Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੭. વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
੨੪੭-੯. ਨਟਾਨਂ ਨਾਟਕਾਨਿ ਨਟਨਾਟਕਾਨਿ, ਸੀਤਾਹਰਣਾਦੀਨਿ। ਮੂਲਞ੍ਚ ਤਂ ਖਾਦਨੀਯਞ੍ਚਾਤਿ ਮੂਲਖਾਦਨੀਯਂ। ਏਸ ਨਯੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਪਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਚੁਣ੍ਣਂ। ਖਾਰਕਮੂਲਨ੍ਤਿ ਯੂਪਸਮੂਲਂ। ਚਚ੍ਚੁਮੂਲਂ ਨੇਲ਼ਿਯਮੂਲਂ। ਤਮ੍ਬਕਂ વਚਂ। ਤਣ੍ਡੁਲੇਯ੍ਯਕਂ ਚੂਲ਼ਕੁਹੁ। વਤ੍ਥੁਲੇਯ੍ਯਕਂ ਮਹਾਕੁਹੁ। વਜਕਲਿ ਨਿਕੋਟ੍ਠਂ। ਜਜ੍ਝਰੀ ਹਿਰਤੋ।
247-9. Naṭānaṃ nāṭakāni naṭanāṭakāni, sītāharaṇādīni. Mūlañca taṃ khādanīyañcāti mūlakhādanīyaṃ. Esa nayo sabbattha. Piṭṭhanti cuṇṇaṃ. Khārakamūlanti yūpasamūlaṃ. Caccumūlaṃ neḷiyamūlaṃ. Tambakaṃ vacaṃ. Taṇḍuleyyakaṃ cūḷakuhu. Vatthuleyyakaṃ mahākuhu. Vajakali nikoṭṭhaṃ. Jajjharī hirato.
ਕੋਟ੍ਠਂ ਜਰਟ੍ਠਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਗਣ੍ਠਿ ਮੁਹੁਕੁਲਮੁਦੁ વਿਚਯਤ੍ਥ વਜਮੁਜੁ વਦੁਲ਼વਿ।
Koṭṭhaṃ jaraṭṭhaṃ vuccati. Gaṇṭhi muhukulamudu vicayattha vajamuju vaduḷavi.
વਜ੍ਜਯੇਤਿਮੇ ਕਿਂਸੁਕਂ, ਹਲਿਦ੍ਦਿ। ਕਸੇਰੁਕੋ, ਕਟਿਬਲવਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਨਾਮਂ। ਅਮ੍ਬਾਟਕਂ ਅਮੂਲਕਂ ਪਿਢਲ ਕਕ੍ਕੁਲ। ਮਸਾਲੁ ਕਿਨਲ਼। ਆਲੁવ ਕਲ਼ਿ ਤਡ੍ਢਿਅਲ਼ਿ ਅਲਸ ਕਟਿਸ੍ਸਲ ਨਮੇਦਤਿ ਮੇਰ। ਸਿਗ੍ਗੁ ਸੀਰਿ ਕੋਲ਼ ਕਾਲਕਂ ਨੇਕਲ਼વਿ। ਖੀਰવਲ੍ਲਿਕਨ੍ਦੋ ਤੁਮੂਰੋਰਿਯੋ ਹੋਤਿ। ਸਙ੍ਖਤੋ ਧੋવਨਮੇવ। ਅਯਂ ‘‘ਪਰਿਸਙ੍ਖਾਰੋ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਖੀਰਕਾਕੋਲੀ ਕਿਰਿਕવੇਲ਼ਿ। ਜੀવਿਕਂ ਜੀવਿਹਿ। ਉਸਭਕ ਉਮ੍ਮਸੁવਿਯਿ।
Vajjayetime kiṃsukaṃ, haliddi. Kaseruko, kaṭibalavanti tassa nāmaṃ. Ambāṭakaṃ amūlakaṃ piḍhala kakkula. Masālu kinaḷa. Āluva kaḷi taḍḍhiaḷi alasa kaṭissala namedati mera. Siggu sīri koḷa kālakaṃ nekaḷavi. Khīravallikando tumūroriyo hoti. Saṅkhato dhovanameva. Ayaṃ ‘‘parisaṅkhāro’’ti likhitaṃ. Khīrakākolī kirikaveḷi. Jīvikaṃ jīvihi. Usabhaka ummasuviyi.
