૫.
2015.
‘‘ઇદમ્પિ પાનીયં સીતં, આભતં ગિરિગબ્ભરા;
‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
તતો પિવ મહાબ્રહ્મે, સચે ત્વં અભિકઙ્ખસિ’’.
Tato piva mahābrahme, sace tvaṃ abhikaṅkhasi’’.
૨૦૧૬.
2016.
‘‘પટિગ્ગહિતં યં દિન્નં, સબ્બસ્સ અગ્ઘિયં કતં;
‘‘Paṭiggahitaṃ yaṃ dinnaṃ, sabbassa agghiyaṃ kataṃ;
સઞ્જયસ્સ સકં પુત્તં, સિવીહિ વિપ્પવાસિતં;
Sañjayassa sakaṃ puttaṃ, sivīhi vippavāsitaṃ;
તમહં દસ્સનમાગતો, યદિ જાનાસિ સંસ મે’’.
Tamahaṃ dassanamāgato, yadi jānāsi saṃsa me’’.
૨૦૧૭.
2017.
‘‘ન ભવં એતિ પુઞ્ઞત્થં, સિવિરાજસ્સ દસ્સનં;
‘‘Na bhavaṃ eti puññatthaṃ, sivirājassa dassanaṃ;
મઞ્ઞે ભવં પત્થયતિ, રઞ્ઞો ભરિયં પતિબ્બતં;
Maññe bhavaṃ patthayati, rañño bhariyaṃ patibbataṃ;
મઞ્ઞે કણ્હાજિનં દાસિં, જાલિં દાસઞ્ચ ઇચ્છસિ.
Maññe kaṇhājinaṃ dāsiṃ, jāliṃ dāsañca icchasi.
૨૦૧૮.
2018.
‘‘અથ વા તયો માતાપુત્તે, અરઞ્ઞા નેતુમાગતો;
‘‘Atha vā tayo mātāputte, araññā netumāgato;
ન તસ્સ ભોગા વિજ્જન્તિ, ધનં ધઞ્ઞઞ્ચ બ્રાહ્મણ’’.
Na tassa bhogā vijjanti, dhanaṃ dhaññañca brāhmaṇa’’.
૨૦૧૯.
2019.
સાધુ દસ્સનમરિયાનં, સન્નિવાસો સદા સુખો.
Sādhu dassanamariyānaṃ, sannivāso sadā sukho.
૨૦૨૦.
2020.
‘‘અદિટ્ઠપુબ્બો સિવિરાજા, સિવીહિ વિપ્પવાસિતો;
‘‘Adiṭṭhapubbo sivirājā, sivīhi vippavāsito;
તમહં દસ્સનમાગતો, યદિ જાનાસિ સંસ મે’’.
Tamahaṃ dassanamāgato, yadi jānāsi saṃsa me’’.
૨૦૨૧.
2021.
‘‘એસ સેલો મહાબ્રહ્મે, પબ્બતો ગન્ધમાદનો;
‘‘Esa selo mahābrahme, pabbato gandhamādano;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૨૦૨૨.
2022.
‘‘ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં;
‘‘Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati.
૨૦૨૩.
2023.
‘‘એતે નીલા પદિસ્સન્તિ, નાનાફલધરા દુમા;
‘‘Ete nīlā padissanti, nānāphaladharā dumā;
ઉગ્ગતા અબ્ભકૂટાવ નીલા અઞ્જનપબ્બતા.
Uggatā abbhakūṭāva nīlā añjanapabbatā.
૨૦૨૪.
2024.
‘‘ધવસ્સકણ્ણા ખદિરા, સાલા ફન્દનમાલુવા;
‘‘Dhavassakaṇṇā khadirā, sālā phandanamāluvā;
સમ્પવેધન્તિ વાતેન, સકિં પીતાવ માણવા.
Sampavedhanti vātena, sakiṃ pītāva māṇavā.
૨૦૨૫.
2025.
‘‘ઉપરિ દુમપરિયાયેસુ, સઙ્ગીતિયોવ સુય્યરે;
‘‘Upari dumapariyāyesu, saṅgītiyova suyyare;
નજ્જુહા કોકિલસઙ્ઘા, સમ્પતન્તિ દુમા દુમં.
Najjuhā kokilasaṅghā, sampatanti dumā dumaṃ.
૨૦૨૬.
2026.
‘‘અવ્હયન્તેવ ગચ્છન્તં, સાખાપત્તસમીરિતા;
‘‘Avhayanteva gacchantaṃ, sākhāpattasamīritā;
રમયન્તેવ આગન્તં, મોદયન્તિ નિવાસિનં;
Ramayanteva āgantaṃ, modayanti nivāsinaṃ;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૨૦૨૭.
2027.
‘‘ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં;
‘‘Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati.
૨૦૨૮.
2028.
‘‘કરેરિમાલા વિતતા, ભૂમિભાગે મનોરમે;
‘‘Karerimālā vitatā, bhūmibhāge manorame;
સદ્દલાહરિતા ભૂમિ, ન તત્થુદ્ધંસતે રજો.
Saddalāharitā bhūmi, na tatthuddhaṃsate rajo.
૨૦૨૯.
2029.
‘‘મયૂરગીવસઙ્કાસા, તૂલફસ્સસમૂપમા;
‘‘Mayūragīvasaṅkāsā, tūlaphassasamūpamā;
તિણાનિ નાતિવત્તન્તિ, સમન્તા ચતુરઙ્ગુલા.
Tiṇāni nātivattanti, samantā caturaṅgulā.
૨૦૩૦.
2030.
‘‘અમ્બા જમ્બૂ કપિત્થા ચ, નીચે પક્કા ચુદુમ્બરા;
‘‘Ambā jambū kapitthā ca, nīce pakkā cudumbarā;
પરિભોગેહિ રુક્ખેહિ, વનં તં રતિવડ્ઢનં.
Paribhogehi rukkhehi, vanaṃ taṃ rativaḍḍhanaṃ.
૨૦૩૧.
2031.
‘‘વેળુરિયવણ્ણસન્નિભં , મચ્છગુમ્બનિસેવિતં;
‘‘Veḷuriyavaṇṇasannibhaṃ , macchagumbanisevitaṃ;
સુચિં સુગન્ધં સલિલં, આપો તત્થપિ સન્દતિ.
Suciṃ sugandhaṃ salilaṃ, āpo tatthapi sandati.
૨૦૩૨.
2032.
‘‘તસ્સાવિદૂરે પોક્ખરણી, ભૂમિભાગે મનોરમે;
‘‘Tassāvidūre pokkharaṇī, bhūmibhāge manorame;
પદુમુપ્પલસઞ્છન્ના, દેવાનમિવ નન્દને.
Padumuppalasañchannā, devānamiva nandane.
૨૦૩૩.
2033.
‘‘તીણિ ઉપ્પલજાતાનિ, તસ્મિં સરસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Tīṇi uppalajātāni, tasmiṃ sarasi brāhmaṇa;
વિચિત્તં નીલાનેકાનિ, સેતા લોહિતકાનિ ચ.
Vicittaṃ nīlānekāni, setā lohitakāni ca.
૨૦૩૪.
2034.
‘‘ખોમાવ તત્થ પદુમા, સેતસોગન્ધિકેહિ ચ;
‘‘Khomāva tattha padumā, setasogandhikehi ca;
કલમ્બકેહિ સઞ્છન્નો, મુચલિન્દો નામ સો સરો.
Kalambakehi sañchanno, mucalindo nāma so saro.
૨૦૩૫.
2035.
‘‘અથેત્થ પદુમા ફુલ્લા, અપરિયન્તાવ દિસ્સરે;
‘‘Athettha padumā phullā, apariyantāva dissare;
ગિમ્હા હેમન્તિકા ફુલ્લા, જણ્ણુતગ્ઘા ઉપત્થરા.
Gimhā hemantikā phullā, jaṇṇutagghā upattharā.
૨૦૩૬.
2036.
‘‘સુરભી સમ્પવાયન્તિ, વિચિત્તપુપ્ફસન્થતા;
‘‘Surabhī sampavāyanti, vicittapupphasanthatā;
ભમરા પુપ્ફગન્ધેન, સમન્તા મભિનાદિતા.
Bhamarā pupphagandhena, samantā mabhināditā.
૨૦૩૭.
2037.
‘‘અથેત્થ ઉદકન્તસ્મિં, રુક્ખા તિટ્ઠન્તિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Athettha udakantasmiṃ, rukkhā tiṭṭhanti brāhmaṇa;
કદમ્બા પાટલી ફુલ્લા, કોવિળારા ચ પુપ્ફિતા.
Kadambā pāṭalī phullā, koviḷārā ca pupphitā.
૨૦૩૮.
2038.
‘‘અઙ્કોલા કચ્છિકારા ચ, પારિજઞ્ઞા ચ પુપ્ફિતા;
‘‘Aṅkolā kacchikārā ca, pārijaññā ca pupphitā;
૨૦૩૯.
2039.
નિગ્ગુણ્ડી સિરીનિગ્ગુણ્ડી 121, અસના ચેત્થ પુપ્ફિતા.
Nigguṇḍī sirīnigguṇḍī 122, asanā cettha pupphitā.
૨૦૪૦.
2040.
કેતકા કણિકારા ચ, કનવેરા ચ પુપ્ફિતા.
Ketakā kaṇikārā ca, kanaverā ca pupphitā.
૨૦૪૧.
2041.
‘‘અજ્જુના અજ્જુકણ્ણા ચ, મહાનામા ચ પુપ્ફિતા;
‘‘Ajjunā ajjukaṇṇā ca, mahānāmā ca pupphitā;
સુપુપ્ફિતગ્ગા તિટ્ઠન્તિ, પજ્જલન્તેવ કિંસુકા.
Supupphitaggā tiṭṭhanti, pajjalanteva kiṃsukā.
૨૦૪૨.
2042.
‘‘સેતપણ્ણી સત્તપણ્ણા, કદલિયો કુસુમ્ભરા;
‘‘Setapaṇṇī sattapaṇṇā, kadaliyo kusumbharā;
ધનુતક્કારી પુપ્ફેહિ, સીસપાવરણાનિ ચ.
Dhanutakkārī pupphehi, sīsapāvaraṇāni ca.
૨૦૪૩.
2043.
‘‘અચ્છિવા સલ્લવા 125 રુક્ખા, સલ્લકિયો ચ પુપ્ફિતા;
‘‘Acchivā sallavā 126 rukkhā, sallakiyo ca pupphitā;
સેતગેરુ ચ તગરા, મંસિકુટ્ઠા કુલાવરા.
Setageru ca tagarā, maṃsikuṭṭhā kulāvarā.
૨૦૪૪.
2044.
‘‘દહરા રુક્ખા ચ વુદ્ધા ચ, અકુટિલા ચેત્થ પુપ્ફિતા;
‘‘Daharā rukkhā ca vuddhā ca, akuṭilā cettha pupphitā;
અસ્સમં ઉભતો ઠન્તિ, અગ્યાગારં સમન્તતો.
Assamaṃ ubhato ṭhanti, agyāgāraṃ samantato.
૨૦૪૫.
2045.
‘‘અથેત્થ ઉદકન્તસ્મિં, બહુજાતો ફણિજ્જકો;
‘‘Athettha udakantasmiṃ, bahujāto phaṇijjako;
મુગ્ગતિયો કરતિયો, સેવાલસીસકા બહૂ.
Muggatiyo karatiyo, sevālasīsakā bahū.
૨૦૪૬.
2046.
‘‘ઉદ્દાપવત્તં 127 ઉલ્લુળિતં, મક્ખિકા હિઙ્ગુજાલિકા;
‘‘Uddāpavattaṃ 128 ulluḷitaṃ, makkhikā hiṅgujālikā;
૨૦૪૭.
2047.
‘‘એલમ્ફુરકસઞ્છન્ના 131, રુક્ખા તિટ્ઠન્તિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Elamphurakasañchannā 132, rukkhā tiṭṭhanti brāhmaṇa;
સત્તાહં ધારિયમાનાનં, ગન્ધો તેસં ન છિજ્જતિ.
Sattāhaṃ dhāriyamānānaṃ, gandho tesaṃ na chijjati.
૨૦૪૮.
2048.
‘‘ઉભતો સરં મુચલિન્દં, પુપ્ફા તિટ્ઠન્તિ સોભના;
‘‘Ubhato saraṃ mucalindaṃ, pupphā tiṭṭhanti sobhanā;
ઇન્દીવરેહિ સઞ્છન્નં, વનં તં ઉપસોભતિ.
Indīvarehi sañchannaṃ, vanaṃ taṃ upasobhati.
૨૦૪૯.
2049.
‘‘અડ્ઢમાસં ધારિયમાનાનં, ગન્ધો તેસં ન છિજ્જતિ;
‘‘Aḍḍhamāsaṃ dhāriyamānānaṃ, gandho tesaṃ na chijjati;
નીલપુપ્ફી સેતવારી, પુપ્ફિતા ગિરિકણ્ણિકા;
Nīlapupphī setavārī, pupphitā girikaṇṇikā;
૨૦૫૦.
2050.
‘‘સમ્મદ્દતેવ ગન્ધેન, પુપ્ફસાખાહિ તં વનં;
‘‘Sammaddateva gandhena, pupphasākhāhi taṃ vanaṃ;
ભમરા પુપ્ફગન્ધેન, સમન્તા મભિનાદિતા.
Bhamarā pupphagandhena, samantā mabhināditā.
૨૦૫૧.
2051.
‘‘તીણિ કક્કારુજાતાનિ, તસ્મિં સરસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Tīṇi kakkārujātāni, tasmiṃ sarasi brāhmaṇa;
કુમ્ભમત્તાનિ ચેકાનિ, મુરજમત્તાનિ તા ઉભો.
Kumbhamattāni cekāni, murajamattāni tā ubho.
૨૦૫૨.
2052.
અસી તાલાવ તિટ્ઠન્તિ, છેજ્જા ઇન્દીવરા બહૂ.
Asī tālāva tiṭṭhanti, chejjā indīvarā bahū.
૨૦૫૩.
2053.
અસોકા મુદયન્તી ચ, વલ્લિભો ખુદ્દપુપ્ફિયો.
Asokā mudayantī ca, vallibho khuddapupphiyo.
૨૦૫૪.
2054.
રુક્ખમારુય્હ તિટ્ઠન્તિ, ફુલ્લા કિંસુકવલ્લિયો.
Rukkhamāruyha tiṭṭhanti, phullā kiṃsukavalliyo.
૨૦૫૫.
2055.
‘‘કટેરુહા ચ વાસન્તી, યૂથિકા મધુગન્ધિયા;
‘‘Kaṭeruhā ca vāsantī, yūthikā madhugandhiyā;
નિલિયા સુમના ભણ્ડી, સોભતિ પદુમુત્તરો.
Niliyā sumanā bhaṇḍī, sobhati padumuttaro.
૨૦૫૬.
2056.
‘‘પાટલી સમુદ્દકપ્પાસી, કણિકારા ચ પુપ્ફિતા;
‘‘Pāṭalī samuddakappāsī, kaṇikārā ca pupphitā;
હેમજાલાવ દિસ્સન્તિ, રુચિરગ્ગિ સિખૂપમા.
Hemajālāva dissanti, ruciraggi sikhūpamā.
૨૦૫૭.
2057.
‘‘યાનિ તાનિ ચ પુપ્ફાનિ, થલજાનુદકાનિ ચ;
‘‘Yāni tāni ca pupphāni, thalajānudakāni ca;
સબ્બાનિ તત્થ દિસ્સન્તિ, એવં રમ્મો મહોદધિ.
Sabbāni tattha dissanti, evaṃ rammo mahodadhi.
૨૦૫૮.
2058.
‘‘અથસ્સા પોક્ખરણિયા, બહુકા વારિગોચરા;
‘‘Athassā pokkharaṇiyā, bahukā vārigocarā;
૨૦૫૯.
2059.
‘‘મધુ ચ મધુલટ્ઠિ ચ, તાલિસા ચ પિયઙ્ગુકા;
‘‘Madhu ca madhulaṭṭhi ca, tālisā ca piyaṅgukā;
૨૦૬૦.
2060.
પદ્મકા નરદા કુટ્ઠા, ઝામકા ચ હરેણુકા.
Padmakā naradā kuṭṭhā, jhāmakā ca hareṇukā.
૨૦૬૧.
2061.
‘‘હલિદ્દકા ગન્ધસિલા, હિરિવેરા ચ ગુગ્ગુલા;
‘‘Haliddakā gandhasilā, hiriverā ca guggulā;
વિભેદિકા ચોરકા કુટ્ઠા, કપ્પુરા ચ કલિઙ્ગુકા.
Vibhedikā corakā kuṭṭhā, kappurā ca kaliṅgukā.
૨૦૬૨.
2062.
‘‘અથેત્થ સીહબ્યગ્ઘા ચ, પુરિસાલૂ ચ હત્થિયો;
‘‘Athettha sīhabyagghā ca, purisālū ca hatthiyo;
એણેય્યા પસદા ચેવ, રોહિચ્ચા સરભા મિગા.
Eṇeyyā pasadā ceva, rohiccā sarabhā migā.
૨૦૬૩.
2063.
‘‘કોટ્ઠસુણા સુણોપિ ચ, તુલિયા નળસન્નિભા;
‘‘Koṭṭhasuṇā suṇopi ca, tuliyā naḷasannibhā;
ચામરી ચલની લઙ્ઘી, ઝાપિતા મક્કટા પિચુ.
Cāmarī calanī laṅghī, jhāpitā makkaṭā picu.
૨૦૬૪.
2064.
‘‘કક્કટા કટમાયા ચ, ઇક્કા ગોણસિરા બહૂ;
‘‘Kakkaṭā kaṭamāyā ca, ikkā goṇasirā bahū;
ખગ્ગા વરાહા નકુલા, કાળકેત્થ બહૂતસો.
Khaggā varāhā nakulā, kāḷakettha bahūtaso.
૨૦૬૫.
2065.
‘‘મહિંસા સોણસિઙ્ગાલા, પમ્પકા ચ સમન્તતો;
‘‘Mahiṃsā soṇasiṅgālā, pampakā ca samantato;
આકુચ્છા પચલાકા ચ, ચિત્રકા ચાપિ દીપિયો.
Ākucchā pacalākā ca, citrakā cāpi dīpiyo.
૨૦૬૬.
2066.
‘‘પેલકા ચ વિઘાસાદા, સીહા ગોગણિસાદકા;
‘‘Pelakā ca vighāsādā, sīhā gogaṇisādakā;
અટ્ઠપાદા ચ મોરા ચ, ભસ્સરા ચ કુકુત્થકા.
Aṭṭhapādā ca morā ca, bhassarā ca kukutthakā.
૨૦૬૭.
2067.
‘‘ચઙ્કોરા કુક્કુટા નાગા, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો;
‘‘Caṅkorā kukkuṭā nāgā, aññamaññaṃ pakūjino;
૨૦૬૮.
2068.
કપિઞ્જરા તિત્તિરાયો, કુલા ચ પટિકુત્થકા.
Kapiñjarā tittirāyo, kulā ca paṭikutthakā.
૨૦૬૯.
2069.
‘‘મન્દાલકા ચેલકેટુ, ભણ્ડુતિત્તિરનામકા;
‘‘Mandālakā celakeṭu, bhaṇḍutittiranāmakā;
૨૦૭૦.
2070.
‘‘કરવિયા ચ સગ્ગા ચ, ઉહુઙ્કારા ચ કુક્કુહા;
‘‘Karaviyā ca saggā ca, uhuṅkārā ca kukkuhā;
નાનાદિજગણાકિણ્ણં, નાનાસરનિકૂજિતં.
Nānādijagaṇākiṇṇaṃ, nānāsaranikūjitaṃ.
