| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
൧൪. വിപാകപച്ചയനിദ്ദേസവണ്ണനാ
14. Vipākapaccayaniddesavaṇṇanā
൧൪. വിപാകപച്ചയനിദ്ദേസേ വിപാകാ ചത്താരോ ഖന്ധാതി യസ്മാ കമ്മസമുട്ഠാനാപി രൂപാ വിപാകാ ന ഹോന്തി, തസ്മാ ‘‘വിപാകാ’’തി വത്വാ ‘‘ചത്താരോ ഖന്ധാ’’തി വുത്തം. ഏവം അയം പാളി അരൂപധമ്മാനഞ്ഞേവ വിപാകപച്ചയവസേന ആഗതാ. പഞ്ഹാവാരേ പന ‘‘വിപാകാബ്യാകതോ ഏകോ ഖന്ധോ തിണ്ണം ഖന്ധാനം ചിത്തസമുട്ഠാനാനഞ്ച രൂപാനം വിപാകപച്ചയേന പച്ചയോ. പടിസന്ധിക്ഖണേ വിപാകാബ്യാകതോ ഏകോ ഖന്ധോ തിണ്ണന്നം ഖന്ധാനം കടത്താ ച രൂപാനം വിപാകപച്ചയേന പച്ചയോ’’തി ആഗതത്താ ചിത്തസമുട്ഠാനകമ്മസമുട്ഠാനരൂപാനമ്പി വിപാകപച്ചയോ ലബ്ഭതി. ഇധ പന സാവസേസവസേന ദേസനാ കതാതി അയം താവേത്ഥ പാളിവണ്ണനാ. അയം പന വിപാകപച്ചയോ വിപാകഭാവേന ജാതിതോ ഏകവിധോ, ഭൂമിഭേദതോ കാമാവചരാദിവസേന ചതുധാ ഭിജ്ജതീതി ഏവമേത്ഥ നാനപ്പകാരഭേദതോ വിഞ്ഞാതബ്ബോ വിനിച്ഛയോ.
14. Vipākapaccayaniddese vipākā cattāro khandhāti yasmā kammasamuṭṭhānāpi rūpā vipākā na honti, tasmā ‘‘vipākā’’ti vatvā ‘‘cattāro khandhā’’ti vuttaṃ. Evaṃ ayaṃ pāḷi arūpadhammānaññeva vipākapaccayavasena āgatā. Pañhāvāre pana ‘‘vipākābyākato eko khandho tiṇṇaṃ khandhānaṃ cittasamuṭṭhānānañca rūpānaṃ vipākapaccayena paccayo. Paṭisandhikkhaṇe vipākābyākato eko khandho tiṇṇannaṃ khandhānaṃ kaṭattā ca rūpānaṃ vipākapaccayena paccayo’’ti āgatattā cittasamuṭṭhānakammasamuṭṭhānarūpānampi vipākapaccayo labbhati. Idha pana sāvasesavasena desanā katāti ayaṃ tāvettha pāḷivaṇṇanā. Ayaṃ pana vipākapaccayo vipākabhāvena jātito ekavidho, bhūmibhedato kāmāvacarādivasena catudhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
ഏവം ഭിന്നേ പനേത്ഥ കാമാവചരരൂപാവചരവിപാകോ അത്തനാ സമ്പയുത്തധമ്മാനം പവത്തേ ചിത്തസമുട്ഠാനരൂപാനം പടിസന്ധിയം കടത്താരൂപാനഞ്ച വിപാകപച്ചയോ ഹോതി. അരൂപാവചരവിപാകോ സമ്പയുത്തധമ്മാനഞ്ഞേവ. ലോകുത്തരവിപാകോ പഞ്ചവോകാരേ സമ്പയുത്തധമ്മാനഞ്ചേവ ചിത്തസമുട്ഠാനരൂപസ്സ ച, ചതുവോകാരേ സമ്പയുത്തക്ഖന്ധാനഞ്ഞേവ വിപാകപച്ചയോ ഹോതീതി ഏവമേത്ഥ പച്ചയുപ്പന്നതോപി വിഞ്ഞാതബ്ബോ വിനിച്ഛയോതി.
Evaṃ bhinne panettha kāmāvacararūpāvacaravipāko attanā sampayuttadhammānaṃ pavatte cittasamuṭṭhānarūpānaṃ paṭisandhiyaṃ kaṭattārūpānañca vipākapaccayo hoti. Arūpāvacaravipāko sampayuttadhammānaññeva. Lokuttaravipāko pañcavokāre sampayuttadhammānañceva cittasamuṭṭhānarūpassa ca, catuvokāre sampayuttakkhandhānaññeva vipākapaccayo hotīti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
വിപാകപച്ചയനിദ്ദേസവണ്ണനാ.
Vipākapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / പട്ഠാനപാളി • Paṭṭhānapāḷi / (൨) പച്ചയനിദ്ദേസോ • (2) Paccayaniddeso