ਹਿਨ੍ਤਾਲਂ ਕਿਤਿਲਿ। ਕੁਨ੍ਤਾਲ ਤੋਹੋ ਤਿਲਿਸਤਾ ਪਦਿਕਲ਼ਿਰੋ ਪਟਸੇવਲਕਲ਼ਿ। ਕਰਮਨ੍ਦਕਂ ਕਰਮ੍ਬ ਦਣ੍ਡੋਕਿਰ ਉਦਕਜੋਤਿ ਕਣ੍ਡਕੋ। ‘‘ਸਿਙ੍ਘਤਕੋਤਿਪਿ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਫਗ੍ਗવ ਹਕਿਲ਼ਿ। ਨਤ੍ਤਮਾਲਨ੍ਤਿ ਕਰਞ੍ਜਿ।
Hintālaṃ kitili. Kuntāla toho tilisatā padikaḷiro paṭasevalakaḷi. Karamandakaṃ karamba daṇḍokira udakajoti kaṇḍako. ‘‘Siṅghatakotipi vuccatī’’ti likhitaṃ. Phaggava hakiḷi. Nattamālanti karañji.
ਸੇਲ੍ਲੁ ਲੋਹੋਲਿਯਂ। ਕਾਸਮਦ੍ਦਕ ਕੁਦੁવવਲਿ ਅਨਸਿਕਿਨ। ਉਮ੍ਮਾਦਿਯ ਮੇਲੇਲਿਦਿਯ। ਚੀਨਮੁਗ੍ਗੋ વੇਨਮੁਤ੍ਤਿ ਹੁਰਮੁਗ੍ਗ। ਰਾਜਮਾਸੋ ਮਾਹવਿਲਿਤਿ। ਅਗ੍ਗਿਮਨ੍ਤੋ ਮੁਞ੍ਚਿ। ਸੁਨਿਪਣ੍ਣਕੋ ਤਿਪਿਲવਨਿਨਾਲ਼ਿਕਾ ਤਿਲਕ। ਭੂਮਿਯਂ ਜਾਤਲੋਣੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਲੋਣੀਨਾਮਸ੍ਸ ਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ ‘‘ਭੂਮਿਯ’’ਨ੍ਤਿ વਿਸੇਸੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਬ੍ਰਹ੍ਮੀਪਤ੍ਤਂ ਦੇਮੇਤੇਯੇ ਪਣਸਾ। ‘‘ਦੀਪવਾਸਿਨੋ વਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸਿਥਿਲਂ ਕਤ੍વਾ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੇ? ‘‘ਖਾਦਨੀਯਤ੍ਥਂ ਫਰਤੀਤਿ ਲਕ੍ਖਣੇਨ ਅਸਮਾਨਤ੍ਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਦੇਲਿવਿਨਿਤੇਕਿ। ਸੁਲਸਿਪਣ੍ਣਨ੍ਤਿ ਤਸਾਪਲਿਕਂ।
Sellu loholiyaṃ. Kāsamaddaka kuduvavali anasikina. Ummādiya melelidiya. Cīnamuggo venamutti huramugga. Rājamāso māhaviliti. Aggimanto muñci. Sunipaṇṇako tipilavanināḷikā tilaka. Bhūmiyaṃ jātaloṇīti ettha loṇīnāmassa sādhāraṇattā ‘‘bhūmiya’’nti visesetvā vuttaṃ. Brahmīpattaṃ demeteye paṇasā. ‘‘Dīpavāsino vadantī’’ti sithilaṃ katvā kasmā vuttanti ce? ‘‘Khādanīyatthaṃ pharatīti lakkhaṇena asamānattā’’ti vuttaṃ. Padeliviniteki. Sulasipaṇṇanti tasāpalikaṃ.
ਅਗਨ੍ਧਿਕਪੁਪ੍ਫਂ ਕਰਿਸ੍ਸਯੇਤਿ ਚੇਕવਾਦਿਦਪੁਪ੍ਫਂ ਚੇਲੇਪਤਿਮਲਂ। ਜੀવਨ੍ਤੀਪੁਪ੍ਫਂ ਜੀવਿਤਨ੍ਦਿਗਮਲ। ਬਕੁਲ ਮੁਥੁવਲ। ਕੁਯ੍ਯਕ ਪੁਨਪੁਨ੍ਨਾਮਪੁਨ੍ਨਰਾ, ਜਾਤਿਸੁਮਨ। ਨવਮਾਲਿਕਾ ਚੇਹੇਮਲ।
Agandhikapupphaṃ karissayeti cekavādidapupphaṃ celepatimalaṃ. Jīvantīpupphaṃ jīvitandigamala. Bakula muthuvala. Kuyyaka punapunnāmapunnarā, jātisumana. Navamālikā cehemala.
