| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
೪೩೮. ಆಪತ್ತಿಞ್ಚ ಸತಿಸಮ್ಮೋಸಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಚ-ಸದ್ದೋ ಕತ್ತಬ್ಬಞ್ಚ ನ ಕರೋತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ನ ಚತ್ತಾರಿ ಏವಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ರಟ್ಠೇಕದೇಸೋ ಜನಪದೋ। ಬುದ್ಧಕಾಲೇ ಅರಿಟ್ಠಕಣ್ಟಕಾ ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ। ‘‘ನಾಲಂ ಅನ್ತರಾಯಾಯಾ’’ತಿ ವಚನೇನ ಹಿ ತೇ ಭಗವತೋ ಅಸಬ್ಬಞ್ಞುತಂ ದೀಪೇನ್ತಿ। ಪರಿನಿಬ್ಬುತೇ ಭಗವತಿ ದಸವತ್ಥುದೀಪಕಾ ವಜ್ಜಿಪುತ್ತಕಾ। ತೇ ಹಿ ವಿನಯಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ। ಪರೂಪಹಾರಾದಿವಾದಾ ಪನ ಸುತ್ತನ್ತಾಭಿಧಮ್ಮಪ್ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ। ಕೇ ಪನ ತೇ? ಏಕಚ್ಚೇ ಮಹಾಸಙ್ಘಿಕಾದಯೋ, ನ ಸಬ್ಬೇತಿ ದೀಪನತ್ಥಂ ‘‘ಪರೂಪಹಾರಾ…ಪೇ॰… ವಾದಾ’’ತಿ ವಿಸೇಸನವಚನಮಾಹ। ತತ್ಥ ಯೇ ಕುಹಕಾ ಪಾಪಿಚ್ಛಕಾ ಅಭೂತಂ ಉಲ್ಲಪಿತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧವರಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ಮುಟ್ಠಸ್ಸತೀ ನಿದ್ದಂ ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಪತ್ತಾ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಅತ್ಥಿ ಅರಹತೋ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಮಾರಕಾಯಿಕಾ ಉಪಸಂಹರನ್ತೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಜನಂ ವಞ್ಚೇನ್ತಿ। ಯೇ ಚ ಸಮ್ಮಾಪಟಿಪನ್ನಾ ಅಕುಹಕಾ, ತೇಪಿ ತಂ ವಚನಂ ಸುತ್ವಾ ಕೇಚಿ ತಂದಿಟ್ಠಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ ಅಧಿಮಾನಿನೋ ಚ। ಅತ್ತನೋ ಸುಕ್ಕವಿಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾಪಿ ನಾಧಿಮುಚ್ಚನ್ತಿ, ಅನಧಿಗತೇ ಅಧಿಕತಸಞ್ಞಿನೋವ ಹೋನ್ತಿ। ತಥಾ ಅತ್ಥಿ ಅರಹತೋ ಅಞ್ಞಾಣಕಙ್ಖಾವಿತರಣಾ ನಾಮಗೋತ್ತಾದೀಸು ವಿಯ ಸಚ್ಚೇಸು ಪರವಿತರಣಾ ಪರೇಹಿ ಪಞ್ಞತ್ತಾ ನಾಮಾನೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಯಥಾಸಮ್ಭವಂ ಯೋಜೇತಬ್ಬೋ। ತತ್ಥ ವಿನಯಧರೋ ‘‘ಅಟ್ಠಾನಮೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನವಕಾಸೋ , ಯಂ ಅರಹತೋ ಅಸುಚಿ ಮುಚ್ಚೇಯ್ಯ (ಕಥಾ॰ ೩೧೩; ಮಹಾವ॰ ೩೫೩)। ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ…ಪೇ॰… ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ’’ತಿಆದೀನಿ (ಮಹಾವ॰ ೩೦) ಸುತ್ತಪದಾನಿ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ತೇ ಸಾಸನಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೇಸು ನಿಗ್ಗಹಿತಂ ನಿಗ್ಗಣ್ಹಾತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಇತರೇ ‘‘ಪರಿಯತ್ತಿ ಮೂಲ’’ನ್ತಿ ವಾದಿನೋ। ‘‘ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೇ ಉದ್ದಿಸ್ಸಮಾನೇ’’ತಿ ನಿದಾನವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಿಭಙ್ಗಪದಾನಿ ಸಿದ್ಧಾನಿ। ಸಿದ್ಧೇಯೇವ ಕಿಂ ಇಮಸ್ಸ ಅಙ್ಗಾನಿ? ಗರಹಿತುಕಾಮತಾ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಸಿಕ್ಖಾಪದವಿವಣ್ಣನಞ್ಚಾತಿ।
438.Āpattiñca satisammosāyāti ettha ca-saddo kattabbañca na karotīti dīpeti, na cattāri evāti vuttaṃ hoti. Raṭṭhekadeso janapado. Buddhakāle ariṭṭhakaṇṭakā sāsanapaccatthikā. ‘‘Nālaṃ antarāyāyā’’ti vacanena hi te bhagavato asabbaññutaṃ dīpenti. Parinibbute bhagavati dasavatthudīpakā vajjiputtakā. Te hi vinayasāsanapaccatthikā. Parūpahārādivādā pana suttantābhidhammappaccatthikā. Ke pana te? Ekacce mahāsaṅghikādayo, na sabbeti dīpanatthaṃ ‘‘parūpahārā…pe… vādā’’ti visesanavacanamāha. Tattha ye kuhakā pāpicchakā abhūtaṃ ullapitvā paṭiladdhavarabhojanāni bhuñjitvā muṭṭhassatī niddaṃ okkamitvā sukkavissaṭṭhiṃ pattā, aññehi taṃ disvā ‘‘atthi arahato sukkavissaṭṭhī’’ti vutte ‘‘mārakāyikā upasaṃharantī’’ti vatvā janaṃ vañcenti. Ye ca sammāpaṭipannā akuhakā, tepi taṃ vacanaṃ sutvā keci taṃdiṭṭhikā honti adhimānino ca. Attano sukkavissaṭṭhiṃ passitvāpi nādhimuccanti, anadhigate adhikatasaññinova honti. Tathā atthi arahato aññāṇakaṅkhāvitaraṇā nāmagottādīsu viya saccesu paravitaraṇā parehi paññattā nāmānīti adhippāyo yathāsambhavaṃ yojetabbo. Tattha vinayadharo ‘‘aṭṭhānametaṃ, bhikkhave, anavakāso , yaṃ arahato asuci mucceyya (kathā. 313; mahāva. 353). Diṭṭhadhammā…pe… aparappaccayā satthusāsane’’tiādīni (mahāva. 30) suttapadāni dassetvā te sāsanapaccatthikesu niggahitaṃ niggaṇhātīti adhippāyo. Itare ‘‘pariyatti mūla’’nti vādino. ‘‘Pātimokkhe uddissamāne’’ti nidānavasena vuttaṃ. Tathāgatassa vibhaṅgapadāni siddhāni. Siddheyeva kiṃ imassa aṅgāni? Garahitukāmatā upasampannassa santike sikkhāpadavivaṇṇanañcāti.
ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೮. ಸಹಧಮ್ಮಿಕವಗ್ಗೋ • 8. Sahadhammikavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 2. Vilekhanasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೨. ವಿಲೇಖನಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 2. Vilekhanasikkhāpadaṃ
