Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മഹാവഗ്ഗപാളി • Mahāvaggapāḷi |
൧൮൪. വുഡ്ഢപബ്ബജിതവത്ഥു
184. Vuḍḍhapabbajitavatthu
൩൦൩. അഥ ഖോ ഭഗവാ കുസിനാരായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന ആതുമാ തേന ചാരികം പക്കാമി മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം അഡ്ഢതേലസേഹി ഭിക്ഖുസതേഹി. തേന ഖോ പന സമയേന അഞ്ഞതരോ വുഡ്ഢപബ്ബജിതോ ആതുമായം പടിവസതി നഹാപിതപുബ്ബോ. തസ്സ ദ്വേ ദാരകാ ഹോന്തി, മഞ്ജുകാ പടിഭാനേയ്യകാ, ദക്ഖാ പരിയോദാതസിപ്പാ സകേ ആചരിയകേ നഹാപിതകമ്മേ. അസ്സോസി ഖോ സോ വുഡ്ഢപബ്ബജിതോ – ‘‘ഭഗവാ കിര ആതുമം ആഗച്ഛതി മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം അഡ്ഢതേലസേഹി ഭിക്ഖുസതേഹീ’’തി. അഥ ഖോ സോ വുഡ്ഢപബ്ബജിതോ തേ ദാരകേ ഏതദവോച – ‘‘ഭഗവാ കിര, താതാ, ആതുമം ആഗച്ഛതി മഹതാ ഭിക്ഖുസങ്ഘേന സദ്ധിം അഡ്ഢതേലസേഹി ഭിക്ഖുസതേഹി. ഗച്ഛഥ തുമ്ഹേ, താതാ, ഖുരഭണ്ഡം ആദായ നാളിയാവാപകേന അനുഘരകം അനുഘരകം ആഹിണ്ഡഥ, ലോണമ്പി, തേലമ്പി, തണ്ഡുലമ്പി, ഖാദനീയമ്പി സംഹരഥ, ഭഗവതോ ആഗതസ്സ യാഗുപാനം കരിസ്സാമാ’’തി. ‘‘ഏവം, താതാ’’തി ഖോ തേ ദാരകാ തസ്സ വുഡ്ഢപബ്ബജിതസ്സ പടിസ്സുണിത്വാ ഖുരഭണ്ഡം ആദായ നാളിയാവാപകേന അനുഘരകം അനുഘരകം ആഹിണ്ഡന്തി, ലോണമ്പി, തേലമ്പി, തണ്ഡുലമ്പി, ഖാദനീയമ്പി സംഹരന്താ. മനുസ്സാ തേ ദാരകേ മഞ്ജുകേ പടിഭാനേയ്യകേ പസ്സിത്വാ യേപി ന കാരാപേതുകാമാ തേപി കാരാപേന്തി, കാരാപേത്വാപി ബഹും ദേന്തി. അഥ ഖോ തേ ദാരകാ ബഹും ലോണമ്പി, തേലമ്പി, തണ്ഡുലമ്പി, ഖാദനീയമ്പി സംഹരിംസു.
303. Atha kho bhagavā kusinārāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena ātumā tena cārikaṃ pakkāmi mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ aḍḍhatelasehi bhikkhusatehi. Tena kho pana samayena aññataro vuḍḍhapabbajito ātumāyaṃ paṭivasati nahāpitapubbo. Tassa dve dārakā honti, mañjukā paṭibhāneyyakā, dakkhā pariyodātasippā sake ācariyake nahāpitakamme. Assosi kho so vuḍḍhapabbajito – ‘‘bhagavā kira ātumaṃ āgacchati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ aḍḍhatelasehi bhikkhusatehī’’ti. Atha kho so vuḍḍhapabbajito te dārake etadavoca – ‘‘bhagavā kira, tātā, ātumaṃ āgacchati mahatā bhikkhusaṅghena saddhiṃ aḍḍhatelasehi bhikkhusatehi. Gacchatha tumhe, tātā, khurabhaṇḍaṃ ādāya nāḷiyāvāpakena anugharakaṃ anugharakaṃ āhiṇḍatha, loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi saṃharatha, bhagavato āgatassa yāgupānaṃ karissāmā’’ti. ‘‘Evaṃ, tātā’’ti kho te dārakā tassa vuḍḍhapabbajitassa paṭissuṇitvā khurabhaṇḍaṃ ādāya nāḷiyāvāpakena anugharakaṃ anugharakaṃ āhiṇḍanti, loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi saṃharantā. Manussā te dārake mañjuke paṭibhāneyyake passitvā yepi na kārāpetukāmā tepi kārāpenti, kārāpetvāpi bahuṃ denti. Atha kho te dārakā bahuṃ loṇampi, telampi, taṇḍulampi, khādanīyampi saṃhariṃsu.
അഥ ഖോ ഭഗവാ അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന ആതുമാ തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ ആതുമായം വിഹരതി ഭുസാഗാരേ. അഥ ഖോ സോ വുഡ്ഢപബ്ബജിതോ തസ്സാ രത്തിയാ അച്ചയേന പഹൂതം യാഗും പടിയാദാപേത്വാ ഭഗവതോ ഉപനാമേസി – ‘‘പടിഗ്ഗണ്ഹാതു മേ, ഭന്തേ, ഭഗവാ യാഗു’’ന്തി. ജാനന്താപി തഥാഗതാ പുച്ഛന്തി…പേ॰… സാവകാനം വാ സിക്ഖാപദം പഞ്ഞപേസ്സാമാതി. അഥ ഖോ ഭഗവാ തം വുഡ്ഢപബ്ബജിതം ഏതദവോച – ‘‘കുതായം, ഭിക്ഖു യാഗൂ’’തി? അഥ ഖോ സോ വുഡ്ഢപബ്ബജിതോ ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസി. വിഗരഹി ബുദ്ധോ ഭഗവാ, ‘‘അനനുച്ഛവികം, മോഘപുരിസ, അനനുലോമികം അപ്പതിരൂപം അസ്സാമണകം അകപ്പിയം അകരണീയം. കഥഞ്ഹി നാമ ത്വം, മോഘപുരിസ, പബ്ബജിതോ അകപ്പിയേ സമാദപേസ്സസി 1. നേതം, മോഘപുരിസ, അപ്പസന്നാനം വാ പസാദായ…പേ॰… വിഗരഹിത്വാ ധമ്മിം കഥം കത്വാ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി ‘ന, ഭിക്ഖവേ, പബ്ബജിതേന അകപ്പിയേ സമാദപേതബ്ബം, യോ സമാദപേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സ. ന ച, ഭിക്ഖവേ, നഹാപിതപുബ്ബേന ഖുരഭണ്ഡം പരിഹരിതബ്ബം. യോ പരിഹരേയ്യ, ആപത്തി ദുക്കടസ്സാ’’’തി.
Atha kho bhagavā anupubbena cārikaṃ caramāno yena ātumā tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā ātumāyaṃ viharati bhusāgāre. Atha kho so vuḍḍhapabbajito tassā rattiyā accayena pahūtaṃ yāguṃ paṭiyādāpetvā bhagavato upanāmesi – ‘‘paṭiggaṇhātu me, bhante, bhagavā yāgu’’nti. Jānantāpi tathāgatā pucchanti…pe… sāvakānaṃ vā sikkhāpadaṃ paññapessāmāti. Atha kho bhagavā taṃ vuḍḍhapabbajitaṃ etadavoca – ‘‘kutāyaṃ, bhikkhu yāgū’’ti? Atha kho so vuḍḍhapabbajito bhagavato etamatthaṃ ārocesi. Vigarahi buddho bhagavā, ‘‘ananucchavikaṃ, moghapurisa, ananulomikaṃ appatirūpaṃ assāmaṇakaṃ akappiyaṃ akaraṇīyaṃ. Kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, pabbajito akappiye samādapessasi 2. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi ‘na, bhikkhave, pabbajitena akappiye samādapetabbaṃ, yo samādapeyya, āpatti dukkaṭassa. Na ca, bhikkhave, nahāpitapubbena khurabhaṇḍaṃ pariharitabbaṃ. Yo parihareyya, āpatti dukkaṭassā’’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ ആതുമായം യഥാഭിരന്തം വിഹരിത്വാ യേന സാവത്ഥി തേന ചാരികം പക്കാമി. അനുപുബ്ബേന ചാരികം ചരമാനോ യേന സാവത്ഥി തദവസരി. തത്ര സുദം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന സാവത്ഥിയം ബഹും ഫലഖാദനീയം ഉപ്പന്നം ഹോതി. അഥ ഖോ ഭിക്ഖൂനം ഏതദഹോസി – ‘‘കിം നു ഖോ ഭഗവതാ ഫലഖാദനീയം അനുഞ്ഞാതം, കിം അനനുഞ്ഞാത’’ന്തി? ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും. ‘‘അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, സബ്ബം ഫലഖാദനീയ’’ന്തി.
Atha kho bhagavā ātumāyaṃ yathābhirantaṃ viharitvā yena sāvatthi tena cārikaṃ pakkāmi. Anupubbena cārikaṃ caramāno yena sāvatthi tadavasari. Tatra sudaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sāvatthiyaṃ bahuṃ phalakhādanīyaṃ uppannaṃ hoti. Atha kho bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho bhagavatā phalakhādanīyaṃ anuññātaṃ, kiṃ ananuññāta’’nti? Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, sabbaṃ phalakhādanīya’’nti.
൩൦൪. തേന ഖോ പന സമയേന സങ്ഘികാനി ബീജാനി പുഗ്ഗലികായ ഭൂമിയാ രോപിയന്തി, പുഗ്ഗലികാനി ബീജാനി സങ്ഘികായ ഭൂമിയാ രോപിയന്തി. ഭഗവതോ ഏതമത്ഥം ആരോചേസും. സങ്ഘികാനി, ഭിക്ഖവേ, ബീജാനി പുഗ്ഗലികായ ഭൂമിയാ രോപിതാനി ഭാഗം ദത്വാ പരിഭുഞ്ജിതബ്ബാനി. പുഗ്ഗലികാനി ബീജാനി സങ്ഘികായ ഭൂമിയാ രോപിതാനി ഭാഗം ദത്വാ പരിഭുഞ്ജിതബ്ബാനീതി.
304. Tena kho pana samayena saṅghikāni bījāni puggalikāya bhūmiyā ropiyanti, puggalikāni bījāni saṅghikāya bhūmiyā ropiyanti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Saṅghikāni, bhikkhave, bījāni puggalikāya bhūmiyā ropitāni bhāgaṃ datvā paribhuñjitabbāni. Puggalikāni bījāni saṅghikāya bhūmiyā ropitāni bhāgaṃ datvā paribhuñjitabbānīti.
വുഡ്ഢപബ്ബജിതവത്ഥു നിട്ഠിതം.
Vuḍḍhapabbajitavatthu niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / വിനയപിടക (അട്ഠകഥാ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / മഹാവഗ്ഗ-അട്ഠകഥാ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / രോജമല്ലാദിവത്ഥുകഥാ • Rojamallādivatthukathā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / സാരത്ഥദീപനീ-ടീകാ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / വുഡ്ഢപബ്ബജിതവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Vuḍḍhapabbajitavatthukathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / വിമതിവിനോദനീ-ടീകാ • Vimativinodanī-ṭīkā / രോജമല്ലാദിവത്ഥുകഥാവണ്ണനാ • Rojamallādivatthukathāvaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / വിനയപിടക (ടീകാ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / പാചിത്യാദിയോജനാപാളി • Pācityādiyojanāpāḷi / ൧൮൩. രോജമല്ലാദിവത്ഥുകഥാ • 183. Rojamallādivatthukathā