Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમાનવત્થુપાળિ • Vimānavatthupāḷi

    ૬. વિહારવિમાનવત્થુ

    6. Vihāravimānavatthu

    ૭૨૯.

    729.

    ‘‘અભિક્કન્તેન વણ્ણેન…પે॰… ઓસધી વિય તારકા.

    ‘‘Abhikkantena vaṇṇena…pe… osadhī viya tārakā.

    ૭૩૦.

    730.

    ‘‘તસ્સા તે નચ્ચમાનાય, અઙ્ગમઙ્ગેહિ સબ્બસો;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    દિબ્બા સદ્દા નિચ્છરન્તિ, સવનીયા મનોરમા.

    Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.

    ૭૩૧.

    731.

    ‘‘તસ્સા તે નચ્ચમાનાય, અઙ્ગમઙ્ગેહિ સબ્બસો;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    દિબ્બા ગન્ધા પવાયન્તિ, સુચિગન્ધા મનોરમા.

    Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.

    ૭૩૨.

    732.

    ‘‘વિવત્તમાના કાયેન, યા વેણીસુ પિળન્ધના;

    ‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;

    તેસં સુય્યતિ નિગ્ઘોસો, તુરિયે પઞ્ચઙ્ગિકે યથા.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ૭૩૩.

    733.

    ‘‘વટંસકા વાતધુતા, વાતેન સમ્પકમ્પિતા;

    ‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;

    તેસં સુય્યતિ નિગ્ઘોસો, તુરિયે પઞ્ચઙ્ગિકે યથા.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ૭૩૪.

    734.

    ‘‘યાપિ તે સિરસ્મિં માલા, સુચિગન્ધા મનોરમા;

    ‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;

    વાતિ ગન્ધો દિસા સબ્બા, રુક્ખો મઞ્જૂસકો યથા.

    Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.

    ૭૩૫.

    735.

    ‘‘ઘાયસે તં સુચિગન્ધં, રૂપં પસ્સસિ અમાનુસં;

    ‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;

    દેવતે પુચ્છિતાચિક્ખ, કિસ્સ કમ્મસ્સિદં ફલ’’ન્તિ.

    Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.

    ૭૩૬.

    736.

    ‘‘સાવત્થિયં મય્હં સખી ભદન્તે, સઙ્ઘસ્સ કારેસિ મહાવિહારં;

    ‘‘Sāvatthiyaṃ mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;

    તત્થપ્પસન્ના અહમાનુમોદિં, દિસ્વા અગારઞ્ચ પિયઞ્ચ મેતં.

    Tatthappasannā ahamānumodiṃ, disvā agārañca piyañca metaṃ.

    ૭૩૭.

    737.

    ‘‘તાયેવ મે સુદ્ધનુમોદનાય, લદ્ધં વિમાનબ્ભુતદસ્સનેય્યં;

    ‘‘Tāyeva me suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;

    સમન્તતો સોળસયોજનાનિ, વેહાયસં ગચ્છતિ ઇદ્ધિયા મમ.

    Samantato soḷasayojanāni, vehāyasaṃ gacchati iddhiyā mama.

    ૭૩૮.

    738.

    ‘‘કૂટાગારા નિવેસા મે, વિભત્તા ભાગસો મિતા;

    ‘‘Kūṭāgārā nivesā me, vibhattā bhāgaso mitā;

    દદ્દલ્લમાના આભન્તિ, સમન્તા સતયોજનં.

    Daddallamānā ābhanti, samantā satayojanaṃ.

    ૭૩૯.

    739.

    ‘‘પોક્ખરઞ્ઞો ચ મે એત્થ, પુથુલોમનિસેવિતા;

    ‘‘Pokkharañño ca me ettha, puthulomanisevitā;

    અચ્છોદકા 1 વિપ્પસન્ના, સોણ્ણવાલુકસન્થતા.

    Acchodakā 2 vippasannā, soṇṇavālukasanthatā.

    ૭૪૦.

    740.

    ‘‘નાનાપદુમસઞ્છન્ના, પુણ્ડરીકસમોતતા 3;

    ‘‘Nānāpadumasañchannā, puṇḍarīkasamotatā 4;

    સુરભી સમ્પવાયન્તિ, મનુઞ્ઞા માલુતેરિતા.

    Surabhī sampavāyanti, manuññā māluteritā.

    ૭૪૧.

    741.

    ‘‘જમ્બુયો પનસા તાલા, નાળિકેરવનાનિ ચ;

    ‘‘Jambuyo panasā tālā, nāḷikeravanāni ca;

    અન્તોનિવેસને જાતા, નાનારુક્ખા અરોપિમા.