ਤਿਨ੍ਤਿਣਿਕ ਕਚਿਨੀ વਿਲੇਯਿ। ਮਾਤੁਲੁਙ੍ਗ ਲવਨੋ। ਪੁਸ੍ਸਫਲ ਸੁਪੁਲਿ। ਤਿਮ੍ਬਰੂਸਕ ਤਿਗਿਬ੍ਬੇਰੇਹਿਤਿ ਸੁਸਤੁਧੁਤ। ਤਿਪੁਸવਾਤਿਙ੍ਗਣ ਧੁਤਤਿਕੇਣ ਪਟਿਯਿ। ਚੋਚ વਰਿਯਿਯੇਲਿ। ਮੋਚ ਅਤਿਰੇਲਿ। ਗੋਟ੍ਠਫਲਂ ਪੂવਫਲਨ੍ਤਿ ਏਕੇ। ਕੋਟ੍ਠਸੇ ਕਿਰ ਅਚ੍ਛਿવ।
Tintiṇika kacinī vileyi. Mātuluṅga lavano. Pussaphala supuli. Timbarūsaka tigibberehiti susatudhuta. Tipusavātiṅgaṇa dhutatikeṇa paṭiyi. Coca variyiyeli. Moca atireli. Goṭṭhaphalaṃ pūvaphalanti eke. Koṭṭhase kira acchiva.
ਅਸਮੁਸ੍ਸਿ ਬਿਮ੍ਬ ਇਤਿ ਕੇਚਿ। ਕਾਸ੍ਮਰੀਤਿ ਸੇਪਣ੍ਣਿ। ਅਤਿਤੇਮੇਤਿ ਕਰਿਯਮੇਤਿਸ੍ਸ। ਜਾਤਿਫਲਂ ਕਤਂਮੇਤਿ। ਕਟੁਕਫਲਂ ਤਿਰਿਰਕ।
Asamussi bimba iti keci. Kāsmarīti sepaṇṇi. Atitemeti kariyametissa. Jātiphalaṃ kataṃmeti. Kaṭukaphalaṃ tiriraka.
ਤਰੁਣਫਲਂ ਕਿਰਿਉਪੁਲੁ। ਪੋਕ੍ਖਰਟ੍ਠਿ ਕਿਞ੍ਚਕ੍ਖਟ੍ਠਿ। ਸਿਦ੍ਧਤ੍ਥਕਂ ਸਾਸਪਂ ਸੇਤવਣ੍ਣਂ। ਰਾਜਿਕਂ ਰਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
Taruṇaphalaṃ kiriupulu. Pokkharaṭṭhi kiñcakkhaṭṭhi. Siddhatthakaṃ sāsapaṃ setavaṇṇaṃ. Rājikaṃ rattaṃ hoti.
ਹਿਙ੍ਗੁਂ ਹਿਙ੍ਗੁਜਤੁਨ੍ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਪਿ ਹਿਙ੍ਗੁવਿਕਤਿਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਹਿਙ੍ਗੁਜਤੁ ਨਾਮ ਪਤ੍ਤਸਾਖਾ ਪਚਿਤ੍વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ਸਾਖਾ ਪਚਿਤ੍વਾ ਕਤਾ ਸਿਪਾਟਿਕਾ। ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਤਾਤਿ ਕੇਚਿ। ਤਕਂ ਕਟ੍ਠਜਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਿਕੇਲ਼ਿਨਿ। ਨਿਕਿਤਿਸ੍ਸਾਕਾਲੇਸਯੋ। ਤਿਮੇਰ, ਤਕਪਤ੍ਤਿ ਪਸਾਖਾਪਤ੍ਤੇ ਪਚਿਤ੍વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ। ‘‘ਤਕਪਣ੍ਣਿ ਸਾવਤਿ ਏવ ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ।
Hiṅguṃ hiṅgujatunti sabbāpi hiṅguvikatiyo. Ettha hiṅgujatu nāma pattasākhā pacitvā kātabbā. Sākhā pacitvā katā sipāṭikā. Aññehi missetvā katāti keci. Takaṃ kaṭṭhajanti aggikeḷini. Nikitissākālesayo. Timera, takapatti pasākhāpatte pacitvā kātabbā. ‘‘Takapaṇṇi sāvati eva kātabbā’’ti likhitaṃ.
વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੪. ਭੋਜਨવਗ੍ਗੋ • 4. Bhojanavaggo
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੭. વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੭. વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੭. વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੭. વਿਕਾਲਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 7. Vikālabhojanasikkhāpadaṃ