Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
౨. విత్థారసుత్తవణ్ణనా
2. Vitthārasuttavaṇṇanā
౧౬౨. దుతియే అభిక్ఖణన్తి అభిణ్హం. ఆనన్తరియన్తి అనన్తరవిపాకదాయకం మగ్గసమాధిం. ఆసవానం ఖయాయాతి అరహత్తఫలత్థాయ. పఞ్చిన్ద్రియానీతి విపస్సనాపఞ్చమకాని పఞ్చిన్ద్రియాని. పఞ్ఞిన్ద్రియన్తి హి ఏత్థ విపస్సనాపఞ్ఞావ పఞ్ఞిన్ద్రియన్తి అధిప్పేతం. సేసమేత్థ పాళివసేన ఉత్తానమేవ.
162. Dutiye abhikkhaṇanti abhiṇhaṃ. Ānantariyanti anantaravipākadāyakaṃ maggasamādhiṃ. Āsavānaṃ khayāyāti arahattaphalatthāya. Pañcindriyānīti vipassanāpañcamakāni pañcindriyāni. Paññindriyanti hi ettha vipassanāpaññāva paññindriyanti adhippetaṃ. Sesamettha pāḷivasena uttānameva.
ఇమాసం పన పటిపదానం అయం ఆవిభావకథా – ఇధ భిక్ఖు పుబ్బే అకతాభినివేసో పుబ్బభాగే రూపపరిగ్గహే కిలమతి, అరూపపరిగ్గహే కిలమతి, పచ్చయపరిగ్గహే కిలమతి, తీసు అద్ధాసు కిలమతి, మగ్గామగ్గే కిలమతి. ఏవం పఞ్చసు ఠానేసు కిలమన్తో విపస్సనం పాపుణాతి. విపస్సనం పత్వాపి ఉదయబ్బయానుపస్సనే, భఙ్గానుపస్సనే, భయతుపట్ఠానే, ఆదీనవానుపస్సనే, నిబ్బిదానుపస్సనే, ముచ్చితుకమ్యతాఞాణే, సఙ్ఖారుపేక్ఖాఞాణే, అనులోమఞాణే, గోత్రభుఞాణేతి ఇమేసు నవసు విపస్సనాఞాణేసుపి కిలమిత్వావ లోకుత్తరమగ్గం పాపుణాతి. తస్స సో లోకుత్తరమగ్గో ఏవం దుక్ఖేన గరుభావేన సచ్ఛికతత్తా దుక్ఖపటిపదో దన్ధాభిఞ్ఞో నామ జాతో. యో పన పుబ్బభాగే పఞ్చసు ఞాణేసు కిలమన్తో అపరభాగే నవసు విపస్సనాఞాణేసు అకిలమిత్వావ మగ్గం సచ్ఛికరోతి, తస్స సో మగ్గో ఏవం దుక్ఖేన అగరుభావేన సచ్ఛికతత్తా దుక్ఖపటిపదో ఖిప్పాభిఞ్ఞో నామ జాతో. ఇమినా ఉపాయేన ఇతరాపి ద్వే వేదితబ్బా.
Imāsaṃ pana paṭipadānaṃ ayaṃ āvibhāvakathā – idha bhikkhu pubbe akatābhiniveso pubbabhāge rūpapariggahe kilamati, arūpapariggahe kilamati, paccayapariggahe kilamati, tīsu addhāsu kilamati, maggāmagge kilamati. Evaṃ pañcasu ṭhānesu kilamanto vipassanaṃ pāpuṇāti. Vipassanaṃ patvāpi udayabbayānupassane, bhaṅgānupassane, bhayatupaṭṭhāne, ādīnavānupassane, nibbidānupassane, muccitukamyatāñāṇe, saṅkhārupekkhāñāṇe, anulomañāṇe, gotrabhuñāṇeti imesu navasu vipassanāñāṇesupi kilamitvāva lokuttaramaggaṃ pāpuṇāti. Tassa so lokuttaramaggo evaṃ dukkhena garubhāvena sacchikatattā dukkhapaṭipado dandhābhiñño nāma jāto. Yo pana pubbabhāge pañcasu ñāṇesu kilamanto aparabhāge navasu vipassanāñāṇesu akilamitvāva maggaṃ sacchikaroti, tassa so maggo evaṃ dukkhena agarubhāvena sacchikatattā dukkhapaṭipado khippābhiñño nāma jāto. Iminā upāyena itarāpi dve veditabbā.
గోణపరియేసకఉపమాహి చేతా విభావేతబ్బా – ఏకస్స హి పురిసస్స చత్తారో గోణా పలాయిత్వా అటవిం పవిట్ఠా. సో సకణ్టకే సగహనే వనే తే పరియేసన్తో గహనమగ్గేనేవ కిచ్ఛేన కసిరేన గన్త్వా గహనట్ఠానేయేవ నిలీనే గోణేపి కిచ్ఛేన కసిరేన అద్దస. ఏకో కిచ్ఛేన గన్త్వా అబ్భోకాసే ఠితే ఖిప్పమేవ అద్దస. అపరో అబ్భోకాసమగ్గేన సుఖేన గన్త్వా గహనట్ఠానే నిలీనే కిచ్ఛేన కసిరేన అద్దస. అపరో అబ్భోకాసమగ్గేనేవ సుఖేన గన్త్వా అబ్భోకాసే ఠితేయేవ ఖిప్పం అద్దస. తత్థ చత్తారో గోణా వియ చత్తారో అరియమగ్గా దట్ఠబ్బా, గోణపరియేసకో పురిసో వియ యోగావచరో, గహనమగ్గేన కిచ్ఛేన కసిరేన గమనం వియ పుబ్బభాగే పఞ్చసు ఞాణేసు కిలమతో దుక్ఖాపటిపదా. గహనట్ఠానే నిలీనానం కిచ్ఛేనేవ దస్సనం వియ అపరభాగే నవసు ఞాణేసు కిలమన్తస్స అరియమగ్గానం దస్సనం. ఇమినా ఉపాయేన సేసఉపమాపి యోజేతబ్బా.
Goṇapariyesakaupamāhi cetā vibhāvetabbā – ekassa hi purisassa cattāro goṇā palāyitvā aṭaviṃ paviṭṭhā. So sakaṇṭake sagahane vane te pariyesanto gahanamaggeneva kicchena kasirena gantvā gahanaṭṭhāneyeva nilīne goṇepi kicchena kasirena addasa. Eko kicchena gantvā abbhokāse ṭhite khippameva addasa. Aparo abbhokāsamaggena sukhena gantvā gahanaṭṭhāne nilīne kicchena kasirena addasa. Aparo abbhokāsamaggeneva sukhena gantvā abbhokāse ṭhiteyeva khippaṃ addasa. Tattha cattāro goṇā viya cattāro ariyamaggā daṭṭhabbā, goṇapariyesako puriso viya yogāvacaro, gahanamaggena kicchena kasirena gamanaṃ viya pubbabhāge pañcasu ñāṇesu kilamato dukkhāpaṭipadā. Gahanaṭṭhāne nilīnānaṃ kiccheneva dassanaṃ viya aparabhāge navasu ñāṇesu kilamantassa ariyamaggānaṃ dassanaṃ. Iminā upāyena sesaupamāpi yojetabbā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya / ౨. విత్థారసుత్తం • 2. Vitthārasuttaṃ
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౨. విత్థారసుత్తవణ్ణనా • 2. Vitthārasuttavaṇṇanā