Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā

    અસાધારણાદિવણ્ણના

    Asādhāraṇādivaṇṇanā

    ૩૩૮. ઇદાનિ ‘‘સાધારણં અસાધારણ’’ન્તિ ઇમં પુરિમપઞ્હં વિસ્સજ્જેન્તો ‘‘વીસં દ્વે સતાની’’તિઆદિમાહ. તત્થ ભિક્ખુનીહિ અસાધારણેસુ છ સઙ્ઘાદિસેસાતિ વિસ્સટ્ઠિ, કાયસંસગ્ગો, દુટ્ઠુલ્લં, અત્તકામ, કુટિ, વિહારોતિ. દ્વે અનિયતેહિ અટ્ઠાતિ દ્વીહિ અનિયતેહિ સદ્ધિં અટ્ઠ ઇમે.

    338. Idāni ‘‘sādhāraṇaṃ asādhāraṇa’’nti imaṃ purimapañhaṃ vissajjento ‘‘vīsaṃ dve satānī’’tiādimāha. Tattha bhikkhunīhi asādhāraṇesu cha saṅghādisesāti vissaṭṭhi, kāyasaṃsaggo, duṭṭhullaṃ, attakāma, kuṭi, vihāroti. Dve aniyatehi aṭṭhāti dvīhi aniyatehi saddhiṃ aṭṭha ime.

    નિસ્સગ્ગિયાનિ દ્વાદસાતિ –

    Nissaggiyāni dvādasāti –

    ધોવનઞ્ચ પટિગ્ગહો, કોસેય્યસુદ્ધદ્વેભાગા;

    Dhovanañca paṭiggaho, koseyyasuddhadvebhāgā;

    છબ્બસ્સાનિ નિસીદનં, દ્વે લોમા પઠમો પત્તો;

    Chabbassāni nisīdanaṃ, dve lomā paṭhamo patto;

    વસ્સિકા આરઞ્ઞકેન ચાતિ – ઇમે દ્વાદસ.

    Vassikā āraññakena cāti – ime dvādasa.

    દ્વેવીસતિ ખુદ્દકાતિ –

    Dvevīsati khuddakāti –

    સકલો ભિક્ખુનીવગ્ગો, પરમ્પરઞ્ચ ભોજનં;

    Sakalo bhikkhunīvaggo, paramparañca bhojanaṃ;

    અનતિરિત્તં અભિહટં, પણીતઞ્ચ અચેલકં;

    Anatirittaṃ abhihaṭaṃ, paṇītañca acelakaṃ;

    ઊનં દુટ્ઠુલ્લછાદનં.

    Ūnaṃ duṭṭhullachādanaṃ.

    માતુગામેન સદ્ધિઞ્ચ, યા ચ અનિક્ખન્તરાજકે;

    Mātugāmena saddhiñca, yā ca anikkhantarājake;

    સન્તં ભિક્ખું અનાપુચ્છા, વિકાલે ગામપ્પવેસના.

    Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā, vikāle gāmappavesanā.

    નિસીદને ચ યા સિક્ખા, વસ્સિકા યા ચ સાટિકા;

    Nisīdane ca yā sikkhā, vassikā yā ca sāṭikā;

    દ્વાવીસતિ ઇમા સિક્ખા, ખુદ્દકેસુ પકાસિતાતિ.

    Dvāvīsati imā sikkhā, khuddakesu pakāsitāti.

    ભિક્ખૂહિ અસાધારણેસુપિ સઙ્ઘમ્હા દસ નિસ્સરેતિ ‘‘સઙ્ઘમ્હા નિસ્સારીયતી’’તિ એવં વિભઙ્ગે વુત્તા, માતિકાયં પન ‘‘નિસ્સારણીયં સઙ્ઘાદિસેસ’’ન્તિ એવં આગતા દસ. નિસ્સગ્ગિયાનિ દ્વાદસાતિ ભિક્ખુનિવિભઙ્ગે વિભત્તાનિ નિસ્સગ્ગિયાનેવ. ખુદ્દકાપિ તત્થ વિભત્તખુદ્દકા એવ. તથા ચત્તારો પાટિદેસનીયા, ઇતિ સતઞ્ચેવ તિંસઞ્ચ સિક્ખા વિભઙ્ગે ભિક્ખુનીનં ભિક્ખૂહિ અસાધારણા. સેસં ઇમસ્મિં સાધારણાસાધારણવિસ્સજ્જને ઉત્તાનમેવ.

    Bhikkhūhi asādhāraṇesupi saṅghamhā dasa nissareti ‘‘saṅghamhā nissārīyatī’’ti evaṃ vibhaṅge vuttā, mātikāyaṃ pana ‘‘nissāraṇīyaṃ saṅghādisesa’’nti evaṃ āgatā dasa. Nissaggiyāni dvādasāti bhikkhunivibhaṅge vibhattāni nissaggiyāneva. Khuddakāpi tattha vibhattakhuddakā eva. Tathā cattāro pāṭidesanīyā, iti satañceva tiṃsañca sikkhā vibhaṅge bhikkhunīnaṃ bhikkhūhi asādhāraṇā. Sesaṃ imasmiṃ sādhāraṇāsādhāraṇavissajjane uttānameva.

    ઇદાનિ વિપત્તિયો ચ ‘‘યેહિ સમથેહિ સમ્મન્તી’’તિ ઇદં પઞ્હં વિસ્સજ્જેન્તો અટ્ઠેવ પારાજિકાતિઆદિમાહ. તત્થ દુરાસદાતિ ઇમિના તેસં સપ્પટિભયતં દસ્સેતિ. કણ્હસપ્પાદયો વિય હિ એતે દુરાસદા દુરૂપગમના દુરાસજ્જના, આપજ્જિયમાના મૂલચ્છેદાય સંવત્તન્તિ. તાલવત્થુસમૂપમાતિ સબ્બં તાલં ઉદ્ધરિત્વા તાલસ્સ વત્થુમત્તકરણેન સમૂપમા. યથા વત્થુમત્તકતો તાલો ન પુન પાકતિકો હોતિ, એવં ન પુન પાકતિકા હોન્તિ.

    Idāni vipattiyo ca ‘‘yehi samathehi sammantī’’ti idaṃ pañhaṃ vissajjento aṭṭheva pārājikātiādimāha. Tattha durāsadāti iminā tesaṃ sappaṭibhayataṃ dasseti. Kaṇhasappādayo viya hi ete durāsadā durūpagamanā durāsajjanā, āpajjiyamānā mūlacchedāya saṃvattanti. Tālavatthusamūpamāti sabbaṃ tālaṃ uddharitvā tālassa vatthumattakaraṇena samūpamā. Yathā vatthumattakato tālo na puna pākatiko hoti, evaṃ na puna pākatikā honti.

    એવં સાધારણં ઉપમં દસ્સેત્વા પુન એકેકસ્સ વુત્તં ઉપમં દસ્સેન્તો પણ્ડુપલાસોતિઆદિમાહ. અવિરુળ્હી ભવન્તિ તેતિ યથા એતે પણ્ડુપલાસાદયો પુનહરિતાદિભાવેન અવિરુળ્હિધમ્મા હોન્તિ; એવં પારાજિકાપિ પુન પકતિસીલાભાવેન અવિરુળ્હિધમ્મા હોન્તીતિ અત્થો. એત્તાવતા ‘‘વિપત્તિયો ચ યેહિ સમથેહિ સમ્મન્તી’’તિ એત્થ ઇમા તાવ અટ્ઠ પારાજિકવિપત્તિયો કેહિચિ સમથેહિ ન સમ્મન્તીતિ એવં દસ્સિતં હોતિ. યા પન વિપત્તિયો સમ્મન્તિ, તા દસ્સેતું તેવીસતિ સઙ્ઘાદિસેસાતિઆદિ વુત્તં. તત્થ તીહિ સમથેહીતિ સબ્બસઙ્ગાહિકવચનમેતં. સઙ્ઘાદિસેસા હિ દ્વીહિ સમથેહિ સમ્મન્તિ, ન તિણવત્થારકેન. સેસા તીહિપિ સમ્મન્તિ.

    Evaṃ sādhāraṇaṃ upamaṃ dassetvā puna ekekassa vuttaṃ upamaṃ dassento paṇḍupalāsotiādimāha. Aviruḷhī bhavanti teti yathā ete paṇḍupalāsādayo punaharitādibhāvena aviruḷhidhammā honti; evaṃ pārājikāpi puna pakatisīlābhāvena aviruḷhidhammā hontīti attho. Ettāvatā ‘‘vipattiyo ca yehi samathehi sammantī’’ti ettha imā tāva aṭṭha pārājikavipattiyo kehici samathehi na sammantīti evaṃ dassitaṃ hoti. Yā pana vipattiyo sammanti, tā dassetuṃ tevīsati saṅghādisesātiādi vuttaṃ. Tattha tīhi samathehīti sabbasaṅgāhikavacanametaṃ. Saṅghādisesā hi dvīhi samathehi sammanti, na tiṇavatthārakena. Sesā tīhipi sammanti.

