| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
၁၃. ဝိမုတ္တိဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ
13. Vimuttiñāṇaniddesavaṇṇanā
၆၄. ဝိမုတ္တိဉာဏနိဒ္ဒေသေ သက္ကာယဒိဋ္ဌီတိ ဝိဇ္ဇမာနဋ္ဌေန သတိ ခန္ဓပဉ္စကသင္ခာတေ ကာယေ, သယံ ဝာ သတီ တသ္မိံ ကာယေ ဒိဋ္ဌီတိ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ။ ဝိစိကိစ္ဆာတိ ဝိဂတာ စိကိစ္ဆာ, သဘာဝံ ဝာ ဝိစိနန္တော ဧတာယ ကိစ္ဆတိ ကိလမတီတိ ဝိစိကိစ္ဆာ။ သီလဗ္ဗတပရာမာသောတိ သီလေန သုဒ္ဓိ ဝတေန သုဒ္ဓိ သီလဗ္ဗတေန သုဒ္ဓီတိ ဂဟိတအဘိနိဝေသော။ သော ဟိ သဘာဝံ အတိက္ကမိတ္ဝာ ပရတော အာမသတီတိ သီလဗ္ဗတပရာမာသော။ ဥဘိန္နံ သမာနေပိ ဒိဋ္ဌိဘာဝေ တက္ကဉ္စ ပရူပဒေသဉ္စ ဝိနာ ပကတိယာ ဧဝ သက္ကာယဒိဋ္ဌိဂဟဏတော ပကတိဘူတာယ ဝီသတိဝတ္ထုကာယ သက္ကာယဒိဋ္ဌိယာ ပဟာနေနေဝ သဗ္ဗဒိဋ္ဌိပ္ပဟာနဒသ္သနတ္ထံ သက္ကာယဒိဋ္ဌိ ဝုတ္တာ။ သီလဗ္ဗတပရာမာသော ပန ‘‘သုဒ္ဓိပဋိပဒံ ပဋိပဇ္ဇာမာ’’တိ ပဋိပန္နာနံ ပဋိပဒာယ မိစ္ဆာဘာဝဒသ္သနတ္ထံ ဝိသုံ ဝုတ္တောတိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ တိဏ္ဏမ္ပိ အနုသယပ္ပဟာနေနေဝ ပဟာနံ ဒသ္သေတုံ ဒိဋ္ဌာနုသယော ဝိစိကိစ္ဆာနုသယောတိ ဝုတ္တံ, န ဝိသုံ ကိလေသတ္တာ။ ဥပက္ကိလေသာတိ ကိလေသေန္တိ ဥပတာပေန္တိ ဝိဗာဓေန္တီတိ ကိလေသာ, ထာမဂတဋ္ဌေန ဘုသာ ကိလေသာတိ ဥပက္ကိလေသာ။ သမ္မာ သမုစ္ဆိန္နာ ဟောန္တီတိ သမုစ္ဆေဒပ္ပဟာနေန အနုပ္ပာဒနိရောဓေန သမ္မာ သမုစ္ဆိန္နာ ဟောန္တိ။ သပရိယုဋ္ဌာနေဟီတိ စိတ္တံ ပရိယောနန္ဓန္တာနိ ဥဋ္ဌေန္တိ ဥပ္ပဇ္ဇန္တီတိ ပရိယုဋ္ဌာနာနိ, သမုဒာစာရပ္ပတ္တာနံ ကိလေသာနမေတံ အဓိဝစနံ။ သဟ ပရိယုဋ္ဌာနေဟီတိ သပရိယုဋ္ဌာနာနိ။ တေဟိ သပရိယုဋ္ဌာနေဟိ အနုသယိတဥပက္ကိလေသေဟိ။ စိတ္တံ ဝိမုတ္တံ ဟောတီတိ တေသံ အဘဗ္ဗုပ္ပတ္တိကဘူတတ္တာ သန္တတိဝသေန ပဝတ္တမာနံ စိတ္တံ တတော ဝိမုတ္တံ နာမ ဟောတိ။ တဒေဝ သုဋ္ဌု ဝိမုတ္တတ္တာ သုဝိမုတ္တံ။ တံဝိမုတ္တိဉာတဋ္ဌေနာတိ တသ္သာ ဝိမုတ္တိယာ ဇာနနဋ္ဌေန။
64. Vimuttiñāṇaniddese sakkāyadiṭṭhīti vijjamānaṭṭhena sati khandhapañcakasaṅkhāte kāye, sayaṃ vā satī tasmiṃ kāye diṭṭhīti sakkāyadiṭṭhi. Vicikicchāti vigatā cikicchā, sabhāvaṃ vā vicinanto etāya kicchati kilamatīti vicikicchā. Sīlabbataparāmāsoti sīlena suddhi vatena suddhi sīlabbatena suddhīti gahitaabhiniveso. So hi sabhāvaṃ atikkamitvā parato āmasatīti sīlabbataparāmāso. Ubhinnaṃ samānepi diṭṭhibhāve takkañca parūpadesañca vinā pakatiyā eva sakkāyadiṭṭhigahaṇato pakatibhūtāya vīsativatthukāya sakkāyadiṭṭhiyā pahāneneva sabbadiṭṭhippahānadassanatthaṃ sakkāyadiṭṭhi vuttā. Sīlabbataparāmāso pana ‘‘suddhipaṭipadaṃ paṭipajjāmā’’ti paṭipannānaṃ paṭipadāya micchābhāvadassanatthaṃ visuṃ vuttoti veditabbo. Tiṇṇampi anusayappahāneneva pahānaṃ dassetuṃ diṭṭhānusayo vicikicchānusayoti vuttaṃ, na visuṃ kilesattā. Upakkilesāti kilesenti upatāpenti vibādhentīti kilesā, thāmagataṭṭhena bhusā kilesāti upakkilesā. Sammā samucchinnā hontīti samucchedappahānena anuppādanirodhena sammā samucchinnā honti. Sapariyuṭṭhānehīti cittaṃ pariyonandhantāni uṭṭhenti uppajjantīti pariyuṭṭhānāni, samudācārappattānaṃ kilesānametaṃ adhivacanaṃ. Saha pariyuṭṭhānehīti sapariyuṭṭhānāni. Tehi sapariyuṭṭhānehi anusayitaupakkilesehi. Cittaṃ vimuttaṃ hotīti tesaṃ abhabbuppattikabhūtattā santativasena pavattamānaṃ cittaṃ tato vimuttaṃ nāma hoti. Tadeva suṭṭhu vimuttattā suvimuttaṃ. Taṃvimuttiñātaṭṭhenāti tassā vimuttiyā jānanaṭṭhena.
ဝိမုတ္တိဉာဏနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Vimuttiñāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi / ၁၃. ဝိမုတ္တိဉာဏနိဒ္ဒေသော • 13. Vimuttiñāṇaniddeso
