Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഉദാനപാളി • Udānapāḷi |
൪. യക്ഖപഹാരസുത്തം
4. Yakkhapahārasuttaṃ
൩൪. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ രാജഗഹേ വിഹരതി വേളുവനേ കലന്ദകനിവാപേ. തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ ച സാരിപുത്തോ ആയസ്മാ ച മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ കപോതകന്ദരായം വിഹരന്തി. തേന ഖോ പന സമയേന ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ ജുണ്ഹായ രത്തിയാ നവോരോപിതേഹി കേസേഹി അബ്ഭോകാസേ നിസിന്നോ ഹോതി അഞ്ഞതരം സമാധിം സമാപജ്ജിത്വാ.
34. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā ca sāriputto āyasmā ca mahāmoggallāno kapotakandarāyaṃ viharanti. Tena kho pana samayena āyasmā sāriputto juṇhāya rattiyā navoropitehi kesehi abbhokāse nisinno hoti aññataraṃ samādhiṃ samāpajjitvā.
തേന ഖോ പന സമയേന ദ്വേ യക്ഖാ സഹായകാ ഉത്തരായ ദിസായ ദക്ഖിണം ദിസം ഗച്ഛന്തി കേനചിദേവ കരണീയേന. അദ്ദസംസു ഖോ തേ യക്ഖാ ആയസ്മന്തം സാരിപുത്തം ജുണ്ഹായ രത്തിയാ നവോരോപിതേഹി കേസേഹി അബ്ഭോകാസേ നിസിന്നം. ദിസ്വാന ഏകോ യക്ഖോ ദുതിയം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘പടിഭാതി മം, സമ്മ, ഇമസ്സ സമണസ്സ സീസേ പഹാരം ദാതു’’ന്തി. ഏവം വുത്തേ, സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘അലം, സമ്മ, മാ സമണം ആസാദേസി. ഉളാരോ സോ, സമ്മ, സമണോ മഹിദ്ധികോ മഹാനുഭാവോ’’തി.
Tena kho pana samayena dve yakkhā sahāyakā uttarāya disāya dakkhiṇaṃ disaṃ gacchanti kenacideva karaṇīyena. Addasaṃsu kho te yakkhā āyasmantaṃ sāriputtaṃ juṇhāya rattiyā navoropitehi kesehi abbhokāse nisinnaṃ. Disvāna eko yakkho dutiyaṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, samma, imassa samaṇassa sīse pahāraṃ dātu’’nti. Evaṃ vutte, so yakkho taṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, samma, mā samaṇaṃ āsādesi. Uḷāro so, samma, samaṇo mahiddhiko mahānubhāvo’’ti.
ദുതിയമ്പി ഖോ സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘പടിഭാതി മം, സമ്മ, ഇമസ്സ സമണസ്സ സീസേ പഹാരം ദാതു’’ന്തി. ദുതിയമ്പി ഖോ സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘അലം, സമ്മ, മാ സമണം ആസാദേസി. ഉളാരോ സോ, സമ്മ, സമണോ മഹിദ്ധികോ മഹാനുഭാവോ’’തി. തതിയമ്പി ഖോ സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘പടിഭാതി മം, സമ്മ, ഇമസ്സ സമണസ്സ സീസേ പഹാരം ദാതു’’ന്തി. തതിയമ്പി ഖോ സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം ഏതദവോച – ‘‘അലം, സമ്മ, മാ സമണം ആസാദേസി. ഉളാരോ സോ, സമ്മ, സമണോ മഹിദ്ധികോ മഹാനുഭാവോ’’തി.
Dutiyampi kho so yakkho taṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, samma, imassa samaṇassa sīse pahāraṃ dātu’’nti. Dutiyampi kho so yakkho taṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, samma, mā samaṇaṃ āsādesi. Uḷāro so, samma, samaṇo mahiddhiko mahānubhāvo’’ti. Tatiyampi kho so yakkho taṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘paṭibhāti maṃ, samma, imassa samaṇassa sīse pahāraṃ dātu’’nti. Tatiyampi kho so yakkho taṃ yakkhaṃ etadavoca – ‘‘alaṃ, samma, mā samaṇaṃ āsādesi. Uḷāro so, samma, samaṇo mahiddhiko mahānubhāvo’’ti.
അഥ ഖോ സോ യക്ഖോ തം യക്ഖം അനാദിയിത്വാ ആയസ്മതോ സാരിപുത്തത്ഥേരസ്സ സീസേ പഹാരം അദാസി. താവ മഹാ പഹാരോ അഹോസി, അപി തേന പഹാരേന സത്തരതനം വാ അഡ്ഢട്ഠമരതനം വാ നാഗം ഓസാദേയ്യ, മഹന്തം വാ പബ്ബതകൂടം പദാലേയ്യ. അഥ ച പന സോ യക്ഖോ ‘ഡയ്ഹാമി ഡയ്ഹാമീ’തി വത്വാ തത്ഥേവ മഹാനിരയം അപതാസി 1.
Atha kho so yakkho taṃ yakkhaṃ anādiyitvā āyasmato sāriputtattherassa sīse pahāraṃ adāsi. Tāva mahā pahāro ahosi, api tena pahārena sattaratanaṃ vā aḍḍhaṭṭhamaratanaṃ vā nāgaṃ osādeyya, mahantaṃ vā pabbatakūṭaṃ padāleyya. Atha ca pana so yakkho ‘ḍayhāmi ḍayhāmī’ti vatvā tattheva mahānirayaṃ apatāsi 2.
അദ്ദസാ ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ ദിബ്ബേന ചക്ഖുനാ വിസുദ്ധേന അതിക്കന്തമാനുസകേന തേന യക്ഖേന ആയസ്മതോ സാരിപുത്തത്ഥേരസ്സ സീസേ പഹാരം ദീയമാനം. ദിസ്വാ യേന ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ആയസ്മന്തം സാരിപുത്തം ഏതദവോച – ‘‘കച്ചി തേ, ആവുസോ, ഖമനീയം, കച്ചി യാപനീയം, കച്ചി ന കിഞ്ചി ദുക്ഖ’’ന്തി ? ‘‘ഖമനീയം മേ, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന, യാപനീയം മേ, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന; അപി ച മേ സീസം ഥോകം ദുക്ഖ’’ന്തി.
Addasā kho āyasmā mahāmoggallāno dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena tena yakkhena āyasmato sāriputtattherassa sīse pahāraṃ dīyamānaṃ. Disvā yena āyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca – ‘‘kacci te, āvuso, khamanīyaṃ, kacci yāpanīyaṃ, kacci na kiñci dukkha’’nti ? ‘‘Khamanīyaṃ me, āvuso moggallāna, yāpanīyaṃ me, āvuso moggallāna; api ca me sīsaṃ thokaṃ dukkha’’nti.
‘‘അച്ഛരിയം, ആവുസോ സാരിപുത്ത, അബ്ഭുതം, ആവുസോ സാരിപുത്ത! യാവ 3 മഹിദ്ധികോ ആയസ്മാ സാരിപുത്തോ മഹാനുഭാവോ! ഇധ തേ, ആവുസോ സാരിപുത്ത, അഞ്ഞതരോ യക്ഖോ സീസേ പഹാരം അദാസി. താവ മഹാ പഹാരോ അഹോസി, അപി തേന പഹാരേന സത്തരതനം വാ അഡ്ഢട്ഠമരതനം വാ നാഗം ഓസാദേയ്യ, മഹന്തം വാ പബ്ബതകൂടം പദാലേയ്യ, അഥ ച പനായസ്മാ സാരിപുത്തോ ഏവമാഹ – ‘ഖമനീയം മേ, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന, യാപനീയം മേ, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന; അപി ച മേ സീസം ഥോകം ദുക്ഖ’’’ന്തി.
‘‘Acchariyaṃ, āvuso sāriputta, abbhutaṃ, āvuso sāriputta! Yāva 4 mahiddhiko āyasmā sāriputto mahānubhāvo! Idha te, āvuso sāriputta, aññataro yakkho sīse pahāraṃ adāsi. Tāva mahā pahāro ahosi, api tena pahārena sattaratanaṃ vā aḍḍhaṭṭhamaratanaṃ vā nāgaṃ osādeyya, mahantaṃ vā pabbatakūṭaṃ padāleyya, atha ca panāyasmā sāriputto evamāha – ‘khamanīyaṃ me, āvuso moggallāna, yāpanīyaṃ me, āvuso moggallāna; api ca me sīsaṃ thokaṃ dukkha’’’nti.
‘‘അച്ഛരിയം, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന, അബ്ഭുതം, ആവുസോ മോഗ്ഗല്ലാന! യാവ 5 മഹിദ്ധികോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ മഹാനുഭാവോ യത്ര ഹി നാമ യക്ഖമ്പി പസ്സിസ്സതി! മയം പനേതരഹി പംസുപിസാചകമ്പി ന പസ്സാമാ’’തി.
‘‘Acchariyaṃ, āvuso moggallāna, abbhutaṃ, āvuso moggallāna! Yāva 6 mahiddhiko āyasmā mahāmoggallāno mahānubhāvo yatra hi nāma yakkhampi passissati! Mayaṃ panetarahi paṃsupisācakampi na passāmā’’ti.
അസ്സോസി ഖോ ഭഗവാ ദിബ്ബായ സോതധാതുയാ വിസുദ്ധായ അതിക്കന്തമാനുസികായ തേസം ഉഭിന്നം മഹാനാഗാനം ഇമം ഏവരൂപം കഥാസല്ലാപം.
Assosi kho bhagavā dibbāya sotadhātuyā visuddhāya atikkantamānusikāya tesaṃ ubhinnaṃ mahānāgānaṃ imaṃ evarūpaṃ kathāsallāpaṃ.
അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘യസ്സ സേലൂപമം ചിത്തം, ഠിതം നാനുപകമ്പതി;
‘‘Yassa selūpamaṃ cittaṃ, ṭhitaṃ nānupakampati;
വിരത്തം രജനീയേസു, കോപനേയ്യേ ന കുപ്പതി;
Virattaṃ rajanīyesu, kopaneyye na kuppati;
യസ്സേവം ഭാവിതം ചിത്തം, കുതോ തം ദുക്ഖമേസ്സതീ’’തി. ചതുത്ഥം;
Yassevaṃ bhāvitaṃ cittaṃ, kuto taṃ dukkhamessatī’’ti. catutthaṃ;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഉദാന-അട്ഠകഥാ • Udāna-aṭṭhakathā / ൪. യക്ഖപഹാരസുത്തവണ്ണനാ • 4. Yakkhapahārasuttavaṇṇanā