૨૦૭૧.
2071.
મોદન્તિ સહ ભરિયાહિ, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો.
Modanti saha bhariyāhi, aññamaññaṃ pakūjino.
૨૦૭૨.
2072.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, દિજા મઞ્જુસ્સરા સિતા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, dijā mañjussarā sitā;
સેતચ્છિકુટા ભદ્રક્ખા, અણ્ડજા ચિત્રપેખુણા.
Setacchikuṭā bhadrakkhā, aṇḍajā citrapekhuṇā.
૨૦૭૩.
2073.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, દિજા મઞ્જુસ્સરા સિતા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, dijā mañjussarā sitā;
સિખણ્ડી નીલગીવાહિ, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો.
Sikhaṇḍī nīlagīvāhi, aññamaññaṃ pakūjino.
૨૦૭૪.
2074.
‘‘કુકુત્થકા કુળીરકા, કોટ્ઠા પોક્ખરસાતકા;
‘‘Kukutthakā kuḷīrakā, koṭṭhā pokkharasātakā;
કાલામેય્યા બલિયક્ખા, કદમ્બા સુવસાળિકા.
Kālāmeyyā baliyakkhā, kadambā suvasāḷikā.
૨૦૭૫.
2075.
‘‘હલિદ્દા લોહિતા સેતા, અથેત્થ નલકા બહૂ;
‘‘Haliddā lohitā setā, athettha nalakā bahū;
વારણા ભિઙ્ગરાજા ચ, કદમ્બા સુવકોકિલા.
Vāraṇā bhiṅgarājā ca, kadambā suvakokilā.
૨૦૭૬.
2076.
‘‘ઉક્કુસા કુરરા હંસા, આટા પરિવદેન્તિકા;
‘‘Ukkusā kurarā haṃsā, āṭā parivadentikā;
પાકહંસા અતિબલા, નજ્જુહા જીવજીવકા.
Pākahaṃsā atibalā, najjuhā jīvajīvakā.
૨૦૭૭.
2077.
‘‘પારેવતા રવિહંસા, ચક્કવાકા નદીચરા;
‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;
વારણાભિરુદા રમ્મા, ઉભો કાલૂપકૂજિનો.
Vāraṇābhirudā rammā, ubho kālūpakūjino.
૨૦૭૮.
2078.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, નાનાવણ્ણા બહૂ દિજા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, nānāvaṇṇā bahū dijā;
મોદન્તિ સહ ભરિયાહિ, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો.
Modanti saha bhariyāhi, aññamaññaṃ pakūjino.
૨૦૭૯.
2079.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, નાનાવણ્ણા બહૂ દિજા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, nānāvaṇṇā bahū dijā;
સબ્બે મઞ્જૂ નિકૂજન્તિ, મુચલિન્દમુભતોસરં.
Sabbe mañjū nikūjanti, mucalindamubhatosaraṃ.
૨૦૮૦.
2080.
મોદન્તિ સહ ભરિયાહિ, અઞ્ઞમઞ્ઞં પકૂજિનો.
Modanti saha bhariyāhi, aññamaññaṃ pakūjino.
૨૦૮૧.
2081.
‘‘અથેત્થ સકુણા સન્તિ, કરવિયા નામ તે દિજા;
‘‘Athettha sakuṇā santi, karaviyā nāma te dijā;
સબ્બે મઞ્જૂ નિકૂજન્તિ, મુચલિન્દમુભતોસરં.
Sabbe mañjū nikūjanti, mucalindamubhatosaraṃ.
૨૦૮૨.
2082.
‘‘એણેય્યપસદાકિણ્ણં, નાગસંસેવિતં વનં;
‘‘Eṇeyyapasadākiṇṇaṃ, nāgasaṃsevitaṃ vanaṃ;
નાનાલતાહિ સઞ્છન્નં, કદલીમિગસેવિતં.
Nānālatāhi sañchannaṃ, kadalīmigasevitaṃ.
૨૦૮૩.
2083.
સાલિ અકટ્ઠપાકો ચ, ઉચ્છુ તત્થ અનપ્પકો.
Sāli akaṭṭhapāko ca, ucchu tattha anappako.
૨૦૮૪.
2084.
‘‘અયં એકપદી એતિ, ઉજું ગચ્છતિ અસ્સમં;
‘‘Ayaṃ ekapadī eti, ujuṃ gacchati assamaṃ;
યત્થ વેસ્સન્તરો રાજા, સહ પુત્તેહિ સમ્મતિ.
Yattha vessantaro rājā, saha puttehi sammati.
૨૦૮૫.
2085.
‘‘ધારેન્તો બ્રાહ્મણવણ્ણં, આસદઞ્ચ મસં જટં;
‘‘Dhārento brāhmaṇavaṇṇaṃ, āsadañca masaṃ jaṭaṃ;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ’’.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati’’.
૨૦૮૬.
2086.
ઇદં સુત્વા બ્રહ્મબન્ધુ, ઇસિં કત્વા પદક્ખિણં;
Idaṃ sutvā brahmabandhu, isiṃ katvā padakkhiṇaṃ;
ઉદગ્ગચિત્તો પક્કામિ, યત્થ વેસ્સન્તરો અહુ’’.
Udaggacitto pakkāmi, yattha vessantaro ahu’’.
મહાવનવણ્ણના.
Mahāvanavaṇṇanā.
દારકપબ્બં
Dārakapabbaṃ
૨૦૮૭.
2087.
‘‘ઉટ્ઠેહિ જાલિ પતિટ્ઠ, પોરાણં વિય દિસ્સતિ;
‘‘Uṭṭhehi jāli patiṭṭha, porāṇaṃ viya dissati;
બ્રાહ્મણં વિય પસ્સામિ, નન્દિયો માભિકીરરે’’.
Brāhmaṇaṃ viya passāmi, nandiyo mābhikīrare’’.
૨૦૮૮.
2088.
‘‘અહમ્પિ તાત પસ્સામિ, યો સો બ્રહ્માવ દિસ્સતિ;
‘‘Ahampi tāta passāmi, yo so brahmāva dissati;
૨૦૮૯.
2089.
‘‘કચ્ચિ નુ ભોતો કુસલં, કચ્ચિ ભોતો અનામયં;
‘‘Kacci nu bhoto kusalaṃ, kacci bhoto anāmayaṃ;
કચ્ચિ ઉઞ્છેન યાપેથ, કચ્ચિ મૂલફલા બહૂ.
Kacci uñchena yāpetha, kacci mūlaphalā bahū.
૨૦૯૦.
2090.
‘‘કચ્ચિ ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, કચ્ચિ હિંસા ન વિજ્જતિ’’.
Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.
૨૦૯૧.
2091.
‘‘કુસલઞ્ચેવ નો બ્રહ્મે, અથો બ્રહ્મે અનામયં;
‘‘Kusalañceva no brahme, atho brahme anāmayaṃ;
અથો ઉઞ્છેન યાપેમ, અથો મૂલફલા બહૂ.
Atho uñchena yāpema, atho mūlaphalā bahū.
૨૦૯૨.
2092.
‘‘અથો ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Atho ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
૨૦૯૩.
2093.
ઇદમ્પિ પઠમં પસ્સામ, બ્રાહ્મણં દેવવણ્ણિનં;
Idampi paṭhamaṃ passāma, brāhmaṇaṃ devavaṇṇinaṃ;
આદાય વેળુવં દણ્ડં, અગ્ગિહુત્તં કમણ્ડલું.
Ādāya veḷuvaṃ daṇḍaṃ, aggihuttaṃ kamaṇḍaluṃ.
૨૦૯૪.
2094.
‘‘સ્વાગતં તે મહાબ્રહ્મે, અથો તે અદુરાગતં;
‘‘Svāgataṃ te mahābrahme, atho te adurāgataṃ;
અન્તો પવિસ ભદ્દન્તે, પાદે પક્ખાલયસ્સુ તે.
Anto pavisa bhaddante, pāde pakkhālayassu te.
૨૦૯૫.
2095.
‘‘તિન્દુકાનિ પિયાલાનિ, મધુકે કાસુમારિયો;
‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ફલાનિ ખુદ્દકપ્પાનિ, ભુઞ્જ બ્રહ્મે વરં વરં.
Phalāni khuddakappāni, bhuñja brahme varaṃ varaṃ.
૨૦૯૬.
2096.
‘‘ઇદમ્પિ પાનીયં સીતં, આભતં ગિરિગબ્ભરા;
‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
તતો પિવ મહાબ્રહ્મે, સચે ત્વં અભિકઙ્ખસિ.
Tato piva mahābrahme, sace tvaṃ abhikaṅkhasi.
૨૦૯૭.
2097.
‘‘અથ ત્વં કેન વણ્ણેન, કેન વા પન હેતુના;
‘‘Atha tvaṃ kena vaṇṇena, kena vā pana hetunā;
અનુપ્પત્તો બ્રહારઞ્ઞં, તં મે અક્ખાહિ પુચ્છિતો’’.
Anuppatto brahāraññaṃ, taṃ me akkhāhi pucchito’’.
૨૦૯૮.
2098.
‘‘યથા વારિવહો પૂરો, સબ્બકાલં ન ખીયતિ;
‘‘Yathā vārivaho pūro, sabbakālaṃ na khīyati;
એવં તં યાચિતાગચ્છિં, પુત્તે મે દેહિ યાચિતો’’.
Evaṃ taṃ yācitāgacchiṃ, putte me dehi yācito’’.
૨૦૯૯.
2099.
‘‘દદામિ ન વિકમ્પામિ, ઇસ્સરો નય બ્રાહ્મણ;
‘‘Dadāmi na vikampāmi, issaro naya brāhmaṇa;
પાતો ગતા રાજપુત્તી, સાયં ઉઞ્છાતો એહિતિ.
Pāto gatā rājaputtī, sāyaṃ uñchāto ehiti.
૨૧૦૦.
2100.
‘‘એકરત્તિં વસિત્વાન, પાતો ગચ્છસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Ekarattiṃ vasitvāna, pāto gacchasi brāhmaṇa;
તસ્સા ન્હાતે ઉપઘાતે, અથ ને માલધારિને.
Tassā nhāte upaghāte, atha ne māladhārine.
૨૧૦૧.
2101.
‘‘એકરત્તિં વસિત્વાન, પાતો ગચ્છસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Ekarattiṃ vasitvāna, pāto gacchasi brāhmaṇa;
નાનાપુપ્ફેહિ સઞ્છન્ને, નાનાગન્ધેહિ ભૂસિતે;
Nānāpupphehi sañchanne, nānāgandhehi bhūsite;
નાનામૂલફલાકિણ્ણે, ગચ્છ સ્વાદાય બ્રાહ્મણ’’.
Nānāmūlaphalākiṇṇe, gaccha svādāya brāhmaṇa’’.
૨૧૦૨.
2102.
‘‘ન વાસમભિરોચામિ, ગમનં મય્હ રુચ્ચતિ;
‘‘Na vāsamabhirocāmi, gamanaṃ mayha ruccati;
અન્તરાયોપિ મે અસ્સ, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Antarāyopi me assa, gacchaññeva rathesabha.
૨૧૦૩.
2103.
‘‘ન હેતા યાચયોગી નં, અન્તરાયસ્સ કારિયા;
‘‘Na hetā yācayogī naṃ, antarāyassa kāriyā;
ઇત્થિયો મન્તં 167 જાનન્તિ, સબ્બં ગણ્હન્તિ વામતો.
Itthiyo mantaṃ 168 jānanti, sabbaṃ gaṇhanti vāmato.
૨૧૦૪.
2104.
‘‘સદ્ધાય દાનં દદતો, માસં અદક્ખિ માતરં;
‘‘Saddhāya dānaṃ dadato, māsaṃ adakkhi mātaraṃ;
અન્તરાયમ્પિ સા કયિરા, ગચ્છઞ્ઞેવ રથેસભ.
Antarāyampi sā kayirā, gacchaññeva rathesabha.
૨૧૦૫.
2105.
‘‘આમન્તયસ્સુ તે પુત્તે, મા તે માતરમદ્દસું;
‘‘Āmantayassu te putte, mā te mātaramaddasuṃ;
સદ્ધાય દાનં દદતો, એવં પુઞ્ઞં પવડ્ઢતિ.
Saddhāya dānaṃ dadato, evaṃ puññaṃ pavaḍḍhati.
૨૧૦૬.
2106.
‘‘આમન્તયસ્સુ તે પુત્તે, મા તે માતરમદ્દસું;
‘‘Āmantayassu te putte, mā te mātaramaddasuṃ;
માદિસસ્સ ધનં દત્વા, રાજ સગ્ગં ગમિસ્સસિ’’.
Mādisassa dhanaṃ datvā, rāja saggaṃ gamissasi’’.
૨૧૦૭.
2107.
‘‘સચે ત્વં નિચ્છસે દટ્ઠું, મમ ભરિયં પતિબ્બતં;
‘‘Sace tvaṃ nicchase daṭṭhuṃ, mama bhariyaṃ patibbataṃ;
અય્યકસ્સપિ દસ્સેહિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Ayyakassapi dassehi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૧૦૮.
2108.
‘‘ઇમે કુમારે દિસ્વાન, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre disvāna, mañjuke piyabhāṇine;
પતીતો સુમનો વિત્તો, બહું દસ્સતિ તે ધનં’’.
Patīto sumano vitto, bahuṃ dassati te dhanaṃ’’.
૨૧૦૯.
2109.
‘‘અચ્છેદનસ્સ ભાયામિ, રાજપુત્ત સુણોહિ મે;
‘‘Acchedanassa bhāyāmi, rājaputta suṇohi me;
રાજદણ્ડાય મં દજ્જા, વિક્કિણેય્ય હનેય્ય વા;
Rājadaṇḍāya maṃ dajjā, vikkiṇeyya haneyya vā;
જિનો ધનઞ્ચ દાસે ચ, ગારય્હસ્સ બ્રહ્મબન્ધુયા’’.
Jino dhanañca dāse ca, gārayhassa brahmabandhuyā’’.
૨૧૧૦.
2110.
‘‘ઇમે કુમારે દિસ્વાન, મઞ્જુકે પિયભાણિને;
‘‘Ime kumāre disvāna, mañjuke piyabhāṇine;
ધમ્મે ઠિતો મહારાજા, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો;
Dhamme ṭhito mahārājā, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano;
લદ્ધા પીતિસોમનસ્સં, બહું દસ્સતિ તે ધનં’’.
Laddhā pītisomanassaṃ, bahuṃ dassati te dhanaṃ’’.
૨૧૧૧.
2111.
‘‘નાહં તમ્પિ કરિસ્સામિ, યં મં ત્વં અનુસાસસિ;
‘‘Nāhaṃ tampi karissāmi, yaṃ maṃ tvaṃ anusāsasi;
દારકેવ અહં નેસ્સં, બ્રાહ્મણ્યા પરિચારકે’’.
Dārakeva ahaṃ nessaṃ, brāhmaṇyā paricārake’’.
૨૧૧૨.
2112.
‘‘તતો કુમારા બ્યથિતા 169, સુત્વા લુદ્દસ્સ ભાસિતં;
‘‘Tato kumārā byathitā 170, sutvā luddassa bhāsitaṃ;
તેન તેન પધાવિંસુ, જાલી કણ્હાજિના ચુભો’’.
Tena tena padhāviṃsu, jālī kaṇhājinā cubho’’.
૨૧૧૩.
2113.
‘‘એહિ તાત પિયપુત્ત, પૂરેથ મમ પારમિં;
‘‘Ehi tāta piyaputta, pūretha mama pāramiṃ;
હદયં મેભિસિઞ્ચેથ, કરોથ વચનં મમ.
Hadayaṃ mebhisiñcetha, karotha vacanaṃ mama.
૨૧૧૪.
2114.
‘‘યાના નાવા ચ મે હોથ, અચલા ભવસાગરે;
‘‘Yānā nāvā ca me hotha, acalā bhavasāgare;
જાતિપારં તરિસ્સામિ, સન્તારેસ્સં સદેવકં’’.
Jātipāraṃ tarissāmi, santāressaṃ sadevakaṃ’’.
૨૧૧૫.
2115.
હદયં મેભિસિઞ્ચેથ, કરોથ વચનં મમ.
Hadayaṃ mebhisiñcetha, karotha vacanaṃ mama.
૨૧૧૬.
2116.
‘‘યાના નાવા ચ મે હોથ, અચલા ભવસાગરે;
‘‘Yānā nāvā ca me hotha, acalā bhavasāgare;
જાતિપારં તરિસ્સામિ, ઉદ્ધરિસ્સં સદેવકં’’.
Jātipāraṃ tarissāmi, uddharissaṃ sadevakaṃ’’.
૨૧૧૭.
2117.
‘‘તતો કુમારે આદાય, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો;
‘‘Tato kumāre ādāya, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho;
બ્રાહ્મણસ્સ અદા દાનં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો.
Brāhmaṇassa adā dānaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano.
૨૧૧૮.
2118.
‘‘તતો કુમારે આદાય, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો;
‘‘Tato kumāre ādāya, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho;
બ્રાહ્મણસ્સ અદા વિત્તો, પુત્તકે દાનમુત્તમં.
Brāhmaṇassa adā vitto, puttake dānamuttamaṃ.
૨૧૧૯.
2119.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
યં કુમારે પદિન્નમ્હિ, મેદની સમ્પકમ્પથ.
Yaṃ kumāre padinnamhi, medanī sampakampatha.
૨૧૨૦.
2120.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
યં પઞ્જલિકતો રાજા, કુમારે સુખવચ્છિતે;
Yaṃ pañjalikato rājā, kumāre sukhavacchite;
બ્રાહ્મણસ્સ અદા દાનં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો’’.
Brāhmaṇassa adā dānaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano’’.
૨૧૨૧.
2121.
‘‘તતો સો બ્રાહ્મણો લુદ્દો, લતં દન્તેહિ છિન્દિય;
‘‘Tato so brāhmaṇo luddo, lataṃ dantehi chindiya;
૨૧૨૨.
2122.
‘‘તતો સો રજ્જુમાદાય, દણ્ડઞ્ચાદાય બ્રાહ્મણો;
‘‘Tato so rajjumādāya, daṇḍañcādāya brāhmaṇo;
આકોટયન્તો તે નેતિ, સિવિરાજસ્સ પેક્ખતો’’.
Ākoṭayanto te neti, sivirājassa pekkhato’’.
૨૧૨૩.
2123.
‘‘તતો કુમારા પક્કામું, બ્રાહ્મણસ્સ પમુઞ્ચિય;
‘‘Tato kumārā pakkāmuṃ, brāhmaṇassa pamuñciya;
અસ્સુપુણ્ણેહિ નેત્તેહિ, પિતરં સો ઉદિક્ખતિ.
Assupuṇṇehi nettehi, pitaraṃ so udikkhati.
૨૧૨૪.
2124.
‘‘વેધમસ્સત્થપત્તંવ, પિતુ પાદાનિ વન્દતિ;
‘‘Vedhamassatthapattaṃva, pitu pādāni vandati;
પિતુ પાદાનિ વન્દિત્વા, ઇદં વચનમબ્રવિ.
Pitu pādāni vanditvā, idaṃ vacanamabravi.
૨૧૨૫.
2125.
‘‘અમ્મા ચ તાત નિક્ખન્તા, ત્વઞ્ચ નો તાત દસ્સસિ;
‘‘Ammā ca tāta nikkhantā, tvañca no tāta dassasi;
યાવ અમ્મમ્પિ પસ્સેમુ, અથ નો તાત દસ્સસિ.
Yāva ammampi passemu, atha no tāta dassasi.
૨૧૨૬.
2126.
‘‘અમ્મા ચ તાત નિક્ખન્તા, ત્વઞ્ચ નો તાત દસ્સસિ;
‘‘Ammā ca tāta nikkhantā, tvañca no tāta dassasi;
મા નો ત્વં તાત અદદા, યાવ અમ્માપિ એતુ નો;
Mā no tvaṃ tāta adadā, yāva ammāpi etu no;
તદાયં બ્રાહ્મણો કામં, વિક્કિણાતુ હનાતુ વા.
Tadāyaṃ brāhmaṇo kāmaṃ, vikkiṇātu hanātu vā.
૨૧૨૭.
2127.
દીઘુત્તરોટ્ઠો ચપલો, કળારો ભગ્ગનાસકો.
Dīghuttaroṭṭho capalo, kaḷāro bhagganāsako.
૨૧૨૮.
2128.
‘‘કુમ્ભોદરો ભગ્ગપિટ્ઠિ, અથો વિસમચક્ખુકો;
‘‘Kumbhodaro bhaggapiṭṭhi, atho visamacakkhuko;
લોહમસ્સુ હરિતકેસો, વલીનં તિલકાહતો.
Lohamassu haritakeso, valīnaṃ tilakāhato.
૨૧૨૯.
2129.
‘‘પિઙ્ગલો ચ વિનતો ચ, વિકટો ચ બ્રહા ખરો;
‘‘Piṅgalo ca vinato ca, vikaṭo ca brahā kharo;
અજિનાનિ ચ સન્નદ્ધો, અમનુસ્સો ભયાનકો.
Ajināni ca sannaddho, amanusso bhayānako.
૨૧૩૦.
2130.
‘‘મનુસ્સો ઉદાહુ યક્ખો, મંસલોહિતભોજનો;
‘‘Manusso udāhu yakkho, maṃsalohitabhojano;
ગામા અરઞ્ઞમાગમ્મ, ધનં તં તાત યાચતિ.
Gāmā araññamāgamma, dhanaṃ taṃ tāta yācati.
૨૧૩૧.
2131.
‘‘નીયમાને પિસાચેન, કિં નુ તાત ઉદિક્ખસિ;
‘‘Nīyamāne pisācena, kiṃ nu tāta udikkhasi;
અસ્મા નૂન તે હદયં, આયસં દળ્હબન્ધનં.
Asmā nūna te hadayaṃ, āyasaṃ daḷhabandhanaṃ.
૨૧૩૨.
2132.
‘‘યો નો બદ્ધે ન જાનાસિ, બ્રાહ્મણેન ધનેસિના;
‘‘Yo no baddhe na jānāsi, brāhmaṇena dhanesinā;
અચ્ચાયિકેન લુદ્દેન, યો નો ગાવોવ સુમ્ભતિ.
Accāyikena luddena, yo no gāvova sumbhati.
૨૧૩૩.
2133.
‘‘ઇધેવ અચ્છતં કણ્હા, ન સા જાનાતિ કિસ્મિઞ્ચિ;
‘‘Idheva acchataṃ kaṇhā, na sā jānāti kismiñci;
મિગીવ ખીરસમ્મત્તા, યૂથા હીના પકન્દતિ.
Migīva khīrasammattā, yūthā hīnā pakandati.
૨૧૩૪.
2134.
‘‘ન મે ઇદં તથા દુક્ખં, લબ્ભા હિ પુમુના ઇદં;
‘‘Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, labbhā hi pumunā idaṃ;
યઞ્ચ અમ્મં ન પસ્સામિ, તં મે દુક્ખતરં ઇતો.
Yañca ammaṃ na passāmi, taṃ me dukkhataraṃ ito.
૨૧૩૫.
2135.
‘‘ન મે ઇદં તથા દુક્ખં, લબ્ભા હિ પુમુના ઇદં;
‘‘Na me idaṃ tathā dukkhaṃ, labbhā hi pumunā idaṃ;
યઞ્ચ તાતં ન પસ્સામિ, તં મે દુક્ખતરં ઇતો.
Yañca tātaṃ na passāmi, taṃ me dukkhataraṃ ito.
૨૧૩૬.
2136.
કણ્હાજિનં અપસ્સન્તી, કુમારિં ચારુદસ્સનિં.
Kaṇhājinaṃ apassantī, kumāriṃ cārudassaniṃ.
૨૧૩૭.
2137.
‘‘સો નૂન કપણો તાતો, ચિરરત્તાય રુચ્છતિ;
‘‘So nūna kapaṇo tāto, cirarattāya rucchati;
કણ્હાજિનં અપસ્સન્તો, કુમારિં ચારુદસ્સનિં.
Kaṇhājinaṃ apassanto, kumāriṃ cārudassaniṃ.
૨૧૩૮.
2138.
‘‘સા નૂન કપણા અમ્મા, ચિરં રુચ્છતિ અસ્સમે;
‘‘Sā nūna kapaṇā ammā, ciraṃ rucchati assame;
કણ્હાજિનં અપસ્સન્તી, કુમારિં ચારુદસ્સનિં.
Kaṇhājinaṃ apassantī, kumāriṃ cārudassaniṃ.
૨૧૩૯.
2139.
‘‘સો નૂન કપણો તાતો, ચિરં રુચ્છતિ અસ્સમે;
‘‘So nūna kapaṇo tāto, ciraṃ rucchati assame;
કણ્હાજિનં અપસ્સન્તો, કુમારિં ચારુદસ્સનિં.
Kaṇhājinaṃ apassanto, kumāriṃ cārudassaniṃ.
૨૧૪૦.
2140.
‘‘સા નૂન કપણા અમ્મા, ચિરરત્તાય રુચ્છતિ;
‘‘Sā nūna kapaṇā ammā, cirarattāya rucchati;
અડ્ઢરત્તે વ રત્તે વા, નદીવ અવસુચ્છતિ.
Aḍḍharatte va ratte vā, nadīva avasucchati.
૨૧૪૧.
2141.
‘‘સો નૂન કપણો તાતો, ચિરરત્તાય રુચ્છતિ;
‘‘So nūna kapaṇo tāto, cirarattāya rucchati;
અડ્ઢરત્તે વ રત્તે વા, નદીવ અવસુચ્છતિ.
Aḍḍharatte va ratte vā, nadīva avasucchati.
૨૧૪૨.
2142.
વિવિધાનિ રુક્ખજાતાનિ, તાનિ અજ્જ જહામસે.
Vividhāni rukkhajātāni, tāni ajja jahāmase.
૨૧૪૩.
2143.
‘‘અસ્સત્થા પનસા ચેમે, નિગ્રોધા ચ કપિત્થના;
‘‘Assatthā panasā ceme, nigrodhā ca kapitthanā;
વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, તાનિ અજ્જ જહામસે.
Vividhāni phalajātāni, tāni ajja jahāmase.
૨૧૪૪.
2144.
યત્થસ્સુ પુબ્બે કીળામ, તાનિ અજ્જ જહામસે.
Yatthassu pubbe kīḷāma, tāni ajja jahāmase.
૨૧૪૫.
2145.
‘‘વિવિધાનિ પુપ્ફજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni pupphajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ધારેમ, તાનિ અજ્જ જહામસે.
Yānassu pubbe dhārema, tāni ajja jahāmase.
૨૧૪૬.
2146.
‘‘વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni phalajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ભુઞ્જામ, તાનિ અજ્જ જહામસે.
Yānassu pubbe bhuñjāma, tāni ajja jahāmase.
૨૧૪૭.
2147.
‘‘ઇમે નો હત્થિકા અસ્સા, બલિબદ્દા ચ નો ઇમે;
‘‘Ime no hatthikā assā, balibaddā ca no ime;
યેહિસ્સુ પુબ્બે કીળામ, તાનિ અજ્જ જહામસે’’.
Yehissu pubbe kīḷāma, tāni ajja jahāmase’’.
૨૧૪૮.
2148.
‘‘નીયમાના કુમારા તે, પિતરં એતદબ્રવું;
‘‘Nīyamānā kumārā te, pitaraṃ etadabravuṃ;
અમ્મં આરોગ્યં વજ્જાસિ, ત્વઞ્ચ તાત સુખી ભવ.
Ammaṃ ārogyaṃ vajjāsi, tvañca tāta sukhī bhava.
૨૧૪૯.
2149.
‘‘ઇમે નો હત્થિકા અસ્સા, બલિબદ્દા ચ નો ઇમે;
‘‘Ime no hatthikā assā, balibaddā ca no ime;
તાનિ અમ્માય દજ્જેસિ, સોકં તેહિ વિનેસ્સતિ.
Tāni ammāya dajjesi, sokaṃ tehi vinessati.
૨૧૫૦.
2150.
‘‘ઇમે નો હત્થિકા અસ્સા, બલિબદ્દા ચ નો ઇમે;
‘‘Ime no hatthikā assā, balibaddā ca no ime;
તાનિ અમ્મા ઉદિક્ખન્તી, સોકં પટિવિનેસ્સતિ.
Tāni ammā udikkhantī, sokaṃ paṭivinessati.
૨૧૫૧.
2151.
‘‘તતો વેસ્સન્તરો રાજા, દાનં દત્વાન ખત્તિયો;
‘‘Tato vessantaro rājā, dānaṃ datvāna khattiyo;
પણ્ણસાલં પવિસિત્વા, કલુનં પરિદેવયિ’’.
Paṇṇasālaṃ pavisitvā, kalunaṃ paridevayi’’.
૨૧૫૨.
2152.
‘‘કં ન્વજ્જ છાતા તસિતા, ઉપરુચ્છન્તિ દારકા;
‘‘Kaṃ nvajja chātā tasitā, uparucchanti dārakā;
સાયં સંવેસનાકાલે, કો ને દસ્સતિ ભોજનં.
Sāyaṃ saṃvesanākāle, ko ne dassati bhojanaṃ.
૨૧૫૩.
2153.
‘‘કં ન્વજ્જ છાતા તસિતા, ઉપરુચ્છન્તિ દારકા;
‘‘Kaṃ nvajja chātā tasitā, uparucchanti dārakā;
સાયં સંવેસનાકાલે, અમ્મા છાતમ્હ દેથ નો.
Sāyaṃ saṃvesanākāle, ammā chātamha detha no.
૨૧૫૪.
2154.
‘‘કથં નુ પથં ગચ્છન્તિ, પત્તિકા અનુપાહના;
‘‘Kathaṃ nu pathaṃ gacchanti, pattikā anupāhanā;
સન્તા સૂનેહિ પાદેહિ, કો ને હત્થે ગહેસ્સતિ.
Santā sūnehi pādehi, ko ne hatthe gahessati.
૨૧૫૫.
2155.
‘‘કથં નુ સો ન લજ્જેય્ય, સમ્મુખા પહરં મમ;
‘‘Kathaṃ nu so na lajjeyya, sammukhā paharaṃ mama;
અદૂસકાનં પુત્તાનં, અલજ્જી વત બ્રાહ્મણો.
Adūsakānaṃ puttānaṃ, alajjī vata brāhmaṇo.
૨૧૫૬.
2156.
‘‘યોપિ મે દાસિદાસસ્સ, અઞ્ઞો વા પન પેસિયો;
‘‘Yopi me dāsidāsassa, añño vā pana pesiyo;
તસ્સાપિ સુવિહીનસ્સ, કો લજ્જી પહરિસ્સતિ.
Tassāpi suvihīnassa, ko lajjī paharissati.
૨૧૫૭.
2157.
‘‘વારિજસ્સેવ મે સતો, બદ્ધસ્સ કુમિનામુખે;
‘‘Vārijasseva me sato, baddhassa kumināmukhe;
અક્કોસતિ પહરતિ, પિયે પુત્તે અપસ્સતો.
Akkosati paharati, piye putte apassato.
૨૧૫૮.
2158.
‘‘અદુ ચાપં ગહેત્વાન, ખગ્ગં બન્ધિય વામતો;
‘‘Adu cāpaṃ gahetvāna, khaggaṃ bandhiya vāmato;
આનેસ્સામિ સકે પુત્તે, પુત્તાનઞ્હિ વધો દુખો.
Ānessāmi sake putte, puttānañhi vadho dukho.
૨૧૫૯.
2159.
‘‘અટ્ઠાનમેતં 187 દુક્ખરૂપં, યં કુમારા વિહઞ્ઞરે;
‘‘Aṭṭhānametaṃ 188 dukkharūpaṃ, yaṃ kumārā vihaññare;
સતઞ્ચ ધમ્મમઞ્ઞાય, કો દત્વા અનુતપ્પતિ’’.
Satañca dhammamaññāya, ko datvā anutappati’’.
૨૧૬૦.
2160.
‘‘સચ્ચં કિરેવમાહંસુ, નરા એકચ્ચિયા ઇધ;
‘‘Saccaṃ kirevamāhaṃsu, narā ekacciyā idha;
૨૧૬૧.
2161.
‘‘એહિ કણ્હે મરિસ્સામ, નત્થત્થો જીવિતેન નો;
‘‘Ehi kaṇhe marissāma, natthattho jīvitena no;
અચ્ચાયિકસ્સ લુદ્દસ્સ, યો નો ગાવોવ સુમ્ભતિ.
Accāyikassa luddassa, yo no gāvova sumbhati.
૨૧૬૨.
2162.
‘‘ઇમે તે જમ્બુકા રુક્ખા, વેદિસા સિન્દુવારકા;
‘‘Ime te jambukā rukkhā, vedisā sinduvārakā;
વિવિધાનિ રુક્ખજાતાનિ, તાનિ કણ્હે જહામસે.
Vividhāni rukkhajātāni, tāni kaṇhe jahāmase.
૨૧૬૩.
2163.
‘‘અસ્સત્થા પનસા ચેમે, નિગ્રોધા ચ કપિત્થના;
‘‘Assatthā panasā ceme, nigrodhā ca kapitthanā;
વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, તાનિ કણ્હે જહામસે.
Vividhāni phalajātāni, tāni kaṇhe jahāmase.
૨૧૬૪.
2164.
‘‘ઇમે તિટ્ઠન્તિ આરામા, અયં સીતૂદકા નદી;
‘‘Ime tiṭṭhanti ārāmā, ayaṃ sītūdakā nadī;
યત્થસ્સુ પુબ્બે કીળામ, તાનિ કણ્હે જહામસે.
Yatthassu pubbe kīḷāma, tāni kaṇhe jahāmase.
૨૧૬૫.
2165.
‘‘વિવિધાનિ પુપ્ફજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni pupphajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ધારેમ, તાનિ કણ્હે જહામસે.
Yānassu pubbe dhārema, tāni kaṇhe jahāmase.
૨૧૬૬.
2166.
‘‘વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni phalajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ભુઞ્જામ, તાનિ કણ્હે જહામસે.
Yānassu pubbe bhuñjāma, tāni kaṇhe jahāmase.
૨૧૬૭.
2167.
‘‘ઇમે નો હત્થિકા અસ્સા, બલિબદ્દા ચ નો ઇમે;
‘‘Ime no hatthikā assā, balibaddā ca no ime;
યેહિસ્સુ પુબ્બે કીળામ, તાનિ કણ્હે જહામસે’’.
Yehissu pubbe kīḷāma, tāni kaṇhe jahāmase’’.
૨૧૬૮.
2168.
‘‘નીયમાના કુમારા તે, બ્રાહ્મણસ્સ પમુઞ્ચિય;
‘‘Nīyamānā kumārā te, brāhmaṇassa pamuñciya;
તેન તેન પધાવિંસુ, જાલી કણ્હાજિના ચુભો’’.
Tena tena padhāviṃsu, jālī kaṇhājinā cubho’’.
૨૧૬૯.
2169.
‘‘તતો સો રજ્જુમાદાય, દણ્ડઞ્ચાદાય બ્રાહ્મણો;
‘‘Tato so rajjumādāya, daṇḍañcādāya brāhmaṇo;
આકોટયન્તો તે નેતિ, સિવિરાજસ્સ પેક્ખતો’’.
Ākoṭayanto te neti, sivirājassa pekkhato’’.
૨૧૭૦.
2170.
‘‘તં તં કણ્હાજિનાવોચ, અયં મં તાત બ્રાહ્મણો;
‘‘Taṃ taṃ kaṇhājināvoca, ayaṃ maṃ tāta brāhmaṇo;
લટ્ઠિયા પટિકોટેતિ, ઘરે જાતંવ દાસિયં.
Laṭṭhiyā paṭikoṭeti, ghare jātaṃva dāsiyaṃ.
૨૧૭૧.
2171.
‘‘ન ચાયં બ્રાહ્મણો તાત, ધમ્મિકા હોન્તિ બ્રાહ્મણા;
‘‘Na cāyaṃ brāhmaṇo tāta, dhammikā honti brāhmaṇā;
યક્ખો બ્રાહ્મણવણ્ણેન, ખાદિતું તાત નેતિ નો;
Yakkho brāhmaṇavaṇṇena, khādituṃ tāta neti no;
નીયમાને પિસાચેન, કિં નુ તાત ઉદિક્ખસિ’’.
Nīyamāne pisācena, kiṃ nu tāta udikkhasi’’.
૨૧૭૨.
2172.
‘‘ઇમે નો પાદકા દુક્ખા, દીઘો ચદ્ધા સુદુગ્ગમો;
‘‘Ime no pādakā dukkhā, dīgho caddhā suduggamo;
૨૧૭૩.
2173.
૨૧૭૪.
2174.
‘‘તિણલતાનિ ઓસધ્યો, પબ્બતાનિ વનાનિ ચ;
‘‘Tiṇalatāni osadhyo, pabbatāni vanāni ca;
અમ્મં આરોગ્યં વજ્જાથ, અયં નો નેતિ બ્રાહ્મણો.
Ammaṃ ārogyaṃ vajjātha, ayaṃ no neti brāhmaṇo.
૨૧૭૫.
2175.
‘‘વજ્જન્તુ ભોન્તો અમ્મઞ્ચ, મદ્દિં અસ્માક માતરં;
‘‘Vajjantu bhonto ammañca, maddiṃ asmāka mātaraṃ;
સચે અનુપતિતુકામાસિ, ખિપ્પં અનુપતિયાસિ નો.
Sace anupatitukāmāsi, khippaṃ anupatiyāsi no.
૨૧૭૬.
2176.
‘‘અયં એકપદી એતિ, ઉજું ગચ્છતિ અસ્સમં;
‘‘Ayaṃ ekapadī eti, ujuṃ gacchati assamaṃ;
તમેવાનુપતેય્યાસિ, અપિ પસ્સેસિ ને લહું.
Tamevānupateyyāsi, api passesi ne lahuṃ.
૨૧૭૭.
2177.
સુઞ્ઞં દિસ્વાન અસ્સમં, તં તે દુક્ખં ભવિસ્સતિ.
Suññaṃ disvāna assamaṃ, taṃ te dukkhaṃ bhavissati.
૨૧૭૮.
2178.
યા નો બદ્ધે ન જાનાસિ, બ્રાહ્મણેન ધનેસિના.
Yā no baddhe na jānāsi, brāhmaṇena dhanesinā.
૨૧૭૯.
2179.
‘‘અચ્ચાયિકેન લુદ્દેન, યો નો ગાવોવ સુમ્ભતિ;
‘‘Accāyikena luddena, yo no gāvova sumbhati;
અપજ્જ અમ્મં પસ્સેમુ, સાયં ઉઞ્છાતો આગતં.
Apajja ammaṃ passemu, sāyaṃ uñchāto āgataṃ.
૨૧૮૦.
2180.
‘‘દજ્જા અમ્મા બ્રાહ્મણસ્સ, ફલં ખુદ્દેન મિસ્સિતં;
‘‘Dajjā ammā brāhmaṇassa, phalaṃ khuddena missitaṃ;
૨૧૮૧.
2181.
‘‘સૂના ચ વત નો પાદા, બાળ્હં ધારેતિ બ્રાહ્મણો;
‘‘Sūnā ca vata no pādā, bāḷhaṃ dhāreti brāhmaṇo;
ઇતિ તત્થ વિલપિંસુ, કુમારા માતુગિદ્ધિનો’’.
Iti tattha vilapiṃsu, kumārā mātugiddhino’’.
દારકપબ્બં નામ.
Dārakapabbaṃ nāma.
મદ્દીપબ્બં
Maddīpabbaṃ
૨૧૮૨.
2182.
‘‘તેસં લાલપ્પિતં સુત્વા, તયો વાળા વને મિગા;
‘‘Tesaṃ lālappitaṃ sutvā, tayo vāḷā vane migā;
સીહો બ્યગ્ઘો ચ દીપિ ચ, ઇદં વચનમબ્રવું.
Sīho byaggho ca dīpi ca, idaṃ vacanamabravuṃ.
૨૧૮૩.
2183.
‘‘મા હેવ નો રાજપુત્તી, સાયં ઉઞ્છાતો આગમા;
‘‘Mā heva no rājaputtī, sāyaṃ uñchāto āgamā;
મા હેવમ્હાક નિબ્ભોગે, હેઠયિત્થ વને મિગા.
Mā hevamhāka nibbhoge, heṭhayittha vane migā.
૨૧૮૪.
2184.
‘‘સીહો ચ નં વિહેઠેય્ય, બ્યગ્ઘો દીપિ ચ લક્ખણં;
‘‘Sīho ca naṃ viheṭheyya, byaggho dīpi ca lakkhaṇaṃ;
નેવ જાલીકુમારસ્સ, કુતો કણ્હાજિના સિયા;
Neva jālīkumārassa, kuto kaṇhājinā siyā;
ઉભયેનેવ જીયેથ, પતિં પુત્તે ચ લક્ખણા’’.
Ubhayeneva jīyetha, patiṃ putte ca lakkhaṇā’’.
૨૧૮૫.
2185.
‘‘ખણિત્તિકં મે પતિતં, દક્ખિણક્ખિ ચ ફન્દતિ;
‘‘Khaṇittikaṃ me patitaṃ, dakkhiṇakkhi ca phandati;
અફલા ફલિનો રુક્ખા, સબ્બા મુય્હન્તિ મે દિસા.
Aphalā phalino rukkhā, sabbā muyhanti me disā.
૨૧૮૬.
2186.
‘‘તસ્સા સાયન્હકાલસ્મિં, અસ્સમાગમનં પતિ;
‘‘Tassā sāyanhakālasmiṃ, assamāgamanaṃ pati;
અત્થઙ્ગતમ્હિ સૂરિયે, વાળા પન્થે ઉપટ્ઠહું.
Atthaṅgatamhi sūriye, vāḷā panthe upaṭṭhahuṃ.
૨૧૮૭.
2187.
‘‘નીચે ચોલમ્બતે સૂરિયો, દૂરે ચ વત અસ્સમો;
‘‘Nīce colambate sūriyo, dūre ca vata assamo;
યઞ્ચ નેસં ઇતો હસ્સં 205, તં તે ભુઞ્જેય્યુ ભોજનં.
Yañca nesaṃ ito hassaṃ 206, taṃ te bhuñjeyyu bhojanaṃ.
૨૧૮૮.
2188.
‘‘સો નૂન ખત્તિયો એકો, પણ્ણસાલાય અચ્છતિ;
‘‘So nūna khattiyo eko, paṇṇasālāya acchati;
તોસેન્તો દારકે છાતે, મમં દિસ્વા અનાયતિં.
Tosento dārake chāte, mamaṃ disvā anāyatiṃ.
૨૧૮૯.
2189.
‘‘તે નૂન પુત્તકા મય્હં, કપણાય વરાકિયા;
‘‘Te nūna puttakā mayhaṃ, kapaṇāya varākiyā;
સાયં સંવેસનાકાલે, ખીરપીતાવ અચ્છરે.
Sāyaṃ saṃvesanākāle, khīrapītāva acchare.
૨૧૯૦.
2190.
‘‘તે નૂન પુત્તકા મય્હં, કપણાય વરાકિયા;
‘‘Te nūna puttakā mayhaṃ, kapaṇāya varākiyā;
સાયં સંવેસનાકાલે, વારિપીતાવ અચ્છરે.
Sāyaṃ saṃvesanākāle, vāripītāva acchare.
૨૧૯૧.
2191.
‘‘તે નૂન પુત્તકા મય્હં, કપણાય વરાકિયા;
‘‘Te nūna puttakā mayhaṃ, kapaṇāya varākiyā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, વચ્છા બાલાવ માતરં.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, vacchā bālāva mātaraṃ.
૨૧૯૨.
2192.
‘‘તે નૂન પુત્તકા મય્હં, કપણાય વરાકિયા;
‘‘Te nūna puttakā mayhaṃ, kapaṇāya varākiyā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, હંસાવુપરિપલ્લલે.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, haṃsāvuparipallale.
૨૧૯૩.
2193.
‘‘તે નૂન પુત્તકા મય્હં, કપણાય વરાકિયા;
‘‘Te nūna puttakā mayhaṃ, kapaṇāya varākiyā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, અસ્સમસ્સાવિદૂરતો.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, assamassāvidūrato.
૨૧૯૪.
2194.
‘‘એકાયનો એકપથો, સરા સોબ્ભા ચ પસ્સતો;
‘‘Ekāyano ekapatho, sarā sobbhā ca passato;
અઞ્ઞં મગ્ગં ન પસ્સામિ, યેન ગચ્છેય્ય અસ્સમં.
Aññaṃ maggaṃ na passāmi, yena gaccheyya assamaṃ.
૨૧૯૫.
2195.
‘‘મિગા નમત્થુ રાજાનો, કાનનસ્મિં મહબ્બલા;
‘‘Migā namatthu rājāno, kānanasmiṃ mahabbalā;
ધમ્મેન ભાતરો હોથ, મગ્ગં મે દેથ યાચિતા.
Dhammena bhātaro hotha, maggaṃ me detha yācitā.
૨૧૯૬.
2196.
‘‘અવરુદ્ધસ્સાહં ભરિયા, રાજપુત્તસ્સ સિરીમતો;
‘‘Avaruddhassāhaṃ bhariyā, rājaputtassa sirīmato;
તં ચાહં નાતિમઞ્ઞામિ, રામં સીતાવનુબ્બતા.
Taṃ cāhaṃ nātimaññāmi, rāmaṃ sītāvanubbatā.
૨૧૯૭.
2197.
‘‘તુમ્હે ચ પુત્તે પસ્સથ, સાયં સંવેસનં પતિ;
‘‘Tumhe ca putte passatha, sāyaṃ saṃvesanaṃ pati;
અહઞ્ચ પુત્તે પસ્સેય્યં, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Ahañca putte passeyyaṃ, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૧૯૮.
2198.
‘‘બહું ચિદં મૂલફલં, ભક્ખો ચાયં અનપ્પકો;
‘‘Bahuṃ cidaṃ mūlaphalaṃ, bhakkho cāyaṃ anappako;
તતો ઉપડ્ઢં દસ્સામિ, મગ્ગં મે દેથ યાચિતા.
Tato upaḍḍhaṃ dassāmi, maggaṃ me detha yācitā.
૨૧૯૯.
2199.
‘‘રાજપુત્તી ચ નો માતા, રાજપુત્તો ચ નો પિતા;
‘‘Rājaputtī ca no mātā, rājaputto ca no pitā;
ધમ્મેન ભાતરો હોથ, મગ્ગં મે દેથ યાચિતા’’.
Dhammena bhātaro hotha, maggaṃ me detha yācitā’’.
૨૨૦૦.
2200.
‘‘તસ્સા લાલપ્પમાનાય, બહું કારુઞ્ઞસઞ્હિતં;
‘‘Tassā lālappamānāya, bahuṃ kāruññasañhitaṃ;
સુત્વા નેલપતિં વાચં, વાળા પન્થા અપક્કમું’’.
Sutvā nelapatiṃ vācaṃ, vāḷā panthā apakkamuṃ’’.
૨૨૦૧.
2201.
‘‘ઇમમ્હિ નં પદેસમ્હિ, પુત્તકા પંસુકુણ્ઠિતા;
‘‘Imamhi naṃ padesamhi, puttakā paṃsukuṇṭhitā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, વચ્છા બાલાવ માતરં.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, vacchā bālāva mātaraṃ.
૨૨૦૨.
2202.
‘‘ઇમમ્હિ નં પદેસમ્હિ, પુત્તકા પંસુકુણ્ઠિતા;
‘‘Imamhi naṃ padesamhi, puttakā paṃsukuṇṭhitā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, હંસાવુપરિપલ્લલે.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, haṃsāvuparipallale.
૨૨૦૩.
2203.
‘‘ઇમમ્હિ નં પદેસમ્હિ, પુત્તકા પંસુકુણ્ઠિતા;
‘‘Imamhi naṃ padesamhi, puttakā paṃsukuṇṭhitā;
પચ્ચુગ્ગતા મં તિટ્ઠન્તિ, અસ્સમસ્સાવિદૂરતો.
Paccuggatā maṃ tiṭṭhanti, assamassāvidūrato.
૨૨૦૪.
2204.
આનન્દિનો પમુદિતા, વગ્ગમાનાવ કમ્પરે;
Ānandino pamuditā, vaggamānāva kampare;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૦૫.
2205.
‘‘છકલીવ મિગી છાપં, પક્ખી મુત્તાવ પઞ્જરા;
‘‘Chakalīva migī chāpaṃ, pakkhī muttāva pañjarā;
ઓહાય પુત્તે નિક્ખમિં, સીહીવામિસગિદ્ધિની;
Ohāya putte nikkhamiṃ, sīhīvāmisagiddhinī;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૦૬.
2206.
‘‘ઇદં નેસં પદક્કન્તં, નાગાનમિવ પબ્બતે;
‘‘Idaṃ nesaṃ padakkantaṃ, nāgānamiva pabbate;
ચિતકા પરિકિણ્ણાયો, અસ્સમસ્સાવિદૂરતો;
Citakā parikiṇṇāyo, assamassāvidūrato;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૦૭.
2207.
‘‘વાલિકાયપિ ઓકિણ્ણા, પુત્તકા પંસુકુણ્ઠિતા;
‘‘Vālikāyapi okiṇṇā, puttakā paṃsukuṇṭhitā;
સમન્તા મભિધાવન્તિ, તે ન પસ્સામિ દારકે.
Samantā mabhidhāvanti, te na passāmi dārake.
૨૨૦૮.
2208.
‘‘યે મં પુરે પચ્ચુટ્ઠેન્તિ 211, અરઞ્ઞા દૂરમાયતિં;
‘‘Ye maṃ pure paccuṭṭhenti 212, araññā dūramāyatiṃ;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૦૯.
2209.
‘‘છકલિંવ મિગિં છાપા, પચ્ચુગ્ગન્તુન માતરં;
‘‘Chakaliṃva migiṃ chāpā, paccuggantuna mātaraṃ;
૨૨૧૦.
2210.
‘‘ઇદં નેસં કીળાનકં, પતિતં પણ્ડુબેળુવં;
‘‘Idaṃ nesaṃ kīḷānakaṃ, patitaṃ paṇḍubeḷuvaṃ;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૧૧.
2211.
‘‘થના ચ મય્હિમે પૂરા, ઉરો ચ સમ્પદાલતિ;
‘‘Thanā ca mayhime pūrā, uro ca sampadālati;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૧૨.
2212.
‘‘ઉચ્છઙ્ગેકો વિચિનાતિ, થનમેકાવલમ્બતિ;
‘‘Ucchaṅgeko vicināti, thanamekāvalambati;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૧૩.
2213.
‘‘યસ્સુ સાયન્હસમયં, પુત્તકા પંસુકુણ્ઠિતા;
‘‘Yassu sāyanhasamayaṃ, puttakā paṃsukuṇṭhitā;
ઉચ્છઙ્ગે મે વિવત્તન્તિ, તે ન પસ્સામિ દારકે.
Ucchaṅge me vivattanti, te na passāmi dārake.
૨૨૧૪.
2214.
‘‘અયં સો અસ્સમો પુબ્બે, સમજ્જો પટિભાતિ મં;
‘‘Ayaṃ so assamo pubbe, samajjo paṭibhāti maṃ;
ત્યજ્જ પુત્તે અપસ્સન્ત્યા, ભમતે વિય અસ્સમો.
Tyajja putte apassantyā, bhamate viya assamo.
૨૨૧૫.
2215.
‘‘કિમિદં અપ્પસદ્દોવ, અસ્સમો પટિભાતિ મં;
‘‘Kimidaṃ appasaddova, assamo paṭibhāti maṃ;
કાકોલાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Kākolāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૧૬.
2216.
‘‘કિમિદં અપ્પસદ્દોવ, અસ્સમો પટિભાતિ મં;
‘‘Kimidaṃ appasaddova, assamo paṭibhāti maṃ;
સકુણાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Sakuṇāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૧૭.
2217.
‘‘કિમિદં તુણ્હિભૂતોસિ, અપિ રત્તેવ મે મનો;
‘‘Kimidaṃ tuṇhibhūtosi, api ratteva me mano;
કાકોલાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Kākolāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૧૮.
2218.
‘‘કિમિદં તુણ્હિભૂતોસિ, અપિ રત્તેવ મે મનો;
‘‘Kimidaṃ tuṇhibhūtosi, api ratteva me mano;
સકુણાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Sakuṇāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૧૯.
2219.
‘‘કચ્ચિ નુ મે અય્યપુત્ત, મિગા ખાદિંસુ દારકે;
‘‘Kacci nu me ayyaputta, migā khādiṃsu dārake;
અરઞ્ઞે ઇરિણે વિવને, કેન નીતા મે દારકા.
Araññe iriṇe vivane, kena nītā me dārakā.
૨૨૨૦.
2220.
‘‘અદુ તે પહિતા દૂતા, અદુ સુત્તા પિયંવદા;
‘‘Adu te pahitā dūtā, adu suttā piyaṃvadā;
અદુ બહિ નો નિક્ખન્તા, ખિડ્ડાસુ પસુતા નુ તે.
Adu bahi no nikkhantā, khiḍḍāsu pasutā nu te.
૨૨૨૧.
2221.
‘‘નેવાસં કેસા દિસ્સન્તિ, હત્થપાદા ચ જાલિનો;
‘‘Nevāsaṃ kesā dissanti, hatthapādā ca jālino;
સકુણાનઞ્ચ ઓપાતો, કેન નીતા મે દારકા.
Sakuṇānañca opāto, kena nītā me dārakā.
૨૨૨૨.
2222.
‘‘ઇદં તતો દુક્ખતરં, સલ્લવિદ્ધો યથા વણો;
‘‘Idaṃ tato dukkhataraṃ, sallaviddho yathā vaṇo;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૨૩.
2223.
‘‘ઇદમ્પિ દુતિયં સલ્લં, કમ્પેતિ હદયં મમ;
‘‘Idampi dutiyaṃ sallaṃ, kampeti hadayaṃ mama;
યઞ્ચ પુત્તે ન પસ્સામિ, ત્વઞ્ચ મં નાભિભાસસિ.
Yañca putte na passāmi, tvañca maṃ nābhibhāsasi.
૨૨૨૪.
2224.
મઞ્ઞે ઓક્કન્તસન્તં 217 મં, પાતો દક્ખિસિ નો મતં’’.
Maññe okkantasantaṃ 218 maṃ, pāto dakkhisi no mataṃ’’.
૨૨૨૫.
2225.
‘‘નૂન મદ્દી વરારોહા, રાજપુત્તી યસસ્સિની;
‘‘Nūna maddī varārohā, rājaputtī yasassinī;
પાતો ગતાસિ ઉઞ્છાય, કિમિદં સાયમાગતા’’.
Pāto gatāsi uñchāya, kimidaṃ sāyamāgatā’’.
૨૨૨૬.
2226.
‘‘નનુ ત્વં સદ્દમસ્સોસિ, યે સરં પાતુમાગતા;
‘‘Nanu tvaṃ saddamassosi, ye saraṃ pātumāgatā;
સીહસ્સપિ નદન્તસ્સ, બ્યગ્ઘસ્સ ચ નિકુજ્જિતં.
Sīhassapi nadantassa, byagghassa ca nikujjitaṃ.
૨૨૨૭.
2227.
‘‘અહુ પુબ્બનિમિત્તં મે, વિચરન્ત્યા બ્રહાવને;
‘‘Ahu pubbanimittaṃ me, vicarantyā brahāvane;
૨૨૨૮.
2228.
‘‘તદાહં બ્યથિતા ભીતા, પુથુ કત્વાન પઞ્જલિં;
‘‘Tadāhaṃ byathitā bhītā, puthu katvāna pañjaliṃ;
સબ્બદિસા નમસ્સિસ્સં, અપિ સોત્થિ ઇતો સિયા.
Sabbadisā namassissaṃ, api sotthi ito siyā.
૨૨૨૯.
2229.
‘‘મા હેવ નો રાજપુત્તો, હતો સીહેન દીપિના;
‘‘Mā heva no rājaputto, hato sīhena dīpinā;
દારકા વા પરામટ્ઠા, અચ્છકોકતરચ્છિહિ.
Dārakā vā parāmaṭṭhā, acchakokataracchihi.
૨૨૩૦.
2230.
‘‘સીહો બ્યગ્ઘો ચ દીપિ ચ, તયો વાળા વને મિગા;
‘‘Sīho byaggho ca dīpi ca, tayo vāḷā vane migā;
તે મં પરિયાવરું મગ્ગં, તેન સાયમ્હિ આગતા.
Te maṃ pariyāvaruṃ maggaṃ, tena sāyamhi āgatā.
૨૨૩૧.
2231.
‘‘અહં પતિઞ્ચ પુત્તે ચ, આચેરમિવ માણવો;
‘‘Ahaṃ patiñca putte ca, āceramiva māṇavo;
અનુટ્ઠિતા દિવારત્તિં, જટિની બ્રહ્મચારિની.
Anuṭṭhitā divārattiṃ, jaṭinī brahmacārinī.
૨૨૩૨.
2232.
‘‘અજિનાનિ પરિદહિત્વા, વનમૂલફલહારિયા;
‘‘Ajināni paridahitvā, vanamūlaphalahāriyā;
વિચરામિ દિવારત્તિં, તુમ્હં કામા હિ પુત્તકા.
Vicarāmi divārattiṃ, tumhaṃ kāmā hi puttakā.
૨૨૩૩.
2233.
‘‘અહં સુવણ્ણહલિદ્દિં, આભતં પણ્ડુબેળુવં;
‘‘Ahaṃ suvaṇṇahaliddiṃ, ābhataṃ paṇḍubeḷuvaṃ;
રુક્ખપક્કાનિ ચાહાસિં, ઇમે વો પુત્ત કીળના.
Rukkhapakkāni cāhāsiṃ, ime vo putta kīḷanā.
૨૨૩૪.
2234.
‘‘ઇમં મૂલાળિવત્તકં, સાલુકં ચિઞ્ચભેદકં;
‘‘Imaṃ mūlāḷivattakaṃ, sālukaṃ ciñcabhedakaṃ;
ભુઞ્જ ખુદ્દેહિ સંયુત્તં, સહ પુત્તેહિ ખત્તિય.
Bhuñja khuddehi saṃyuttaṃ, saha puttehi khattiya.
૨૨૩૫.
2235.
‘‘પદુમં જાલિનો દેહિ, કુમુદઞ્ચ કુમારિયા;
‘‘Padumaṃ jālino dehi, kumudañca kumāriyā;
માલિને પસ્સ નચ્ચન્તે, સિવિ પુત્તાનિ અવ્હય.
Māline passa naccante, sivi puttāni avhaya.
૨૨૩૬.
2236.
‘‘તતો કણ્હાજિનાયપિ, નિસામેહિ રથેસભ;
‘‘Tato kaṇhājināyapi, nisāmehi rathesabha;
૨૨૩૭.
2237.
‘‘સમાનસુખદુક્ખમ્હા, રટ્ઠા પબ્બાજિતા ઉભો;
‘‘Samānasukhadukkhamhā, raṭṭhā pabbājitā ubho;
અપિ સિવિ પુત્તે પસ્સેસિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો.
Api sivi putte passesi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho.
૨૨૩૮.
2238.
‘‘સમણે બ્રાહ્મણે નૂન, બ્રહ્મચરિયપરાયણે;
‘‘Samaṇe brāhmaṇe nūna, brahmacariyaparāyaṇe;
અહં લોકે અભિસ્સપિં, સીલવન્તે બહુસ્સુતે;
Ahaṃ loke abhissapiṃ, sīlavante bahussute;
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો’’.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho’’.
૨૨૩૯.
2239.
‘‘ઇમે તે જમ્બુકા રુક્ખા, વેદિસા સિન્દુવારકા;
‘‘Ime te jambukā rukkhā, vedisā sinduvārakā;
વિવિધાનિ રુક્ખજાતાનિ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Vividhāni rukkhajātāni, te kumārā na dissare.
૨૨૪૦.
2240.
‘‘અસ્સત્થા પનસા ચેમે, નિગ્રોધા ચ કપિત્થના;
‘‘Assatthā panasā ceme, nigrodhā ca kapitthanā;
વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Vividhāni phalajātāni, te kumārā na dissare.
૨૨૪૧.
2241.
‘‘ઇમે તિટ્ઠન્તિ આરામા, અયં સીતૂદકા નદી;
‘‘Ime tiṭṭhanti ārāmā, ayaṃ sītūdakā nadī;
યત્થસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yatthassu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૨.
2242.
‘‘વિવિધાનિ પુપ્ફજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni pupphajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ધારિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yānassu pubbe dhāriṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૩.
2243.
‘‘વિવિધાનિ ફલજાતાનિ, અસ્મિં ઉપરિપબ્બતે;
‘‘Vividhāni phalajātāni, asmiṃ uparipabbate;
યાનસ્સુ પુબ્બે ભુઞ્જિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yānassu pubbe bhuñjiṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૪.
2244.
‘‘ઇમે તે હત્થિકા અસ્સા, બલિબદ્દા ચ તે ઇમે;
‘‘Ime te hatthikā assā, balibaddā ca te ime;
યેહિસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે’’.
Yehissu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare’’.
૨૨૪૫.
2245.
‘‘ઇમે સામા સસોલૂકા, બહુકા કદલીમિગા;
‘‘Ime sāmā sasolūkā, bahukā kadalīmigā;
યેહિસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yehissu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૬.
2246.
‘‘ઇમે હંસા ચ કોઞ્ચા ચ, મયૂરા ચિત્રપેખુણા;
‘‘Ime haṃsā ca koñcā ca, mayūrā citrapekhuṇā;
યેહિસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે’’.
Yehissu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare’’.
૨૨૪૭.
2247.
‘‘ઇમા તા વનગુમ્બાયો, પુપ્ફિતા સબ્બકાલિકા;
‘‘Imā tā vanagumbāyo, pupphitā sabbakālikā;
યત્થસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yatthassu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૮.
2248.
‘‘ઇમા તા પોક્ખરણી રમ્મા, ચક્કવાકૂપકૂજિતા;
‘‘Imā tā pokkharaṇī rammā, cakkavākūpakūjitā;
મન્દાલકેહિ સઞ્છન્ના, પદુમુપ્પલકેહિ ચ;
Mandālakehi sañchannā, padumuppalakehi ca;
યત્થસ્સુ પુબ્બે કીળિંસુ, તે કુમારા ન દિસ્સરે.
Yatthassu pubbe kīḷiṃsu, te kumārā na dissare.
૨૨૪૯.
2249.
‘‘ન તે કટ્ઠાનિ ભિન્નાનિ, ન તે ઉદકમાહતં;
‘‘Na te kaṭṭhāni bhinnāni, na te udakamāhataṃ;
અગ્ગિપિ તે ન હાપિતો, કિં નુ મન્દોવ ઝાયસિ.
Aggipi te na hāpito, kiṃ nu mandova jhāyasi.
૨૨૫૦.
2250.
ત્યજ્જ પુત્તે ન પસ્સામિ, જાલિં કણ્હાજિનં ચુભો’’.
Tyajja putte na passāmi, jāliṃ kaṇhājinaṃ cubho’’.
૨૨૫૧.
2251.
‘‘ન ખો નો દેવ પસ્સામિ, યેન તે નીહતા મતા;
‘‘Na kho no deva passāmi, yena te nīhatā matā;
કાકોલાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Kākolāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૫૨.
2252.
‘‘ન ખો નો દેવ પસ્સામિ, યેન તે નીહતા મતા;
‘‘Na kho no deva passāmi, yena te nīhatā matā;
સકુણાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા’’.
Sakuṇāpi na vassanti, matā me nūna dārakā’’.
૨૨૫૩.
2253.
‘‘સા તત્થ પરિદેવિત્વા, પબ્બતાનિ વનાનિ ચ;
‘‘Sā tattha paridevitvā, pabbatāni vanāni ca;
૨૨૫૪.
2254.
‘‘‘ન ખો નો દેવ પસ્સામિ, યેન તે નીહતા મતા;
‘‘‘Na kho no deva passāmi, yena te nīhatā matā;
કાકોલાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Kākolāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૫૫.
2255.
‘‘‘ન ખો નો દેવ પસ્સામિ, યેન તે નીહતા મતા;
‘‘‘Na kho no deva passāmi, yena te nīhatā matā;
સકુણાપિ ન વસ્સન્તિ, મતા મે નૂન દારકા.
Sakuṇāpi na vassanti, matā me nūna dārakā.
૨૨૫૬.
2256.
‘‘‘ન ખો નો દેવ પસ્સામિ, યેન તે નીહતા મતા;
‘‘‘Na kho no deva passāmi, yena te nīhatā matā;
વિચરન્તિ રુક્ખમૂલેસુ, પબ્બતેસુ ગુહાસુ ચ’.
Vicaranti rukkhamūlesu, pabbatesu guhāsu ca’.
૨૨૫૭.
2257.
‘‘ઇતિ મદ્દી વરારોહા, રાજપુત્તી યસસ્સિની;
‘‘Iti maddī varārohā, rājaputtī yasassinī;
બાહા પગ્ગય્હ કન્દિત્વા, તત્થેવ પતિતા છમા’’.
Bāhā paggayha kanditvā, tattheva patitā chamā’’.
૨૨૫૮.
2258.
‘‘તમજ્ઝપત્તં રાજપુત્તિં, ઉદકેનાભિસિઞ્ચથ;
‘‘Tamajjhapattaṃ rājaputtiṃ, udakenābhisiñcatha;
અસ્સત્થં નં વિદિત્વાન, અથ નં એતદબ્રવિ’’.
Assatthaṃ naṃ viditvāna, atha naṃ etadabravi’’.
૨૨૫૯.
2259.
‘‘આદિયેનેવ તે મદ્દિ, દુક્ખં નક્ખાતુમિચ્છિસં;
‘‘Ādiyeneva te maddi, dukkhaṃ nakkhātumicchisaṃ;
દલિદ્દો યાચકો વુડ્ઢો, બ્રાહ્મણો ઘરમાગતો.
Daliddo yācako vuḍḍho, brāhmaṇo gharamāgato.
૨૨૬૦.
2260.
‘‘તસ્સ દિન્ના મયા પુત્તા, મદ્દિ મા ભાયિ અસ્સસ;
‘‘Tassa dinnā mayā puttā, maddi mā bhāyi assasa;
મં પસ્સ મદ્દિ મા પુત્તે, મા બાળ્હં પરિદેવસિ;
Maṃ passa maddi mā putte, mā bāḷhaṃ paridevasi;
લચ્છામ પુત્તે જીવન્તા, અરોગા ચ ભવામસે.
Lacchāma putte jīvantā, arogā ca bhavāmase.
૨૨૬૧.
2261.
‘‘પુત્તે પસુઞ્ચ ધઞ્ઞઞ્ચ, યઞ્ચ અઞ્ઞં ઘરે ધનં;
‘‘Putte pasuñca dhaññañca, yañca aññaṃ ghare dhanaṃ;
દજ્જા સપ્પુરિસો દાનં, દિસ્વા યાચકમાગતં;
Dajjā sappuriso dānaṃ, disvā yācakamāgataṃ;
અનુમોદાહિ મે મદ્દિ, પુત્તકે દાનમુત્તમં’’.
Anumodāhi me maddi, puttake dānamuttamaṃ’’.
૨૨૬૨.
2262.
‘‘અનુમોદામિ તે દેવ, પુત્તકે દાનમુત્તમં;
‘‘Anumodāmi te deva, puttake dānamuttamaṃ;
દત્વા ચિત્તં પસાદેહિ, ભિય્યો દાનં દદો ભવ.
Datvā cittaṃ pasādehi, bhiyyo dānaṃ dado bhava.
૨૨૬૩.
2263.
‘‘યો ત્વં મચ્છેરભૂતેસુ, મનુસ્સેસુ જનાધિપ;
‘‘Yo tvaṃ maccherabhūtesu, manussesu janādhipa;
બ્રાહ્મણસ્સ અદા દાનં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો’’.
Brāhmaṇassa adā dānaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano’’.
૨૨૬૪.
2264.
‘‘નિન્નાદિતા તે પથવી, સદ્દો તે તિદિવઙ્ગતો;
‘‘Ninnāditā te pathavī, saddo te tidivaṅgato;
સમન્તા વિજ્જુતા આગું, ગિરીનંવ પતિસ્સુતા.
Samantā vijjutā āguṃ, girīnaṃva patissutā.
૨૨૬૫.
2265.
‘‘તસ્સ તે અનુમોદન્તિ, ઉભો નારદપબ્બતા;
‘‘Tassa te anumodanti, ubho nāradapabbatā;
ઇન્દો ચ બ્રહ્મા પજાપતિ, સોમો યમો વેસ્સવણો;
Indo ca brahmā pajāpati, somo yamo vessavaṇo;
સબ્બે દેવાનુમોદન્તિ, તાવતિંસા સઇન્દકા.
Sabbe devānumodanti, tāvatiṃsā saindakā.
૨૨૬૬.
2266.
‘‘ઇતિ મદ્દી વરારોહા, રાજપુત્તી યસસ્સિની;
‘‘Iti maddī varārohā, rājaputtī yasassinī;
વેસ્સન્તરસ્સ અનુમોદિ, પુત્તકે દાનમુત્તમં’’.
Vessantarassa anumodi, puttake dānamuttamaṃ’’.
મદ્દીપબ્બં નામ.
Maddīpabbaṃ nāma.
સક્કપબ્બં
Sakkapabbaṃ
૨૨૬૭.
2267.
તતો રત્યા વિવસાને, સૂરિયસ્સુગ્ગમનં પતિ;
Tato ratyā vivasāne, sūriyassuggamanaṃ pati;
સક્કો બ્રાહ્મણવણ્ણેન, પાતો તેસં અદિસ્સથ.
Sakko brāhmaṇavaṇṇena, pāto tesaṃ adissatha.
૨૨૬૮.
2268.
‘‘કચ્ચિ નુ ભોતો કુસલં, કચ્ચિ ભોતો અનામયં;
‘‘Kacci nu bhoto kusalaṃ, kacci bhoto anāmayaṃ;
કચ્ચિ ઉઞ્છેન યાપેથ, કચ્ચિ મૂલફલા બહૂ.
Kacci uñchena yāpetha, kacci mūlaphalā bahū.
૨૨૬૯.
2269.
‘‘કચ્ચિ ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, કચ્ચિ હિંસા ન વિજ્જતિ’’.
Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.
૨૨૭૦.
2270.
‘‘કુસલઞ્ચેવ નો બ્રહ્મે, અથો બ્રહ્મે અનામયં;
‘‘Kusalañceva no brahme, atho brahme anāmayaṃ;
અથો ઉઞ્છેન યાપેમ, અથો મૂલફલા બહૂ.
Atho uñchena yāpema, atho mūlaphalā bahū.
૨૨૭૧.
2271.
‘‘અથો ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Atho ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, હિંસા મય્હં ન વિજ્જતિ.
Vane vāḷamigākiṇṇe, hiṃsā mayhaṃ na vijjati.
૨૨૭૨.
2272.
‘‘સત્ત નો માસે વસતં, અરઞ્ઞે જીવસોકિનં;
‘‘Satta no māse vasataṃ, araññe jīvasokinaṃ;
ઇદં દુતિયં પસ્સામ, બ્રાહ્મણં દેવવણ્ણિનં;
Idaṃ dutiyaṃ passāma, brāhmaṇaṃ devavaṇṇinaṃ;
આદાય વેળુવં દણ્ડં, ધારેન્તં અજિનક્ખિપં.
Ādāya veḷuvaṃ daṇḍaṃ, dhārentaṃ ajinakkhipaṃ.
૨૨૭૩.
2273.
‘‘સ્વાગતં તે મહાબ્રહ્મે, અથો મે અદુરાગતં;
‘‘Svāgataṃ te mahābrahme, atho me adurāgataṃ;
અન્તો પવિસ ભદ્દન્તે, પાદે પક્ખાલયસ્સુ તે.
Anto pavisa bhaddante, pāde pakkhālayassu te.
૨૨૭૪.
2274.
‘‘તિન્દુકાનિ પિયાલાનિ, મધુકે કાસુમારિયો;
‘‘Tindukāni piyālāni, madhuke kāsumāriyo;
ફલાનિ ખુદ્દકપ્પાનિ, ભુઞ્જ બ્રહ્મે વરં વરં.
Phalāni khuddakappāni, bhuñja brahme varaṃ varaṃ.
૨૨૭૫.
2275.
‘‘ઇદમ્પિ પાનીયં સીતં, આભતં ગિરિગબ્ભરા;
‘‘Idampi pānīyaṃ sītaṃ, ābhataṃ girigabbharā;
તતો પિવ મહાબ્રહ્મે, સચે ત્વં અભિકઙ્ખસિ.
Tato piva mahābrahme, sace tvaṃ abhikaṅkhasi.
૨૨૭૬.
2276.
‘‘અથ ત્વં કેન વણ્ણેન, કેન વા પન હેતુના;
‘‘Atha tvaṃ kena vaṇṇena, kena vā pana hetunā;
અનુપ્પત્તો બ્રહારઞ્ઞં, તં મે અક્ખાહિ પુચ્છિતો’’.
Anuppatto brahāraññaṃ, taṃ me akkhāhi pucchito’’.
૨૨૭૭.
2277.
‘‘યથા વારિવહો પૂરો, સબ્બકાલં ન ખીયતિ;
‘‘Yathā vārivaho pūro, sabbakālaṃ na khīyati;
એવં તં યાચિતાગચ્છિં, ભરિયં મે દેહિ યાચિતો’’.
Evaṃ taṃ yācitāgacchiṃ, bhariyaṃ me dehi yācito’’.
૨૨૭૮.
2278.
‘‘દદામિ ન વિકમ્પામિ, યં મં યાચસિ બ્રાહ્મણ;
‘‘Dadāmi na vikampāmi, yaṃ maṃ yācasi brāhmaṇa;
સન્તં નપ્પટિગુય્હામિ, દાને મે રમતી મનો’’.
Santaṃ nappaṭiguyhāmi, dāne me ramatī mano’’.
૨૨૭૯.
2279.
‘‘મદ્દિં હત્થે ગહેત્વાન, ઉદકસ્સ કમણ્ડલું;
‘‘Maddiṃ hatthe gahetvāna, udakassa kamaṇḍaluṃ;
બ્રાહ્મણસ્સ અદા દાનં, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢનો.
Brāhmaṇassa adā dānaṃ, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhano.
૨૨૮૦.
2280.
‘‘તદાસિ યં ભિંસનકં, તદાસિ લોમહંસનં;
‘‘Tadāsi yaṃ bhiṃsanakaṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ;
મદ્દિં પરિચજન્તસ્સ, મેદની સમ્પકમ્પથ.
Maddiṃ paricajantassa, medanī sampakampatha.
૨૨૮૧.
2281.
‘‘નેવ સા મદ્દી ભાકુટિ, ન સન્ધીયતિ ન રોદતિ;
‘‘Neva sā maddī bhākuṭi, na sandhīyati na rodati;
પેક્ખતેવસ્સ તુણ્હી સા, એસો જાનાતિ યં વરં’’.
Pekkhatevassa tuṇhī sā, eso jānāti yaṃ varaṃ’’.
૨૨૮૨.
2282.
‘‘કોમારી યસ્સાહં ભરિયા, સામિકો મમ ઇસ્સરો;
‘‘Komārī yassāhaṃ bhariyā, sāmiko mama issaro;
યસ્સિચ્છે તસ્સ મં દજ્જા, વિક્કિણેય્ય હનેય્ય વા’’.
Yassicche tassa maṃ dajjā, vikkiṇeyya haneyya vā’’.
૨૨૮૩.
2283.
‘‘તેસં સઙ્કપ્પમઞ્ઞાય, દેવિન્દો એતદબ્રવિ;
‘‘Tesaṃ saṅkappamaññāya, devindo etadabravi;
સબ્બે જિતા તે પચ્ચૂહા, યે દિબ્બા યે ચ માનુસા.
Sabbe jitā te paccūhā, ye dibbā ye ca mānusā.
૨૨૮૪.
2284.
‘‘નિન્નાદિતા તે પથવી, સદ્દો તે તિદિવઙ્ગતો;
‘‘Ninnāditā te pathavī, saddo te tidivaṅgato;
સમન્તા વિજ્જુતા આગું, ગિરીનંવ પતિસ્સુતા.
Samantā vijjutā āguṃ, girīnaṃva patissutā.
૨૨૮૫.
2285.
‘‘તસ્સ તે અનુમોદન્તિ, ઉભો નારદપબ્બતા;
‘‘Tassa te anumodanti, ubho nāradapabbatā;
ઇન્દો ચ બ્રહ્મા પજાપતિ, સોમો યમો વેસ્સવણો;
Indo ca brahmā pajāpati, somo yamo vessavaṇo;
સબ્બે દેવાનુમોદન્તિ, દુક્કરઞ્હિ કરોતિ સો.
Sabbe devānumodanti, dukkarañhi karoti so.
૨૨૮૬.
2286.
‘‘દુદ્દદં દદમાનાનં, દુક્કરં કમ્મ કુબ્બતં;
‘‘Duddadaṃ dadamānānaṃ, dukkaraṃ kamma kubbataṃ;
અસન્તો નાનુકુબ્બન્તિ, સતં ધમ્મો દુરન્નયો.
Asanto nānukubbanti, sataṃ dhammo durannayo.
૨૨૮૭.
2287.
‘‘તસ્મા સતઞ્ચ અસતં, નાના હોતિ ઇતો ગતિ;
‘‘Tasmā satañca asataṃ, nānā hoti ito gati;
અસન્તો નિરયં યન્તિ, સન્તો સગ્ગપરાયણા.
Asanto nirayaṃ yanti, santo saggaparāyaṇā.
૨૨૮૮.
2288.
‘‘યમેતં કુમારે અદા, ભરિયં અદા વને વસં;
‘‘Yametaṃ kumāre adā, bhariyaṃ adā vane vasaṃ;
બ્રહ્મયાનમનોક્કમ્મ, સગ્ગે તે તં વિપચ્ચતુ’’.
Brahmayānamanokkamma, sagge te taṃ vipaccatu’’.
૨૨૮૯.
2289.
‘‘દદામિ ભોતો ભરિયં, મદ્દિં સબ્બઙ્ગસોભનં;
‘‘Dadāmi bhoto bhariyaṃ, maddiṃ sabbaṅgasobhanaṃ;
ત્વઞ્ચેવ મદ્દિયા છન્નો, મદ્દી ચ પતિના સહ.
Tvañceva maddiyā channo, maddī ca patinā saha.
૨૨૯૦.
2290.
‘‘યથા પયો ચ સઙ્ખો ચ, ઉભો સમાનવણ્ણિનો;
‘‘Yathā payo ca saṅkho ca, ubho samānavaṇṇino;
એવં તુવઞ્ચ મદ્દી ચ, સમાનમનચેતસા.
Evaṃ tuvañca maddī ca, samānamanacetasā.
૨૨૯૧.
2291.
‘‘અવરુદ્ધેત્થ અરઞ્ઞસ્મિં, ઉભો સમ્મથ અસ્સમે;
‘‘Avaruddhettha araññasmiṃ, ubho sammatha assame;
ખત્તિયા ગોત્તસમ્પન્ના, સુજાતા માતુપેત્તિતો;
Khattiyā gottasampannā, sujātā mātupettito;
યથા પુઞ્ઞાનિ કયિરાથ, દદન્તા અપરાપરં’’.
Yathā puññāni kayirātha, dadantā aparāparaṃ’’.
૨૨૯૨.
2292.
‘‘સક્કોહમસ્મિ દેવિન્દો, આગતોસ્મિ તવન્તિકે;
‘‘Sakkohamasmi devindo, āgatosmi tavantike;
વરં વરસ્સુ રાજિસિ, વરે અટ્ઠ દદામિ તે’’.
Varaṃ varassu rājisi, vare aṭṭha dadāmi te’’.
૨૨૯૩.
2293.
‘‘વરં ચે મે અદો સક્ક, સબ્બભૂતાનમિસ્સર;
‘‘Varaṃ ce me ado sakka, sabbabhūtānamissara;
પિતા મં અનુમોદેય્ય, ઇતો પત્તં સકં ઘરં;
Pitā maṃ anumodeyya, ito pattaṃ sakaṃ gharaṃ;
આસનેન નિમન્તેય્ય, પઠમેતં વરં વરે.
Āsanena nimanteyya, paṭhametaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૪.
2294.
‘‘પુરિસસ્સ વધં ન રોચેય્યં, અપિ કિબ્બિસકારકં;
‘‘Purisassa vadhaṃ na roceyyaṃ, api kibbisakārakaṃ;
વજ્ઝં વધમ્હા મોચેય્યં, દુતિયેતં વરં વરે.
Vajjhaṃ vadhamhā moceyyaṃ, dutiyetaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૫.
2295.
‘‘યે વુડ્ઢા યે ચ દહરા, યે ચ મજ્ઝિમપોરિસા;
‘‘Ye vuḍḍhā ye ca daharā, ye ca majjhimaporisā;
મમેવ ઉપજીવેય્યું, તતિયેતં વરં વરે.
Mameva upajīveyyuṃ, tatiyetaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૬.
2296.
‘‘પરદારં ન ગચ્છેય્યં, સદારપસુતો સિયં;
‘‘Paradāraṃ na gaccheyyaṃ, sadārapasuto siyaṃ;
થીનં વસં ન ગચ્છેય્યં, ચતુત્થેતં વરં વરે.
Thīnaṃ vasaṃ na gaccheyyaṃ, catutthetaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૭.
2297.
‘‘પુત્તો મે સક્ક જાયેથ, સો ચ દીઘાયુકો સિયા;
‘‘Putto me sakka jāyetha, so ca dīghāyuko siyā;
ધમ્મેન જિને પથવિં, પઞ્ચમેતં વરં વરે.
Dhammena jine pathaviṃ, pañcametaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૮.
2298.
‘‘તતો રત્યા વિવસાને, સૂરિયસ્સુગ્ગમનં પતિ;
‘‘Tato ratyā vivasāne, sūriyassuggamanaṃ pati;
દિબ્બા ભક્ખા પાતુભવેય્યું, છટ્ઠમેતં વરં વરે.
Dibbā bhakkhā pātubhaveyyuṃ, chaṭṭhametaṃ varaṃ vare.
૨૨૯૯.
2299.
‘‘દદતો મે ન ખીયેથ, દત્વા નાનુતપેય્યહં;
‘‘Dadato me na khīyetha, datvā nānutapeyyahaṃ;
દદં ચિત્તં પસાદેય્યં, સત્તમેતં વરં વરે.
Dadaṃ cittaṃ pasādeyyaṃ, sattametaṃ varaṃ vare.
૨૩૦૦.
2300.
‘‘ઇતો વિમુચ્ચમાનાહં, સગ્ગગામી વિસેસગૂ;
‘‘Ito vimuccamānāhaṃ, saggagāmī visesagū;
અનિવત્તિ તતો અસ્સં, અટ્ઠમેતં વરં વરે’’.
Anivatti tato assaṃ, aṭṭhametaṃ varaṃ vare’’.
૨૩૦૧.
2301.
‘‘તસ્સ તં વચનં સુત્વા, દેવિન્દો એતદબ્રવિ;
‘‘Tassa taṃ vacanaṃ sutvā, devindo etadabravi;
અચિરં વત તે તતો, પિતા તં દટ્ઠુમેસ્સતિ’’.
Aciraṃ vata te tato, pitā taṃ daṭṭhumessati’’.
૨૩૦૨.
2302.
‘‘ઇદં વત્વાન મઘવા, દેવરાજા સુજમ્પતિ;
‘‘Idaṃ vatvāna maghavā, devarājā sujampati;
વેસ્સન્તરે વરં દત્વા, સગ્ગકાયં અપક્કમિ’’.
Vessantare varaṃ datvā, saggakāyaṃ apakkami’’.
સક્કપબ્બં નામ.
Sakkapabbaṃ nāma.
મહારાજપબ્બં
Mahārājapabbaṃ
૨૩૦૩.
2303.
‘‘કસ્સેતં મુખમાભાતિ, હેમં વુત્તત્તમગ્ગિના;
‘‘Kassetaṃ mukhamābhāti, hemaṃ vuttattamagginā;
નિક્ખંવ જાતરૂપસ્સ, ઉક્કામુખપહંસિતં.
Nikkhaṃva jātarūpassa, ukkāmukhapahaṃsitaṃ.
૨૩૦૪.
2304.
‘‘ઉભો સદિસપચ્ચઙ્ગા, ઉભો સદિસલક્ખણા;
‘‘Ubho sadisapaccaṅgā, ubho sadisalakkhaṇā;
જાલિસ્સ સદિસો એકો, એકા કણ્હાજિના યથા.
Jālissa sadiso eko, ekā kaṇhājinā yathā.
૨૩૦૫.
2305.
‘‘સીહા બિલાવ નિક્ખન્તા, ઉભો સમ્પતિરૂપકા;
‘‘Sīhā bilāva nikkhantā, ubho sampatirūpakā;
જાતરૂપમયાયેવ, ઇમે દિસ્સન્તિ દારકા’’.
Jātarūpamayāyeva, ime dissanti dārakā’’.
૨૩૦૬.
2306.
‘‘કુતો નુ ભવં ભારદ્વાજ, ઇમે આનેસિ દારકે;
‘‘Kuto nu bhavaṃ bhāradvāja, ime ānesi dārake;
અજ્જ રટ્ઠં અનુપ્પત્તો, કુહિં ગચ્છસિ બ્રાહ્મણ’’ 227.
Ajja raṭṭhaṃ anuppatto, kuhiṃ gacchasi brāhmaṇa’’ 228.
૨૩૦૭.
2307.
‘‘મય્હં તે દારકા દેવ, દિન્ના વિત્તેન સઞ્જય;
‘‘Mayhaṃ te dārakā deva, dinnā vittena sañjaya;
૨૩૦૮.
2308.
‘‘કેન વા વાચપેય્યેન, સમ્માઞાયેન સદ્દહે;
‘‘Kena vā vācapeyyena, sammāñāyena saddahe;
કો તેતં દાનમદદા, પુત્તકે દાનમુત્તમં’’.
Ko tetaṃ dānamadadā, puttake dānamuttamaṃ’’.
૨૩૦૯.
2309.
‘‘યો યાચતં પતિટ્ઠાસિ, ભૂતાનં ધરણીરિવ;
‘‘Yo yācataṃ patiṭṭhāsi, bhūtānaṃ dharaṇīriva;
સો મે વેસ્સન્તરો રાજા, પુત્તેદાસિ વને વસં.
So me vessantaro rājā, puttedāsi vane vasaṃ.
૨૩૧૦.
2310.
‘‘યો યાચતં ગતી આસિ, સવન્તીનંવ સાગરો;
‘‘Yo yācataṃ gatī āsi, savantīnaṃva sāgaro;
સો મે વેસ્સન્તરો રાજા, પુત્તેદાસિ વને વસં’’.
So me vessantaro rājā, puttedāsi vane vasaṃ’’.
૨૩૧૧.
2311.
‘‘દુક્કટં વત ભો રઞ્ઞા, સદ્ધેન ઘરમેસિના;
‘‘Dukkaṭaṃ vata bho raññā, saddhena gharamesinā;
કથં નુ પુત્તકે દજ્જા, અરઞ્ઞે અવરુદ્ધકો.
Kathaṃ nu puttake dajjā, araññe avaruddhako.
૨૩૧૨.
2312.
‘‘ઇમં ભોન્તો નિસામેથ, યાવન્તેત્થ સમાગતા;
‘‘Imaṃ bhonto nisāmetha, yāvantettha samāgatā;
કથં વેસ્સન્તરો રાજા, પુત્તેદાસિ વને વસં.
Kathaṃ vessantaro rājā, puttedāsi vane vasaṃ.
૨૩૧૩.
2313.
‘‘દાસિં દાસં ચ 231 સો દજ્જા, અસ્સં ચસ્સતરીરથં;
‘‘Dāsiṃ dāsaṃ ca 232 so dajjā, assaṃ cassatarīrathaṃ;
હત્થિઞ્ચ કુઞ્જરં દજ્જ, કથં સો દજ્જ દારકે’’.
Hatthiñca kuñjaraṃ dajja, kathaṃ so dajja dārake’’.
૨૩૧૪.
2314.
હત્થી ચ કુઞ્જરો નાગો, કિં સો દજ્જા પિતામહ’’.
Hatthī ca kuñjaro nāgo, kiṃ so dajjā pitāmaha’’.
૨૩૧૫.
2315.
‘‘દાનમસ્સ પસંસામ, ન ચ નિન્દામ પુત્તકા;
‘‘Dānamassa pasaṃsāma, na ca nindāma puttakā;
કથં નુ હદયં આસિ, તુમ્હે દત્વા વનિબ્બકે’’.
Kathaṃ nu hadayaṃ āsi, tumhe datvā vanibbake’’.
૨૩૧૬.
2316.
‘‘દુક્ખસ્સ હદયં આસિ, અથો ઉણ્હમ્પિ પસ્સસિ;
‘‘Dukkhassa hadayaṃ āsi, atho uṇhampi passasi;
રોહિનીહેવ તમ્બક્ખી, પિતા અસ્સૂનિ વત્તયિ’’.
Rohinīheva tambakkhī, pitā assūni vattayi’’.
૨૩૧૭.
2317.
‘‘યં તં કણ્હાજિનાવોચ, અયં મં તાત બ્રાહ્મણો;
‘‘Yaṃ taṃ kaṇhājināvoca, ayaṃ maṃ tāta brāhmaṇo;
લટ્ઠિયા પટિકોટેતિ, ઘરે જાતંવ દાસિયં.
Laṭṭhiyā paṭikoṭeti, ghare jātaṃva dāsiyaṃ.
૨૩૧૮.
2318.
‘‘ન ચાયં બ્રાહ્મણો તાત, ધમ્મિકા હોન્તિ બ્રાહ્મણા;
‘‘Na cāyaṃ brāhmaṇo tāta, dhammikā honti brāhmaṇā;
યક્ખો બ્રાહ્મણવણ્ણેન, ખાદિતું તાત નેતિ નો;
Yakkho brāhmaṇavaṇṇena, khādituṃ tāta neti no;
નીયમાને પિસાચેન, કિન્નુ તાત ઉદિક્ખસિ’’.
Nīyamāne pisācena, kinnu tāta udikkhasi’’.
૨૩૧૯.
2319.
‘‘રાજપુત્તી ચ વો માતા, રાજપુત્તો ચ વો પિતા;
‘‘Rājaputtī ca vo mātā, rājaputto ca vo pitā;
પુબ્બે મે અઙ્ગમારુય્હ, કિં નુ તિટ્ઠથ આરકા’’.
Pubbe me aṅgamāruyha, kiṃ nu tiṭṭhatha ārakā’’.
૨૩૨૦.
2320.
‘‘રાજપુત્તી ચ નો માતા, રાજપુત્તો ચ નો પિતા;
‘‘Rājaputtī ca no mātā, rājaputto ca no pitā;
દાસા મયં બ્રાહ્મણસ્સ, તસ્મા તિટ્ઠામ આરકા’’.
Dāsā mayaṃ brāhmaṇassa, tasmā tiṭṭhāma ārakā’’.
૨૩૨૧.
2321.
‘‘મા સમ્મેવં અવચુત્થ, ડય્હતે હદયં મમ;
‘‘Mā sammevaṃ avacuttha, ḍayhate hadayaṃ mama;
ચિતકાયંવ મે કાયો, આસને ન સુખં લભે.
Citakāyaṃva me kāyo, āsane na sukhaṃ labhe.
૨૩૨૨.
2322.
‘‘મા સમ્મેવં અવચુત્થ, ભિય્યો સોકં જનેથ મં;
‘‘Mā sammevaṃ avacuttha, bhiyyo sokaṃ janetha maṃ;
નિક્કિણિસ્સામિ દબ્બેન, ન વો દાસા ભવિસ્સથ.
Nikkiṇissāmi dabbena, na vo dāsā bhavissatha.
૨૩૨૩.
2323.
‘‘કિમગ્ઘિયઞ્હિ વો તાત, બ્રાહ્મણસ્સ પિતા અદા;
‘‘Kimagghiyañhi vo tāta, brāhmaṇassa pitā adā;
યથાભૂતં મે અક્ખાથ, પટિપાદેન્તુ બ્રાહ્મણં’’.
Yathābhūtaṃ me akkhātha, paṭipādentu brāhmaṇaṃ’’.
૨૩૨૪.
2324.
‘‘સહસ્સગ્ઘઞ્હિ મં તાત, બ્રાહ્મણસ્સ પિતા અદા;
‘‘Sahassagghañhi maṃ tāta, brāhmaṇassa pitā adā;
૨૩૨૫.
2325.
‘‘ઉટ્ઠેહિ કત્તે તરમાનો, બ્રાહ્મણસ્સ અવાકર;
‘‘Uṭṭhehi katte taramāno, brāhmaṇassa avākara;
દાસિસતં દાસસતં, ગવં હત્થુસભં સતં;
Dāsisataṃ dāsasataṃ, gavaṃ hatthusabhaṃ sataṃ;
જાતરૂપસહસ્સઞ્ચ , પુત્તાનં દેહિ નિક્કયં.
Jātarūpasahassañca , puttānaṃ dehi nikkayaṃ.
૨૩૨૬.
2326.
‘‘તતો કત્તા તરમાનો, બ્રાહ્મણસ્સ અવાકરિ;
‘‘Tato kattā taramāno, brāhmaṇassa avākari;
દાસિસતં દાસસતં, ગવં હત્થુસભં સતં;
Dāsisataṃ dāsasataṃ, gavaṃ hatthusabhaṃ sataṃ;
જાતરૂપસહસ્સઞ્ચ, પુત્તાનંદાસિ નિક્કયં’’.
Jātarūpasahassañca, puttānaṃdāsi nikkayaṃ’’.
૨૩૨૭.
2327.
‘‘નિક્કિણિત્વા નહાપેત્વા, ભોજયિત્વાન દારકે;
‘‘Nikkiṇitvā nahāpetvā, bhojayitvāna dārake;
સમલઙ્કરિત્વા ભણ્ડેન, ઉચ્છઙ્ગે ઉપવેસયું.
Samalaṅkaritvā bhaṇḍena, ucchaṅge upavesayuṃ.
૨૩૨૮.
2328.
‘‘સીસં ન્હાતે સુચિવત્થે, સબ્બાભરણભૂસિતે;
‘‘Sīsaṃ nhāte sucivatthe, sabbābharaṇabhūsite;
રાજા અઙ્કે કરિત્વાન, અય્યકો પરિપુચ્છથ.
Rājā aṅke karitvāna, ayyako paripucchatha.
૨૩૨૯.
2329.
‘‘કુણ્ડલે ઘુસિતે માલે, સબ્બાભરણભૂસિતે;
‘‘Kuṇḍale ghusite māle, sabbābharaṇabhūsite;
રાજા અઙ્કે કરિત્વાન, ઇદં વચનમબ્રવિ.
Rājā aṅke karitvāna, idaṃ vacanamabravi.
૨૩૩૦.
2330.
‘‘કચ્ચિ ઉભો અરોગા તે, જાલિ માતાપિતા તવ;
‘‘Kacci ubho arogā te, jāli mātāpitā tava;
કચ્ચિ ઉઞ્છેન યાપેથ, કચ્ચિ મૂલફલા બહૂ.
Kacci uñchena yāpetha, kacci mūlaphalā bahū.
૨૩૩૧.
2331.
‘‘કચ્ચિ ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, કચ્ચિ હિંસા ન વિજ્જતિ’’.
Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.
૨૩૩૨.
2332.
‘‘અથો ઉભો અરોગા મે, દેવ માતાપિતા મમ;
‘‘Atho ubho arogā me, deva mātāpitā mama;
અથો ઉઞ્છેન યાપેન્તિ, અથો મૂલફલા બહૂ.
Atho uñchena yāpenti, atho mūlaphalā bahū.
૨૩૩૩.
2333.
‘‘અથો ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Atho ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, હિંસા નેસં ન વિજ્જતિ.
Vane vāḷamigākiṇṇe, hiṃsā nesaṃ na vijjati.
૨૩૩૪.
2334.
‘‘ખણન્તાલુકલમ્બાનિ, બિલાનિ તક્કલાનિ ચ;
‘‘Khaṇantālukalambāni, bilāni takkalāni ca;
કોલં ભલ્લાતકં બેલ્લં, સા નો આહત્વ પોસતિ.
Kolaṃ bhallātakaṃ bellaṃ, sā no āhatva posati.
૨૩૩૫.
2335.
‘‘યઞ્ચેવ સા આહરતિ, વનમૂલફલહારિયા;
‘‘Yañceva sā āharati, vanamūlaphalahāriyā;
તં નો સબ્બે સમાગન્ત્વા, રત્તિં ભુઞ્જામ નો દિવા.
Taṃ no sabbe samāgantvā, rattiṃ bhuñjāma no divā.
૨૩૩૬.
2336.
‘‘અમ્માવ નો કિસા પણ્ડુ, આહરન્તી દુમપ્ફલં;
‘‘Ammāva no kisā paṇḍu, āharantī dumapphalaṃ;
વાતાતપેન સુખુમાલી, પદુમં હત્થગતામિવ.
Vātātapena sukhumālī, padumaṃ hatthagatāmiva.
૨૩૩૭.
2337.
‘‘અમ્માય પતનૂકેસા, વિચરન્ત્યા બ્રહાવને;
‘‘Ammāya patanūkesā, vicarantyā brahāvane;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, ખગ્ગદીપિનિસેવિતે.
Vane vāḷamigākiṇṇe, khaggadīpinisevite.
૨૩૩૮.
2338.
‘‘કેસેસુ જટં બન્ધિત્વા, કચ્છે જલ્લમધારયિ;
‘‘Kesesu jaṭaṃ bandhitvā, kacche jallamadhārayi;
ચમ્મવાસી છમા સેતિ, જાતવેદં નમસ્સતિ.
Cammavāsī chamā seti, jātavedaṃ namassati.
૨૩૩૯.
2339.
‘‘પુત્તા પિયા મનુસ્સાનં, લોકસ્મિં ઉદપજ્જિસું;
‘‘Puttā piyā manussānaṃ, lokasmiṃ udapajjisuṃ;
ન હિ નૂનમ્હાકં અય્યસ્સ, પુત્તે સ્નેહો અજાયથ’’.
Na hi nūnamhākaṃ ayyassa, putte sneho ajāyatha’’.
૨૩૪૦.
2340.
‘‘દુક્કટઞ્ચ હિ નો પુત્ત, ભૂનહચ્ચં કતં મયા;
‘‘Dukkaṭañca hi no putta, bhūnahaccaṃ kataṃ mayā;
યોહં સિવીનં વચના, પબ્બાજેસિમદૂસકં.
Yohaṃ sivīnaṃ vacanā, pabbājesimadūsakaṃ.
૨૩૪૧.
2341.
‘‘યં મે કિઞ્ચિ ઇધ અત્થિ, ધનં ધઞ્ઞઞ્ચ વિજ્જતિ;
‘‘Yaṃ me kiñci idha atthi, dhanaṃ dhaññañca vijjati;
એતુ વેસ્સન્તરો રાજા, સિવિરટ્ઠે પસાસતુ’’.
Etu vessantaro rājā, siviraṭṭhe pasāsatu’’.
૨૩૪૨.
2342.
‘‘ન દેવ મય્હં વચના, એહિતિ સિવિસુત્તમો;
‘‘Na deva mayhaṃ vacanā, ehiti sivisuttamo;
સયમેવ દેવો ગન્ત્વા, સિઞ્ચ ભોગેહિ અત્રજં’’.
Sayameva devo gantvā, siñca bhogehi atrajaṃ’’.
૨૩૪૩.
2343.
‘‘તતો સેનાપતિં રાજા, સજ્જયો અજ્ઝભાસથ;
‘‘Tato senāpatiṃ rājā, sajjayo ajjhabhāsatha;
હત્થી અસ્સા રથા પત્તી, સેના સન્નાહયન્તુ નં;
Hatthī assā rathā pattī, senā sannāhayantu naṃ;
નેગમા ચ મં અન્વેન્તુ, બ્રાહ્મણા ચ પુરોહિતા.
Negamā ca maṃ anventu, brāhmaṇā ca purohitā.
૨૩૪૪.
2344.
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, નાનાવણ્ણેહિલઙ્કતા.
Khippamāyantu sannaddhā, nānāvaṇṇehilaṅkatā.
૨૩૪૫.
2345.
અઞ્ઞે લોહિતઉણ્હીસા, સુદ્ધાનેકે નિવાસિતા;
Aññe lohitauṇhīsā, suddhāneke nivāsitā;
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, નાનાવણ્ણેહિલઙ્કતા.
Khippamāyantu sannaddhā, nānāvaṇṇehilaṅkatā.
૨૩૪૬.
2346.
‘‘હિમવા યથા ગન્ધધરો, પબ્બતો ગન્ધમાદનો;
‘‘Himavā yathā gandhadharo, pabbato gandhamādano;
નાનારુક્ખેહિ સઞ્છન્નો, મહાભૂતગણાલયો.
Nānārukkhehi sañchanno, mahābhūtagaṇālayo.
૨૩૪૭.
2347.
‘‘ઓસધેહિ ચ દિબ્બેહિ, દિસા ભાતિ પવાતિ ચ;
‘‘Osadhehi ca dibbehi, disā bhāti pavāti ca;
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, દિસા ભન્તુ પવન્તુ ચ.
Khippamāyantu sannaddhā, disā bhantu pavantu ca.
૨૩૪૮.
2348.
‘‘તતો નાગસહસ્સાનિ, યોજયન્તુ ચતુદ્દસ;
‘‘Tato nāgasahassāni, yojayantu catuddasa;
સુવણ્ણકચ્છા માતઙ્ગા, હેમકપ્પનવાસસા.
Suvaṇṇakacchā mātaṅgā, hemakappanavāsasā.
૨૩૪૯.
2349.
‘‘આરૂળ્હા ગામણીયેહિ, તોમરઙ્કુસપાણિભિ;
‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, tomaraṅkusapāṇibhi;
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, હત્થિક્ખન્ધેહિ દસ્સિતા.
Khippamāyantu sannaddhā, hatthikkhandhehi dassitā.
૨૩૫૦.
2350.
‘‘તતો અસ્સસહસ્સાનિ, યોજયન્તુ ચતુદ્દસ;
‘‘Tato assasahassāni, yojayantu catuddasa;
આજાનીયાવ જાતિયા, સિન્ધવા સીઘવાહના.
Ājānīyāva jātiyā, sindhavā sīghavāhanā.
૨૩૫૧.
2351.
‘‘આરૂળ્હા ગામણીયેહિ, ઇલ્લિયાચાપધારિભિ;
‘‘Ārūḷhā gāmaṇīyehi, illiyācāpadhāribhi;
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, અસ્સપિટ્ઠે અલઙ્કતા.
Khippamāyantu sannaddhā, assapiṭṭhe alaṅkatā.
૨૩૫૨.
2352.
‘‘તતો રથસહસ્સાનિ, યોજયન્તુ ચતુદ્દસ;
‘‘Tato rathasahassāni, yojayantu catuddasa;
અયોસુકતનેમિયો, સુવણ્ણચિતપક્ખરે.
Ayosukatanemiyo, suvaṇṇacitapakkhare.
૨૩૫૩.
2353.
‘‘આરોપેન્તુ ધજે તત્થ, ચમ્માનિ કવચાનિ ચ;
‘‘Āropentu dhaje tattha, cammāni kavacāni ca;
ખિપ્પમાયન્તુ સન્નદ્ધા, રથેસુ રથજીવિનો’’.
Khippamāyantu sannaddhā, rathesu rathajīvino’’.
૨૩૫૪.
2354.
અગ્ઘિયાનિ ચ તિટ્ઠન્તુ, યેન મગ્ગેન એહિતિ.
Agghiyāni ca tiṭṭhantu, yena maggena ehiti.
૨૩૫૫.
2355.
‘‘ગામે ગામે સતં કુમ્ભા, મેરયસ્સ સુરાય ચ;
‘‘Gāme gāme sataṃ kumbhā, merayassa surāya ca;
૨૩૫૬.
2356.
‘‘મંસા પૂવા સઙ્કુલિયો, કુમ્માસા મચ્છસંયુતા;
‘‘Maṃsā pūvā saṅkuliyo, kummāsā macchasaṃyutā;
મગ્ગમ્હિ પતિતિટ્ઠન્તુ, યેન મગ્ગેન એહિતિ.
Maggamhi patitiṭṭhantu, yena maggena ehiti.
૨૩૫૭.
2357.
મગ્ગમ્હિ પતિતિટ્ઠન્તુ, યેન મગ્ગેન એહિતિ.
Maggamhi patitiṭṭhantu, yena maggena ehiti.
૨૩૫૮.
2358.
‘‘આળારિકા ચ સૂદા ચ, નટનટ્ટકગાયિનો;
‘‘Āḷārikā ca sūdā ca, naṭanaṭṭakagāyino;
૨૩૫૯.
2359.
‘‘આહઞ્ઞન્તુ સબ્બવીણા, ભેરિયો દિન્દિમાનિ ચ;
‘‘Āhaññantu sabbavīṇā, bheriyo dindimāni ca;
૨૩૬૦.
2360.
‘‘મુદિઙ્ગા પણવા સઙ્ખા, ગોધા પરિવદેન્તિકા;
‘‘Mudiṅgā paṇavā saṅkhā, godhā parivadentikā;
દિન્દિમાનિ ચ હઞ્ઞન્તુ, કુતુમ્પ 255 દિન્દિમાનિ ચ’’.
Dindimāni ca haññantu, kutumpa 256 dindimāni ca’’.
૨૩૬૧.
2361.
‘‘સા સેના મહતી આસિ, ઉય્યુત્તા સિવિવાહિની;
‘‘Sā senā mahatī āsi, uyyuttā sivivāhinī;
જાલિના મગ્ગનાયેન, વઙ્કં પાયાસિ પબ્બતં.
Jālinā magganāyena, vaṅkaṃ pāyāsi pabbataṃ.
૨૩૬૨.
2362.
‘‘કોઞ્ચં નદતિ માતઙ્ગો, કુઞ્જરો સટ્ઠિહાયનો;
‘‘Koñcaṃ nadati mātaṅgo, kuñjaro saṭṭhihāyano;
કચ્છાય બદ્ધમાનાય, કોઞ્ચં નદતિ વારણો.
Kacchāya baddhamānāya, koñcaṃ nadati vāraṇo.
૨૩૬૩.
2363.
અબ્ભં રજો અચ્છાદેસિ, ઉય્યુત્તા સિવિવાહિની.
Abbhaṃ rajo acchādesi, uyyuttā sivivāhinī.
૨૩૬૪.
2364.
‘‘સા સેના મહતી આસિ, ઉય્યુત્તા હારહારિની;
‘‘Sā senā mahatī āsi, uyyuttā hārahārinī;
જાલિના મગ્ગનાયેન, વઙ્કં પાયાસિ પબ્બતં.
Jālinā magganāyena, vaṅkaṃ pāyāsi pabbataṃ.
૨૩૬૫.
2365.
પુપ્ફરુક્ખેહિ સઞ્છન્નં, ફલરુક્ખેહિ ચૂભયં.
Puppharukkhehi sañchannaṃ, phalarukkhehi cūbhayaṃ.
૨૩૬૬.
2366.
‘‘તત્થ બિન્દુસ્સરા વગ્ગૂ, નાનાવણ્ણા બહૂ દિજા;
‘‘Tattha bindussarā vaggū, nānāvaṇṇā bahū dijā;
કૂજન્તમુપકૂજન્તિ, ઉતુસમ્પુપ્ફિતે દુમે.
Kūjantamupakūjanti, utusampupphite dume.
૨૩૬૭.
2367.
‘‘તે ગન્ત્વા દીઘમદ્ધાનં, અહોરત્તાનમચ્ચયે;
‘‘Te gantvā dīghamaddhānaṃ, ahorattānamaccaye;
પદેસં તં ઉપાગચ્છું, યત્થ વેસ્સન્તરો અહુ’’.
Padesaṃ taṃ upāgacchuṃ, yattha vessantaro ahu’’.
મહારાજપબ્બં નામ.
Mahārājapabbaṃ nāma.
છખત્તિયકમ્મં
Chakhattiyakammaṃ
૨૩૬૮.
2368.
‘‘તેસં સુત્વાન નિગ્ઘોસં, ભીતો વેસ્સન્તરો અહુ;
‘‘Tesaṃ sutvāna nigghosaṃ, bhīto vessantaro ahu;
પબ્બતં અભિરુહિત્વા, ભીતો સેનં ઉદિક્ખતિ.
Pabbataṃ abhiruhitvā, bhīto senaṃ udikkhati.
૨૩૬૯.
2369.
‘‘ઇઙ્ઘ મદ્દિ નિસામેહિ, નિગ્ઘોસો યાદિસો વને;
‘‘Iṅgha maddi nisāmehi, nigghoso yādiso vane;
આજાનીયા હસિયન્તિ, ધજગ્ગાનિ ચ દિસ્સરે.
Ājānīyā hasiyanti, dhajaggāni ca dissare.
૨૩૭૦.
2370.
‘‘ઇમે નૂન અરઞ્ઞસ્મિં, મિગસઙ્ઘાનિ લુદ્દકા;
‘‘Ime nūna araññasmiṃ, migasaṅghāni luddakā;
વાગુરાહિ પરિક્ખિપ્પ, સોબ્ભં પાતેત્વા તાવદે;
Vāgurāhi parikkhippa, sobbhaṃ pātetvā tāvade;
વિક્કોસમાના તિબ્બાહિ, હન્તિ નેસં વરં વરં.
Vikkosamānā tibbāhi, hanti nesaṃ varaṃ varaṃ.
૨૩૭૧.
2371.
‘‘યથા મયં અદૂસકા, અરઞ્ઞે અવરુદ્ધકા;
‘‘Yathā mayaṃ adūsakā, araññe avaruddhakā;
અમિત્તહત્થત્તં ગતા, પસ્સ દુબ્બલઘાતકં’’.
Amittahatthattaṃ gatā, passa dubbalaghātakaṃ’’.
૨૩૭૨.
2372.
‘‘અમિત્તા નપ્પસાહેય્યું, અગ્ગીવ ઉદકણ્ણવે;
‘‘Amittā nappasāheyyuṃ, aggīva udakaṇṇave;
તદેવ ત્વં વિચિન્તેહિ, અપિ સોત્થિ ઇતો સિયા’’.
Tadeva tvaṃ vicintehi, api sotthi ito siyā’’.
૨૩૭૩.
2373.
‘‘તતો વેસ્સન્તરો રાજા, ઓરોહિત્વાન પબ્બતા;
‘‘Tato vessantaro rājā, orohitvāna pabbatā;
નિસીદિ પણ્ણસાલાયં, દળ્હં કત્વાન માનસં’’.
Nisīdi paṇṇasālāyaṃ, daḷhaṃ katvāna mānasaṃ’’.
૨૩૭૪.
2374.
‘‘નિવત્તયિત્વાન રથં, વુટ્ઠપેત્વાન સેનિયો;
‘‘Nivattayitvāna rathaṃ, vuṭṭhapetvāna seniyo;
એકં અરઞ્ઞે વિહરન્તં, પિતા પુત્તં ઉપાગમિ.
Ekaṃ araññe viharantaṃ, pitā puttaṃ upāgami.
૨૩૭૫.
2375.
‘‘હત્થિક્ખન્ધતો ઓરુય્હ, એકંસો પઞ્જલીકતો;
‘‘Hatthikkhandhato oruyha, ekaṃso pañjalīkato;
૨૩૭૬.
2376.
‘‘તત્થદ્દસ કુમારં સો, રમ્મરૂપં સમાહિતં;
‘‘Tatthaddasa kumāraṃ so, rammarūpaṃ samāhitaṃ;
નિસિન્નં પણ્ણસાલાયં, ઝાયન્તં અકુતોભયં.
Nisinnaṃ paṇṇasālāyaṃ, jhāyantaṃ akutobhayaṃ.
૨૩૭૭.
2377.
‘‘તઞ્ચ દિસ્વાન આયન્તં, પિતરં પુત્તગિદ્ધિનં;
‘‘Tañca disvāna āyantaṃ, pitaraṃ puttagiddhinaṃ;
વેસ્સન્તરો ચ મદ્દી ચ, પચ્ચુગ્ગન્ત્વા અવન્દિસું.
Vessantaro ca maddī ca, paccuggantvā avandisuṃ.
૨૩૭૮.
2378.
‘‘મદ્દી ચ સિરસા પાદે, સસુરસ્સાભિવાદયિ;
‘‘Maddī ca sirasā pāde, sasurassābhivādayi;
‘મદ્દી અહઞ્હિ તે દેવ, પાદે વન્દામિ તે સુણ્હા’ 263;
‘Maddī ahañhi te deva, pāde vandāmi te suṇhā’ 264;
તેસુ તત્થ પલિસજ્જ, પાણિના પરિમજ્જથ’’.
Tesu tattha palisajja, pāṇinā parimajjatha’’.
૨૩૭૯.
2379.
‘‘કચ્ચિ વો કુસલં પુત્ત, કચ્ચિ પુત્ત અનામયં;
‘‘Kacci vo kusalaṃ putta, kacci putta anāmayaṃ;
કચ્ચિ ઉઞ્છેન યાપેથ, કચ્ચિ મૂલફલા બહૂ.
Kacci uñchena yāpetha, kacci mūlaphalā bahū.
૨૩૮૦.
2380.
‘‘કચ્ચિ ડંસા મકસા ચ, અપ્પમેવ સરીસપા;
‘‘Kacci ḍaṃsā makasā ca, appameva sarīsapā;
વને વાળમિગાકિણ્ણે, કચ્ચિ હિંસા ન વિજ્જતિ’’.
Vane vāḷamigākiṇṇe, kacci hiṃsā na vijjati’’.
૨૩૮૧.
2381.
‘‘અત્થિ નો જીવિકા દેવ, સા ચ યાદિસકીદિસા;
‘‘Atthi no jīvikā deva, sā ca yādisakīdisā;
૨૩૮૨.
2382.
‘‘અનિદ્ધિનં મહારાજ, દમેતસ્સંવ સારથિ;
‘‘Aniddhinaṃ mahārāja, dametassaṃva sārathi;
ત્યમ્હા અનિદ્ધિકા દન્તા, અસમિદ્ધિ દમેતિ નો.
Tyamhā aniddhikā dantā, asamiddhi dameti no.
૨૩૮૩.
2383.
‘‘અપિ નો કિસાનિ મંસાનિ, પિતુ માતુ અદસ્સના;
‘‘Api no kisāni maṃsāni, pitu mātu adassanā;
અવરુદ્ધાનં મહારાજ, અરઞ્ઞે જીવસોકિનં’’.
Avaruddhānaṃ mahārāja, araññe jīvasokinaṃ’’.
૨૩૮૪.
2384.
‘‘યેપિ તે સિવિસેટ્ઠસ્સ, દાયાદાપત્તમાનસા;
‘‘Yepi te siviseṭṭhassa, dāyādāpattamānasā;
જાલી કણ્હાજિના ચુભો, બ્રાહ્મણસ્સ વસાનુગા;
Jālī kaṇhājinā cubho, brāhmaṇassa vasānugā;
અચ્ચાયિકસ્સ લુદ્દસ્સ, યો ને ગાવોવ સુમ્ભતિ.
Accāyikassa luddassa, yo ne gāvova sumbhati.
૨૩૮૫.
2385.
‘‘તે રાજપુત્તિયા પુત્તે, યદિ જાનાથ સંસથ;
‘‘Te rājaputtiyā putte, yadi jānātha saṃsatha;
પરિયાપુણાથ નો ખિપ્પં, સપ્પદટ્ઠંવ માણવં’’.
Pariyāpuṇātha no khippaṃ, sappadaṭṭhaṃva māṇavaṃ’’.
૨૩૮૬.
2386.
‘‘ઉભો કુમારા નિક્કીતા, જાલી કણ્હાજિના ચુભો;
‘‘Ubho kumārā nikkītā, jālī kaṇhājinā cubho;
બ્રાહ્મણસ્સ ધનં દત્વા, પુત્ત મા ભાયિ અસ્સસ’’.
Brāhmaṇassa dhanaṃ datvā, putta mā bhāyi assasa’’.
૨૩૮૭.
2387.
‘‘કચ્ચિ નુ તાત કુસલં, કચ્ચિ તાત અનામયં;
‘‘Kacci nu tāta kusalaṃ, kacci tāta anāmayaṃ;
કચ્ચિ નુ તાત મે માતુ, ચક્ખુ ન પરિહાયતિ’’.
Kacci nu tāta me mātu, cakkhu na parihāyati’’.
૨૩૮૮.
2388.
‘‘કુસલઞ્ચેવ મે પુત્ત, અથો પુત્ત અનામયં;
‘‘Kusalañceva me putta, atho putta anāmayaṃ;
અથો ચ પુત્ત તે માતુ, ચક્ખુ ન પરિહાયતિ’’.
Atho ca putta te mātu, cakkhu na parihāyati’’.
૨૩૮૯.
2389.
‘‘કચ્ચિ અરોગં યોગ્ગં તે, કચ્ચિ વહતિ વાહનં;
‘‘Kacci arogaṃ yoggaṃ te, kacci vahati vāhanaṃ;
કચ્ચિ ફીતો જનપદો, કચ્ચિ વુટ્ઠિ ન છિજ્જતિ’’.
Kacci phīto janapado, kacci vuṭṭhi na chijjati’’.
૨૩૯૦.
2390.
‘‘અથો અરોગં યોગ્ગં મે, અથો વહતિ વાહનં;
‘‘Atho arogaṃ yoggaṃ me, atho vahati vāhanaṃ;
અથો ફીતો જનપદો, અથો વુટ્ઠિ ન છિજ્જતિ’’.
Atho phīto janapado, atho vuṭṭhi na chijjati’’.
૨૩૯૧.
2391.
‘‘ઇચ્ચેવં મન્તયન્તાનં, માતા નેસં અદિસ્સથ;
‘‘Iccevaṃ mantayantānaṃ, mātā nesaṃ adissatha;
રાજપુત્તી ગિરિદ્વારે, પત્તિકા અનુપાહના.
Rājaputtī giridvāre, pattikā anupāhanā.
૨૩૯૨.
2392.
‘‘તઞ્ચ દિસ્વાન આયન્તં, માતરં પુત્તગિદ્ધિનિં;
‘‘Tañca disvāna āyantaṃ, mātaraṃ puttagiddhiniṃ;
વેસ્સન્તરો ચ મદ્દી ચ, પચ્ચુગ્ગન્ત્વા અવન્દિસું.
Vessantaro ca maddī ca, paccuggantvā avandisuṃ.
૨૩૯૩.
2393.
‘‘મદ્દી ચ સિરસા પાદે, સસ્સુયા અભિવાદયિ;
‘‘Maddī ca sirasā pāde, sassuyā abhivādayi;
મદ્દી અહઞ્હિ તે અય્યે, પાદે વન્દામિ તે સુણ્હા’’.
Maddī ahañhi te ayye, pāde vandāmi te suṇhā’’.
૨૩૯૪.
2394.
‘‘મદ્દિઞ્ચ પુત્તકા દિસ્વા, દૂરતો સોત્થિમાગતા;
‘‘Maddiñca puttakā disvā, dūrato sotthimāgatā;
કન્દન્તા મભિધાવિંસુ, વચ્છબાલાવ માતરં.
Kandantā mabhidhāviṃsu, vacchabālāva mātaraṃ.
૨૩૯૫.
2395.
‘‘મદ્દી ચ પુત્તકે દિસ્વા, દૂરતો સોત્થિમાગતે;
‘‘Maddī ca puttake disvā, dūrato sotthimāgate;
વારુણીવ પવેધેન્તી, થનધારાભિસિઞ્ચથ’’.
Vāruṇīva pavedhentī, thanadhārābhisiñcatha’’.
૨૩૯૬.
2396.
‘‘સમાગતાનં ઞાતીનં, મહાઘોસો અજાયથ;
‘‘Samāgatānaṃ ñātīnaṃ, mahāghoso ajāyatha;
પબ્બતા સમનાદિંસુ, મહી પકમ્પિતા અહુ.
Pabbatā samanādiṃsu, mahī pakampitā ahu.
૨૩૯૭.
2397.
‘‘વુટ્ઠિધારં પવત્તેન્તો, દેવો પાવસ્સિ તાવદે;
‘‘Vuṭṭhidhāraṃ pavattento, devo pāvassi tāvade;
અથ વેસ્સન્તરો રાજા, ઞાતીહિ સમગચ્છથ.
Atha vessantaro rājā, ñātīhi samagacchatha.
૨૩૯૮.
2398.
‘‘નત્તારો સુણિસા પુત્તો, રાજા દેવી ચ એકતો;
‘‘Nattāro suṇisā putto, rājā devī ca ekato;
યદા સમાગતા આસું, તદાસિ લોમહંસનં.
Yadā samāgatā āsuṃ, tadāsi lomahaṃsanaṃ.
૨૩૯૯.
2399.
‘‘પઞ્જલિકા તસ્સ યાચન્તિ, રોદન્તા ભેરવે વને;
‘‘Pañjalikā tassa yācanti, rodantā bherave vane;
વેસ્સન્તરઞ્ચ મદ્દિઞ્ચ, સબ્બે રટ્ઠા સમાગતા;
Vessantarañca maddiñca, sabbe raṭṭhā samāgatā;
ત્વં નોસિ ઇસ્સરો રાજા, રજ્જં કારેથ નો ઉભો’’.
Tvaṃ nosi issaro rājā, rajjaṃ kāretha no ubho’’.
છખત્તિયકમ્મં નામ.
Chakhattiyakammaṃ nāma.
૨૪૦૦.
2400.
‘‘ધમ્મેન રજ્જં કારેન્તં, રટ્ઠા પબ્બાજયિત્થ મં;
‘‘Dhammena rajjaṃ kārentaṃ, raṭṭhā pabbājayittha maṃ;
ત્વઞ્ચ જાનપદા ચેવ, નેગમા ચ સમાગતા’’.
Tvañca jānapadā ceva, negamā ca samāgatā’’.
૨૪૦૧.
2401.
‘‘દુક્કટઞ્ચ હિ નો પુત્ત, ભૂનહચ્ચં કતં મયા;
‘‘Dukkaṭañca hi no putta, bhūnahaccaṃ kataṃ mayā;
યોહં સિવીનં વચના, પબ્બાજેસિમદૂસકં’’.
Yohaṃ sivīnaṃ vacanā, pabbājesimadūsakaṃ’’.
૨૪૦૨.
2402.
‘‘યેન કેનચિ વણ્ણેન, પિતુ દુક્ખં ઉદબ્બહે;
‘‘Yena kenaci vaṇṇena, pitu dukkhaṃ udabbahe;
માતુ ભગિનિયા ચાપિ, અપિ પાણેહિ અત્તનો’’.
Mātu bhaginiyā cāpi, api pāṇehi attano’’.
૨૪૦૩.
2403.
‘‘તતો વેસ્સન્તરો રાજા, રજોજલ્લં પવાહયિ;
‘‘Tato vessantaro rājā, rajojallaṃ pavāhayi;
૨૪૦૪.
2404.
‘‘સીસં ન્હાતો સુચિવત્થો, સબ્બાભરણભૂસિતો;
‘‘Sīsaṃ nhāto sucivattho, sabbābharaṇabhūsito;
પચ્ચયં નાગમારુય્હ, ખગ્ગં બન્ધિ પરન્તપં.
Paccayaṃ nāgamāruyha, khaggaṃ bandhi parantapaṃ.
૨૪૦૫.
2405.
‘‘તતો સટ્ઠિસહસ્સાનિ, યોધિનો ચારુદસ્સના;
‘‘Tato saṭṭhisahassāni, yodhino cārudassanā;
સહજાતા પકિરિંસુ, નન્દયન્તા રથેસભં.
Sahajātā pakiriṃsu, nandayantā rathesabhaṃ.
૨૪૦૬.
2406.
‘‘તતો મદ્દિમ્પિ ન્હાપેસું, સિવિકઞ્ઞા સમાગતા;
‘‘Tato maddimpi nhāpesuṃ, sivikaññā samāgatā;
વેસ્સન્તરો તં પાલેતુ, જાલી કણ્હાજિના ચુભો;
Vessantaro taṃ pāletu, jālī kaṇhājinā cubho;
અથોપિ તં મહારાજા, સઞ્જયો અભિરક્ખતુ’’.
Athopi taṃ mahārājā, sañjayo abhirakkhatu’’.
૨૪૦૭.
2407.
‘‘ઇદઞ્ચ પચ્ચયં લદ્ધા, પુબ્બે સંક્લેસમત્તનો;
‘‘Idañca paccayaṃ laddhā, pubbe saṃklesamattano;
આનન્દિયં આચરિંસુ, રમણીયે ગિરિબ્બજે.
Ānandiyaṃ ācariṃsu, ramaṇīye giribbaje.
૨૪૦૮.
2408.
‘‘ઇદઞ્ચ પચ્ચયં લદ્ધા, પુબ્બે સંક્લેસમત્તનો;
‘‘Idañca paccayaṃ laddhā, pubbe saṃklesamattano;
આનન્દિ વિત્તા સુમના, પુત્તે સઙ્ગમ્મ લક્ખણા.
Ānandi vittā sumanā, putte saṅgamma lakkhaṇā.
૨૪૦૯.
2409.
‘‘ઇદઞ્ચ પચ્ચયં લદ્ધા, પુબ્બે સંક્લેસમત્તનો;
‘‘Idañca paccayaṃ laddhā, pubbe saṃklesamattano;
આનન્દિ વિત્તા પતીતા, સહ પુત્તેહિ લક્ખણા’’.
Ānandi vittā patītā, saha puttehi lakkhaṇā’’.
૨૪૧૦.
2410.
‘‘એકભત્તા પુરે આસિં, નિચ્ચં થણ્ડિલસાયિની;
‘‘Ekabhattā pure āsiṃ, niccaṃ thaṇḍilasāyinī;
ઇતિ મેતં વતં આસિ, તુમ્હં કામા હિ પુત્તકા.
Iti metaṃ vataṃ āsi, tumhaṃ kāmā hi puttakā.
૨૪૧૧.
2411.
‘‘તં મે વતં સમિદ્ધજ્જ, તુમ્હે સઙ્ગમ્મ પુત્તકા;
‘‘Taṃ me vataṃ samiddhajja, tumhe saṅgamma puttakā;
માતુજમ્પિ તં પાલેતુ, પિતુજમ્પિ ચ પુત્તક;
Mātujampi taṃ pāletu, pitujampi ca puttaka;
અથોપિ તં મહારાજા, સઞ્જયો અભિરક્ખતુ.
Athopi taṃ mahārājā, sañjayo abhirakkhatu.
૨૪૧૨.
2412.
‘‘યં કિઞ્ચિત્થિ કતં પુઞ્ઞં, મય્હઞ્ચેવ પિતુચ્ચ તે;
‘‘Yaṃ kiñcitthi kataṃ puññaṃ, mayhañceva pitucca te;
સબ્બેન તેન કુસલેન, અજરો અમરો ભવ’’.
Sabbena tena kusalena, ajaro amaro bhava’’.
૨૪૧૩.
2413.
‘‘કપ્પાસિકઞ્ચ કોસેય્યં, ખોમકોટુમ્બરાનિ ચ;
‘‘Kappāsikañca koseyyaṃ, khomakoṭumbarāni ca;
સસ્સુ સુણ્હાય પાહેસિ, યેહિ મદ્દી અસોભથ.
Sassu suṇhāya pāhesi, yehi maddī asobhatha.
૨૪૧૪.
2414.
‘‘તતો હેમઞ્ચ કાયૂરં, ગીવેય્યં રતનામયં;
‘‘Tato hemañca kāyūraṃ, gīveyyaṃ ratanāmayaṃ;
સસ્સુ સુણ્હાય પાહેસિ, યેહિ મદ્દી અસોભથ.
Sassu suṇhāya pāhesi, yehi maddī asobhatha.
૨૪૧૫.
2415.
‘‘તતો હેમઞ્ચ કાયૂરં, અઙ્ગદં મણિમેખલં;
‘‘Tato hemañca kāyūraṃ, aṅgadaṃ maṇimekhalaṃ;
સસ્સુ સુણ્હાય પાહેસિ, યેહિ મદ્દી અસોભથ.
Sassu suṇhāya pāhesi, yehi maddī asobhatha.
૨૪૧૬.
2416.
સસ્સુ સુણ્હાય પાહેસિ, યેહિ મદ્દી અસોભથ.
Sassu suṇhāya pāhesi, yehi maddī asobhatha.
૨૪૧૭.
2417.
સસ્સુ સુણ્હાય પાહેસિ, યેહિ મદ્દી અસોભથ.
Sassu suṇhāya pāhesi, yehi maddī asobhatha.
૨૪૧૮.
2418.
‘‘સુત્તઞ્ચ સુત્તવજ્જઞ્ચ, ઉપનિજ્ઝાય સેય્યસિ;
‘‘Suttañca suttavajjañca, upanijjhāya seyyasi;
અસોભથ રાજપુત્તી, દેવકઞ્ઞાવ નન્દને.
Asobhatha rājaputtī, devakaññāva nandane.
૨૪૧૯.
2419.
‘‘સીસં ન્હાતા સુચિવત્થા, સબ્બાલઙ્કારભૂસિતા;
‘‘Sīsaṃ nhātā sucivatthā, sabbālaṅkārabhūsitā;
અસોભથ રાજપુત્તી, તાવતિંસેવ અચ્છરા.
Asobhatha rājaputtī, tāvatiṃseva accharā.
૨૪૨૦.
2420.
‘‘કદલીવ વાતચ્છુપિતા, જાતા ચિત્તલતાવને;
‘‘Kadalīva vātacchupitā, jātā cittalatāvane;
દન્તાવરણસમ્પન્ના, રાજપુત્તી અસોભથ.
Dantāvaraṇasampannā, rājaputtī asobhatha.
૨૪૨૧.
2421.
‘‘સકુણી માનુસિનીવ, જાતા ચિત્તપત્તા પતી;
‘‘Sakuṇī mānusinīva, jātā cittapattā patī;
નિગ્રોધપક્કબિમ્બોટ્ઠી, રાજપુત્તી અસોભથ.
Nigrodhapakkabimboṭṭhī, rājaputtī asobhatha.
૨૪૨૨.
2422.
‘‘તસ્સા ચ નાગમાનેસું, નાતિબદ્ધંવ કુઞ્જરં;
‘‘Tassā ca nāgamānesuṃ, nātibaddhaṃva kuñjaraṃ;
સત્તિક્ખમં સરક્ખમં, ઈસાદન્તં ઉરૂળ્હવં.
Sattikkhamaṃ sarakkhamaṃ, īsādantaṃ urūḷhavaṃ.
૨૪૨૩.
2423.
‘‘સા મદ્દી નાગમારુહિ, નાતિબદ્ધંવ કુઞ્જરં;
‘‘Sā maddī nāgamāruhi, nātibaddhaṃva kuñjaraṃ;
સત્તિક્ખમં સરક્ખમં, ઈસાદન્તં ઉરૂળ્હવં’’.
Sattikkhamaṃ sarakkhamaṃ, īsādantaṃ urūḷhavaṃ’’.
૨૪૨૪.
2424.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ મિગા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha migā ahuṃ;
વેસ્સન્તરસ્સ તેજેન, નઞ્ઞમઞ્ઞં વિહેઠયું.
Vessantarassa tejena, naññamaññaṃ viheṭhayuṃ.
૨૪૨૫.
2425.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ દિજા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha dijā ahuṃ;
વેસ્સન્તરસ્સ તેજેન, નઞ્ઞમઞ્ઞં વિહેઠયું.
Vessantarassa tejena, naññamaññaṃ viheṭhayuṃ.
૨૪૨૬.
2426.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ મિગા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha migā ahuṃ;
એકજ્ઝં સન્નિપાતિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Ekajjhaṃ sannipātiṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૨૭.
2427.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ દિજા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha dijā ahuṃ;
એકજ્ઝં સન્નિપાતિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Ekajjhaṃ sannipātiṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૨૮.
2428.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ મિગા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha migā ahuṃ;
નાસ્સુ મઞ્જૂ નિકૂજિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Nāssu mañjū nikūjiṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૨૯.
2429.
‘‘સબ્બમ્હિ તંઅરઞ્ઞમ્હિ, યાવન્તેત્થ દિજા અહું;
‘‘Sabbamhi taṃaraññamhi, yāvantettha dijā ahuṃ;
નાસ્સુ મઞ્જૂ નિકૂજિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Nāssu mañjū nikūjiṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૦.
2430.
‘‘પટિયત્તો રાજમગ્ગો, વિચિત્તો પુપ્ફસન્થતો;
‘‘Paṭiyatto rājamaggo, vicitto pupphasanthato;
વસિ વેસ્સન્તરો યત્થ, યાવતાવ જેતુત્તરા.
Vasi vessantaro yattha, yāvatāva jetuttarā.
૨૪૩૧.
2431.
‘‘તતો સટ્ઠિસહસ્સાનિ, યોધિનો ચારુદસ્સના;
‘‘Tato saṭṭhisahassāni, yodhino cārudassanā;
સમન્તા પરિકિરિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Samantā parikiriṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૨.
2432.
‘‘ઓરોધા ચ કુમારા ચ, વેસિયાના ચ બ્રાહ્મણા;
‘‘Orodhā ca kumārā ca, vesiyānā ca brāhmaṇā;
સમન્તા પરિકિરિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Samantā parikiriṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૩.
2433.
‘‘હત્થારોહા અનીકટ્ઠા, રથિકા પત્તિકારકા;
‘‘Hatthārohā anīkaṭṭhā, rathikā pattikārakā;
સમન્તા પરિકિરિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Samantā parikiriṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૪.
2434.
‘‘સમાગતા જાનપદા, નેગમા ચ સમાગતા;
‘‘Samāgatā jānapadā, negamā ca samāgatā;
સમન્તા પરિકિરિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Samantā parikiriṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૫.
2435.
પુરતો પટિપજ્જિંસુ, વેસ્સન્તરે પયાતમ્હિ;
Purato paṭipajjiṃsu, vessantare payātamhi;
સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૬.
2436.
‘‘તે પાવિસું પુરં રમ્મં, મહાપાકારતોરણં;
‘‘Te pāvisuṃ puraṃ rammaṃ, mahāpākāratoraṇaṃ;
ઉપેતં અન્નપાનેહિ, નચ્ચગીતેહિ ચૂભયં.
Upetaṃ annapānehi, naccagītehi cūbhayaṃ.
૨૪૩૭.
2437.
‘‘વિત્તા જાનપદા આસું, નેગમા ચ સમાગતા;
‘‘Vittā jānapadā āsuṃ, negamā ca samāgatā;
અનુપ્પત્તે કુમારમ્હિ, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Anuppatte kumāramhi, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૩૮.
2438.
‘‘ચેલુક્ખેપો અવત્તિત્થ, આગતે ધનદાયકે;
‘‘Celukkhepo avattittha, āgate dhanadāyake;
૨૪૩૯.
2439.
‘‘જાતરૂપમયં વસ્સં, દેવો પાવસ્સિ તાવદે;
‘‘Jātarūpamayaṃ vassaṃ, devo pāvassi tāvade;
વેસ્સન્તરે પવિટ્ઠમ્હિ, સિવીનં રટ્ઠવડ્ઢને.
Vessantare paviṭṭhamhi, sivīnaṃ raṭṭhavaḍḍhane.
૨૪૪૦.
2440.
‘‘તતો વેસ્સન્તરો રાજા, દાનં દત્વાન ખત્તિયો;
‘‘Tato vessantaro rājā, dānaṃ datvāna khattiyo;
કાયસ્સ ભેદા સપ્પઞ્ઞો, સગ્ગં સો ઉપપજ્જથા’’તિ.
Kāyassa bhedā sappañño, saggaṃ so upapajjathā’’ti.
વેસ્સન્તરજાતકં દસમં.
Vessantarajātakaṃ dasamaṃ.
મહાનિપાત નિટ્ઠિતા.
Mahānipāta niṭṭhitā.
જાતકપાળિ નિટ્ઠિતા.
Jātakapāḷi niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / જાતક-અટ્ઠકથા • Jātaka-aṭṭhakathā / [૫૪૭] ૧૦. વેસ્સન્તરજાતકવણ્ણના • [547] 10. Vessantarajātakavaṇṇanā
