Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / ધમ્મપદપાળિ • Dhammapadapāḷi

    ૨૫. ભિક્ખુવગ્ગો

    25. Bhikkhuvaggo

    ૩૬૦.

    360.

    ચક્ખુના સંવરો સાધુ, સાધુ સોતેન સંવરો;

    Cakkhunā saṃvaro sādhu, sādhu sotena saṃvaro;

    ઘાનેન સંવરો સાધુ, સાધુ જિવ્હાય સંવરો.

    Ghānena saṃvaro sādhu, sādhu jivhāya saṃvaro.

    ૩૬૧.

    361.

    કાયેન સંવરો સાધુ, સાધુ વાચાય સંવરો;

    Kāyena saṃvaro sādhu, sādhu vācāya saṃvaro;

    મનસા સંવરો સાધુ, સાધુ સબ્બત્થ સંવરો;

    Manasā saṃvaro sādhu, sādhu sabbattha saṃvaro;

    સબ્બત્થ સંવુતો ભિક્ખુ, સબ્બદુક્ખા પમુચ્ચતિ.

    Sabbattha saṃvuto bhikkhu, sabbadukkhā pamuccati.

    ૩૬૨.

    362.

    હત્થસંયતો પાદસંયતો, વાચાસંયતો સંયતુત્તમો;

    Hatthasaṃyato pādasaṃyato, vācāsaṃyato saṃyatuttamo;

    અજ્ઝત્તરતો સમાહિતો, એકો સન્તુસિતો તમાહુ ભિક્ખું.

    Ajjhattarato samāhito, eko santusito tamāhu bhikkhuṃ.

    ૩૬૩.

    363.

    યો મુખસંયતો ભિક્ખુ, મન્તભાણી અનુદ્ધતો;

    Yo mukhasaṃyato bhikkhu, mantabhāṇī anuddhato;

    અત્થં ધમ્મઞ્ચ દીપેતિ, મધુરં તસ્સ ભાસિતં.

    Atthaṃ dhammañca dīpeti, madhuraṃ tassa bhāsitaṃ.

    ૩૬૪.

    364.

    ધમ્મારામો ધમ્મરતો, ધમ્મં અનુવિચિન્તયં;

    Dhammārāmo dhammarato, dhammaṃ anuvicintayaṃ;

    ધમ્મં અનુસ્સરં ભિક્ખુ, સદ્ધમ્મા ન પરિહાયતિ.

    Dhammaṃ anussaraṃ bhikkhu, saddhammā na parihāyati.

    ૩૬૫.

    365.

    સલાભં નાતિમઞ્ઞેય્ય, નાઞ્ઞેસં પિહયં ચરે;

    Salābhaṃ nātimaññeyya, nāññesaṃ pihayaṃ care;

    અઞ્ઞેસં પિહયં ભિક્ખુ, સમાધિં નાધિગચ્છતિ.

    Aññesaṃ pihayaṃ bhikkhu, samādhiṃ nādhigacchati.

    ૩૬૬.

    366.

    અપ્પલાભોપિ ચે ભિક્ખુ, સલાભં નાતિમઞ્ઞતિ;

    Appalābhopi ce bhikkhu, salābhaṃ nātimaññati;

    તં વે દેવા પસંસન્તિ, સુદ્ધાજીવિં અતન્દિતં.

    Taṃ ve devā pasaṃsanti, suddhājīviṃ atanditaṃ.

    ૩૬૭.

    367.

    સબ્બસો નામરૂપસ્મિં, યસ્સ નત્થિ મમાયિતં;

    Sabbaso nāmarūpasmiṃ, yassa natthi mamāyitaṃ;

    અસતા ચ ન સોચતિ, સ વે ‘‘ભિક્ખૂ’’તિ વુચ્ચતિ.

    Asatā ca na socati, sa ve ‘‘bhikkhū’’ti vuccati.

    ૩૬૮.

    368.

    મેત્તાવિહારી યો ભિક્ખુ, પસન્નો બુદ્ધસાસને;

    Mettāvihārī yo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;

    અધિગચ્છે પદં સન્તં, સઙ્ખારૂપસમં સુખં.

    Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukhaṃ.

    ૩૬૯.

    369.

    સિઞ્ચ ભિક્ખુ ઇમં નાવં, સિત્તા તે લહુમેસ્સતિ;

    Siñca bhikkhu imaṃ nāvaṃ, sittā te lahumessati;

    છેત્વા રાગઞ્ચ દોસઞ્ચ, તતો નિબ્બાનમેહિસિ.

    Chetvā rāgañca dosañca, tato nibbānamehisi.

    ૩૭૦.

    370.

    પઞ્ચ છિન્દે પઞ્ચ જહે, પઞ્ચ ચુત્તરિ ભાવયે;

    Pañca chinde pañca jahe, pañca cuttari bhāvaye;

    પઞ્ચ સઙ્ગાતિગો ભિક્ખુ, ‘‘ઓઘતિણ્ણો’’તિ વુચ્ચતિ.

    Pañca saṅgātigo bhikkhu, ‘‘oghatiṇṇo’’ti vuccati.

    ૩૭૧.

    371.

    ઝાય ભિક્ખુ 1 મા પમાદો 2, મા તે કામગુણે રમેસ્સુ 3 ચિત્તં;

    Jhāya bhikkhu 4 mā pamādo 5, mā te kāmaguṇe ramessu 6 cittaṃ;

    મા લોહગુળં ગિલી પમત્તો, મા કન્દિ ‘‘દુક્ખમિદ’’ન્તિ ડય્હમાનો.

    Mā lohaguḷaṃ gilī pamatto, mā kandi ‘‘dukkhamida’’nti ḍayhamāno.

    ૩૭૨.

    372.

    નત્થિ ઝાનં અપઞ્ઞસ્સ, પઞ્ઞા નત્થિ અઝાયતો 7;

    Natthi jhānaṃ apaññassa, paññā natthi ajhāyato 8;

    યમ્હિ ઝાનઞ્ચ પઞ્ઞા ચ, સ વે નિબ્બાનસન્તિકે.

    Yamhi jhānañca paññā ca, sa ve nibbānasantike.

    ૩૭૩.

    373.

    સુઞ્ઞાગારં પવિટ્ઠસ્સ, સન્તચિત્તસ્સ ભિક્ખુનો;

    Suññāgāraṃ paviṭṭhassa, santacittassa bhikkhuno;

    અમાનુસી રતિ હોતિ, સમ્મા ધમ્મં વિપસ્સતો.

    Amānusī rati hoti, sammā dhammaṃ vipassato.

    ૩૭૪.

    374.

    યતો યતો સમ્મસતિ, ખન્ધાનં ઉદયબ્બયં;

    Yato yato sammasati, khandhānaṃ udayabbayaṃ;

    લભતી 9 પીતિપામોજ્જં, અમતં તં વિજાનતં.

    Labhatī 10 pītipāmojjaṃ, amataṃ taṃ vijānataṃ.

    ૩૭૫.

    375.

    તત્રાયમાદિ ભવતિ, ઇધ પઞ્ઞસ્સ ભિક્ખુનો;

    Tatrāyamādi bhavati, idha paññassa bhikkhuno;

    ઇન્દ્રિયગુત્તિ સન્તુટ્ઠિ, પાતિમોક્ખે ચ સંવરો.

    Indriyagutti santuṭṭhi, pātimokkhe ca saṃvaro.

    ૩૭૬.

    376.

    મિત્તે ભજસ્સુ કલ્યાણે, સુદ્ધાજીવે અતન્દિતે;

    Mitte bhajassu kalyāṇe, suddhājīve atandite;

    પટિસન્થારવુત્યસ્સ 11, આચારકુસલો સિયા;

    Paṭisanthāravutyassa 12, ācārakusalo siyā;

    તતો પામોજ્જબહુલો, દુક્ખસ્સન્તં કરિસ્સતિ.

    Tato pāmojjabahulo, dukkhassantaṃ karissati.

    ૩૭૭.

    377.

    વસ્સિકા વિય પુપ્ફાનિ, મદ્દવાનિ 13 પમુઞ્ચતિ;

    Vassikā viya pupphāni, maddavāni 14 pamuñcati;

    એવં રાગઞ્ચ દોસઞ્ચ, વિપ્પમુઞ્ચેથ ભિક્ખવો.

    Evaṃ rāgañca dosañca, vippamuñcetha bhikkhavo.

    ૩૭૮.

    378.

    સન્તકાયો સન્તવાચો, સન્તવા સુસમાહિતો 15;

    Santakāyo santavāco, santavā susamāhito 16;

    વન્તલોકામિસો ભિક્ખુ, ‘‘ઉપસન્તો’’તિ વુચ્ચતિ.

    Vantalokāmiso bhikkhu, ‘‘upasanto’’ti vuccati.

    ૩૭૯.

    379.

    અત્તના ચોદયત્તાનં, પટિમંસેથ અત્તના 17;

    Attanā codayattānaṃ, paṭimaṃsetha attanā 18;

    સો અત્તગુત્તો સતિમા, સુખં ભિક્ખુ વિહાહિસિ.

    So attagutto satimā, sukhaṃ bhikkhu vihāhisi.

    ૩૮૦.

    380.

    અત્તા હિ અત્તનો નાથો, (કો હિ નાથો પરો સિયા) 19

    Attā hi attano nātho, (ko hi nātho paro siyā) 20

    અત્તા હિ અત્તનો ગતિ;

    Attā hi attano gati;

    તસ્મા સંયમમત્તાનં 21, અસ્સં ભદ્રંવ વાણિજો.

    Tasmā saṃyamamattānaṃ 22, assaṃ bhadraṃva vāṇijo.

    ૩૮૧.

    381.

    પામોજ્જબહુલો ભિક્ખુ, પસન્નો બુદ્ધસાસને;

    Pāmojjabahulo bhikkhu, pasanno buddhasāsane;

    અધિગચ્છે પદં સન્તં, સઙ્ખારૂપસમં સુખં.

    Adhigacche padaṃ santaṃ, saṅkhārūpasamaṃ sukhaṃ.

    ૩૮૨.

    382.

    યો હવે દહરો ભિક્ખુ, યુઞ્જતિ બુદ્ધસાસને;

    Yo have daharo bhikkhu, yuñjati buddhasāsane;

    સોમં 23 લોકં પભાસેતિ, અબ્ભા મુત્તોવ ચન્દિમા.

    Somaṃ 24 lokaṃ pabhāseti, abbhā muttova candimā.

    ભિક્ખુવગ્ગો પઞ્ચવીસતિમો નિટ્ઠિતો.

    Bhikkhuvaggo pañcavīsatimo niṭṭhito.







    Footnotes:
    1. ઝાય તુવં ભિક્ખુ (?)
    2. મા ચ પમાદો (સી॰ સ્યા॰ પી॰)
    3. ભમસ્સુ (સી॰ પી॰), ભવસ્સુ (સ્યા॰), રમસ્સુ (ક॰)
    4. jhāya tuvaṃ bhikkhu (?)
    5. mā ca pamādo (sī. syā. pī.)
    6. bhamassu (sī. pī.), bhavassu (syā.), ramassu (ka.)
    7. અજ્ઝાયિનો (ક॰)
    8. ajjhāyino (ka.)
    9. લભતિ (પી॰), લભતે (ક॰)
    10. labhati (pī.), labhate (ka.)
    11. પટિસન્ધારવુત્યસ્સ (ક॰)
    12. paṭisandhāravutyassa (ka.)
    13. મજ્જવાનિ (ક॰ ટીકા) પચ્ચવાનિ (ક॰ અટ્ઠ॰)
    14. majjavāni (ka. ṭīkā) paccavāni (ka. aṭṭha.)
    15. સન્તમનો સુસમાહિતો (સ્યા॰ પી॰), સન્તમનો સમાહિતો (ક॰)
    16. santamano susamāhito (syā. pī.), santamano samāhito (ka.)
    17. પટિમાસે અત્તમત્તના (સી॰ પી॰), પટિમંસે તમત્તના (સ્યા॰)
    18. paṭimāse attamattanā (sī. pī.), paṭimaṃse tamattanā (syā.)
    19. ( ) વિદેસપોત્થકેસુ નત્થિ
    20. ( ) videsapotthakesu natthi
    21. સંયમય’ત્તાનં (સી॰ પી॰)
    22. saṃyamaya’ttānaṃ (sī. pī.)
    23. સો ઇમં (સી॰ સ્યા॰ કં॰ પી॰)
    24. so imaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.)



    Related texts:



    અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ખુદ્દકનિકાય (અટ્ઠકથા) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ધમ્મપદ-અટ્ઠકથા • Dhammapada-aṭṭhakathā / ૨૫. ભિક્ખુવગ્ગો • 25. Bhikkhuvaggo


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact