| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ખુદ્દસિક્ખા-મૂલસિક્ખા • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
૩૧. વિકપ્પનાનિદ્દેસવણ્ણના
31. Vikappanāniddesavaṇṇanā
૨૨૧. સમ્મુખાયાતિ (પાચિ॰ ૩૭૪; પારા॰ અટ્ઠ॰ ૨.૪૬૯; કઙ્ખા॰ અટ્ઠ॰ વિકપ્પનસિક્ખાપદવણ્ણના) સમ્મુખે ઠિતસ્સાતિ અત્થો. બ્યત્તસ્સાતિ વિકપ્પનવિધાનં પચ્ચુદ્ધરણાદિવિધાનઞ્ચ જાનન્તસ્સ. અબ્યત્તો પન ‘‘ઇમિના મય્હં દિન્ન’’ન્તિ ગહેત્વાપિ ગચ્છેય્યાતિ અત્થો. એકસ્સાતિ એકસ્સ ભિક્ખુસ્સ.
221.Sammukhāyāti (pāci. 374; pārā. aṭṭha. 2.469; kaṅkhā. aṭṭha. vikappanasikkhāpadavaṇṇanā) sammukhe ṭhitassāti attho. Byattassāti vikappanavidhānaṃ paccuddharaṇādividhānañca jānantassa. Abyatto pana ‘‘iminā mayhaṃ dinna’’nti gahetvāpi gaccheyyāti attho. Ekassāti ekassa bhikkhussa.
૨૨૨. નિધેતુંવાતિ નિધેતું એવ, નિસ્સગ્ગિયં ન હોતીતિ અત્થો. પરિભુઞ્જિતું વા વિસ્સજ્જેતું વા અધિટ્ઠાતું વા ન વટ્ટતીતિ અત્થો.
222.Nidhetuṃvāti nidhetuṃ eva, nissaggiyaṃ na hotīti attho. Paribhuñjituṃ vā vissajjetuṃ vā adhiṭṭhātuṃ vā na vaṭṭatīti attho.
૨૨૪-૫. અપરા સમ્મુખા વાતિ સમ્મુખા વિકપ્પના એવાતિ અત્થો. ઇમા દ્વે વિકપ્પના અત્તના એવ વિકપ્પેત્વા પરેન પચ્ચુદ્ધરાપિતત્તા સમ્મુખા વિકપ્પના એવાતિ વુત્તા.
224-5.Aparā sammukhā vāti sammukhā vikappanā evāti attho. Imā dve vikappanā attanā eva vikappetvā parena paccuddharāpitattā sammukhā vikappanā evāti vuttā.
૨૨૭. મિત્તોતિ દળ્હમિત્તો. સન્દિટ્ઠોતિ દિટ્ઠમત્તો નાતિદળ્હમિત્તો. ‘‘ઇતરેન ચ પુબ્બે વુત્તનયેન ‘તિસ્સો ભિક્ખૂ’તિ વા ‘તિસ્સા ભિક્ખુની’તિ વા વત્તબ્બં. પુન તેન ‘અહં તિસ્સસ્સ ભિક્ખુનો, તિસ્સાય ભિક્ખુનિયા વા દમ્મી’તિ વિકપ્પેત્વા તેનેવ ‘તિસ્સસ્સ ભિક્ખુનો, તિસ્સાય ભિક્ખુનિયા સન્તકં પરિભુઞ્જ વા વિસ્સજ્જેહિ વા યથાપચ્ચયં વા કરોહી’તિ પચ્ચુદ્ધરિતબ્બ’’ન્તિ એવં પાઠો ગહેતબ્બો.
227.Mittoti daḷhamitto. Sandiṭṭhoti diṭṭhamatto nātidaḷhamitto. ‘‘Itarena ca pubbe vuttanayena ‘tisso bhikkhū’ti vā ‘tissā bhikkhunī’ti vā vattabbaṃ. Puna tena ‘ahaṃ tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā vā dammī’ti vikappetvā teneva ‘tissassa bhikkhuno, tissāya bhikkhuniyā santakaṃ paribhuñja vā vissajjehi vā yathāpaccayaṃ vā karohī’ti paccuddharitabba’’nti evaṃ pāṭho gahetabbo.
૨૨૮. દૂરસન્તિકત્તેકત્ત-બહુભાવં વિજાનિયાતિ એત્થ દૂરત્તઞ્ચ સન્તિકત્તઞ્ચ એકત્તઞ્ચ બહુભાવઞ્ચ વિજાનિત્વાતિ અત્થો.
228.Dūrasantikattekatta-bahubhāvaṃ vijāniyāti ettha dūrattañca santikattañca ekattañca bahubhāvañca vijānitvāti attho.
૨૨૯. ‘‘દસાહપરમં અતિરેકચીવરં ધારેતબ્બ’’ન્તિ (પારા॰ ૪૬૨) વુત્તત્તા ‘‘દસાહં વા’’તિ વુત્તં. ‘‘ચીવરકાલસમયો નામ અનત્થતે કથિને વસ્સાનસ્સ પચ્છિમો માસો, અત્થતે કથિને પઞ્ચ માસા’’તિ (પારા॰ ૬૪૯) વુત્તત્તા ‘‘માસમેકં વા પઞ્ચ વા’’તિ વુત્તં, માસં વા એકં પઞ્ચ વા માસેતિ અત્થો. ‘‘ભિક્ખુનો પનેવ અકાલચીવરં ઉપ્પજ્જેય્ય, આકઙ્ખમાનેન ભિક્ખુના પટિગ્ગહેતબ્બં. પટિગ્ગહેત્વા ખિપ્પમેવ કારેતબ્બં. નો ચસ્સ પારિપૂરિ, માસપરમં તેન ભિક્ખુના તં ચીવરં નિક્ખિપિતબ્બં ઊનસ્સ પારિપૂરિયા સતિયા પચ્ચાસાયા’’તિ (પારા॰ ૪૯૯) વુત્તત્તા ‘‘પચ્ચાસા સતિ માસક’’ન્તિ વુત્તં. નુપ્પાદયતીતિ અનધિટ્ઠિતં અવિકપ્પિતં નિસ્સગ્ગિં ન જનયતીતિ અત્થો. વિકપ્પનાવિનિચ્છયો.
229. ‘‘Dasāhaparamaṃ atirekacīvaraṃ dhāretabba’’nti (pārā. 462) vuttattā ‘‘dasāhaṃ vā’’ti vuttaṃ. ‘‘Cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañca māsā’’ti (pārā. 649) vuttattā ‘‘māsamekaṃ vā pañca vā’’ti vuttaṃ, māsaṃ vā ekaṃ pañca vā māseti attho. ‘‘Bhikkhuno paneva akālacīvaraṃ uppajjeyya, ākaṅkhamānena bhikkhunā paṭiggahetabbaṃ. Paṭiggahetvā khippameva kāretabbaṃ. No cassa pāripūri, māsaparamaṃ tena bhikkhunā taṃ cīvaraṃ nikkhipitabbaṃ ūnassa pāripūriyā satiyā paccāsāyā’’ti (pārā. 499) vuttattā ‘‘paccāsā sati māsaka’’nti vuttaṃ. Nuppādayatīti anadhiṭṭhitaṃ avikappitaṃ nissaggiṃ na janayatīti attho. Vikappanāvinicchayo.
વિકપ્પનાનિદ્દેસવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Vikappanāniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
