Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મપદપાળિ • Dhammapadapāḷi |
૨૫. ભિક્ખુવગ્ગો
25. Bhikkhuvaggo
૩૬૦.
360.
ચક્ખુના સંવરો સાધુ, સાધુ સોતેન સંવરો;
Cakkhunā saṃvaro sādhu, sādhu sotena saṃvaro;
ઘાનેન સંવરો સાધુ, સાધુ જિવ્હાય સંવરો.
Ghānena saṃvaro sādhu, sādhu jivhāya saṃvaro.
૩૬૧.
361.
કાયેન સંવરો સાધુ, સાધુ વાચાય સંવરો;
Kāyena saṃvaro sādhu, sādhu vācāya saṃvaro;
મનસા સંવરો સાધુ, સાધુ સબ્બત્થ સંવરો;
Manasā saṃvaro sādhu, sādhu sabbattha saṃvaro;
સબ્બત્થ સંવુતો ભિક્ખુ, સબ્બદુક્ખા પમુચ્ચતિ.
Sabbattha saṃvuto bhikkhu, sabbadukkhā pamuccati.
૩૬૨.
362.
હત્થસંયતો પાદસંયતો, વાચાસંયતો સંયતુત્તમો;
Hatthasaṃyato pādasaṃyato, vācāsaṃyato saṃyatuttamo;
અજ્ઝત્તરતો સમાહિતો, એકો સન્તુસિતો તમાહુ ભિક્ખું.
Ajjhattarato samāhito, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.
૩૬૩.
363.
યો મુખસંયતો ભિક્ખુ, મન્તભાણી અનુદ્ધતો;
Yo mukhasaṃyato bhikkhu, mantabhāṇī anuddhato;
અત્થં ધમ્મઞ્ચ દીપેતિ, મધુરં તસ્સ ભાસિતં.
Atthaṃ dhammañca dīpeti, madhuraṃ tassa bhāsitaṃ.
૩૬૪.
364.
ધમ્મારામો ધમ્મરતો, ધમ્મં અનુવિચિન્તયં;
Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;
ધમ્મં અનુસ્સરં ભિક્ખુ, સદ્ધમ્મા ન પરિહાયતિ.
Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.
૩૬૫.
365.
સલાભં નાતિમઞ્ઞેય્ય, નાઞ્ઞેસં પિહયં ચરે;
Salābhaṃ nātimaññeyya, nāññesaṃ pihayaṃ care;
અઞ્ઞેસં પિહયં ભિક્ખુ, સમાધિં નાધિગચ્છતિ.
Aññesaṃ pihayaṃ bhikkhu, samādhiṃ nādhigacchati.
૩૬૬.
366.
અપ્પલાભોપિ ચે ભિક્ખુ, સલાભં નાતિમઞ્ઞતિ;
Appalābhopi ce bhikkhu, salābhaṃ nātimaññati;
તં વે દેવા પસંસન્તિ, સુદ્ધાજીવિં અતન્દિતં.
Taṃ ve devā pasaṃsanti, suddhājīviṃ atanditaṃ.
૩૬૭.
367.
સબ્બસો નામરૂપસ્મિં, યસ્સ નત્થિ મમાયિતં;
Sabbaso nāmarūpasmiṃ, yassa natthi mamāyitaṃ;
અસતા ચ ન સોચતિ, સ વે ‘‘ભિક્ખૂ’’તિ વુચ્ચતિ.
Asatā ca na socati, sa ve ‘‘bhikkhū’’ti vuccati.
૩૬૮.
368.
મેત્તાવિહારી યો ભિક્ખુ, પસન્નો બુદ્ધસાસને;
Mettāvihārī yo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;
અધિગચ્છે પદં સન્તં, સઙ્ખારૂપસમં સુખં.
Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukhaṃ.
૩૬૯.
369.
સિઞ્ચ ભિક્ખુ ઇમં નાવં, સિત્તા તે લહુમેસ્સતિ;
Siñca bhikkhu imaṃ nāvaṃ, sittā te lahumessati;
છેત્વા રાગઞ્ચ દોસઞ્ચ, તતો નિબ્બાનમેહિસિ.
Chetvā rāgañca dosañca, tato nibbānamehisi.
૩૭૦.
370.
પઞ્ચ છિન્દે પઞ્ચ જહે, પઞ્ચ ચુત્તરિ ભાવયે;
Pañca chinde pañca jahe, pañca cuttari bhāvaye;
પઞ્ચ સઙ્ગાતિગો ભિક્ખુ, ‘‘ઓઘતિણ્ણો’’તિ વુચ્ચતિ.
Pañca saṅgātigo bhikkhu, ‘‘oghatiṇṇo’’ti vuccati.
૩૭૧.
371.
મા લોહગુળં ગિલી પમત્તો, મા કન્દિ ‘‘દુક્ખમિદ’’ન્તિ ડય્હમાનો.
Mā lohaguḷaṃ gilī pamatto, mā kandi ‘‘dukkhamida’’nti ḍayhamāno.
૩૭૨.
372.
યમ્હિ ઝાનઞ્ચ પઞ્ઞા ચ, સ વે નિબ્બાનસન્તિકે.
Yamhi jhānañca paññā ca, sa ve nibbānasantike.
૩૭૩.
373.
સુઞ્ઞાગારં પવિટ્ઠસ્સ, સન્તચિત્તસ્સ ભિક્ખુનો;
Suññāgāraṃ paviṭṭhassa, santacittassa bhikkhuno;
અમાનુસી રતિ હોતિ, સમ્મા ધમ્મં વિપસ્સતો.
Amānusī rati hoti, sammā dhammaṃ vipassato.
૩૭૪.
374.
યતો યતો સમ્મસતિ, ખન્ધાનં ઉદયબ્બયં;
Yato yato sammasati, khandhānaṃ udayabbayaṃ;
૩૭૫.
375.
તત્રાયમાદિ ભવતિ, ઇધ પઞ્ઞસ્સ ભિક્ખુનો;
Tatrāyamādi bhavati, idha paññassa bhikkhuno;
ઇન્દ્રિયગુત્તિ સન્તુટ્ઠિ, પાતિમોક્ખે ચ સંવરો.
Indriyagutti santuṭṭhi, pātimokkhe ca saṃvaro.
૩૭૬.
376.
મિત્તે ભજસ્સુ કલ્યાણે, સુદ્ધાજીવે અતન્દિતે;
Mitte bhajassu kalyāṇe, suddhājīve atandite;
તતો પામોજ્જબહુલો, દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતિ.
Tato pāmojjabahulo, dukkhassantaṃ karissati.
૩૭૭.
377.
એવં રાગઞ્ચ દોસઞ્ચ, વિપ્પમુઞ્ચેથ ભિક્ખવો.
Evaṃ rāgañca dosañca, vippamuñcetha bhikkhavo.
૩૭૮.
378.
વન્તલોકામિસો ભિક્ખુ, ‘‘ઉપસન્તો’’તિ વુચ્ચતિ.
Vantalokāmiso bhikkhu, ‘‘upasanto’’ti vuccati.
૩૭૯.
379.
સો અત્તગુત્તો સતિમા, સુખં ભિક્ખુ વિહાહિસિ.
So attagutto satimā, sukhaṃ bhikkhu vihāhisi.
૩૮૦.
380.
અત્તા હિ અત્તનો ગતિ;
Attā hi attano gati;
૩૮૧.
381.
પામોજ્જબહુલો ભિક્ખુ, પસન્નો બુદ્ધસાસને;
Pāmojjabahulo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;
અધિગચ્છે પદં સન્તં, સઙ્ખારૂપસમં સુખં.
Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukhaṃ.
૩૮૨.
382.
યો હવે દહરો ભિક્ખુ, યુઞ્જતિ બુદ્ધસાસને;
Yo have daharo bhikkhu, yuñjati buddhasāsane;
ભિક્ખુવગ્ગો પઞ્ચવીસતિમો નિટ્ઠિતો.
Bhikkhuvaggo pañcavīsatimo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ધમ્મપદ-અટ્ઠકથા • Dhammapada-aṭṭhakathā / ૨૫. ભિક્ખુવગ્ગો • 25. Bhikkhuvaggo