| Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Saṁyutta Nikāya, English translation |
Show IAST transliterationสํยุตฺต นิกาย ๓๕ฯ๒๓๘
The Related Suttas Collection 35.238
๑๙ฯ อาสีวิสวคฺค
19. The Simile of the Vipers
อาสีวิโสปมสุตฺต
The Simile of the Vipers
“เสยฺยถาปิ, ภิกฺขเว, จตฺตาโร อาสีวิสา อุคฺคเตชา โฆรวิสาฯ อถ ปุริโส อาคจฺเฉยฺย ชีวิตุกาโม อมริตุกาโม สุขกาโม ทุกฺขปฺปฏิกูโลฯ
“Bhikkhus, suppose there were four lethal poisonous vipers. Then a person would come along who wants to live and doesn’t want to die, who wants to be happy and recoils from pain.
ตเมนํ เอวํ วเทยฺยุํ: ‘อิเม เต, อมฺโภ ปุริส, จตฺตาโร อาสีวิสา อุคฺคเตชา โฆรวิสา กาเลน กาลํ วุฏฺฐาเปตพฺพา, กาเลน กาลํ นฺหาเปตพฺพา, กาเลน กาลํ โภเชตพฺพา, กาเลน กาลํ สํเวเสตพฺพาฯ ยทา จ โข เต, อมฺโภ ปุริส, อิเมสํ จตุนฺนํ อาสีวิสานํ อุคฺคเตชานํ โฆรวิสานํ อญฺญตโร วา อญฺญตโร วา กุปฺปิสฺสติ, ตโต ตฺวํ, อมฺโภ ปุริส, มรณํ วา นิคจฺฉสิ, มรณมตฺตํ วา ทุกฺขํฯ ยํ เต, อมฺโภ ปุริส, กรณียํ ตํ กโรหี'ติฯ
They’d say to him, ‘Mister, here are four lethal poisonous vipers. They must be periodically picked up, washed, fed, and put to sleep. But when one or other of these four poisonous vipers gets angry with you, you’ll meet with death or deadly pain. So then, mister, do what has to be done.’
อถ โข โส, ภิกฺขเว, ปุริโส ภีโต จตุนฺนํ อาสีวิสานํ อุคฺคเตชานํ โฆรวิสานํ เยน วา เตน วา ปลาเยถฯ
Then that man, terrified of those four poisonous vipers, would flee this way or that.
ตเมนํ เอวํ วเทยฺยุํ: ‘อิเม โข, อมฺโภ ปุริส, ปญฺจ วธกา ปจฺจตฺถิกา ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต อนุพนฺธา, ยตฺเถว นํ ปสฺสิสฺสาม ตตฺเถว ชีวิตา โวโรเปสฺสามาติฯ ยํ เต, อมฺโภ ปุริส, กรณียํ ตํ กโรหี'ติฯ
They’d say to him, ‘Mister, there are five deadly enemies chasing you, thinking: “When we catch sight of him, we’ll murder him right there!” So then, mister, do what has to be done.’
อถ โข โส, ภิกฺขเว, ปุริโส ภีโต จตุนฺนํ อาสีวิสานํ อุคฺคเตชานํ โฆรวิสานํ, ภีโต ปญฺจนฺนํ วธกานํ ปจฺจตฺถิกานํ เยน วา เตน วา ปลาเยถฯ
Then that man, terrified of those four poisonous vipers and those five deadly enemies, would flee this way or that.
ตเมนํ เอวํ วเทยฺยุํ: ‘อยํ เต, อมฺโภ ปุริส, ฉฏฺโฐ อนฺตรจโร วธโก อุกฺขิตฺตาสิโก ปิฏฺฐิโต ปิฏฺฐิโต อนุพนฺโธ ยตฺเถว นํ ปสฺสิสฺสามิ ตตฺเถว สิโร ปาเตสฺสามีติฯ ยํ เต, อมฺโภ ปุริส, กรณียํ ตํ กโรหี'ติฯ
They’d say to him, ‘Mister, there’s a sixth hidden killer chasing you with a drawn sword, thinking: “When I catch sight of him, I’ll chop off his head right there!” So then, mister, do what has to be done.’
อถ โข โส, ภิกฺขเว, ปุริโส ภีโต จตุนฺนํ อาสีวิสานํ อุคฺคเตชานํ โฆรวิสานํ, ภีโต ปญฺจนฺนํ วธกานํ ปจฺจตฺถิกานํ, ภีโต ฉฏฺฐสฺส อนฺตรจรสฺส วธกสฺส อุกฺขิตฺตาสิกสฺส เยน วา เตน วา ปลาเยถฯ
Then that man, terrified of those four poisonous vipers and those five deadly enemies and the hidden killer, would flee this way or that.
โส ปเสฺสยฺย สุญฺญํ คามํฯ ยญฺญเทว ฆรํ ปวิเสยฺย ริตฺตกญฺเญว ปวิเสยฺย ตุจฺฉกญฺเญว ปวิเสยฺย สุญฺญกญฺเญว ปวิเสยฺยฯ ยญฺญเทว ภาชนํ ปริมเสยฺย ริตฺตกญฺเญว ปริมเสยฺย ตุจฺฉกญฺเญว ปริมเสยฺย สุญฺญกญฺเญว ปริมเสยฺยฯ
He’d see an empty village. But whatever house he enters is vacant, deserted, and empty. And whatever vessel he touches is vacant, hollow, and empty.
ตเมนํ เอวํ วเทยฺยุํ: ‘อิทานิ, อมฺโภ ปุริส, อิมํ สุญฺญํ คามํ โจรา คามฆาตกา ปวิสนฺติฯ ยํ เต, อมฺโภ ปุริส, กรณียํ ตํ กโรหี'ติฯ
They’d say to him, ‘Mister, there are bandits who raid villages, and they’re striking now. So then, mister, do what has to be done.’
อถ โข โส, ภิกฺขเว, ปุริโส ภีโต จตุนฺนํ อาสีวิสานํ อุคฺคเตชานํ โฆรวิสานํ, ภีโต ปญฺจนฺนํ วธกานํ ปจฺจตฺถิกานํ, ภีโต ฉฏฺฐสฺส อนฺตรจรสฺส วธกสฺส อุกฺขิตฺตาสิกสฺส, ภีโต โจรานํ คามฆาตกานํ เยน วา เตน วา ปลาเยถฯ
Then that man, terrified of those four poisonous vipers and those five deadly enemies and the hidden killer and the bandits, would flee this way or that.
โส ปเสฺสยฺย มหนฺตํ อุทกณฺณวํ โอริมํ ตีรํ สาสงฺกํ สปฺปฏิภยํ, ปาริมํ ตีรํ เขมํ อปฺปฏิภยํฯ น จสฺส นาวา สนฺตารณี อุตฺตรเสตุ วา อปารา ปารํ คมนายฯ
He’d see a large deluge, whose near shore is dubious and perilous, while the far shore is a sanctuary free of peril. But there’s no ferryboat or bridge for crossing over.
อถ โข, ภิกฺขเว, ตสฺส ปุริสสฺส เอวมสฺส: ‘อยํ โข มหาอุทกณฺณโว โอริมํ ตีรํ สาสงฺกํ สปฺปฏิภยํ, ปาริมํ ตีรํ เขมํ อปฺปฏิภยํ, นตฺถิ จ นาวา สนฺตารณี อุตฺตรเสตุ วา อปารา ปารํ คมนายฯ ยนฺนูนาหํ ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ สงฺกฑฺฒิตฺวา กุลฺลํ พนฺธิตฺวา ตํ กุลฺลํ นิสฺสาย หตฺเถหิ จ ปาเทหิ จ วายมมาโน โสตฺถินา ปารํ คจฺเฉยฺยนฺ'ติฯ
Then that man thought, ‘Why don’t I gather grass, sticks, branches, and leaves and make a raft? Riding on the raft, and paddling with my hands and feet, I can safely reach the far shore.’
อถ โข โส, ภิกฺขเว, ปุริโส ติณกฏฺฐสาขาปลาสํ สงฺกฑฺฒิตฺวา กุลฺลํ พนฺธิตฺวา ตํ กุลฺลํ นิสฺสาย หตฺเถหิ จ ปาเทหิ จ วายมมาโน โสตฺถินา ปารํ คจฺเฉยฺย, ติณฺโณ ปารงฺคโต ถเล ติฏฺฐติ พฺราหฺมโณฯ
And so that man did exactly that. Having crossed over and gone beyond, the brahmin stands on the far shore.
อุปมา โข มฺยายํ, ภิกฺขเว, กตา อตฺถสฺส วิญฺญาปนายฯ อยญฺเจตฺถ อตฺโถ—
I’ve made up this simile to make a point. And this is the point.
จตฺตาโร อาสีวิสา อุคฺคเตชา โฆรวิสาติ โข, ภิกฺขเว, จตุนฺเนตํ มหาภูตานํ อธิวจนํ—ปถวีธาตุยา, อาโปธาตุยา, เตโชธาตุยา, วาโยธาตุยาฯ
‘Four lethal poisonous vipers’ is a term for the four primary elements: the elements of earth, water, fire, and air.
ปญฺจ วธกา ปจฺจตฺถิกาติ โข, ภิกฺขเว, ปญฺจนฺเนตํ อุปาทานกฺขนฺธานํ อธิวจนํ, เสยฺยถิทํ—รูปุปาทานกฺขนฺธสฺส, เวทนุปาทานกฺขนฺธสฺส, สญฺญุปาทานกฺขนฺธสฺส, สงฺขารุปาทานกฺขนฺธสฺส, วิญฺญาณุปาทานกฺขนฺธสฺสฯ
‘Five deadly enemies’ is a term for the five grasping aggregates, that is: form, feeling, perception, choices, and consciousness.
ฉฏฺโฐ อนฺตรจโร วธโก อุกฺขิตฺตาสิโกติ โข, ภิกฺขเว, นนฺทีราคเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘The sixth hidden killer with a drawn sword’ is a term for relishing and greed.
สุญฺโญ คาโมติ โข, ภิกฺขเว, ฉนฺเนตํ อชฺฌตฺติกานํ อายตนานํ อธิวจนํฯ จกฺขุโต เจปิ นํ, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี อุปปริกฺขติ ริตฺตกญฺเญว ขายติ, ตุจฺฉกญฺเญว ขายติ, สุญฺญกญฺเญว ขายติ …เป… ชิวฺหาโต เจปิ นํ, ภิกฺขเว …เป… มนโต เจปิ นํ, ภิกฺขเว, ปณฺฑิโต พฺยตฺโต เมธาวี อุปปริกฺขติ ริตฺตกญฺเญว ขายติ, ตุจฺฉกญฺเญว ขายติ, สุญฺญกญฺเญว ขายติฯ
‘Empty village’ is a term for the six interior sense fields. If an astute, competent, clever person investigates this in relation to the eye, it appears vacant, hollow, and empty. If an astute, competent, clever person investigates this in relation to the ear … nose … tongue … body … mind, it appears vacant, hollow, and empty.
โจรา คามฆาตกาติ โข, ภิกฺขเว, ฉนฺเนตํ พาหิรานํ อายตนานํ อธิวจนํฯ จกฺขุ, ภิกฺขเว, หญฺญติ มนาปามนาเปสุ รูเปสุ; โสตํ, ภิกฺขเว …เป… ฆานํ, ภิกฺขเว …เป… ชิวฺหา, ภิกฺขเว, หญฺญติ มนาปามนาเปสุ รเสสุ; กาโย, ภิกฺขเว …เป… มโน, ภิกฺขเว, หญฺญติ มนาปามนาเปสุ ธมฺเมสุฯ
‘Bandits who raid villages’ is a term for the six exterior sense fields. The eye is struck by both agreeable and disagreeable sights. The ear … nose … tongue … body … mind is struck by both agreeable and disagreeable thoughts.
มหา อุทกณฺณโวติ โข, ภิกฺขเว, จตุนฺเนตํ โอฆานํ อธิวจนํ—กาโมฆสฺส, ภโวฆสฺส, ทิฏฺโฐฆสฺส, อวิชฺโชฆสฺสฯ
‘Large deluge’ is a term for the four floods: the floods of sensual pleasures, desire to be reborn, views, and ignorance.
โอริมํ ตีรํ สาสงฺกํ สปฺปฏิภยนฺติ โข, ภิกฺขเว, สกฺกายเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘The near shore that’s dubious and perilous’ is a term for identity.
ปาริมํ ตีรํ เขมํ อปฺปฏิภยนฺติ โข, ภิกฺขเว, นิพฺพานเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘The far shore, a sanctuary free of peril’ is a term for Nibbana.
กุลฺลนฺติ โข, ภิกฺขเว, อริยเสฺสตํ อฏฺฐงฺคิกสฺส มคฺคสฺส อธิวจนํ, เสยฺยถิทํ—สมฺมาทิฏฺฐิ …เป… สมฺมาสมาธิฯ
‘The raft’ is a term for the noble eightfold path, that is: right view, right thought, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, and right immersion.
ตสฺส หตฺเถหิ จ ปาเทหิ จ วายาโมติ โข, ภิกฺขเว, วีริยารมฺภเสฺสตํ อธิวจนํฯ
‘Paddling with hands and feet’ is a term for being energetic.
ติณฺโณ ปารงฺคโต ถเล ติฏฺฐติ พฺราหฺมโณติ โข, ภิกฺขเว, อรหโต เอตํ อธิวจนนฺ”ติฯ
‘Crossed over, gone beyond, the brahmin stands on the shore’ is a term for a perfected one.”
ปฐมํฯ
The authoritative text of the Saṁyutta Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]