    દ્વે ઉપોસથા દ્વે પવારણાતિ ઇદં ભિક્ખૂનઞ્ચ ભિક્ખુનીનઞ્ચ વસેન વુત્તં. વિભત્તિમત્તદસ્સનેનેવ ચેતં વુત્તં, ન સમથેહિ વૂપસમનવસેન. ભિક્ખુઉપોસથો, ભિક્ખુનિઉપોસથો, ભિક્ખુપવારણા, ભિક્ખુનિપવારણાતિ ઇમાપિ હિ ચતસ્સો વિભત્તિયો ; વિભજનાનીતિ અત્થો. ચત્તારિ કમ્માનીતિ અધમ્મેનવગ્ગાદીનિ ઉપોસથકમ્માનિ. પઞ્ચેવ ઉદ્દેસા ચતુરો ભવન્તિ અનઞ્ઞથાતિ ભિક્ખૂનં પઞ્ચ ઉદ્દેસા ભિક્ખુનીનં ચતુરો ભવન્તિ, અઞ્ઞથા ન ભવન્તિ; ઇમા અપરાપિ વિભત્તિયો. આપત્તિક્ખન્ધા ચ ભવન્તિ સત્ત, અધિકરણાનિ ચત્તારીતિ ઇમા પન વિભત્તિયો સમથેહિ સમ્મન્તિ, તસ્મા સત્તહિ સમથેહીતિઆદિમાહ. અથ વા ‘‘દ્વે ઉપોસથા દ્વે પવારણા ચત્તારિ કમ્માનિ પઞ્ચેવ ઉદ્દેસા ચતુરો ભવન્તિ, અનઞ્ઞથા’’તિ ઇમાપિ ચતસ્સો વિભત્તિયો નિસ્સાય ‘‘નસ્સન્તેતે વિનસ્સન્તેતે’’તિઆદિના નયેન યા આપત્તિયો આપજ્જન્તિ, તા યસ્મા વુત્તપ્પકારેહેવ સમથેહિ સમ્મન્તિ, તસ્મા તંમૂલકાનં આપત્તીનં સમથદસ્સનત્થમ્પિ તા વિભત્તિયો વુત્તાતિ વેદિતબ્બા. કિચ્ચં એકેનાતિ કિચ્ચાધિકરણં એકેન સમથેન સમ્મતિ.

    Dve uposathā dve pavāraṇāti idaṃ bhikkhūnañca bhikkhunīnañca vasena vuttaṃ. Vibhattimattadassaneneva cetaṃ vuttaṃ, na samathehi vūpasamanavasena. Bhikkhuuposatho, bhikkhuniuposatho, bhikkhupavāraṇā, bhikkhunipavāraṇāti imāpi hi catasso vibhattiyo ; vibhajanānīti attho. Cattāri kammānīti adhammenavaggādīni uposathakammāni. Pañceva uddesā caturo bhavanti anaññathāti bhikkhūnaṃ pañca uddesā bhikkhunīnaṃ caturo bhavanti, aññathā na bhavanti; imā aparāpi vibhattiyo. Āpattikkhandhā ca bhavanti satta, adhikaraṇāni cattārīti imā pana vibhattiyo samathehi sammanti, tasmā sattahi samathehītiādimāha. Atha vā ‘‘dve uposathā dve pavāraṇā cattāri kammāni pañceva uddesā caturo bhavanti, anaññathā’’ti imāpi catasso vibhattiyo nissāya ‘‘nassantete vinassantete’’tiādinā nayena yā āpattiyo āpajjanti, tā yasmā vuttappakāreheva samathehi sammanti, tasmā taṃmūlakānaṃ āpattīnaṃ samathadassanatthampi tā vibhattiyo vuttāti veditabbā. Kiccaṃ ekenāti kiccādhikaraṇaṃ ekena samathena sammati.







    Related texts:



    તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૪. અસાધારણાદિ • 4. Asādhāraṇādi

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / અસાધારણાદિવણ્ણના • Asādhāraṇādivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / અસાધારણાદિવણ્ણના • Asādhāraṇādivaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā / સત્તનગરેસુ પઞ્ઞત્તસિક્ખાપદવણ્ણના • Sattanagaresu paññattasikkhāpadavaṇṇanā

    ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / અસાધારણાદિવણ્ણના • Asādhāraṇādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact