Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / અઙ્ગુત્તરનિકાય • Aṅguttaranikāya

    ૧૦. યોગસુત્તં

    10. Yogasuttaṃ

    ૧૦. ‘‘ચત્તારોમે , ભિક્ખવે, યોગા. કતમે ચત્તારો? કામયોગો, ભવયોગો, દિટ્ઠિયોગો, અવિજ્જાયોગો. કતમો ચ, ભિક્ખવે, કામયોગો? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો કામાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ 1 અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ કામાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં અપ્પજાનતો 2 યો કામેસુ કામરાગો કામનન્દી 3 કામસ્નેહો કામમુચ્છા કામપિપાસા કામપરિળાહો કામજ્ઝોસાનં કામતણ્હા સાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, કામયોગો. ઇતિ કામયોગો.

    10. ‘‘Cattārome , bhikkhave, yogā. Katame cattāro? Kāmayogo, bhavayogo, diṭṭhiyogo, avijjāyogo. Katamo ca, bhikkhave, kāmayogo? Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca 4 assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato 5 yo kāmesu kāmarāgo kāmanandī 6 kāmasneho kāmamucchā kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmajjhosānaṃ kāmataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmayogo. Iti kāmayogo.

    ‘‘ભવયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો ભવાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ ભવાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં અપ્પજાનતો યો ભવેસુ ભવરાગો ભવનન્દી ભવસ્નેહો ભવમુચ્છા ભવપિપાસા ભવપરિળાહો ભવજ્ઝોસાનં ભવતણ્હા સાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ભવયોગો. ઇતિ કામયોગો ભવયોગો.

    ‘‘Bhavayogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandī bhavasneho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhavayogo. Iti kāmayogo bhavayogo.

    ‘‘દિટ્ઠિયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો દિટ્ઠીનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ દિટ્ઠીનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં અપ્પજાનતો યો દિટ્ઠીસુ દિટ્ઠિરાગો દિટ્ઠિનન્દી દિટ્ઠિસ્નેહો દિટ્ઠિમુચ્છા દિટ્ઠિપિપાસા દિટ્ઠિપરિળાહો દિટ્ઠિજ્ઝોસાનં 7 દિટ્ઠિતણ્હા સાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠિયોગો. ઇતિ કામયોગો ભવયોગો દિટ્ઠિયોગો.

    ‘‘Diṭṭhiyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yo diṭṭhīsu diṭṭhirāgo diṭṭhinandī diṭṭhisneho diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhijjhosānaṃ 8 diṭṭhitaṇhā sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhiyogo. Iti kāmayogo bhavayogo diṭṭhiyogo.

    ‘‘અવિજ્જાયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો છન્નં ફસ્સાયતનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં નપ્પજાનાતિ. તસ્સ છન્નં ફસ્સાયતનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં અપ્પજાનતો યા છસુ ફસ્સાયતનેસુ અવિજ્જા અઞ્ઞાણં સાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, અવિજ્જાયોગો. ઇતિ કામયોગો ભવયોગો દિટ્ઠિયોગો અવિજ્જાયોગો, સંયુત્તો પાપકેહિ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ સંકિલેસિકેહિ પોનોભવિકેહિ 9 સદરેહિ દુક્ખવિપાકેહિ આયતિં જાતિજરામરણિકેહિ. તસ્મા અયોગક્ખેમીતિ વુચ્ચતિ. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, ચત્તારો યોગા.

    ‘‘Avijjāyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ appajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, avijjāyogo. Iti kāmayogo bhavayogo diṭṭhiyogo avijjāyogo, saṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi 10 sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi. Tasmā ayogakkhemīti vuccati. Ime kho, bhikkhave, cattāro yogā.

    ‘‘ચત્તારોમે , ભિક્ખવે, વિસંયોગા. કતમે ચત્તારો? કામયોગવિસંયોગો, ભવયોગવિસંયોગો, દિટ્ઠિયોગવિસંયોગો, અવિજ્જાયોગવિસંયોગો. કતમો ચ, ભિક્ખવે, કામયોગવિસંયોગો? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો કામાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ કામાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનતો યો કામેસુ કામરાગો કામનન્દી કામસ્નેહો કામમુચ્છા કામપિપાસા કામપરિળાહો કામજ્ઝોસાનં કામતણ્હા સા નાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, કામયોગવિસંયોગો. ઇતિ કામયોગવિસંયોગો.

    ‘‘Cattārome , bhikkhave, visaṃyogā. Katame cattāro? Kāmayogavisaṃyogo, bhavayogavisaṃyogo, diṭṭhiyogavisaṃyogo, avijjāyogavisaṃyogo. Katamo ca, bhikkhave, kāmayogavisaṃyogo? Idha, bhikkhave, ekacco kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa kāmānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo kāmesu kāmarāgo kāmanandī kāmasneho kāmamucchā kāmapipāsā kāmapariḷāho kāmajjhosānaṃ kāmataṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, kāmayogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo.

    ‘‘ભવયોગવિસંયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો ભવાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ ભવાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનતો યો ભવેસુ ભવરાગો ભવનન્દી ભવસ્નેહો ભવમુચ્છા ભવપિપાસા ભવપરિળાહો ભવજ્ઝોસાનં ભવતણ્હા સા નાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, ભવયોગવિસંયોગો. ઇતિ કામયોગવિસંયોગો ભવયોગવિસંયોગો.

    ‘‘Bhavayogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa bhavānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo bhavesu bhavarāgo bhavanandī bhavasneho bhavamucchā bhavapipāsā bhavapariḷāho bhavajjhosānaṃ bhavataṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, bhavayogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo.

    ‘‘દિટ્ઠિયોગવિસંયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો દિટ્ઠીનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ દિટ્ઠીનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનતો યો દિટ્ઠીસુ દિટ્ઠિરાગો દિટ્ઠિનન્દી દિટ્ઠિસ્નેહો દિટ્ઠિમુચ્છા દિટ્ઠિપિપાસા દિટ્ઠિપરિળાહો દિટ્ઠિજ્ઝોસાનં દિટ્ઠિતણ્હા સા નાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, દિટ્ઠિયોગવિસંયોગો. ઇતિ કામયોગવિસંયોગો ભવયોગવિસંયોગો દિટ્ઠિયોગવિસંયોગો.

    ‘‘Diṭṭhiyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa diṭṭhīnaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yo diṭṭhīsu diṭṭhirāgo diṭṭhinandī diṭṭhisneho diṭṭhimucchā diṭṭhipipāsā diṭṭhipariḷāho diṭṭhijjhosānaṃ diṭṭhitaṇhā sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, diṭṭhiyogavisaṃyogo. Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo.

    ‘‘અવિજ્જાયોગવિસંયોગો ચ કથં હોતિ? ઇધ, ભિક્ખવે, એકચ્ચો છન્નં ફસ્સાયતનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનાતિ. તસ્સ છન્નં ફસ્સાયતનાનં સમુદયઞ્ચ અત્થઙ્ગમઞ્ચ અસ્સાદઞ્ચ આદીનવઞ્ચ નિસ્સરણઞ્ચ યથાભૂતં પજાનતો યા છસુ ફસ્સાયતનેસુ અવિજ્જા અઞ્ઞાણં સા નાનુસેતિ. અયં વુચ્ચતિ, ભિક્ખવે, અવિજ્જાયોગવિસંયોગો . ઇતિ કામયોગવિસંયોગો ભવયોગવિસંયોગો દિટ્ઠિયોગવિસંયોગો અવિજ્જાયોગવિસંયોગો, વિસંયુત્તો પાપકેહિ અકુસલેહિ ધમ્મેહિ સંકિલેસિકેહિ પોનોભવિકેહિ સદરેહિ દુક્ખવિપાકેહિ આયતિં જાતિજરામરણિકેહિ. તસ્મા યોગક્ખેમીતિ વુચ્ચતિ. ઇમે ખો, ભિક્ખવે, ચત્તારો વિસંયોગા’’તિ.

    ‘‘Avijjāyogavisaṃyogo ca kathaṃ hoti? Idha, bhikkhave, ekacco channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānāti. Tassa channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ pajānato yā chasu phassāyatanesu avijjā aññāṇaṃ sā nānuseti. Ayaṃ vuccati, bhikkhave, avijjāyogavisaṃyogo . Iti kāmayogavisaṃyogo bhavayogavisaṃyogo diṭṭhiyogavisaṃyogo avijjāyogavisaṃyogo, visaṃyutto pāpakehi akusalehi dhammehi saṃkilesikehi ponobhavikehi sadarehi dukkhavipākehi āyatiṃ jātijarāmaraṇikehi. Tasmā yogakkhemīti vuccati. Ime kho, bhikkhave, cattāro visaṃyogā’’ti.

    ‘‘કામયોગેન સંયુત્તા, ભવયોગેન ચૂભયં;

    ‘‘Kāmayogena saṃyuttā, bhavayogena cūbhayaṃ;

    દિટ્ઠિયોગેન સંયુત્તા, અવિજ્જાય પુરક્ખતા.

    Diṭṭhiyogena saṃyuttā, avijjāya purakkhatā.

    ‘‘સત્તા ગચ્છન્તિ સંસારં, જાતિમરણગામિનો;

    ‘‘Sattā gacchanti saṃsāraṃ, jātimaraṇagāmino;

    યે ચ કામે પરિઞ્ઞાય, ભવયોગઞ્ચ સબ્બસો.

    Ye ca kāme pariññāya, bhavayogañca sabbaso.

    ‘‘દિટ્ઠિયોગં સમૂહચ્ચ, અવિજ્જઞ્ચ વિરાજયં;

    ‘‘Diṭṭhiyogaṃ samūhacca, avijjañca virājayaṃ;

    સબ્બયોગવિસંયુત્તા, તે વે યોગાતિગા મુની’’તિ. દસમં;

    Sabbayogavisaṃyuttā, te ve yogātigā munī’’ti. dasamaṃ;

    ભણ્ડગામવગ્ગો પઠમો.

    Bhaṇḍagāmavaggo paṭhamo.

    તસ્સુદ્દાનં –

    Tassuddānaṃ –

    અનુબુદ્ધં પપતિતં દ્વે, ખતા અનુસોતપઞ્ચમં;

    Anubuddhaṃ papatitaṃ dve, khatā anusotapañcamaṃ;

    અપ્પસ્સુતો ચ સોભનં, વેસારજ્જં તણ્હાયોગેન તે દસાતિ.

    Appassuto ca sobhanaṃ, vesārajjaṃ taṇhāyogena te dasāti.







    Footnotes:
    1. અત્થગમઞ્ચ (સી॰ પી॰)
    2. નપ્પજાનતો (સ્યા॰ કં॰ ક॰)
    3. કામનન્દિ (સી॰ સ્યા॰ કં॰)
    4. atthagamañca (sī. pī.)
    5. nappajānato (syā. kaṃ. ka.)
    6. kāmanandi (sī. syā. kaṃ.)
    7. દિટ્ઠિઅજ્ઝોસાનં (સી॰ પી॰)
    8. diṭṭhiajjhosānaṃ (sī. pī.)
    9. પોનો બ્ભવિકેહિ (સ્યા॰ ક॰)
    10. pono bbhavikehi (syā. ka.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (અટ્ઠકથા) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ૧૦. યોગસુત્તવણ્ણના • 10. Yogasuttavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / અઙ્ગુત્તરનિકાય (ટીકા) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ૧૦. યોગસુત્તવણ્ણના • 10. Yogasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact