Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदानपाळि • Apadānapāḷi

    ५६. यसवग्गो

    56. Yasavaggo

    १. यसत्थेरअपदानं

    1. Yasattheraapadānaṃ

    .

    1.

    ‘‘महासमुद्दं ओग्गय्ह, भवनं मे सुनिम्मितं।

    ‘‘Mahāsamuddaṃ oggayha, bhavanaṃ me sunimmitaṃ;

    सुनिम्मिता पोक्खरणी, चक्‍कवाकूपकूजिता॥

    Sunimmitā pokkharaṇī, cakkavākūpakūjitā.

    .

    2.

    ‘‘मन्दारकेहि सञ्छन्‍ना, पदुमुप्पलकेहि च।

    ‘‘Mandārakehi sañchannā, padumuppalakehi ca;

    नदी च सन्दते तत्थ, सुपतित्था मनोरमा॥

    Nadī ca sandate tattha, supatitthā manoramā.

    .

    3.

    ‘‘मच्छकच्छपसञ्छन्‍ना, नानादिजसमोत्थटा 1

    ‘‘Macchakacchapasañchannā, nānādijasamotthaṭā 2;

    मयूरकोञ्‍चाभिरुदा, कोकिलादीहि वग्गुहि॥

    Mayūrakoñcābhirudā, kokilādīhi vagguhi.

    .

    4.

    ‘‘पारेवता रविहंसा, चक्‍कवाका नदीचरा।

    ‘‘Pārevatā ravihaṃsā, cakkavākā nadīcarā;

    तित्तिरा साळिका चेत्थ, पावका 3 जीवंजीवका॥

    Tittirā sāḷikā cettha, pāvakā 4 jīvaṃjīvakā.

    .

    5.

    ‘‘हंसाकोञ्‍चाभिनदिता, कोसिया पिङ्गला 5 बहू।

    ‘‘Haṃsākoñcābhinaditā, kosiyā piṅgalā 6 bahū;

    सत्तरतनसम्पन्‍ना, मणिमुत्तपवाळिका॥

    Sattaratanasampannā, maṇimuttapavāḷikā.

    .

    6.

    ‘‘सब्बे सोण्णमया रुक्खा, नानाखन्धसमेरिता।

    ‘‘Sabbe soṇṇamayā rukkhā, nānākhandhasameritā;

    उज्‍जोतेन्ति दिवारत्तिं, भवनं सब्बकालिकं॥

    Ujjotenti divārattiṃ, bhavanaṃ sabbakālikaṃ.

    .

    7.

    ‘‘सट्ठितुरियसहस्सानि, सायं पातो पवज्‍जरे।

    ‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, sāyaṃ pāto pavajjare;

    सोळसित्थिसहस्सानि, परिवारेन्ति मं सदा॥

    Soḷasitthisahassāni, parivārenti maṃ sadā.

    .

    8.

    ‘‘अभिनिक्खम्म भवना, सुमेधं लोकनायकं।

    ‘‘Abhinikkhamma bhavanā, sumedhaṃ lokanāyakaṃ;

    पसन्‍नचित्तो सुमनो, वन्दयिं तं 7 महायसं॥

    Pasannacitto sumano, vandayiṃ taṃ 8 mahāyasaṃ.

    .

    9.

    ‘‘सम्बुद्धं अभिवादेत्वा, ससङ्घं तं निमन्तयिं।

    ‘‘Sambuddhaṃ abhivādetvā, sasaṅghaṃ taṃ nimantayiṃ;

    अधिवासेसि सो धीरो, सुमेधो लोकनायको॥

    Adhivāsesi so dhīro, sumedho lokanāyako.

    १०.

    10.

    ‘‘मम धम्मकथं कत्वा, उय्योजेसि महामुनि।

    ‘‘Mama dhammakathaṃ katvā, uyyojesi mahāmuni;

    सम्बुद्धं अभिवादेत्वा, भवनं मे उपागमिं॥

    Sambuddhaṃ abhivādetvā, bhavanaṃ me upāgamiṃ.

    ११.

    11.

    ‘‘आमन्तयिं परिजनं, सब्बे सन्‍निपतुं तदा।

    ‘‘Āmantayiṃ parijanaṃ, sabbe sannipatuṃ tadā;

    ‘पुब्बण्हसमयं बुद्धो, भवनं आगमिस्सति’॥

    ‘Pubbaṇhasamayaṃ buddho, bhavanaṃ āgamissati’.

    १२.

    12.

    ‘‘‘लाभा अम्हं सुलद्धा नो, ये वसाम तवन्तिके।

    ‘‘‘Lābhā amhaṃ suladdhā no, ye vasāma tavantike;

    मयम्पि बुद्धसेट्ठस्स, पूजयिस्साम सत्थुनो’॥

    Mayampi buddhaseṭṭhassa, pūjayissāma satthuno’.

    १३.

    13.

    ‘‘अन्‍नं पानं पट्ठपेत्वा, कालं आरोचयिं अहं।

    ‘‘Annaṃ pānaṃ paṭṭhapetvā, kālaṃ ārocayiṃ ahaṃ;

    वसीसतसहस्सेहि, उपेसि लोकनायको॥

    Vasīsatasahassehi, upesi lokanāyako.

    १४.

    14.

    ‘‘पञ्‍चङ्गिकेहि तुरियेहि, पच्‍चुग्गममकासहं।

    ‘‘Pañcaṅgikehi turiyehi, paccuggamamakāsahaṃ;

    सब्बसोण्णमये पीठे, निसीदि पुरिसुत्तमो॥

    Sabbasoṇṇamaye pīṭhe, nisīdi purisuttamo.

    १५.

    15.

    ‘‘उपरिच्छदनं आसि, सब्बसोण्णमयं तदा।

    ‘‘Uparicchadanaṃ āsi, sabbasoṇṇamayaṃ tadā;

    बीजनीयो पवायन्ति, भिक्खुसङ्घं अनुत्तरं॥

    Bījanīyo pavāyanti, bhikkhusaṅghaṃ anuttaraṃ.

    १६.

    16.

    ‘‘पहूतेनन्‍नपानेन, भिक्खुसङ्घं अतप्पयिं।

    ‘‘Pahūtenannapānena, bhikkhusaṅghaṃ atappayiṃ;

    पच्‍चेकदुस्सयुगले, भिक्खुसङ्घस्सदासहं॥

    Paccekadussayugale, bhikkhusaṅghassadāsahaṃ.

    १७.

    17.

    ‘‘यं वदेति सुमेधो सो, आहुतीनं पटिग्गहो।

    ‘‘Yaṃ vadeti sumedho so, āhutīnaṃ paṭiggaho;

    भिक्खुसङ्घे निसीदित्वा, इमा गाथा अभासथ॥

    Bhikkhusaṅghe nisīditvā, imā gāthā abhāsatha.

    १८.

    18.

    ‘‘‘यो मं अन्‍नेन पानेन, सब्बे इमे च तप्पयि।

    ‘‘‘Yo maṃ annena pānena, sabbe ime ca tappayi;

    तमहं कित्तयिस्सामि, सुणाथ मम भासतो॥

    Tamahaṃ kittayissāmi, suṇātha mama bhāsato.

    १९.

    19.

    ‘‘‘अट्ठारसे कप्पसते, देवलोके रमिस्सति।

    ‘‘‘Aṭṭhārase kappasate, devaloke ramissati;

    सहस्सक्खत्तुं राजायं, चक्‍कवत्ती भविस्सति॥

    Sahassakkhattuṃ rājāyaṃ, cakkavattī bhavissati.

    २०.

    20.

    ‘‘‘उपगच्छति यं योनिं, देवत्तं अथ मानुसं।

    ‘‘‘Upagacchati yaṃ yoniṃ, devattaṃ atha mānusaṃ;

    सब्बसोण्णमयं तस्स, छदनं धारयिस्सति॥

    Sabbasoṇṇamayaṃ tassa, chadanaṃ dhārayissati.

    २१.

    21.

    ‘‘‘तिंसकप्पसहस्सम्हि, ओक्‍काककुलसम्भवो।

    ‘‘‘Tiṃsakappasahassamhi, okkākakulasambhavo;

    गोतमो नाम गोत्तेन, सत्था लोके भविस्सति॥

    Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.

    २२.

    22.

    ‘‘‘तस्स धम्मेसु दायादो, ओरसो धम्मनिम्मितो।

    ‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;

    सब्बासवे परिञ्‍ञाय, निब्बायिस्सतिनासवो॥

    Sabbāsave pariññāya, nibbāyissatināsavo.

    २३.

    23.

    ‘‘‘भिक्खुसङ्घे निसीदित्वा, सीहनादं नदिस्सति’।

    ‘‘‘Bhikkhusaṅghe nisīditvā, sīhanādaṃ nadissati’;

    चितके छत्तं धारेन्ति, हेट्ठा छत्तम्हि डय्हथ॥

    Citake chattaṃ dhārenti, heṭṭhā chattamhi ḍayhatha.

    २४.

    24.

    ‘‘सामञ्‍ञं मे अनुप्पत्तं, किलेसा झापिता मया।

    ‘‘Sāmaññaṃ me anuppattaṃ, kilesā jhāpitā mayā;

    मण्डपे रुक्खमूले वा, सन्तासो मे न विज्‍जति॥

    Maṇḍape rukkhamūle vā, santāso me na vijjati.

    २५.

    25.

    ‘‘तिंसकप्पसहस्सम्हि, यं दानमददिं तदा।

    ‘‘Tiṃsakappasahassamhi, yaṃ dānamadadiṃ tadā;

    दुग्गतिं नाभिजानामि, सब्बदानस्सिदं फलं॥

    Duggatiṃ nābhijānāmi, sabbadānassidaṃ phalaṃ.

    २६.

    26.

    ‘‘किलेसा झापिता मय्हं, भवा सब्बे समूहता।

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ, bhavā sabbe samūhatā;

    नागोव बन्धनं छेत्वा, विहरामि अनासवो॥

    Nāgova bandhanaṃ chetvā, viharāmi anāsavo.

    २७.

    27.

    ‘‘स्वागतं वत मे आसि, मम बुद्धस्स सन्तिके।

    ‘‘Svāgataṃ vata me āsi, mama buddhassa santike;

    तिस्सो विज्‍जा अनुप्पत्ता, कतं बुद्धस्स सासनं॥

    Tisso vijjā anuppattā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ.

    २८.

    28.

    ‘‘पटिसम्भिदा चतस्सो, विमोक्खापि च अट्ठिमे।

    ‘‘Paṭisambhidā catasso, vimokkhāpi ca aṭṭhime;

    छळभिञ्‍ञा सच्छिकता, कतं बुद्धस्स सासनं’’॥

    Chaḷabhiññā sacchikatā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.

    इत्थं सुदं आयस्मा यसो थेरो इमा गाथायो अभासित्थाति।

    Itthaṃ sudaṃ āyasmā yaso thero imā gāthāyo abhāsitthāti.

    यसत्थेरस्सापदानं पठमं।

    Yasattherassāpadānaṃ paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. नानामिगसमोत्थटा (स्या॰)
    2. nānāmigasamotthaṭā (syā.)
    3. सम्बका (क॰)
    4. sambakā (ka.)
    5. पिङ्गली (सी॰), सिङ्गली, सिङ्घली (क॰)
    6. piṅgalī (sī.), siṅgalī, siṅghalī (ka.)
    7. सब्बदस्सिं (क॰)
    8. sabbadassiṃ (ka.)



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā / १. यसत्थेरअपदानवण्णना • 1. Yasattheraapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact