| Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મિલિન્દપઞ્હપાળિ • Milindapañhapāḷi |
૧૨. વીરિયલક્ખણપઞ્હો
12. Vīriyalakkhaṇapañho
૧૨. રાજા આહ ‘‘ભન્તે નાગસેન, કિંલક્ખણં વીરિય’’ન્તિ? ‘‘ઉપત્થમ્ભનલક્ખણં, મહારાજ, વીરિયં, વીરિયૂપત્થમ્ભિતા સબ્બે કુસલા ધમ્મા ન પરિહાયન્તી’’તિ.
12. Rājā āha ‘‘bhante nāgasena, kiṃlakkhaṇaṃ vīriya’’nti? ‘‘Upatthambhanalakkhaṇaṃ, mahārāja, vīriyaṃ, vīriyūpatthambhitā sabbe kusalā dhammā na parihāyantī’’ti.
‘‘ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘યથા, મહારાજ, પુરિસો ગેહે પતન્તે અઞ્ઞેન દારુના ઉપત્થમ્ભેય્ય, ઉપત્થમ્ભિતં સન્તં એવં તં ગેહં ન પતેય્ય. એવમેવ ખો, મહારાજ, ઉપત્થમ્ભનલક્ખણં વીરિયં, વીરિયૂપત્થમ્ભિતા સબ્બે કુસલા ધમ્મા ન પરિહાયન્તી’’તિ.
‘‘Opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, puriso gehe patante aññena dārunā upatthambheyya, upatthambhitaṃ santaṃ evaṃ taṃ gehaṃ na pateyya. Evameva kho, mahārāja, upatthambhanalakkhaṇaṃ vīriyaṃ, vīriyūpatthambhitā sabbe kusalā dhammā na parihāyantī’’ti.
‘‘ભિય્યો ઓપમ્મં કરોહી’’તિ. ‘‘યથા, મહારાજ, પરિત્તકં સેનં મહતી સેના ભઞ્જેય્ય, તતો રાજા અઞ્ઞમઞ્ઞં અનુસ્સારેય્ય અનુપેસેય્ય અત્તનો પરિત્તકાય સેનાય બલં અનુપદં દદેય્ય, તાય સદ્ધિં પરિત્તકા સેના મહતિં સેનં ભઞ્જેય્ય. એવમેવ ખો, મહારાજ, ઉપત્થમ્ભનલક્ખણં વીરિયં, વીરિયૂપત્થમ્ભિતા સબ્બે કુસલા ધમ્મા ન પરિહાયન્તિ. ભાસિતમ્પેતં , મહારાજ, ભગવતા – ‘વીરિયવા ખો, ભિક્ખવે, અરિયસાવકો અકુસલં પજહતિ, કુસલં ભાવેતિ. સાવજ્જં પજહતિ, અનવજ્જં ભાવેતિ. સુદ્ધમત્તાનં પરિહરતી’’’તિ.
‘‘Bhiyyo opammaṃ karohī’’ti. ‘‘Yathā, mahārāja, parittakaṃ senaṃ mahatī senā bhañjeyya, tato rājā aññamaññaṃ anussāreyya anupeseyya attano parittakāya senāya balaṃ anupadaṃ dadeyya, tāya saddhiṃ parittakā senā mahatiṃ senaṃ bhañjeyya. Evameva kho, mahārāja, upatthambhanalakkhaṇaṃ vīriyaṃ, vīriyūpatthambhitā sabbe kusalā dhammā na parihāyanti. Bhāsitampetaṃ , mahārāja, bhagavatā – ‘vīriyavā kho, bhikkhave, ariyasāvako akusalaṃ pajahati, kusalaṃ bhāveti. Sāvajjaṃ pajahati, anavajjaṃ bhāveti. Suddhamattānaṃ pariharatī’’’ti.
‘‘કલ્લોસિ, ભન્તે નાગસેના’’તિ.
‘‘Kallosi, bhante nāgasenā’’ti.
વીરિયલક્ખણપઞ્હો દ્વાદસમો.
Vīriyalakkhaṇapañho dvādasamo.
