Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય (અટ્ઠકથા) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
૯. બહુવેદનીયસુત્તવણ્ણના
9. Bahuvedanīyasuttavaṇṇanā
૮૮. એવં મે સુતન્તિ બહુવેદનીયસુત્તં. તત્થ પઞ્ચકઙ્ગો થપતીતિ પઞ્ચકઙ્ગોતિ તસ્સ નામં. વાસિફરસુનિખાદનદણ્ડમુગ્ગરકાળસુત્તનાળિસઙ્ખાતેહિ વા અઙ્ગેહિ સમન્નાગતત્તા સો પઞ્ચઙ્ગોતિ પઞ્ઞાતો. થપતીતિ વડ્ઢકીજેટ્ઠકો. ઉદાયીતિ પણ્ડિતઉદાયિત્થેરો.
88.Evaṃme sutanti bahuvedanīyasuttaṃ. Tattha pañcakaṅgo thapatīti pañcakaṅgoti tassa nāmaṃ. Vāsipharasunikhādanadaṇḍamuggarakāḷasuttanāḷisaṅkhātehi vā aṅgehi samannāgatattā so pañcaṅgoti paññāto. Thapatīti vaḍḍhakījeṭṭhako. Udāyīti paṇḍitaudāyitthero.
૮૯. પરિયાયન્તિ કારણં. દ્વેપાનન્દાતિ દ્વેપિ, આનન્દ. પરિયાયેનાતિ કારણેન. એત્થ ચ કાયિકચેતસિકવસેન દ્વે વેદિતબ્બા. સુખાદિવસેન તિસ્સો, ઇન્દ્રિયવસેન સુખિન્દ્રિયાદિકા પઞ્ચ, દ્વારવસેન ચક્ખુસમ્ફસ્સજાદિકા છ, ઉપવિચારવસેન ‘‘ચક્ખુના રૂપં દિસ્વા સોમનસ્સટ્ઠાનિયં રૂપં ઉપવિચરતી’’તિઆદિકા અટ્ઠારસ, છ ગેહસ્સિતાનિ સોમનસ્સાનિ, છ નેક્ખમ્મસિતાનિ સોમનસ્સાનિ, છ ગેહસ્સિતાનિ દોમનસ્સાનિ, છ નેક્ખમ્મસિતાનિ દોમનસ્સાનિ, છ ગેહસ્સિતા ઉપેક્ખા, છ નેક્ખમ્મસિતાતિ એવં છત્તિંસ, તા અતીતે છત્તિંસ, અનાગતે છત્તિંસ, પચ્ચુપ્પન્ને છત્તિંસાતિ એવં અટ્ઠવેદનાસતં વેદિતબ્બં.
89.Pariyāyanti kāraṇaṃ. Dvepānandāti dvepi, ānanda. Pariyāyenāti kāraṇena. Ettha ca kāyikacetasikavasena dve veditabbā. Sukhādivasena tisso, indriyavasena sukhindriyādikā pañca, dvāravasena cakkhusamphassajādikā cha, upavicāravasena ‘‘cakkhunā rūpaṃ disvā somanassaṭṭhāniyaṃ rūpaṃ upavicaratī’’tiādikā aṭṭhārasa, cha gehassitāni somanassāni, cha nekkhammasitāni somanassāni, cha gehassitāni domanassāni, cha nekkhammasitāni domanassāni, cha gehassitā upekkhā, cha nekkhammasitāti evaṃ chattiṃsa, tā atīte chattiṃsa, anāgate chattiṃsa, paccuppanne chattiṃsāti evaṃ aṭṭhavedanāsataṃ veditabbaṃ.
૯૦. પઞ્ચ ખો ઇમે, આનન્દ, કામગુણાતિ અયં પાટિએક્કો અનુસન્ધિ. ન કેવલમ્પિ દ્વે આદિં કત્વા વેદના ભગવતા પઞ્ઞત્તા, પરિયાયેન એકાપિ વેદના કથિતા. તં દસ્સેન્તો પઞ્ચકઙ્ગસ્સ થપતિનો વાદં ઉપત્થમ્ભેતું ઇમં દેસનં આરભિ.
90.Pañca kho ime, ānanda, kāmaguṇāti ayaṃ pāṭiekko anusandhi. Na kevalampi dve ādiṃ katvā vedanā bhagavatā paññattā, pariyāyena ekāpi vedanā kathitā. Taṃ dassento pañcakaṅgassa thapatino vādaṃ upatthambhetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi.
અભિક્કન્તતરન્તિ સુન્દરતરં. પણીતતરન્તિ અતપ્પકતરં. એત્થ ચ ચતુત્થજ્ઝાનતો પટ્ઠાય અદુક્ખમસુખા વેદના, સાપિ સન્તટ્ઠેન પણીતટ્ઠેન ચ સુખન્તિ વુત્તા. છ ગેહસ્સિતાનિ સુખન્તિ વુત્તાનિ. નિરોધો અવેદયિતસુખવસેન સુખં નામ જાતો. પઞ્ચકામગુણવસેન હિ અટ્ઠસમાપત્તિવસેન ચ ઉપ્પન્નં વેદયિતસુખં નામ. નિરોધો અવેદયિતસુખં નામ. ઇતિ વેદયિતસુખં વા હોતુ અવેદયિતસુખં વા, તં નિદ્દુક્ખભાવસઙ્ખાતેન સુખટ્ઠેન એકન્તસુખમેવ જાતં.
Abhikkantataranti sundarataraṃ. Paṇītataranti atappakataraṃ. Ettha ca catutthajjhānato paṭṭhāya adukkhamasukhā vedanā, sāpi santaṭṭhena paṇītaṭṭhena ca sukhanti vuttā. Cha gehassitāni sukhanti vuttāni. Nirodho avedayitasukhavasena sukhaṃ nāma jāto. Pañcakāmaguṇavasena hi aṭṭhasamāpattivasena ca uppannaṃ vedayitasukhaṃ nāma. Nirodho avedayitasukhaṃ nāma. Iti vedayitasukhaṃ vā hotu avedayitasukhaṃ vā, taṃ niddukkhabhāvasaṅkhātena sukhaṭṭhena ekantasukhameva jātaṃ.
૯૧. યત્થ યત્થાતિ યસ્મિં યસ્મિં ઠાને. સુખં ઉપલબ્ભતીતિ વેદયિતસુખં વા અવેદયિતસુખં વા ઉપલબ્ભતિ. તં તં તથાગતો સુખસ્મિં પઞ્ઞપેતીતિ તં સબ્બં તથાગતો નિદ્દુક્ખભાવં સુખસ્મિંયેવ પઞ્ઞપેતીતિ. ઇધ ભગવા નિરોધસમાપત્તિં સીસં કત્વા નેય્યપુગ્ગલવસેન અરહત્તનિકૂટેનેવ દેસનં નિટ્ઠાપેસીતિ.
91.Yatthayatthāti yasmiṃ yasmiṃ ṭhāne. Sukhaṃ upalabbhatīti vedayitasukhaṃ vā avedayitasukhaṃ vā upalabbhati. Taṃ taṃ tathāgato sukhasmiṃ paññapetīti taṃ sabbaṃ tathāgato niddukkhabhāvaṃ sukhasmiṃyeva paññapetīti. Idha bhagavā nirodhasamāpattiṃ sīsaṃ katvā neyyapuggalavasena arahattanikūṭeneva desanaṃ niṭṭhāpesīti.
પપઞ્ચસૂદનિયા મજ્ઝિમનિકાયટ્ઠકથાય
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
બહુવેદનીયસુત્તવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Bahuvedanīyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / સુત્તપિટક • Suttapiṭaka / મજ્ઝિમનિકાય • Majjhimanikāya / ૯. બહુવેદનીયસુત્તં • 9. Bahuvedanīyasuttaṃ
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / મજ્ઝિમનિકાય (ટીકા) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ૯. બહુવેદનિયસુત્તવણ્ણના • 9. Bahuvedaniyasuttavaṇṇanā