Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૬. અભયસુત્તં
6. Abhayasuttaṃ
૨૩૭. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે. અથ ખો અભયો રાજકુમારો યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો અભયો રાજકુમારો ભગવન્તં એતદવોચ – ‘‘પૂરણો, ભન્તે, કસ્સપો એવમાહ – ‘નત્થિ હેતુ, નત્થિ પચ્ચયો અઞ્ઞાણાય અદસ્સનાય. અહેતુ, અપ્પચ્ચયો 1 અઞ્ઞાણં અદસ્સનં હોતિ. નત્થિ હેતુ, નત્થિ પચ્ચયો ઞાણાય દસ્સનાય. અહેતુ, અપ્પચ્ચયો ઞાણં દસ્સનં હોતી’તિ. ઇધ ભગવા કિમાહા’’તિ? ‘‘અત્થિ, રાજકુમાર, હેતુ, અત્થિ પચ્ચયો અઞ્ઞાણાય અદસ્સનાય. સહેતુ, સપ્પચ્ચયો 2 અઞ્ઞાણં અદસ્સનં હોતિ. અત્થિ , રાજકુમાર, હેતુ, અત્થિ પચ્ચયો ઞાણાય દસ્સનાય. સહેતુ, સપ્પચ્ચયો ઞાણં દસ્સનં હોતી’’તિ.
237. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati gijjhakūṭe pabbate. Atha kho abhayo rājakumāro yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho abhayo rājakumāro bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘pūraṇo, bhante, kassapo evamāha – ‘natthi hetu, natthi paccayo aññāṇāya adassanāya. Ahetu, appaccayo 3 aññāṇaṃ adassanaṃ hoti. Natthi hetu, natthi paccayo ñāṇāya dassanāya. Ahetu, appaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’ti. Idha bhagavā kimāhā’’ti? ‘‘Atthi, rājakumāra, hetu, atthi paccayo aññāṇāya adassanāya. Sahetu, sappaccayo 4 aññāṇaṃ adassanaṃ hoti. Atthi , rājakumāra, hetu, atthi paccayo ñāṇāya dassanāya. Sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti.
‘‘કતમો પન, ભન્તે, હેતુ, કતમો પચ્ચયો અઞ્ઞાણાય અદસ્સનાય? કથં સહેતુ, સપ્પચ્ચયો અઞ્ઞાણં અદસ્સનં હોતી’’તિ? ‘‘યસ્મિં ખો, રાજકુમાર, સમયે કામરાગપરિયુટ્ઠિતેન ચેતસા વિહરતિ કામરાગપરેતેન, ઉપ્પન્નસ્સ ચ કામરાગસ્સ નિસ્સરણં યથાભૂતં ન જાનાતિ ન પસ્સતિ – અયમ્પિ ખો, રાજકુમાર, હેતુ, અયં પચ્ચયો અઞ્ઞાણાય અદસ્સનાય. એવમ્પિ સહેતુ સપ્પચ્ચયો અઞ્ઞાણં અદસ્સનં હોતિ.
‘‘Katamo pana, bhante, hetu, katamo paccayo aññāṇāya adassanāya? Kathaṃ sahetu, sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hotī’’ti? ‘‘Yasmiṃ kho, rājakumāra, samaye kāmarāgapariyuṭṭhitena cetasā viharati kāmarāgaparetena, uppannassa ca kāmarāgassa nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ na jānāti na passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo aññāṇāya adassanāya. Evampi sahetu sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hoti.
‘‘પુન ચપરં, રાજકુમાર, યસ્મિં સમયે બ્યાપાદપરિયુટ્ઠિતેન ચેતસા વિહરતિ બ્યાપાદપરેતેન…પે॰… થિનમિદ્ધપરિયુટ્ઠિતેન… ઉદ્ધચ્ચકુક્કુચ્ચપરિયુટ્ઠિતેન… વિચિકિચ્છાપરિયુટ્ઠિતેન ચેતસા વિહરતિ વિચિકિચ્છાપરેતેન, ઉપ્પન્નાય ચ વિચિકિચ્છાય નિસ્સરણં યથાભૂતં ન જાનાતિ ન પસ્સતિ – અયમ્પિ ખો, રાજકુમાર, હેતુ, અયં પચ્ચયો અઞ્ઞાણાય અદસ્સનાય. એવમ્પિ સહેતુ સપ્પચ્ચયો અઞ્ઞાણં અદસ્સનં હોતી’’તિ.
‘‘Puna caparaṃ, rājakumāra, yasmiṃ samaye byāpādapariyuṭṭhitena cetasā viharati byāpādaparetena…pe… thinamiddhapariyuṭṭhitena… uddhaccakukkuccapariyuṭṭhitena… vicikicchāpariyuṭṭhitena cetasā viharati vicikicchāparetena, uppannāya ca vicikicchāya nissaraṇaṃ yathābhūtaṃ na jānāti na passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo aññāṇāya adassanāya. Evampi sahetu sappaccayo aññāṇaṃ adassanaṃ hotī’’ti.
‘‘કો નામાયં, ભન્તે, ધમ્મપરિયાયો’’તિ? ‘‘નીવરણા નામેતે, રાજકુમારા’’તિ. ‘‘તગ્ઘ, ભગવા, નીવરણા; તગ્ઘ, સુગત, નીવરણા! એકમેકેનપિ ખો, ભન્તે, નીવરણેન અભિભૂતો યથાભૂતં ન જાનેય્ય ન પસ્સેય્ય, કો પન વાદો પઞ્ચહિ નીવરણેહિ?
‘‘Ko nāmāyaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Nīvaraṇā nāmete, rājakumārā’’ti. ‘‘Taggha, bhagavā, nīvaraṇā; taggha, sugata, nīvaraṇā! Ekamekenapi kho, bhante, nīvaraṇena abhibhūto yathābhūtaṃ na jāneyya na passeyya, ko pana vādo pañcahi nīvaraṇehi?
‘‘કતમો પન, ભન્તે, હેતુ, કતમો પચ્ચયો ઞાણાય દસ્સનાય? કથં સહેતુ, સપ્પચ્ચયો ઞાણં દસ્સનં હોતી’’તિ? ‘‘ઇધ , રાજકુમાર, ભિક્ખુ સતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગં ભાવેતિ વિવેકનિસ્સિતં વિરાગનિસ્સિતં નિરોધનિસ્સિતં વોસ્સગ્ગપરિણામિં. સો સતિસમ્બોજ્ઝઙ્ગં ભાવિતેન ચિત્તેન યથાભૂતં જાનાતિ પસ્સતિ – અયમ્પિ ખો, રાજકુમાર, હેતુ, અયં પચ્ચયો ઞાણાય દસ્સનાય. એવમ્પિ સહેતુ, સપ્પચ્ચયો ઞાણં દસ્સનં હોતિ.
‘‘Katamo pana, bhante, hetu, katamo paccayo ñāṇāya dassanāya? Kathaṃ sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti? ‘‘Idha , rājakumāra, bhikkhu satisambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. So satisambojjhaṅgaṃ bhāvitena cittena yathābhūtaṃ jānāti passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo ñāṇāya dassanāya. Evampi sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hoti.
‘‘પુન ચપરં, રાજકુમાર, ભિક્ખુ…પે॰… ઉપેક્ખાસમ્બોજ્ઝઙ્ગં ભાવેતિ વિવેકનિસ્સિતં વિરાગનિસ્સિતં નિરોધનિસ્સિતં વોસ્સગ્ગપરિણામિં. સો ઉપેક્ખાસમ્બોજ્ઝઙ્ગં ભાવિતેન ચિત્તેન યથાભૂતં જાનાતિ પસ્સતિ – અયમ્પિ ખો, રાજકુમાર, હેતુ, અયં પચ્ચયો ઞાણાય દસ્સનાય. એવં સહેતુ, સપ્પચ્ચયો ઞાણં દસ્સનં હોતી’’તિ.
‘‘Puna caparaṃ, rājakumāra, bhikkhu…pe… upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāveti vivekanissitaṃ virāganissitaṃ nirodhanissitaṃ vossaggapariṇāmiṃ. So upekkhāsambojjhaṅgaṃ bhāvitena cittena yathābhūtaṃ jānāti passati – ayampi kho, rājakumāra, hetu, ayaṃ paccayo ñāṇāya dassanāya. Evaṃ sahetu, sappaccayo ñāṇaṃ dassanaṃ hotī’’ti.
‘‘કો નામાયં, ભન્તે, ધમ્મપરિયાયો’’તિ? ‘‘બોજ્ઝઙ્ગા નામેતે, રાજકુમારા’’તિ. ‘‘તગ્ઘ, ભગવા, બોજ્ઝઙ્ગા; તગ્ઘ, સુગત, બોજ્ઝઙ્ગા! એકમેકેનપિ ખો, ભન્તે, બોજ્ઝઙ્ગેન સમન્નાગતો યથાભૂતં જાનેય્ય પસ્સેય્ય, કો પન વાદો સત્તહિ બોજ્ઝઙ્ગેહિ? યોપિ મે, ભન્તે, ગિજ્ઝકૂટં પબ્બતં આરોહન્તસ્સ કાયકિલમથો ચિત્તકિલમથો, સોપિ મે પટિપ્પસ્સદ્ધો, ધમ્મો ચ મે અભિસમિતો’’તિ. છટ્ઠં.
‘‘Ko nāmāyaṃ, bhante, dhammapariyāyo’’ti? ‘‘Bojjhaṅgā nāmete, rājakumārā’’ti. ‘‘Taggha, bhagavā, bojjhaṅgā; taggha, sugata, bojjhaṅgā! Ekamekenapi kho, bhante, bojjhaṅgena samannāgato yathābhūtaṃ jāneyya passeyya, ko pana vādo sattahi bojjhaṅgehi? Yopi me, bhante, gijjhakūṭaṃ pabbataṃ ārohantassa kāyakilamatho cittakilamatho, sopi me paṭippassaddho, dhammo ca me abhisamito’’ti. Chaṭṭhaṃ.
સાકચ્છવગ્ગો છટ્ઠો.
Sākacchavaggo chaṭṭho.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
આહારા પરિયાયમગ્ગિ, મેત્તં સઙ્ગારવેન ચ;
Āhārā pariyāyamaggi, mettaṃ saṅgāravena ca;
અભયો પુચ્છિતો પઞ્હં, ગિજ્ઝકૂટમ્હિ પબ્બતેતિ.
Abhayo pucchito pañhaṃ, gijjhakūṭamhi pabbateti.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. અભયસુત્તવણ્ણના • 6. Abhayasuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૬. અભયસુત્તવણ્ણના • 6. Abhayasuttavaṇṇanā