| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Vuḍḍhapabbajitavatthukathāvaṇṇanā
੩੦੩. ਆਤੁਮਾવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਅਞ੍ਞਤਰੋ વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਨਾਮ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ વੁਡ੍ਢਕਾਲੇ ਪਬ੍ਬਜਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਦ੍વੇ ਦਾਰਕਾਤਿ ਸਾਮਣੇਰਭੂਮਿਯਂ ਠਿਤਾ ਦ੍વੇ ਪੁਤ੍ਤਾ। ਨਾਲ਼ਿਯਾવਾਪਕੇਨਾਤਿ ਨਾਲ਼ਿਯਾ ਚੇવ ਥવਿਕਾਯ ਚ। ਸਂਹਰਿਂਸੂਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤੇ ਦਾਰਕੇ ਮਞ੍ਜੁਭਾਣਿਨੇ ਪਟਿਭਾਨવਨ੍ਤੇ ਦਿਸ੍વਾ ਕਾਰੇਤੁਕਾਮਾਪਿ ਅਕਾਰੇਤੁਕਾਮਾਪਿ ਕਾਰੇਨ੍ਤਿਯੇવ, ਕਤਕਾਲੇ ਚ ‘‘ਕਿਂ ਗਣ੍ਹਿਸ੍ਸਥ ਤਾਤਾ’’ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਤੇ વਦਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਅਞ੍ਞੇਨ ਕੇਨਚਿ ਅਤ੍ਥੋ, ਪਿਤਾ ਪਨ ਨੋ ਭਗવਤੋ ਆਗਤਕਾਲੇ ਯਾਗੁਦਾਨਂ ਕਾਤੁਕਾਮੋ’’ਤਿ। ਤਂ ਸੁਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਅਪਰਿਗਣੇਤ੍વਾવ ਯਂ ਤੇ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ ਹਰਿਤੁਂ, ਸਬ੍ਬਂ ਦੇਨ੍ਤਿ। ਯਮ੍ਪਿ ਨ ਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਪੇਸੇਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਮਾ ਤੇ ਦਾਰਕਾ ਬਹੁਂ ਲੋਣਮ੍ਪਿ ਤੇਲਮ੍ਪਿ ਸਪ੍ਪਿਮ੍ਪਿ ਤਣ੍ਡੁਲਮ੍ਪਿ ਖਾਦਨੀਯਮ੍ਪਿ ਸਂਹਰਿਂਸੁ।
303. Ātumāvatthumhi aññataro vuḍḍhapabbajitoti subhaddo nāma aññataro bhikkhu vuḍḍhakāle pabbajitattā ‘‘vuḍḍhapabbajito’’ti vutto. Dve dārakāti sāmaṇerabhūmiyaṃ ṭhitā dve puttā. Nāḷiyāvāpakenāti nāḷiyā ceva thavikāya ca. Saṃhariṃsūti yasmā manussā te dārake mañjubhāṇine paṭibhānavante disvā kāretukāmāpi akāretukāmāpi kārentiyeva, katakāle ca ‘‘kiṃ gaṇhissatha tātā’’ti pucchanti. Te vadanti ‘‘na amhākaṃ aññena kenaci attho, pitā pana no bhagavato āgatakāle yāgudānaṃ kātukāmo’’ti. Taṃ sutvā manussā aparigaṇetvāva yaṃ te sakkonti harituṃ, sabbaṃ denti. Yampi na sakkonti, manussehi pesenti. Tasmā te dārakā bahuṃ loṇampi telampi sappimpi taṇḍulampi khādanīyampi saṃhariṃsu.
ਆਤੁਮਾਯਂ વਿਹਰਤੀਤਿ ਆਤੁਮਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯ વਿਹਰਤਿ। ਭੁਸਾਗਾਰੇਤਿ ਭੁਸਮਯੇ ਅਗਾਰਕੇ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਰ ਮਹਨ੍ਤਂ ਪਲਾਲਪੁਞ੍ਜਂ ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਤੋ ਪਲਾਲਂ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ ਸਾਲਾਸਦਿਸਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ વਸਨਯੋਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨਸਦਿਸਂ ਕਤਂ, ਤਦਾ ਭਗવਾ ਤਤ੍ਥ વਸਿ। ਅਥ ਭਗવਤਿ ਆਤੁਮਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭੁਸਾਗਾਰਕਂ ਪવਿਟ੍ਠੇ ਸੁਭਦ੍ਦੋ ਸਾਯਨ੍ਹਸਮਯਂ ਗਾਮਦ੍વਾਰਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਮਨੁਸ੍ਸੇ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ ‘‘ਉਪਾਸਕਾ ਨਾਹਂ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਸਨ੍ਤਿਕਾ ਅਞ੍ਞਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਾਮਿ, ਮਯ੍ਹਂ ਦਾਰਕੇਹਿ ਆਨੀਤਤੇਲਾਦੀਨਿਯੇવ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਹੋਨ੍ਤਿ, ਹਤ੍ਥਕਮ੍ਮਮਤ੍ਤਂ ਮੇ ਦੇਥਾ’’ਤਿ। ਕਿਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਰੋਮਾਤਿ? ‘‘ਇਦਞ੍ਚਿਦਞ੍ਚ ਗਣ੍ਹਥਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬੂਪਕਰਣਾਨਿ ਗਾਹੇਤ੍વਾ વਿਹਾਰੇ ਉਦ੍ਧਨਾਨਿ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਏਕਂ ਕਾਲ਼ਕਂ ਕਾਸਾવਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਤਾਦਿਸਮੇવ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ‘‘ਇਦਂ ਕਰੋਥ, ਇਦਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਰਤ੍ਤਿਂ વਿਚਾਰੇਨ੍ਤੋ ਸਤਸਹਸ੍ਸਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਭੋਜ੍ਜਯਾਗੁਞ੍ਚ ਮਧੁਗੋਲ਼ਕਞ੍ਚ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਸਿ। ਭੋਜ੍ਜਯਾਗੁ ਨਾਮ ਪਠਮਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਾਤਬ੍ਬਯਾਗੁ, ਤਤ੍ਥ ਸਪ੍ਪਿਮਧੁਫਾਣਿਤਮਚ੍ਛਮਂਸਪੁਪ੍ਫਫਲਰਸਾਦਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਖਾਦਨੀਯਂ ਨਾਮ, ਸਬ੍ਬਂ ਪવਿਸਤਿ, ਕੀਲ਼ਿਤੁਕਾਮਾਨਂ ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਯੋਗ੍ਗਾ ਹੋਤਿ ਸੁਗਨ੍ਧਗਨ੍ਧਾ।
Ātumāyaṃ viharatīti ātumaṃ nissāya viharati. Bhusāgāreti bhusamaye agārake. Tattha kira mahantaṃ palālapuñjaṃ abbhantarato palālaṃ nikkaḍḍhitvā sālāsadisaṃ pabbajitānaṃ vasanayoggaṭṭhānasadisaṃ kataṃ, tadā bhagavā tattha vasi. Atha bhagavati ātumaṃ āgantvā bhusāgārakaṃ paviṭṭhe subhaddo sāyanhasamayaṃ gāmadvāraṃ gantvā manusse āmantesi ‘‘upāsakā nāhaṃ tumhākaṃ santikā aññaṃ kiñci paccāsīsāmi, mayhaṃ dārakehi ānītatelādīniyeva saṅghassa pahonti, hatthakammamattaṃ me dethā’’ti. Kiṃ, bhante, karomāti? ‘‘Idañcidañca gaṇhathā’’ti sabbūpakaraṇāni gāhetvā vihāre uddhanāni kāretvā ekaṃ kāḷakaṃ kāsāvaṃ nivāsetvā tādisameva pārupitvā ‘‘idaṃ karotha, idaṃ karothā’’ti sabbarattiṃ vicārento satasahassaṃ vissajjetvā bhojjayāguñca madhugoḷakañca paṭiyādāpesi. Bhojjayāgu nāma paṭhamaṃ bhuñjitvā pātabbayāgu, tattha sappimadhuphāṇitamacchamaṃsapupphaphalarasādi yaṃkiñci khādanīyaṃ nāma, sabbaṃ pavisati, kīḷitukāmānaṃ sīsamakkhanayoggā hoti sugandhagandhā.
ਅਥ ਭਗવਾ ਕਾਲਸ੍ਸੇવ ਸਰੀਰਪਟਿਜਗ੍ਗਨਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਪਰਿવੁਤੋ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤੁਂ ਆਤੁਮਗਾਮਨਗਰਾਭਿਮੁਖੋ ਪਾਯਾਸਿ। ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸ ਆਰੋਚੇਸੁਂ ‘‘ਭਗવਾ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਤਿ, ਤਯਾ ਕਸ੍ਸ ਯਾਗੁ ਪਟਿਯਾਦਿਤਾ’’ਤਿ। ਸੋ ਯਥਾਨਿવਤ੍ਥਪਾਰੁਤੇਹੇવ ਤੇਹਿ ਕਾਲ਼ਕਕਾਸਾવੇਹਿ ਏਕੇਨ ਹਤ੍ਥੇਨ ਦਬ੍ਬਿਞ੍ਚ ਕਟਚ੍ਛੁਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਾ વਿਯ ਦਕ੍ਖਿਣਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ વਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ‘‘ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਾ ਯਾਗੁ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸੋ વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਯਾ ਅਚ੍ਚਯੇਨ ਬਹੁਤਰਂ ਯਾਗੁਂ ਪਟਿਯਾਦਾਪੇਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਉਪਨਾਮੇਸੀ’’ਤਿ। ਜਾਨਨ੍ਤਾਪਿ ਤਥਾਗਤਾ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ। ਕੁਤਾਯਨ੍ਤਿ ਕੁਤੋ ਅਯਂ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
Atha bhagavā kālasseva sarīrapaṭijagganaṃ katvā bhikkhusaṅghaparivuto piṇḍāya carituṃ ātumagāmanagarābhimukho pāyāsi. Manussā tassa ārocesuṃ ‘‘bhagavā piṇḍāya gāmaṃ pavisati, tayā kassa yāgu paṭiyāditā’’ti. So yathānivatthapāruteheva tehi kāḷakakāsāvehi ekena hatthena dabbiñca kaṭacchuñca gahetvā brahmā viya dakkhiṇajāṇumaṇḍalaṃ bhūmiyaṃ patiṭṭhāpetvā vanditvā ‘‘paṭiggaṇhātu me, bhante, bhagavā yāgu’’nti āha. Tena vuttaṃ ‘‘atha kho so vuḍḍhapabbajito tassā rattiyā accayena bahutaraṃ yāguṃ paṭiyādāpetvā bhagavato upanāmesī’’ti. Jānantāpi tathāgatā pucchantītiādi vuttanayameva. Kutāyanti kuto ayaṃ. Sesamettha uttānameva.
੩੦੪. ਦਸਭਾਗਂ ਦਤ੍વਾਤਿ ਦਸਮਭਾਗਂ ਦਤ੍વਾ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਦਸ ਕੋਟ੍ਠਾਸੇ ਕਤ੍વਾ ਏਕੋ ਕੋਟ੍ਠਾਸੋ ਭੂਮਿਸਾਮਿਕਾਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ।
304.Dasabhāgaṃ datvāti dasamabhāgaṃ datvā. Tenevāha ‘‘dasa koṭṭhāse katvā eko koṭṭhāso bhūmisāmikānaṃ dātabbo’’ti.
વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Vuḍḍhapabbajitavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੮੪. વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤવਤ੍ਥੁ • 184. Vuḍḍhapabbajitavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਰੋਜਮਲ੍ਲਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Rojamallādivatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਰੋਜਮਲ੍ਲਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rojamallādivatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੧੮੩. ਰੋਜਮਲ੍ਲਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 183. Rojamallādivatthukathā
