Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૮. લક્ખણસંયુત્તં
8. Lakkhaṇasaṃyuttaṃ
૧. પઠમવગ્ગો
1. Paṭhamavaggo
૧. અટ્ઠિસુત્તં
1. Aṭṭhisuttaṃ
૨૦૨. એવં મે સુતં – એકં સમયં ભગવા રાજગહે વિહરતિ વેળુવને કલન્દકનિવાપે. તેન ખો પન સમયેન આયસ્મા ચ લક્ખણો આયસ્મા ચ મહામોગ્ગલ્લાનો 1 ગિજ્ઝકૂટે પબ્બતે વિહરન્તિ. અથ ખો આયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો પુબ્બણ્હસમયં નિવાસેત્વા પત્તચીવરમાદાય યેનાયસ્મા લક્ખણો તેનુપસઙ્કમિ; ઉપસઙ્કમિત્વા આયસ્મન્તં લક્ખણં એતદવોચ – ‘‘આયામાવુસો 2 લક્ખણ, રાજગહં પિણ્ડાય પવિસિસ્સામા’’તિ. ‘‘એવમાવુસો’’તિ ખો આયસ્મા લક્ખણો આયસ્મતો મહામોગ્ગલ્લાનસ્સ પચ્ચસ્સોસિ. અથ ખો આયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો ગિજ્ઝકૂટા પબ્બતા ઓરોહન્તો અઞ્ઞતરસ્મિં પદેસે સિતં પાત્વાકાસિ. અથ ખો આયસ્મા લક્ખણો આયસ્મન્તં મહામોગ્ગલ્લાનં એતદવોચ – ‘‘કો નુ ખો, આવુસો મોગ્ગલ્લાન, હેતુ કો પચ્ચયો સિતસ્સ પાતુકમ્માયા’’તિ? ‘‘અકાલો ખો, આવુસો લક્ખણ, એતસ્સ પઞ્હસ્સ. ભગવતો મં સન્તિકે એતં પઞ્હં પુચ્છા’’તિ.
202. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno 3 gijjhakūṭe pabbate viharanti. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yenāyasmā lakkhaṇo tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ lakkhaṇaṃ etadavoca – ‘‘āyāmāvuso 4 lakkhaṇa, rājagahaṃ piṇḍāya pavisissāmā’’ti. ‘‘Evamāvuso’’ti kho āyasmā lakkhaṇo āyasmato mahāmoggallānassa paccassosi. Atha kho āyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Atha kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti? ‘‘Akālo kho, āvuso lakkhaṇa, etassa pañhassa. Bhagavato maṃ santike etaṃ pañhaṃ pucchā’’ti.
અથ ખો આયસ્મા ચ લક્ખણો આયસ્મા ચ મહામોગ્ગલ્લાનો રાજગહે પિણ્ડાય ચરિત્વા પચ્છાભત્તં પિણ્ડપાતપટિક્કન્તા યેન ભગવા તેનુપસઙ્કમિંસુ; ઉપસઙ્કમિત્વા ભગવન્તં અભિવાદેત્વા એકમન્તં નિસીદિંસુ. એકમન્તં નિસિન્નો ખો આયસ્મા લક્ખણો આયસ્મન્તં મહામોગ્ગલ્લાનં એતદવોચ – ‘‘ઇધાયસ્મા મહામોગ્ગલ્લાનો ગિજ્ઝકૂટા પબ્બતા ઓરોહન્તો અઞ્ઞતરસ્મિં પદેસે સિતં પાત્વાકાસિ. કો નુ ખો, આવુસો મોગ્ગલ્લાન, હેતુ કો પચ્ચયો સિતસ્સ પાતુકમ્માયા’’તિ?
Atha kho āyasmā ca lakkhaṇo āyasmā ca mahāmoggallāno rājagahe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā lakkhaṇo āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca – ‘‘idhāyasmā mahāmoggallāno gijjhakūṭā pabbatā orohanto aññatarasmiṃ padese sitaṃ pātvākāsi. Ko nu kho, āvuso moggallāna, hetu ko paccayo sitassa pātukammāyā’’ti?
‘‘ઇધાહં, આવુસો, ગિજ્ઝકૂટા પબ્બતા ઓરોહન્તો અદ્દસં અટ્ઠિકસઙ્ખલિકં વેહાસં ગચ્છન્તિં. તમેનં ગિજ્ઝાપિ કાકાપિ કુલલાપિ અનુપતિત્વા અનુપતિત્વા ફાસુળન્તરિકાહિ વિતુદેન્તિ વિતચ્છેન્તિ વિરાજેન્તિ 5. સા સુદં અટ્ટસ્સરં કરોતિ. તસ્સ મય્હં, આવુસો, એતદહોસિ – ‘અચ્છરિયં વત, ભો, અબ્ભુતં વત, ભો! એવરૂપોપિ નામ સત્તો ભવિસ્સતિ! એવરૂપોપિ નામ યક્ખો ભવિસ્સતિ! એવરૂપોપિ નામ અત્તભાવપટિલાભો ભવિસ્સતી’’’તિ!!
‘‘Idhāhaṃ, āvuso, gijjhakūṭā pabbatā orohanto addasaṃ aṭṭhikasaṅkhalikaṃ vehāsaṃ gacchantiṃ. Tamenaṃ gijjhāpi kākāpi kulalāpi anupatitvā anupatitvā phāsuḷantarikāhi vitudenti vitacchenti virājenti 6. Sā sudaṃ aṭṭassaraṃ karoti. Tassa mayhaṃ, āvuso, etadahosi – ‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Evarūpopi nāma satto bhavissati! Evarūpopi nāma yakkho bhavissati! Evarūpopi nāma attabhāvapaṭilābho bhavissatī’’’ti!!
અથ ખો ભગવા ભિક્ખૂ આમન્તેસિ – ‘‘ચક્ખુભૂતા વત, ભિક્ખવે, સાવકા વિહરન્તિ; ઞાણભૂતા વત, ભિક્ખવે, સાવકા વિહરન્તિ, યત્ર હિ નામ સાવકો એવરૂપં ઞસ્સતિ વા દક્ખતિ વા સક્ખિં વા કરિસ્સતિ. પુબ્બેવ મે સો, ભિક્ખવે, સત્તો દિટ્ઠો અહોસિ, અપિ ચાહં ન બ્યાકાસિં. અહઞ્ચેતં 7 બ્યાકરેય્યં, પરે ચ મે 8 ન સદ્દહેય્યું. યે મે ન સદ્દહેય્યું, તેસં તં અસ્સ દીઘરત્તં અહિતાય દુક્ખાય. એસો, ભિક્ખવે, સત્તો ઇમસ્મિંયેવ રાજગહે ગોઘાતકો અહોસિ. સો તસ્સ કમ્મસ્સ વિપાકેન બહૂનિ વસ્સાનિ બહૂનિ વસ્સસતાનિ બહૂનિ વસ્સસહસ્સાનિ બહૂનિ વસ્સસતસહસ્સાનિ નિરયે પચ્ચિત્વા તસ્સેવ કમ્મસ્સ વિપાકાવસેસેન એવરૂપં અત્તભાવપટિલાભં પટિસંવેદયતી’’તિ. (સબ્બેસં સુત્તન્તાનં એસેવ પેય્યાલો). પઠમં.
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘cakkhubhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti; ñāṇabhūtā vata, bhikkhave, sāvakā viharanti, yatra hi nāma sāvako evarūpaṃ ñassati vā dakkhati vā sakkhiṃ vā karissati. Pubbeva me so, bhikkhave, satto diṭṭho ahosi, api cāhaṃ na byākāsiṃ. Ahañcetaṃ 9 byākareyyaṃ, pare ca me 10 na saddaheyyuṃ. Ye me na saddaheyyuṃ, tesaṃ taṃ assa dīgharattaṃ ahitāya dukkhāya. Eso, bhikkhave, satto imasmiṃyeva rājagahe goghātako ahosi. So tassa kammassa vipākena bahūni vassāni bahūni vassasatāni bahūni vassasahassāni bahūni vassasatasahassāni niraye paccitvā tasseva kammassa vipākāvasesena evarūpaṃ attabhāvapaṭilābhaṃ paṭisaṃvedayatī’’ti. (Sabbesaṃ suttantānaṃ eseva peyyālo). Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૧. અટ્ઠિસુત્તવણ્ણના • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૧. અટ્ઠિસુત્તવણ્ણના • 1. Aṭṭhisuttavaṇṇanā