    Antonivesane jātā, nānārukkhā aropimā.

    ૭૪૨.

    742.

    ‘‘નાનાતૂરિયસઙ્ઘુટ્ઠં , અચ્છરાગણઘોસિતં;

    ‘‘Nānātūriyasaṅghuṭṭhaṃ , accharāgaṇaghositaṃ;

    યોપિ મં સુપિને પસ્સે, સોપિ વિત્તો સિયા નરો.

    Yopi maṃ supine passe, sopi vitto siyā naro.

    ૭૪૩.

    743.

    ‘‘એતાદિસં અબ્ભુતદસ્સનેય્યં, વિમાનં સબ્બસોપભં;

    ‘‘Etādisaṃ abbhutadassaneyyaṃ, vimānaṃ sabbasopabhaṃ;

    મમ કમ્મેહિ નિબ્બત્તં, અલં પુઞ્ઞાનિ કાતવે’’તિ.

    Mama kammehi nibbattaṃ, alaṃ puññāni kātave’’ti.

    ૭૪૪.

    744.

    ‘‘તાયેવ તે સુદ્ધનુમોદનાય, લદ્ધં વિમાનબ્ભુતદસ્સનેય્યં;

    ‘‘Tāyeva te suddhanumodanāya, laddhaṃ vimānabbhutadassaneyyaṃ;

    યા ચેવ સા દાનમદાસિ નારી, તસ્સા ગતિં બ્રૂહિ કુહિં ઉપ્પન્ના 5 સા’’તિ.

    Yā ceva sā dānamadāsi nārī, tassā gatiṃ brūhi kuhiṃ uppannā 6 sā’’ti.

    ૭૪૫.

    745.

    ‘‘યા સા અહુ મય્હં સખી ભદન્તે, સઙ્ઘસ્સ કારેસિ મહાવિહારં;

    ‘‘Yā sā ahu mayhaṃ sakhī bhadante, saṅghassa kāresi mahāvihāraṃ;

    વિઞ્ઞાતધમ્મા સા અદાસિ દાનં, ઉપ્પન્ના નિમ્માનરતીસુ દેવેસુ.

    Viññātadhammā sā adāsi dānaṃ, uppannā nimmānaratīsu devesu.

    ૭૪૬.

    746.

    ‘‘પજાપતી તસ્સ સુનિમ્મિતસ્સ, અચિન્તિયા કમ્મવિપાકા તસ્સ;

    ‘‘Pajāpatī tassa sunimmitassa, acintiyā kammavipākā tassa;

    યમેતં પુચ્છસિ કુહિં ઉપ્પન્ના 7 સાતિ, તં તે વિયાકાસિં અનઞ્ઞથા અહં.

    Yametaṃ pucchasi kuhiṃ uppannā 8 sāti, taṃ te viyākāsiṃ anaññathā ahaṃ.

    ૭૪૭.

    747.

    ‘‘તેનહઞ્ઞેપિ સમાદપેથ, સઙ્ઘસ્સ દાનાનિ દદાથ વિત્તા;

    ‘‘Tenahaññepi samādapetha, saṅghassa dānāni dadātha vittā;

    ધમ્મઞ્ચ સુણાથ પસન્નમાનસા, સુદુલ્લભો લદ્ધો મનુસ્સલાભો.

    Dhammañca suṇātha pasannamānasā, sudullabho laddho manussalābho.

    ૭૪૮.

    748.

    ‘‘યં મગ્ગં મગ્ગાધિપતી અદેસયિ 9, બ્રહ્મસ્સરો કઞ્ચનસન્નિભત્તચો;

    ‘‘Yaṃ maggaṃ maggādhipatī adesayi 10, brahmassaro kañcanasannibhattaco;

    સઙ્ઘસ્સ દાનાનિ દદાથ વિત્તા, મહપ્ફલા યત્થ ભવન્તિ દક્ખિણા.

    Saṅghassa dānāni dadātha vittā, mahapphalā yattha bhavanti dakkhiṇā.

    ૭૪૯.

    749.

    11 ‘‘યે પુગ્ગલા અટ્ઠ સતં પસત્થા, ચત્તારિ એતાનિ યુગાનિ હોન્તિ;

    12 ‘‘Ye puggalā aṭṭha sataṃ pasatthā, cattāri etāni yugāni honti;

    તે દક્ખિણેય્યા સુગતસ્સ સાવકા, એતેસુ દિન્નાનિ મહપ્ફલાનિ.

    Te dakkhiṇeyyā sugatassa sāvakā, etesu dinnāni mahapphalāni.

    ૭૫૦.

    750.

    13 ‘‘ચત્તારો ચ પટિપન્ના, ચત્તારો ચ ફલે ઠિતા;

    14 ‘‘Cattāro ca paṭipannā, cattāro ca phale ṭhitā;

    એસ સઙ્ઘો ઉજુભૂતો, પઞ્ઞાસીલસમાહિતો.

    Esa saṅgho ujubhūto, paññāsīlasamāhito.

    ૭૫૧.

    751.

    15 ‘‘યજમાનાનં મનુસ્સાનં, પુઞ્ઞપેક્ખાન પાણિનં;

    16 ‘‘Yajamānānaṃ manussānaṃ, puññapekkhāna pāṇinaṃ;

    કરોતં ઓપધિકં પુઞ્ઞં, સઙ્ઘે દિન્નં મહપ્ફલં.

    Karotaṃ opadhikaṃ puññaṃ, saṅghe dinnaṃ mahapphalaṃ.

    ૭૫૨.

    752.

    17 ‘‘એસો હિ સઙ્ઘો વિપુલો મહગ્ગતો, એસપ્પમેય્યો ઉદધીવ સાગરો;

    18 ‘‘Eso hi saṅgho vipulo mahaggato, esappameyyo udadhīva sāgaro;

    એતેહિ સેટ્ઠા નરવીરસાવકા, પભઙ્કરા ધમ્મમુદીરયન્તિ 19.

    Etehi seṭṭhā naravīrasāvakā, pabhaṅkarā dhammamudīrayanti 20.

    ૭૫૩.

    753.

    21 ‘‘તેસં સુદિન્નં સુહુતં સુયિટ્ઠં, યે સઙ્ઘમુદ્દિસ્સ દદન્તિ દાનં;

    22 ‘‘Tesaṃ sudinnaṃ suhutaṃ suyiṭṭhaṃ, ye saṅghamuddissa dadanti dānaṃ;

    સા દક્ખિણા સઙ્ઘગતા પતિટ્ઠિતા, મહપ્ફલા લોકવિદૂન 23 વણ્ણિતા.

    Sā dakkhiṇā saṅghagatā patiṭṭhitā, mahapphalā lokavidūna 24 vaṇṇitā.

    ૭૫૪.

    754.

    ‘‘એતાદિસં યઞ્ઞમનુસ્સરન્તા, યે વેદજાતા વિચરન્તિ લોકે;

    ‘‘Etādisaṃ yaññamanussarantā, ye vedajātā vicaranti loke;

    વિનેય્ય મચ્છેરમલં સમૂલં, અનિન્દિતા સગ્ગમુપેન્તિ ઠાન’’ન્તિ.

    Vineyya maccheramalaṃ samūlaṃ, aninditā saggamupenti ṭhāna’’nti.

    વિહારવિમાનં છટ્ઠં.

    Vihāravimānaṃ chaṭṭhaṃ.

    ભાણવારં દુતિયં નિટ્ઠિતં.

    Bhāṇavāraṃ dutiyaṃ niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. અચ્છોદિકા (સી॰)
    2. acchodikā (sī.)
    3. પણ્ડરીકસમોનતા (સી॰)
    4. paṇḍarīkasamonatā (sī.)
    5. ઉપપન્ના (ક॰)
    6. upapannā (ka.)
    7. ઉપપન્ના (ક॰)
    8. upapannā (ka.)
    9. મગ્ગાધિપત્યદેસયિ (સી॰)
    10. maggādhipatyadesayi (sī.)
    11. ખુ॰ પા॰ ૬.૬; સુ॰ નિ॰ ૨૨૯
    12. khu. pā. 6.6; su. ni. 229
    13. વિ॰ વ॰ ૬૪૧
    14. vi. va. 641
    15. વિ॰ વ॰ ૬૪૨
    16. vi. va. 642
    17. વિ॰ વ॰ ૬૪૩
    18. vi. va. 643
    19. નત્થેત્થ પાઠભેદો
    20. natthettha pāṭhabhedo
    21. વિ॰ વ॰ ૬૪૪
    22. vi. va. 644
    23. લોકવિદૂહિ (ક॰)
    24. lokavidūhi (ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / વિમાનવત્થુ-અટ્ઠકથા • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ૬. વિહારવિમાનવણ્ણના • 6. Vihāravimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact