Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണി-അട്ഠകഥാ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം
Viññāṇañcāyatanaṃ
൨൬൬. ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മാതി, ഏത്ഥ താവ പുബ്ബേ വുത്തനയേന ആകാസാനഞ്ചം ആയതനമസ്സ അധിട്ഠാനട്ഠേനാതി ഝാനമ്പി ആകാസാനഞ്ചായതനം. വുത്തനയേനേവ ആരമ്മണമ്പി. ഏവമേതം ഝാനഞ്ച ആരമ്മണഞ്ചാതി ഉഭയമ്പി അപ്പവത്തികരണേന ച അമനസികരണേന ച സമതിക്കമിത്വാവ യസ്മാ ഇദം വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹാതബ്ബം, തസ്മാ ഉഭയമ്പേതം ഏകജ്ഝം കത്വാ ‘ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മാ’തി ഇദം വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം.
266. Ākāsānañcāyatanaṃ samatikkammāti, ettha tāva pubbe vuttanayena ākāsānañcaṃ āyatanamassa adhiṭṭhānaṭṭhenāti jhānampi ākāsānañcāyatanaṃ. Vuttanayeneva ārammaṇampi. Evametaṃ jhānañca ārammaṇañcāti ubhayampi appavattikaraṇena ca amanasikaraṇena ca samatikkamitvāva yasmā idaṃ viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihātabbaṃ, tasmā ubhayampetaṃ ekajjhaṃ katvā ‘ākāsānañcāyatanaṃ samatikkammā’ti idaṃ vuttanti veditabbaṃ.
വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനസഞ്ഞാസഹഗതന്തി, ഏത്ഥ പന അനന്തന്തി മനസികാതബ്ബവസേന നാസ്സ അന്തോതി അനന്തം. അനന്തമേവ ആനഞ്ചം. വിഞ്ഞാണം ആനഞ്ചം വിഞ്ഞാണാനഞ്ചന്തി അവത്വാ വിഞ്ഞാണഞ്ചന്തി വുത്തം. അയഞ്ഹേത്ഥ രൂള്ഹീസദ്ദോ. തദേവ വിഞ്ഞാണഞ്ചം അധിട്ഠാനട്ഠേന ഇമായ സഞ്ഞായ ആയതനന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം. തസ്മിം വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനേ പവത്തായ സഞ്ഞായ സഹഗതന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനസഞ്ഞാസഹഗതം. ആകാസേ പവത്തവിഞ്ഞാണാരമ്മണസ്സ ഝാനസ്സേതം അധിവചനം. ഇധ ആകാസാനഞ്ചായതനസമാപത്തിയാ നികന്തിപരിയാദാനദുക്ഖതായ ദുക്ഖാ പടിപദാ, പരിയാദിന്നനികന്തികസ്സ അപ്പനാപരിവാസദന്ധതായ ദന്ധാഭിഞ്ഞാ. വിപരിയായേന സുഖാ പടിപദാ ഖിപ്പാഭിഞ്ഞാ ച. പരിത്തകസിണുഗ്ഘാടിമാകാസാരമ്മണം സമാപത്തിം ആരബ്ഭ പവത്തിയാ പരിത്താരമ്മണതാ, വിപരിയായേന അപ്പമാണാരമ്മണതാ വേദിതബ്ബാ. സേസം പുരിമസദിസമേവ.
Viññāṇañcāyatanasaññāsahagatanti, ettha pana anantanti manasikātabbavasena nāssa antoti anantaṃ. Anantameva ānañcaṃ. Viññāṇaṃ ānañcaṃ viññāṇānañcanti avatvā viññāṇañcanti vuttaṃ. Ayañhettha rūḷhīsaddo. Tadeva viññāṇañcaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena imāya saññāya āyatananti viññāṇañcāyatanaṃ. Tasmiṃ viññāṇañcāyatane pavattāya saññāya sahagatanti viññāṇañcāyatanasaññāsahagataṃ. Ākāse pavattaviññāṇārammaṇassa jhānassetaṃ adhivacanaṃ. Idha ākāsānañcāyatanasamāpattiyā nikantipariyādānadukkhatāya dukkhā paṭipadā, pariyādinnanikantikassa appanāparivāsadandhatāya dandhābhiññā. Vipariyāyena sukhā paṭipadā khippābhiññā ca. Parittakasiṇugghāṭimākāsārammaṇaṃ samāpattiṃ ārabbha pavattiyā parittārammaṇatā, vipariyāyena appamāṇārammaṇatā veditabbā. Sesaṃ purimasadisameva.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / ധമ്മസങ്ഗണീപാളി • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / അരൂപാവചരകുസലം • Arūpāvacarakusalaṃ
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-മൂലടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / അരൂപാവചരകുസലകഥാവണ്ണനാ • Arūpāvacarakusalakathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ധമ്മസങ്ഗണീ-അനുടീകാ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / അരൂപാവചരകുസലകഥാവണ്ണനാ • Arūpāvacarakusalakathāvaṇṇanā