| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೪. ವುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
4. Vuṭṭhisuttavaṇṇanā
೭೪. ಉಪ್ಪತನ್ತಾನನ್ತಿ ಪಥವಿಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಹನ್ತಾನಂ। ‘‘ಸೇಟ್ಠ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನತ್ತಾ ‘‘ಸತ್ತವಿಧ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ, ಇತರೇಸಂ ವಾ ತದನುಲೋಮತೋ। ಖೇಮೋ ಹೋತಿ ದುಬ್ಭಿಕ್ಖುಪದ್ದವಾಭಾವತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಸುಭಿಕ್ಖೋ’’ತಿ। ನಿಪತನ್ತಾನನ್ತಿ ಅಧೋಮುಖಂ ಪವತ್ತನ್ತಾನಂ। ಪವಜಮಾನಾನನ್ತಿ ವಜನಸೀಲಾನಂ। ತೇ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಜಙ್ಗಮಾ ನಾಮ ಹೋನ್ತಿ, ನ ರುಕ್ಖಾದಯೋ ವಿಯ ಥಾವರಾ, ತಸ್ಮಾ ಆಹ ‘‘ಜಙ್ಗಮಾನ’’ನ್ತಿ। ಗಾವೋತಿ ಧೇನುಯೋ। ತೇನ ಮಹಿಂಸಾದಿಕಾನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಗಹೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ವದನ್ತಾನನ್ತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ಥಂ ವದನ್ತಾನಂ।
74.Uppatantānanti pathaviṃ bhinditvā uṭṭhahantānaṃ. ‘‘Seṭṭha’’nti vuccamānattā ‘‘sattavidha’’nti vuttaṃ, itaresaṃ vā tadanulomato. Khemo hoti dubbhikkhupaddavābhāvato. Tenāha ‘‘subhikkho’’ti. Nipatantānanti adhomukhaṃ pavattantānaṃ. Pavajamānānanti vajanasīlānaṃ. Te pana yasmā jaṅgamā nāma honti, na rukkhādayo viya thāvarā, tasmā āha ‘‘jaṅgamāna’’nti. Gāvoti dhenuyo. Tena mahiṃsādikānampi saṅgaho daṭṭhabbo. Vadantānanti uppannaṃ atthaṃ vadantānaṃ.
ಅತ್ತನೋ ಖನ್ತಿಯಾತಿ ಅತ್ತನೋ ಖನ್ತಿಯಾ ರುಚಿಯಾ ಗಹಿತಭಾವೇನ। ಇತರಾ ದೇವತಾ ತಸ್ಸಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನೇ ಅಪರಿತುಸ್ಸಮಾನಾ ಆಹ। ಯಾವ ಪಧಂಸೀತಿ ಗುಣಧಂಸೀ ಸತ್ಥುದೇಸನಾಯ ಲದ್ಧಬ್ಬಗುಣನಾಸನತೋ। ಪಗಬ್ಬಾತಿ ಪಾಗಬ್ಬಿಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತಾ, ಯಥಾ ವಚೀಪಾಗಬ್ಬಿಯೇನ ಅಖರಾ, ತಥಾ ವಾಚಾಯ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ಮುಖರಾತಿ ಮುಖಖರಾ। ದಸಬಲಂ ಪುಚ್ಛಿ ಸಣ್ಹಂ ಸುಖುಮಂ ರತನತ್ತಯಸಂಹಿತಂ ಅತ್ಥಂ ಸೋತುಕಾಮಾ। ಅಸ್ಸಾ ದೇವತಾಯ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇನ್ತೋ ಅಜ್ಝಾಸಯಾನುರೂಪಂ। ಉಪ್ಪತಮಾನಾತಿ ಉಪ್ಪತನ್ತೀ ಸಮುಗ್ಘಾಟೇತಿ ಓಧಿಸೋ। ವಟ್ಟಮೂಲಕಮಹಾಅವಿಜ್ಜಾತಿ ತಸ್ಸಾ ಆದೀನವದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಭೂತಕಥನವಿಸೇಸನಂ। ಓಸೀದನ್ತಾನನ್ತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖವಸೇನ ಅಧೋ ಸೀದನ್ತಾನಂ, ಉಸ್ಸಾದಯಮಾನಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಭೂತೋತಿ ಇದಂ ‘‘ಪದಸಾ ಚರಮಾನಾನ’’ನ್ತಿ ಪದಸ್ಸ ಅತ್ಥವಿವರಣವಸೇನ ಭೂತಕಥನವಿಸೇಸನಂ। ಯಾದಿಸೋ ಪುತ್ತೋ ವಾ ಹೋತೂತಿ ಇದಂ ಪುರಿಮಪದೇ ದೇವತಾಯ ಪುತ್ತಗಹಣಸ್ಸ ಕತತ್ತಾ ವುತ್ತಂ।
Attanokhantiyāti attano khantiyā ruciyā gahitabhāvena. Itarā devatā tassā vissajjane aparitussamānā āha. Yāva padhaṃsīti guṇadhaṃsī satthudesanāya laddhabbaguṇanāsanato. Pagabbāti pāgabbiyena samannāgatā, yathā vacīpāgabbiyena akharā, tathā vācāya bhavitabbaṃ. Mukharāti mukhakharā. Dasabalaṃ pucchi saṇhaṃ sukhumaṃ ratanattayasaṃhitaṃ atthaṃ sotukāmā. Assā devatāya vissajjento ajjhāsayānurūpaṃ. Uppatamānāti uppatantī samugghāṭeti odhiso. Vaṭṭamūlakamahāavijjāti tassā ādīnavadassanatthaṃ bhūtakathanavisesanaṃ. Osīdantānanti paṭipakkhavasena adho sīdantānaṃ, ussādayamānānanti attho. Puññakkhettabhūtoti idaṃ ‘‘padasā caramānāna’’nti padassa atthavivaraṇavasena bhūtakathanavisesanaṃ. Yādiso putto vā hotūti idaṃ purimapade devatāya puttagahaṇassa katattā vuttaṃ.
ವುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Vuṭṭhisuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೪. ವುಟ್ಠಿಸುತ್ತಂ • 4. Vuṭṭhisuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ವುಟ್ಠಿಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Vuṭṭhisuttavaṇṇanā
