1. ப்³ரஹ்மாயாசனஸுத்தவண்ணனா

1. Brahmāyācanasuttavaṇṇanā

172. பரிவிதக்கோ உத³பாதீ³தி த⁴ம்மக³ம்பீ⁴ரதாபச்சவெக்க²ணஹேதுகோ த⁴ம்மதே³ஸனாய அப்பொஸ்ஸுக்கோ உப்பஜ்ஜி. அயங் பரிவிதக்கோ கஸ்மா உத³பாதி³? கத்த² ச உத³பாதீ³தி தங் ஸப்³ப³ங் விபா⁴வேதுங் ‘‘ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴ன’’ந்திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² ஆசிண்ணஸமாசிண்ணோதி ஆசரிதோ சேவ ஆசரந்தேஹி ச ஸம்மதே³வ ஆசரிதோதி அத்தோ². ஏதேன அயங் பரிவிதக்கோ ஸப்³ப³பு³த்³தா⁴னங் பட²மாபி⁴ஸம்போ³தி⁴யங் உப்பஜ்ஜதேவாதி அயமெத்த² த⁴ம்மதாதி த³ஸ்ஸேதி. தத்த² அட்ட²மே ஸத்தாஹேதி இத³ங் ஸத்தமஸத்தாஹதோ பரங் ஸத்தாஹப்³ப⁴ந்தரே உப்பன்னத்தா வுத்தங், ந பன இதரேஸங் விய அட்ட²மஸ்ஸ நாம ஸத்தாஹஸ்ஸ பவத்திதஸ்ஸ ஸப்³பா⁴வா. ஸபச்சக்³கே⁴தி மஹக்³கே⁴. ‘‘பச்சக்³கே⁴’’தி வா பாடோ², அபி⁴னவேதி அத்தோ². ஸேலமயேதி முக்³க³வண்ணஸிலாமயே.

172.Parivitakkoudapādīti dhammagambhīratāpaccavekkhaṇahetuko dhammadesanāya appossukko uppajji. Ayaṃ parivitakko kasmā udapādi? Kattha ca udapādīti taṃ sabbaṃ vibhāvetuṃ ‘‘sabbabuddhāna’’ntiādi āraddhaṃ. Tattha āciṇṇasamāciṇṇoti ācarito ceva ācarantehi ca sammadeva ācaritoti attho. Etena ayaṃ parivitakko sabbabuddhānaṃ paṭhamābhisambodhiyaṃ uppajjatevāti ayamettha dhammatāti dasseti. Tattha aṭṭhame sattāheti idaṃ sattamasattāhato paraṃ sattāhabbhantare uppannattā vuttaṃ, na pana itaresaṃ viya aṭṭhamassa nāma sattāhassa pavattitassa sabbhāvā. Sapaccaggheti mahagghe. ‘‘Paccagghe’’ti vā pāṭho, abhinaveti attho. Selamayeti muggavaṇṇasilāmaye.

படிவித்³தோ⁴தி ஸயம்பு⁴ஞாணேன ‘‘இத³ங் து³க்க²’’ந்திஆதி³னா படிமுக²ங் நிப்³பி³ஜ்ஜ²னவஸேன பத்தோ, யாதா²வதோ அவபு³த்³தோ⁴தி அத்தோ². த⁴ம்மோதி சதுஸச்சத⁴ம்மோ தப்³பி³னிமுத்தஸ்ஸ படிவிஜ்ஜி²தப்³ப³த⁴ம்மஸ்ஸ அபா⁴வதோ. க³ம்பீ⁴ரோதி மஹாஸமுத்³தோ³ விய மகஸதுண்ட³ஸூசியா அஞ்ஞத்ர ஸமுபசிதபரிபக்கஞாணஸம்பா⁴ரேஹி அஞ்ஞேஸங் ஞாணேன அலப்³ப⁴னெய்யபதிட்டோ². தேனாஹ ‘‘உத்தானபடிக்கே²பவசனமேத’’ந்தி. யோ அலப்³ப⁴னெய்யபதிட்டோ², ஸோ ஓகா³ஹிதுங் அஸக்குணெய்யதாய ஸரூபதோ விஸேஸதோ ச பஸ்ஸிதுங் ந ஸக்காதி ஆஹ ‘‘க³ம்பீ⁴ரத்தாவ து³த்³த³ஸோ’’தி. து³க்கே²ன த³ட்ட²ப்³போ³தி கிச்சே²ன கேனசி கதா³சிதே³வ த³ட்ட²ப்³போ³. யங் பன த³ட்டு²மேவ ந ஸக்கா, தஸ்ஸ ஓகா³ஹெத்வா அனு அனு பு³ஜ்ஜ²னகோ கதா³சி நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘து³த்³த³ஸத்தாவ து³ரனுபோ³தோ⁴’’தி. து³க்கே²ன அவபு³ஜ்ஜி²தப்³போ³ அவபோ³த⁴ஸ்ஸ து³க்கரபா⁴வதோ. இமஸ்மிங் டா²னே ‘‘தங் கிங் மஞ்ஞத², பி⁴க்க²வே, கதமங் நு கோ² து³க்கரதரங் வா து³ரபி⁴ஸம்ப⁴வதரங் வா’’தி (ஸங்॰ நி॰ 5.1115) ஸுத்தபத³ங் வத்தப்³ப³ங். ஸந்தாரம்மணதாய வா ஸந்தோ. நிப்³பு³தஸப்³ப³பரிளாஹதாய நிப்³பு³தோ. அத்தனோ பச்சயேஹி பதா⁴னபா⁴வங் நீதோதி வா பணீதோ . அதித்திகரணட்டே²ன அதப்பகோ ஸாது³ரஸபோ⁴ஜனங் விய. தத்த² ச நிரோத⁴ஸச்சங் ஸந்தங் ஆரம்மணந்தி ஸந்தாரம்மணங், மக்³க³ஸச்சங் ஸந்தங் ஸந்தாரம்மணஞ்சாதி ஸந்தாரம்மணங், அனுபஸந்தஸபா⁴வானங் கிலேஸானங் ஸங்கா²ரானஞ்ச அபா⁴வதோ ஸந்தோ. நிப்³பு³தஸப்³ப³பரிளாஹத்தா நிப்³பு³தோ. ஸந்தபணீதபா⁴வேனேவ தத³த்தா²ய அஸேசனகதாய அதப்பகதா த³ட்ட²ப்³பா³. தேனாஹ ‘‘இத³ங் த்³வயங் லோகுத்தரமேவ ஸந்தா⁴ய வுத்த’’ந்தி. உத்தமஞாணஸ்ஸ விஸயத்தா ந தக்கேன அவசரிதப்³போ³. ததோ ஏவ நிபுணஞாணகோ³சரதாய ஸண்ஹஸுகு²மஸபா⁴வத்தா ச நிபுணோ. பா³லானங் அவிஸயத்தா யதா²வுத்தேஹி பண்டி³தேஹி ஏவ வேதி³தப்³போ³தி பண்டி³தவேத³னீயோ. ஆலீயந்தி அபி⁴ரமிதப்³ப³ட்டே²ன ஸேவீயந்தீதி ஆலயா, பஞ்ச காமகு³ணா. ஆலயந்தி அல்லீயந்தி அபி⁴ரமணவஸேன ஸேவந்தீதி ஆலயா, தண்ஹாவிசரிதானி. ரமந்தீதி ரதிங் விந்த³ந்தி கீளந்தி லளந்தி. ஆலயரதாதி ஆலயனிரதா.

Paṭividdhoti sayambhuñāṇena ‘‘idaṃ dukkha’’ntiādinā paṭimukhaṃ nibbijjhanavasena patto, yāthāvato avabuddhoti attho. Dhammoti catusaccadhammo tabbinimuttassa paṭivijjhitabbadhammassa abhāvato. Gambhīroti mahāsamuddo viya makasatuṇḍasūciyā aññatra samupacitaparipakkañāṇasambhārehi aññesaṃ ñāṇena alabbhaneyyapatiṭṭho. Tenāha ‘‘uttānapaṭikkhepavacanameta’’nti. Yo alabbhaneyyapatiṭṭho, so ogāhituṃ asakkuṇeyyatāya sarūpato visesato ca passituṃ na sakkāti āha ‘‘gambhīrattāva duddaso’’ti. Dukkhena daṭṭhabboti kicchena kenaci kadācideva daṭṭhabbo. Yaṃ pana daṭṭhumeva na sakkā, tassa ogāhetvā anu anu bujjhanako kadāci natthīti āha ‘‘duddasattāva duranubodho’’ti. Dukkhena avabujjhitabbo avabodhassa dukkarabhāvato. Imasmiṃ ṭhāne ‘‘taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, katamaṃ nu kho dukkarataraṃ vā durabhisambhavataraṃ vā’’ti (saṃ. ni. 5.1115) suttapadaṃ vattabbaṃ. Santārammaṇatāya vā santo. Nibbutasabbapariḷāhatāya nibbuto. Attano paccayehi padhānabhāvaṃ nītoti vā paṇīto. Atittikaraṇaṭṭhena atappako sādurasabhojanaṃ viya. Tattha ca nirodhasaccaṃ santaṃ ārammaṇanti santārammaṇaṃ, maggasaccaṃ santaṃ santārammaṇañcāti santārammaṇaṃ, anupasantasabhāvānaṃ kilesānaṃ saṅkhārānañca abhāvato santo. Nibbutasabbapariḷāhattā nibbuto. Santapaṇītabhāveneva tadatthāya asecanakatāya atappakatā daṭṭhabbā. Tenāha ‘‘idaṃ dvayaṃ lokuttarameva sandhāya vutta’’nti. Uttamañāṇassa visayattā na takkena avacaritabbo. Tato eva nipuṇañāṇagocaratāya saṇhasukhumasabhāvattā ca nipuṇo. Bālānaṃ avisayattā yathāvuttehi paṇḍitehi eva veditabboti paṇḍitavedanīyo. Ālīyanti abhiramitabbaṭṭhena sevīyantīti ālayā, pañca kāmaguṇā. Ālayanti allīyanti abhiramaṇavasena sevantīti ālayā, taṇhāvicaritāni. Ramantīti ratiṃ vindanti kīḷanti laḷanti. Ālayaratāti ālayaniratā.

டா²னங் ஸந்தா⁴யாதி டா²னஸத்³த³ங் ஸந்தா⁴ய, அத்த²கோ பன டா²னந்தி ச படிச்சஸமுப்பாதோ³ ஏவ அதி⁴ப்பேதோ. திட்ட²தி ப²லங் ததா³யத்தவுத்திதாயாதி ஹி டா²னங், ஸங்கா²ராதீ³னங் பச்சயபூ⁴தா அவிஜ்ஜாத³யோ. இமேஸங் ஸங்கா²ராதீ³னங் பச்சயா இத³ப்பச்சயா, அவிஜ்ஜாத³யோ. இத³ப்பச்சயா ஏவ இத³ப்பச்சயதா யதா² ‘‘தே³வோ ஏவ தே³வதா’’. இத³ப்பச்சயானங் வா அவிஜ்ஜாதீ³னங் அத்தனோ ப²லங் பதி பச்சயபா⁴வோ உப்பாத³னஸமத்த²தா இத³ப்பச்சயதா. தேன பரமத்த²பச்சயலக்க²ணோ படிச்சஸமுப்பாதோ³ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி. படிச்ச ஸமுப்பஜ்ஜதி ப²லங் ஏதஸ்மாதி படிச்சஸமுப்பாதோ³. பத³த்³வயேனபி த⁴ம்மானங் பச்சயட்டோ² ஏவ விபா⁴விதோ. தேனாஹ ‘‘ஸங்கா²ராதி³பச்சயானங் ஏதங் அதி⁴வசன’’ந்தி. ஸங்கா²ராதீ³னங் பச்சயா ஸங்கா²ராதி³பச்சயா, அவிஜ்ஜாத³யோ. தேஸங் ஸங்கா²ராதி³பச்சயானங். அயமெத்த² ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன விஸுத்³தி⁴மக்³க³ஸங்வண்ணனாயங் (விஸுத்³தி⁴॰ மஹாடீ॰ 2.572-573) வுத்தனயேன வேதி³தப்³போ³. ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ²திஆதி³ ஸப்³ப³ந்தி ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதா²தி³அபி⁴தெ⁴ய்யங் ஸப்³ப³ங் அத்த²தோ நிப்³பா³னமேவ. இதா³னி அஸ்ஸ நிப்³பா³னபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘யஸ்மா ஹீ’’திஆதி³ வுத்தங். தந்தி நிப்³பா³னங். ஆக³ம்மாதி படிச்ச அரியமக்³க³ஸ்ஸ ஆரம்மணபச்சயஹேது. ஸம்மந்தீதி படிப்பஸ்ஸத்³தி⁴வூபஸமவஸேன ஸம்மந்தி. ததா² ஸந்தா ச ஸவிஸேஸங் உபஸந்தா நாம ஹொந்தீதி ஆஹ ‘‘வூபஸம்மந்தீ’’தி. ஏதேன ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா ஸம்மந்தி எத்தா²தி ஸப்³ப³ஸங்கா²ரஸமதோ², நிப்³பா³னந்தி த³ஸ்ஸேதி. ஸப்³ப³ஸங்கா²ரவிஸங்யுத்தே ஹி நிப்³பா³னே ஸப்³ப³ஸங்கா²ரவூபஸமபரியாயோ அட்ட²கதா²யங் வுத்தோ ஏவ. ஸேஸபதே³ஸுபி ஏஸேவ நயோ.

Ṭhānaṃ sandhāyāti ṭhānasaddaṃ sandhāya, atthako pana ṭhānanti ca paṭiccasamuppādo eva adhippeto. Tiṭṭhati phalaṃ tadāyattavuttitāyāti hi ṭhānaṃ, saṅkhārādīnaṃ paccayabhūtā avijjādayo. Imesaṃ saṅkhārādīnaṃ paccayā idappaccayā, avijjādayo. Idappaccayā eva idappaccayatā yathā ‘‘devo eva devatā’’. Idappaccayānaṃ vā avijjādīnaṃ attano phalaṃ pati paccayabhāvo uppādanasamatthatā idappaccayatā. Tena paramatthapaccayalakkhaṇo paṭiccasamuppādo dassito hoti. Paṭicca samuppajjati phalaṃ etasmāti paṭiccasamuppādo. Padadvayenapi dhammānaṃ paccayaṭṭho eva vibhāvito. Tenāha ‘‘saṅkhārādipaccayānaṃ etaṃ adhivacana’’nti. Saṅkhārādīnaṃ paccayā saṅkhārādipaccayā, avijjādayo. Tesaṃ saṅkhārādipaccayānaṃ. Ayamettha saṅkhepo, vitthāro pana visuddhimaggasaṃvaṇṇanāyaṃ (visuddhi. mahāṭī. 2.572-573) vuttanayena veditabbo. Sabbasaṅkhārasamathotiādi sabbanti sabbasaṅkhārasamathādiabhidheyyaṃ sabbaṃ atthato nibbānameva. Idāni assa nibbānabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘yasmā hī’’tiādi vuttaṃ. Tanti nibbānaṃ. Āgammāti paṭicca ariyamaggassa ārammaṇapaccayahetu. Sammantīti paṭippassaddhivūpasamavasena sammanti. Tathā santā ca savisesaṃ upasantā nāma hontīti āha ‘‘vūpasammantī’’ti. Etena sabbe saṅkhārā sammanti etthāti sabbasaṅkhārasamatho, nibbānanti dasseti. Sabbasaṅkhāravisaṃyutte hi nibbāne sabbasaṅkhāravūpasamapariyāyo aṭṭhakathāyaṃ vutto eva. Sesapadesupi eseva nayo.

உபதீ⁴யதி எத்த² து³க்க²ந்தி உபதி⁴, க²ந்தா⁴த³யோ. படினிஸ்ஸட்டா²தி ஸமுச்சே²த³வஸேன பரிச்சத்தா ஹொந்தி. ஸப்³பா³ தண்ஹாதி அட்ட²ஸதப்பபே⁴தா³ ஸப்³பா³பி தண்ஹா. ஸப்³பே³ கிலேஸராகா³தி காமராக³ரூபராகா³தி³பே⁴தா³ ஸப்³பே³பி கிலேஸபூ⁴தா ராகா³, ஸப்³பே³பி வா கிலேஸா இத⁴ ‘‘கிலேஸராகா³’’தி அதி⁴ப்பேதா, ந லோப⁴விஸேஸா ஏவ சித்தஸ்ஸ பரிளாஹபா⁴வாபாத³னதோ. யதா²ஹ ‘‘ரத்தம்பி சித்தங் விபரிணதங் , து³ட்ட²ம்பி சித்தங் விபரிணதங், மூள்ஹம்பி சித்தங் விபரிணத’’ந்தி (பாரா॰ 271). விரஜ்ஜந்தீதி பலுஜ்ஜந்தி விக்க²ம்ப⁴னதோ ஸப்³ப³ஸோ தேன விஸங்யுத்தபா⁴வதோ. ஸப்³ப³ங் து³க்க²ந்தி ஜராமரணாதி³பே⁴த³ங் ஸப்³ப³ங் வட்டது³க்க²ங். ப⁴வேன ப⁴வந்தி தேன தேன ப⁴வேன ப⁴வந்தரங் ப⁴வனிகந்திபா⁴வேன ஸங்ஸிப்³ப³தி. ப²லேன வா ஸத்³தி⁴ங் கம்மங் ஸதண்ஹஸ்ஸேவ ஆயதிங் புனப்³ப⁴வபா⁴வதோ. ததோ வானதோ நிக்க²ந்தங் தத்த² தஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸோ அபா⁴வதோ. சிரனிஸஜ்ஜாசிரபா⁴ஸனேஹி பிட்டி²ஆகி³லாயனதாலுக³லஸோஸாதி³வஸேன காயகிலமதோ² சேவ காயவிஹேஸா ச வேதி³தப்³பா³. ஸா ச கோ² தே³ஸனாய அத்த²மஜானந்தானங் அபடிபஜ்ஜந்தானஞ்ச வஸேன, ஜானந்தானங் பன படிபஜ்ஜந்தானஞ்ச தே³ஸனாய காயபரிஸ்ஸமோபி ஸத்து² அபரிஸ்ஸமோயேவ. தேனாஹ ப⁴க³வா – ‘‘ந ச மங் த⁴ம்மாதி⁴கரணங் விஹேஸேஸீ’’தி (உதா³॰ 10). தேனேவாஹ – ‘‘யா அஜானந்தானங் தே³ஸனா நாம, ஸோ மம கிலமதோ² அஸ்ஸா’’தி. உப⁴யந்தி சித்தகிலமதோ² சித்தவிஹேஸா சாதி உப⁴யம்பேதங் பு³த்³தா⁴னங் நத்தி² போ³தி⁴மூலே ஏவ ஸமுச்சி²ன்னத்தா. அனுப்³ரூஹனங் ஸம்பிண்ட³னங். ஸோதி அபிஸ்ஸூதி நிபாதோ. வுத்³தி⁴ப்பத்தா வா அச்ச²ரியா அனச்ச²ரியா, வுத்³தி⁴அத்தோ²பி ஹி -காரோ ஹோதி யதா² ‘‘அஸெக்கா² த⁴ம்மா’’தி. கப்பானங் ஸதஸஹஸ்ஸங் சத்தாரி ச அஸங்க்²யெய்யானி ஸதே³வகஸ்ஸ லோகஸ்ஸ த⁴ம்மஸங்விபா⁴க³கரணத்த²மேவ பாரமியோ பூரெத்வா இதா³னி ஸமதி⁴க³தத⁴ம்மரஜ்ஜஸ்ஸ தத்த² அப்பொஸ்ஸுக்கதாபத்திதீ³பனதா கா³த²த்த²ஸ்ஸ ச அச்ச²ரியதா தஸ்ஸ வுத்³தி⁴ப்பத்தீதி வேதி³தப்³ப³ங். அத்த²த்³வாரேன ஹி கா³தா²னங் அனச்ச²ரியதா. கோ³சரா அஹேஸுந்தி உபட்ட²ஹிங்ஸு. உபட்டா²னஞ்ச விதக்கேதப்³ப³தாவாதி ஆஹ ‘‘பரிவிதக்கயிதப்³ப³தங் பாபுணிங்ஸூ’’தி.

Upadhīyati ettha dukkhanti upadhi, khandhādayo. Paṭinissaṭṭhāti samucchedavasena pariccattā honti. Sabbā taṇhāti aṭṭhasatappabhedā sabbāpi taṇhā. Sabbe kilesarāgāti kāmarāgarūparāgādibhedā sabbepi kilesabhūtā rāgā, sabbepi vā kilesā idha ‘‘kilesarāgā’’ti adhippetā, na lobhavisesā eva cittassa pariḷāhabhāvāpādanato. Yathāha ‘‘rattampi cittaṃ vipariṇataṃ , duṭṭhampi cittaṃ vipariṇataṃ, mūḷhampi cittaṃ vipariṇata’’nti (pārā. 271). Virajjantīti palujjanti vikkhambhanato sabbaso tena visaṃyuttabhāvato. Sabbaṃ dukkhanti jarāmaraṇādibhedaṃ sabbaṃ vaṭṭadukkhaṃ. Bhavena bhavanti tena tena bhavena bhavantaraṃ bhavanikantibhāvena saṃsibbati. Phalena vā saddhiṃ kammaṃ sataṇhasseva āyatiṃ punabbhavabhāvato. Tato vānato nikkhantaṃ tattha tassa sabbaso abhāvato. Ciranisajjācirabhāsanehi piṭṭhiāgilāyanatālugalasosādivasena kāyakilamatho ceva kāyavihesā ca veditabbā. Sā ca kho desanāya atthamajānantānaṃ apaṭipajjantānañca vasena, jānantānaṃ pana paṭipajjantānañca desanāya kāyaparissamopi satthu aparissamoyeva. Tenāha bhagavā – ‘‘na ca maṃ dhammādhikaraṇaṃ vihesesī’’ti (udā. 10). Tenevāha – ‘‘yā ajānantānaṃ desanā nāma, so mama kilamatho assā’’ti. Ubhayanti cittakilamatho cittavihesā cāti ubhayampetaṃ buddhānaṃ natthi bodhimūle eva samucchinnattā. Anubrūhanaṃ sampiṇḍanaṃ. Soti apissūti nipāto. Vuddhippattā vā acchariyā anacchariyā, vuddhiatthopi hi -kāro hoti yathā ‘‘asekkhā dhammā’’ti. Kappānaṃ satasahassaṃ cattāri ca asaṅkhyeyyāni sadevakassa lokassa dhammasaṃvibhāgakaraṇatthameva pāramiyo pūretvā idāni samadhigatadhammarajjassa tattha appossukkatāpattidīpanatā gāthatthassa ca acchariyatā tassa vuddhippattīti veditabbaṃ. Atthadvārena hi gāthānaṃ anacchariyatā. Gocarā ahesunti upaṭṭhahiṃsu. Upaṭṭhānañca vitakketabbatāvāti āha ‘‘parivitakkayitabbataṃ pāpuṇiṃsū’’ti.

யதி³ ஸுகா²படிபதா³வ, கத²ங் கிச்ச²தாதி ஆஹ ‘‘பாரமீபூரணகாலே பனா’’திஆதி³. ஏவமாதீ³னி து³ப்பரிச்சஜானி தெ³ந்தஸ்ஸ. ஹ-இதி வா ப்³யத்தந்தி ஏதஸ்மிங் அத்தே² நிபாதோ. ‘‘ஏகங்ஸத்தே²’’தி கேசி. ஹ ப்³யத்தங், ஏகங்ஸேன வா அலங் நிப்பயோஜனங் ஏவங் கிச்சே²ன அதி⁴க³தஸ்ஸ பகாஸிதுங் தே³ஸிதுந்தி யோஜனா. ஹலந்தி வா அலந்தி இமினா ஸமானத்த²பத³ங் ‘‘ஹலந்தி வதா³மீ’’திஆதீ³ஸு விய. ராக³தோ³ஸபு²ட்டே²ஹீதி பு²ட்ட²விஸேன விய ஸப்பேன ராகே³ன தோ³ஸேன ச பு²ட்டே²ஹி அபி⁴பூ⁴தேஹி. ராக³தோ³ஸானுக³தேஹீதி ராக³தோ³ஸேஹி அனுப³ந்தே⁴ஹி.

Yadi sukhāpaṭipadāva, kathaṃ kicchatāti āha ‘‘pāramīpūraṇakāle panā’’tiādi. Evamādīni duppariccajāni dentassa. Ha-iti vā byattanti etasmiṃ atthe nipāto. ‘‘Ekaṃsatthe’’ti keci. Ha byattaṃ, ekaṃsena vā alaṃ nippayojanaṃ evaṃ kicchena adhigatassa pakāsituṃ desitunti yojanā. Halanti vā alanti iminā samānatthapadaṃ ‘‘halanti vadāmī’’tiādīsu viya. Rāgadosaphuṭṭhehīti phuṭṭhavisena viya sappena rāgena dosena ca phuṭṭhehi abhibhūtehi. Rāgadosānugatehīti rāgadosehi anubandhehi.

நிச்சாதீ³னந்தி நிச்சாதீ³னங் சதுன்னங் விபல்லாஸானங். ஏவங்க³தந்தி ஏவங் அனிச்சந்திஆதி³னா ஆகாரேன பவத்தங் பு³ஜ்ஜி²தப்³ப³ங். காமராக³ரத்தா ச ப⁴வராக³ரத்தா ச நீவரணேஹி நிவுதசித்ததாய தி³ட்டி²ராக³ரத்தா விபரீதாபி⁴னிவேஸேன ந த³க்க²ந்தி யாதா²வதோ த⁴ம்மங் ந படிவிஜ்ஜி²ஸ்ஸந்தி. ஸபா⁴வேனாதி அவிபரீதஸபா⁴வேன. ஏவங் கா³ஹாபேதுந்தி அனிச்சந்திஆதி³னா ஸபா⁴வேன யாதா²வதோ த⁴ம்மங் ஜானாபேதுங். ராக³தோ³ஸபரேததாபி நேஸங் ஸம்மூள்ஹபா⁴வேனேவாதி ஆஹ ‘‘தமோக²ந்தே⁴ன ஆவுடா’’தி.

Niccādīnanti niccādīnaṃ catunnaṃ vipallāsānaṃ. Evaṃgatanti evaṃ aniccantiādinā ākārena pavattaṃ bujjhitabbaṃ. Kāmarāgarattā ca bhavarāgarattā ca nīvaraṇehi nivutacittatāya diṭṭhirāgarattā viparītābhinivesena na dakkhanti yāthāvato dhammaṃ na paṭivijjhissanti. Sabhāvenāti aviparītasabhāvena. Evaṃ gāhāpetunti aniccantiādinā sabhāvena yāthāvato dhammaṃ jānāpetuṃ. Rāgadosaparetatāpi nesaṃ sammūḷhabhāvenevāti āha ‘‘tamokhandhena āvuṭā’’ti.

த⁴ம்மதே³ஸனாய அப்பொஸ்ஸுக்கதாபத்தியா காரணங் விபா⁴வேதுங் ‘‘கஸ்மா பனா’’திஆதி³னா ஸயமேவ சோத³னங் ஸமுட்டா²பேதி. அஞ்ஞாதவேஸேனாதி இமஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாவகபா⁴வூபக³மனேன அஞ்ஞாதவேஸேன. ‘‘அஞ்ஞதரதாபஸவேஸேனா’’தி கேசி, ஸோ பனஸ்ஸ அரஹத்தாதி⁴க³மனேனேவ விக³ச்செ²ய்ய. திவித⁴ங் காரணங் அப்பொஸ்ஸுக்கதாபத்தியா படிபக்க²ஸ்ஸ ப³லவபா⁴வோ, த⁴ம்மஸ்ஸ க³ம்பீ⁴ரதா, தத்த² ச ப⁴க³வதோ ஸாதிஸயங் கா³ரவந்தி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தஸ்ஸ ஹீ’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² படிபக்கா² நாம ராகா³த³யோ கிலேஸா ஸம்மாபடிபத்தியா அந்தராயகரத்தா. தேஸங் ப³லவபா⁴வதோ சிரபரிபா⁴வனாய ஸத்தஸந்தானதோ து³ப்³பி³ஸோதி⁴யதாய தே ஸத்தே மத்தஹத்தி²னோ விய து³ப்³ப³லபுரிஸங் அதி⁴ப⁴வித்வா அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா அனயப்³யஸனங் ஆபாதெ³ந்தா அனேகஸதயோஜனாயாமவித்தா²ரங் ஸுனிசிதங் க⁴னஸன்னிவேஸங் கண்டகது³க்³க³ம்பி அதி⁴ஸெந்தி. தூ³ரபபே⁴த³து³ச்சே²ஜ்ஜதாஹி து³ப்³பி³ஸோதி⁴யதங் பன த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அத²ஸ்ஸா’’திஆதி³ வுத்தங். தத்த² ச அந்தோ அமட்ட²தாய கஞ்ஜியபுண்ணா லாபு³, சிரபாரிவாஸிகதாய தக்கப⁴ரிதா சாடி, ஸ்னேஹதிந்தது³ப்³ப³லபா⁴வேன வஸாபீதபிலோதிகா, தேலமிஸ்ஸிததாய அஞ்ஜனமக்கி²தஹத்தோ² து³ப்³பி³ஸோத⁴னீயா வுத்தா. ஹீனூபமா சேதா ரூபபப³ந்த⁴பா⁴வதோ அசிரகாலிகத்தா ச மலீனதாய, கிலேஸஸங்கிலேஸோ ஏவ பன து³ப்³பி³ஸோத⁴னீயதரோ அனாதி³காலிகத்தா அரூபனிஸ்ஸிதத்தா ச. தேனாஹ ‘‘அதிஸங்கிலிட்டா²’’தி.

Dhammadesanāya appossukkatāpattiyā kāraṇaṃ vibhāvetuṃ ‘‘kasmā panā’’tiādinā sayameva codanaṃ samuṭṭhāpeti. Aññātavesenāti imassa bhagavato sāvakabhāvūpagamanena aññātavesena. ‘‘Aññataratāpasavesenā’’ti keci, so panassa arahattādhigamaneneva vigaccheyya. Tividhaṃ kāraṇaṃ appossukkatāpattiyā paṭipakkhassa balavabhāvo, dhammassa gambhīratā, tattha ca bhagavato sātisayaṃ gāravanti taṃ dassetuṃ ‘‘tassa hī’’tiādi āraddhaṃ. Tattha paṭipakkhā nāma rāgādayo kilesā sammāpaṭipattiyā antarāyakarattā. Tesaṃ balavabhāvato ciraparibhāvanāya sattasantānato dubbisodhiyatāya te satte mattahatthino viya dubbalapurisaṃ adhibhavitvā ajjhottharitvā anayabyasanaṃ āpādentā anekasatayojanāyāmavitthāraṃ sunicitaṃ ghanasannivesaṃ kaṇṭakaduggampi adhisenti. Dūrapabhedaducchejjatāhi dubbisodhiyataṃ pana dassetuṃ ‘‘athassā’’tiādi vuttaṃ. Tattha ca anto amaṭṭhatāya kañjiyapuṇṇā lābu, cirapārivāsikatāya takkabharitā cāṭi, snehatintadubbalabhāvena vasāpītapilotikā, telamissitatāya añjanamakkhitahattho dubbisodhanīyā vuttā. Hīnūpamā cetā rūpapabandhabhāvato acirakālikattā ca malīnatāya, kilesasaṃkileso eva pana dubbisodhanīyataro anādikālikattā arūpanissitattā ca. Tenāha ‘‘atisaṃkiliṭṭhā’’ti.

யதா² ச து³ப்³பி³ஸோத⁴னீயதரதாய, ஏவங் க³ம்பீ⁴ரது³த்³த³ஸது³ரனுபோ³தா⁴னம்பி வுத்தஉபமா ஹீனூபமாவ. க³ம்பீ⁴ரோபி த⁴ம்மோ படிபக்க²வித⁴மனேன ஞாணேன விஸத³பா⁴வங் ஆபன்னேன ஸுபாகடோ ப⁴வெய்ய, படிபக்க²வித⁴மனங் பன ஸம்மாபடிபத்திபடிப³த்³த⁴ங், ஸா ஸத்³த⁴ம்மஸ்ஸவனாதீ⁴னா, தங் ஸத்த²ரி த⁴ம்மே ச பஸாதா³யத்தங். ஸோ க³ருட்டா²னியானங் அஜ்ஜே²ஸனஹேதுகோதி பணாலிகாய ஸத்தானங் த⁴ம்மஸம்படிபத்தியா ப்³ரஹ்மாயாசனானிமித்தந்தி தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அபிசா’’திஆதி³மாஹ.

Yathā ca dubbisodhanīyataratāya, evaṃ gambhīraduddasaduranubodhānampi vuttaupamā hīnūpamāva. Gambhīropi dhammo paṭipakkhavidhamanena ñāṇena visadabhāvaṃ āpannena supākaṭo bhaveyya, paṭipakkhavidhamanaṃ pana sammāpaṭipattipaṭibaddhaṃ, sā saddhammassavanādhīnā, taṃ satthari dhamme ca pasādāyattaṃ. So garuṭṭhāniyānaṃ ajjhesanahetukoti paṇālikāya sattānaṃ dhammasampaṭipattiyā brahmāyācanānimittanti taṃ dassento ‘‘apicā’’tiādimāha.

உபக்கிலேஸபூ⁴தங் அப்பங் ராகா³தி³ரஜங் ஏதஸ்ஸாதி அப்பரஜங், அப்பரஜங் அக்கி² பஞ்ஞாசக்கு² யேஸங் தே தங்ஸபா⁴வாதி கத்வா அப்பரஜக்க²ஜாதிகாதி இமமத்த²ங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘பஞ்ஞாமயே’’திஆதி³மாஹ. அப்பங் ராகா³தி³ரஜங் யேஸங் தங்ஸபா⁴வா அப்பரஜக்க²ஜாதிகாதி ஏவமெத்த² அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அஸ்ஸவனதாதி ‘‘ஸயங் அபி⁴ஞ்ஞா’’திஆதீ³ஸு விய கரணே பச்சத்தவசனந்தி ஆஹ ‘‘அஸ்ஸவனதாயா’’தி. த³ஸபுஞ்ஞகிரியவஸேனாதி தா³னாதி³த³ஸவித⁴புஞ்ஞகிரியவத்தூ²னங் வஸேன. தேனாஹ ‘‘கதாதி⁴காரா’’திஆதி³. பபஞ்சஸூத³னியங் (ம॰ நி॰ அட்ட²॰ 1.282) பன ‘‘த்³வாத³ஸபுஞ்ஞகிரியவஸேனா’’தி வுத்தங், தங் தா³னாதீ³ஸு ஸரணக³மன-பரஹிதபரிணாமனாதி³பக்கி²பனவஸேன வுத்தங்.

Upakkilesabhūtaṃ appaṃ rāgādirajaṃ etassāti apparajaṃ, apparajaṃ akkhi paññācakkhu yesaṃ te taṃsabhāvāti katvā apparajakkhajātikāti imamatthaṃ dassento ‘‘paññāmaye’’tiādimāha. Appaṃ rāgādirajaṃ yesaṃ taṃsabhāvā apparajakkhajātikāti evamettha attho veditabbo. Assavanatāti ‘‘sayaṃ abhiññā’’tiādīsu viya karaṇe paccattavacananti āha ‘‘assavanatāyā’’ti. Dasapuññakiriyavasenāti dānādidasavidhapuññakiriyavatthūnaṃ vasena. Tenāha ‘‘katādhikārā’’tiādi. Papañcasūdaniyaṃ (ma. ni. aṭṭha. 1.282) pana ‘‘dvādasapuññakiriyavasenā’’ti vuttaṃ, taṃ dānādīsu saraṇagamana-parahitapariṇāmanādipakkhipanavasena vuttaṃ.

ராகா³தி³மலேன ஸமலேஹி பூரணாதீ³ஹி ச²ஹி ஸத்தா²ரேஹி ஸத்து²படிஞ்ஞேஹி கப்³ப³ரசனாவஸேன சிந்தாகவிஆதி³பா⁴வே ட²த்வா தக்கபரியாஹதங் வீமங்ஸானுசரிதங் ஸயங்படிபா⁴னங் சிந்திதோ. தே கிர பு³த்³த⁴கோலாஹலானுஸ்ஸவேன ஸஞ்ஜாதகுதூஹலங் லோகங் வஞ்செந்தா கோஹஞ்ஞே ட²த்வா ஸப்³ப³ஞ்ஞுதங் படிஜானந்தா யங் கஞ்சி அத⁴ம்மமேவ ‘‘த⁴ம்மோ’’தி தீ³பேஸுங். தேனாஹ ‘‘தே ஹி புரேதரங் உப்பஜ்ஜித்வா’’திஆதி³. அபாபுரேதந்தி ஏதங் கஸ்ஸபஸ்ஸ ப⁴க³வதோ ஸாஸனந்தரதா⁴னதோ பபு⁴தி பிஹிதங் நிப்³பா³னமஹாத்³வாரங் அரியமக்³க³ங் ஸத்³த⁴ம்மதே³ஸனாஹத்தே²ன அபாபுர விவர.

Rāgādimalena samalehi pūraṇādīhi chahi satthārehi satthupaṭiññehi kabbaracanāvasena cintākaviādibhāve ṭhatvā takkapariyāhataṃ vīmaṃsānucaritaṃ sayaṃpaṭibhānaṃ cintito. Te kira buddhakolāhalānussavena sañjātakutūhalaṃ lokaṃ vañcentā kohaññe ṭhatvā sabbaññutaṃ paṭijānantā yaṃ kañci adhammameva ‘‘dhammo’’ti dīpesuṃ. Tenāha ‘‘te hi puretaraṃ uppajjitvā’’tiādi. Apāpuretanti etaṃ kassapassa bhagavato sāsanantaradhānato pabhuti pihitaṃ nibbānamahādvāraṃ ariyamaggaṃ saddhammadesanāhatthena apāpura vivara.

ஸேலோ பப்³ப³தோ உச்சோ ஹோதி தி²ரோ ச, ந பங்ஸுபப்³ப³தோ மிஸ்ஸகபப்³ப³தோ சாதி ஆஹ ‘‘ஸேலே யதா² பப்³ப³தமுத்³த⁴னீ’’தி. த⁴ம்மமயங் பாஸாத³ந்தி லோகுத்தரத⁴ம்மமாஹ. ஸோ ஹி ஸப்³ப³ஸோ பஸாதா³வஹோ, ஸப்³ப³த⁴ம்மே அதிக்கம்ம அப்³பு⁴க்³க³தட்டே²ன பாஸாத³ஸதி³ஸோ ச. பஞ்ஞாபரியாயோ வா இத⁴ த⁴ம்ம-ஸத்³தோ³தி வுத்தங் ‘‘பஞ்ஞாமய’’ந்தி. ஸா ஹி அப்³பு⁴க்³க³தட்டே²ன பாஸாதோ³தி அபி⁴த⁴ம்மே ஆக³தா. ததா² சாஹ –

Selo pabbato ucco hoti thiro ca, na paṃsupabbato missakapabbato cāti āha ‘‘sele yathā pabbatamuddhanī’’ti. Dhammamayaṃ pāsādanti lokuttaradhammamāha. So hi sabbaso pasādāvaho, sabbadhamme atikkamma abbhuggataṭṭhena pāsādasadiso ca. Paññāpariyāyo vā idha dhamma-saddoti vuttaṃ ‘‘paññāmaya’’nti. Sā hi abbhuggataṭṭhena pāsādoti abhidhamme āgatā. Tathā cāha –

‘‘பஞ்ஞாபாஸாத³மாருய்ஹ, அஸோகோ ஸோகினிங் பஜங்;

‘‘Paññāpāsādamāruyha, asoko sokiniṃ pajaṃ;

பப்³ப³தட்டோ²வ பூ⁴மட்டே², தீ⁴ரோ பா³லே அவெக்க²தீ’’தி. (த⁴॰ ப॰ 28);

Pabbataṭṭhova bhūmaṭṭhe, dhīro bāle avekkhatī’’ti. (dha. pa. 28);

யதா² ஹீதிஆதீ³ஸு யதா² ச பப்³ப³தே ட²த்வா அந்த⁴காரே ஹெட்டா² ஓலோகெந்தஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ கெ²த்தகேதா³ரபாளிகுடிகாயோ தத்த² ஸயிதமனுஸ்ஸா ச ந பஞ்ஞாயந்தி அனுஜ்ஜலபா⁴வதோ, குடிகாஸு பன அக்³கி³ஜாலா பஞ்ஞாயதி ஸமுஜ்ஜலபா⁴வதோ, ஏவங் த⁴ம்மபாஸாத³மாருய்ஹ ஸத்தலோகங் ஓலோகயதோ ப⁴க³வதோ ஞாணஸ்ஸ ஆபாத²ங் நாக³ச்ச²ந்தி அகதகல்யாணா ஸத்தா, ஞாணக்³கி³னா அனுஜ்ஜலபா⁴வதோ அனுளாரபா⁴வதோ ச ரத்திங் கி²த்தா ஸரா விய ஹொந்தி, கதகல்யாணா பன ப⁴ப்³ப³புக்³க³லா தூ³ரே டி²தாபி ப⁴க³வதோ ஆபாத²ங் ஆக³ச்ச²ந்தி பரிபக்கஞாணக்³கி³தாய ஸமுஜ்ஜலபா⁴வதோ உளாரஸந்தானதாய ஹிமவந்தபப்³ப³தோ விய சாதி ஏவங் யோஜனா வேதி³தப்³பா³.

Yathā hītiādīsu yathā ca pabbate ṭhatvā andhakāre heṭṭhā olokentassa purisassa khettakedārapāḷikuṭikāyo tattha sayitamanussā ca na paññāyanti anujjalabhāvato, kuṭikāsu pana aggijālā paññāyati samujjalabhāvato, evaṃ dhammapāsādamāruyha sattalokaṃ olokayato bhagavato ñāṇassa āpāthaṃ nāgacchanti akatakalyāṇā sattā, ñāṇagginā anujjalabhāvato anuḷārabhāvato ca rattiṃ khittā sarā viya honti, katakalyāṇā pana bhabbapuggalā dūre ṭhitāpi bhagavato āpāthaṃ āgacchanti paripakkañāṇaggitāya samujjalabhāvato uḷārasantānatāya himavantapabbato viya cāti evaṃ yojanā veditabbā.

க³ருட்டா²னீயங் பயிருபாஸித்வா க³ருதரங் பயோஜனங் உத்³தி³ஸ்ஸ அபி⁴பத்த²னா அஜ்ஜே²ஸனா, ஸாபி அத்த²தோ யாசனாவ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அஜ்ஜே²ஸனந்தி யாசன’’ந்தி. பதே³ஸவிஸயங் ஞாணத³ஸ்ஸனங் அஹுத்வா பு³த்³தா⁴னங்யேவ ஆவேணிகபா⁴வதோ இத³ங் ஞாணத்³வயங் ‘‘பு³த்³த⁴சக்கூ²’’தி வுச்சதீதி ஆஹ ‘‘இமேஸஞ்ஹி த்³வின்னங் ஞாணானங் ‘பு³த்³த⁴சக்கூ²’தி நாம’’ந்தி. திண்ணங் மக்³க்³க³ஞாணானந்தி ஹெட்டி²மானங் திண்ணங் மக்³க³ஞாணானங் ‘‘த⁴ம்மசக்கூ²’’தி நாமங் சதுஸச்சத⁴ம்மத³ஸ்ஸனமத்தபா⁴வதோ. யதோ தானி ஞாணானி விஜ்ஜூபமபா⁴வேன வுத்தானி, அக்³க³மக்³க³ஞாணங் பன ஞாணகிச்சஸ்ஸ ஸிகா²ப்பத்தியா த³ஸ்ஸனமத்தங் ந ஹோதீதி ‘‘த⁴ம்மசக்கூ²’’தி ந வுச்சதி, யதோ தங் வஜிரூபமபா⁴வேன வுத்தங். வுத்தனயேனாதி ‘‘அப்பரஜக்க²ஜாதிகா’’தி எத்த² வுத்தனயேன. யஸ்மா மந்த³கிலேஸா ‘‘அப்பரஜக்கா²’’தி வுத்தா, தஸ்மா ப³ஹலகிலேஸா ‘‘மஹாரஜக்கா²’’தி வேதி³தப்³பா³. படிபக்க²வித⁴மனஸமத்த²தாய திக்கா²னி ஸூரானி விஸதா³னி, வுத்தவிபரியாயேன முதூ³னி. ஸத்³தா⁴த³யோ ஆகாராதி ஸத்³த³ஹனாதி³ப்பகாரே வத³தி. ஸுந்த³ராதி கல்யாணா. ஸம்மோஹவினோத³னியங் பன ‘‘யேஸங் ஆஸயாத³யோ கொட்டா²ஸா ஸுந்த³ரா, தே ஸ்வாகாரா’’தி வுத்தங், தங் இமாய அத்த²வண்ணனாய அஞ்ஞத³த்து² ஸங்ஸந்த³தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். காரணங் நாம பச்சயாகாரோ, ஸச்சானி வா. பரலோகந்தி ஸம்பராயங். தங் து³க்கா²வஹங் வஜ்ஜங் விய ப⁴யதோ பஸ்ஸிதப்³ப³ந்தி வுத்தங் ‘‘பரலோகஞ்சேவ வஜ்ஜஞ்ச ப⁴யதோ பஸ்ஸந்தீ’’தி. ஸம்பத்திப⁴வதோ வா அஞ்ஞத்தா விபத்திப⁴வோ பரலோகோதி வுத்தங் ‘‘பர…பே॰… பஸ்ஸந்தீ’’தி.

Garuṭṭhānīyaṃ payirupāsitvā garutaraṃ payojanaṃ uddissa abhipatthanā ajjhesanā, sāpi atthato yācanāva hotīti āha ‘‘ajjhesananti yācana’’nti. Padesavisayaṃ ñāṇadassanaṃ ahutvā buddhānaṃyeva āveṇikabhāvato idaṃ ñāṇadvayaṃ ‘‘buddhacakkhū’’ti vuccatīti āha ‘‘imesañhi dvinnaṃ ñāṇānaṃ ‘buddhacakkhū’ti nāma’’nti. Tiṇṇaṃ magggañāṇānanti heṭṭhimānaṃ tiṇṇaṃ maggañāṇānaṃ ‘‘dhammacakkhū’’ti nāmaṃ catusaccadhammadassanamattabhāvato. Yato tāni ñāṇāni vijjūpamabhāvena vuttāni, aggamaggañāṇaṃ pana ñāṇakiccassa sikhāppattiyā dassanamattaṃ na hotīti ‘‘dhammacakkhū’’ti na vuccati, yato taṃ vajirūpamabhāvena vuttaṃ. Vuttanayenāti ‘‘apparajakkhajātikā’’ti ettha vuttanayena. Yasmā mandakilesā ‘‘apparajakkhā’’ti vuttā, tasmā bahalakilesā ‘‘mahārajakkhā’’ti veditabbā. Paṭipakkhavidhamanasamatthatāya tikkhāni sūrāni visadāni, vuttavipariyāyena mudūni. Saddhādayo ākārāti saddahanādippakāre vadati. Sundarāti kalyāṇā. Sammohavinodaniyaṃ pana ‘‘yesaṃ āsayādayo koṭṭhāsā sundarā, te svākārā’’ti vuttaṃ, taṃ imāya atthavaṇṇanāya aññadatthu saṃsandatīti daṭṭhabbaṃ. Kāraṇaṃ nāma paccayākāro, saccāni vā. Paralokanti samparāyaṃ. Taṃ dukkhāvahaṃ vajjaṃ viya bhayato passitabbanti vuttaṃ ‘‘paralokañceva vajjañca bhayato passantī’’ti. Sampattibhavato vā aññattā vipattibhavo paralokoti vuttaṃ ‘‘para…pe… passantī’’ti.

அயங் பனெத்த² பாளீதி எத்த² ‘‘அப்பரஜக்கா²’’தி பதா³னங் அத்த²விபா⁴வனே அயங் தஸ்ஸ ததா²பா⁴வஸாத⁴னபாளி. ஸத்³தா⁴தீ³னஞ்ஹி விமுத்தபரிபாசகத⁴ம்மானங் ப³லவபா⁴வோ தப்படிபக்கா²னங் பாபத⁴ம்மானங் து³ப்³ப³லபா⁴வே ஸதி ஹோதி. தேஸஞ்ச ப³லவபா⁴வோ ஸத்³தா⁴தீ³னங் து³ப்³ப³லபா⁴வேதி விமுத்திபரிபாசகத⁴ம்மானங் ஸவிஸேஸங் அத்தி²தானத்தி²தாவஸேன அப்பரஜக்கா² மஹாரஜக்கா²திஆத³யோ பாளியங் (படி॰ ம॰ 1.111) விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸிதா ‘‘ஸத்³தோ⁴ புக்³க³லோ அப்பரஜக்கோ²’’திஆதி³னா. க²ந்தா⁴த³யோ ஏவ லுஜ்ஜனபலுஜ்ஜனட்டே²ன லோகோ ஸம்பத்திப⁴வபூ⁴தோ லோகோ ஸம்பத்திப⁴வலோகோ, ஸுக³திஸங்கா²தோ உபபத்திப⁴வோ. ஸம்பத்தி ப⁴வதி ஏதேனாதி ஸம்பத்திஸம்ப⁴வலோகோ, ஸுக³திஸங்வத்தனியோ கம்மப⁴வோ. து³க்³க³திஸங்கா²தஉபபத்திப⁴வ-து³க்³க³திஸங்வத்தனியகம்மப⁴வா விபத்திப⁴வலோக-விபத்திஸம்ப⁴வலோகா. புன ஏககது³காதி³வஸேன லோகங் விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஏகோ லோகோ’’திஆதி³ வுத்தங். ஆஹாராத³யோ விய ஹி ஆஹாரட்டி²திகா ஸங்கா²ரா ஸப்³பே³ லுஜ்ஜனட்டே²ன லோகோதி. தத்த² ஏகோ லோகோ ஸப்³பே³ ஸத்தா ஆஹாரட்டி²திகாதி யாயங் புக்³க³லாதி⁴ட்டா²னாய கதா²ய ஸப்³பே³ஸங் ஸங்கா²ரானங் பச்சயாயத்தவுத்திதா வுத்தா, தாய ஸப்³போ³ ஸங்கா²ரலோகோ ஏகோ ஏகவிதோ⁴ பகாரந்தரஸ்ஸ அபா⁴வதோ. த்³வே லோகாதிஆதீ³ஸுபி இமினா நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. நாமக்³க³ஹணேன செத்த² நிப்³பா³னஸ்ஸ அக்³க³ஹணங் தஸ்ஸ அலோகஸபா⁴வத்தா.

Ayaṃ panettha pāḷīti ettha ‘‘apparajakkhā’’ti padānaṃ atthavibhāvane ayaṃ tassa tathābhāvasādhanapāḷi. Saddhādīnañhi vimuttaparipācakadhammānaṃ balavabhāvo tappaṭipakkhānaṃ pāpadhammānaṃ dubbalabhāve sati hoti. Tesañca balavabhāvo saddhādīnaṃ dubbalabhāveti vimuttiparipācakadhammānaṃ savisesaṃ atthitānatthitāvasena apparajakkhā mahārajakkhātiādayo pāḷiyaṃ (paṭi. ma. 1.111) vibhajitvā dassitā ‘‘saddho puggalo apparajakkho’’tiādinā. Khandhādayo eva lujjanapalujjanaṭṭhena loko sampattibhavabhūto loko sampattibhavaloko, sugatisaṅkhāto upapattibhavo. Sampatti bhavati etenāti sampattisambhavaloko, sugatisaṃvattaniyo kammabhavo. Duggatisaṅkhātaupapattibhava-duggatisaṃvattaniyakammabhavā vipattibhavaloka-vipattisambhavalokā. Puna ekakadukādivasena lokaṃ vibhajitvā dassetuṃ ‘‘eko loko’’tiādi vuttaṃ. Āhārādayo viya hi āhāraṭṭhitikā saṅkhārā sabbe lujjanaṭṭhena lokoti. Tattha eko loko sabbe sattā āhāraṭṭhitikāti yāyaṃ puggalādhiṭṭhānāya kathāya sabbesaṃ saṅkhārānaṃ paccayāyattavuttitā vuttā, tāya sabbo saṅkhāraloko eko ekavidho pakārantarassa abhāvato. Dve lokātiādīsupi iminā nayena attho veditabbo. Nāmaggahaṇena cettha nibbānassa aggahaṇaṃ tassa alokasabhāvattā.

நனு ச ‘‘ஆஹாரட்டி²திகா’’தி எத்த² பச்சயாயத்தவுத்திதாய மக்³க³ப²லானம்பி லோகதா ஆபஜ்ஜதீதி? நாபஜ்ஜதி, பரிஞ்ஞெய்யானங் து³க்க²ஸச்சத⁴ம்மானங் இத⁴ ‘‘லோகோ’’தி அதி⁴ப்பேதத்தா. அத² வா ந லுஜ்ஜதி ந பலுஜ்ஜதீதி யோ க³ஹிதோ ததா² ந ஹோதி, ஸோ லோகோதி தங்க³ஹணரஹிதானங் லோகுத்தரானங் நத்தி² லோகதா. உபாதா³னானங் ஆரம்மணபூ⁴தா க²ந்தா⁴ உபாதா³னக்க²ந்தா⁴. அனுரோதா⁴தி³வத்து²பூ⁴தா லாபா⁴த³யோ அட்ட² லோகத⁴ம்மா. த³ஸாயதனானீதி த³ஸ ரூபாயதனானி. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ. விவட்டஜ்ஜா²ஸயஸ்ஸ அதி⁴ப்பேதத்தா தஸ்ஸ ச ஸப்³ப³ங் தேபூ⁴மககம்மங் க³ரஹிதப்³ப³ங் வஜ்ஜிதப்³ப³ஞ்ச ஹுத்வா உபட்டா²தீதி வுத்தங் ‘‘ஸப்³பே³ அபி⁴ஸங்கா²ரா வஜ்ஜா, ஸப்³பே³ ப⁴வகா³மிகம்மா வஜ்ஜா’’தி . அப்பரஜக்க²தாதீ³ஸு பஞ்சஸு து³கேஸு ஏகேகஸ்மிங் த³ஸ த³ஸ கத்வா ‘‘பஞ்ஞாஸாய ஆகாரேஹி இமானி பஞ்சிந்த்³ரியானி ஜானாதீ’’தி வுத்தங். அத² வா அன்வயதோ ப்³யதிரேகதோ ச ஸத்³தா⁴தீ³னங் இந்த்³ரியானங் பரோபரியத்தங் ஜானாதீதி கத்வா ததா² வுத்தங். எத்த² ச அப்பரஜக்கா²தி³ப⁴ப்³பா³தி³வஸேன ஆவஜ்ஜெந்தஸ்ஸ ப⁴க³வதோ தே ஸத்தா புஞ்ஜபுஞ்ஜாவ ஹுத்வா உபட்ட²ஹந்தி, ந ஏகேகா.

Nanu ca ‘‘āhāraṭṭhitikā’’ti ettha paccayāyattavuttitāya maggaphalānampi lokatā āpajjatīti? Nāpajjati, pariññeyyānaṃ dukkhasaccadhammānaṃ idha ‘‘loko’’ti adhippetattā. Atha vā na lujjati na palujjatīti yo gahito tathā na hoti, so lokoti taṃgahaṇarahitānaṃ lokuttarānaṃ natthi lokatā. Upādānānaṃ ārammaṇabhūtā khandhā upādānakkhandhā. Anurodhādivatthubhūtā lābhādayo aṭṭhalokadhammā. Dasāyatanānīti dasa rūpāyatanāni. Sesaṃ suviññeyyameva. Vivaṭṭajjhāsayassa adhippetattā tassa ca sabbaṃ tebhūmakakammaṃ garahitabbaṃ vajjitabbañca hutvā upaṭṭhātīti vuttaṃ ‘‘sabbe abhisaṅkhārā vajjā, sabbe bhavagāmikammā vajjā’’ti . Apparajakkhatādīsu pañcasu dukesu ekekasmiṃ dasa dasa katvā ‘‘paññāsāya ākārehi imāni pañcindriyāni jānātī’’ti vuttaṃ. Atha vā anvayato byatirekato ca saddhādīnaṃ indriyānaṃ paropariyattaṃ jānātīti katvā tathā vuttaṃ. Ettha ca apparajakkhādibhabbādivasena āvajjentassa bhagavato te sattā puñjapuñjāva hutvā upaṭṭhahanti, na ekekā.

உப்பலானி எத்த² ஸந்தீதி உப்பலினீ. உப்பலக³ச்சோ²பி ஜலாஸயோபி ச. இத⁴ பன ஜலாஸயோ அதி⁴ப்பேதோதி ஆஹ ‘‘உப்பலவனே’’தி. யானி ஹி உத³கஸ்ஸ அந்தோ நிமுக்³கா³னேவ ஹுத்வா புஸந்தி வட்³ட⁴ந்தி, தானி அந்தோனிமுக்³க³போஸீனி. தீ³பிதானீதி அட்ட²கதா²யங் பகாஸிதானி, இதே⁴வ வா ‘‘அஞ்ஞானிபீ’’திஆதி³னா த³ஸ்ஸிதானி. உக்³க⁴டிதஞ்ஞூதி உக்³க⁴டனங் நாம ஞாணுக்³க⁴டனங், ஞாணேன உக்³க⁴டிதமத்தேனேவ ஜானாதீதி அத்தோ². விபஞ்சிதங் வித்தா²ரிதமேவ அத்த²ங் ஜானாதீதி விபஞ்சிதஞ்ஞூ. நித்³தே³ஸாதீ³ஹி த⁴ம்மாபி⁴ஸமயாய நேதப்³போ³தி நெய்யோ. பஜ்ஜதி அத்தோ² ஏதேனாதி பத³ங், பஜ்ஜதே ஞாயதேதி வா பத³ங், தத³த்தோ². பத³ங் பரமங் ஏதஸ்ஸ, ந ஸச்சாபி⁴ஸம்போ³தோ⁴தி பத³பரமோ.

Uppalāni ettha santīti uppalinī. Uppalagacchopi jalāsayopi ca. Idha pana jalāsayo adhippetoti āha ‘‘uppalavane’’ti. Yāni hi udakassa anto nimuggāneva hutvā pusanti vaḍḍhanti, tāni antonimuggaposīni. Dīpitānīti aṭṭhakathāyaṃ pakāsitāni, idheva vā ‘‘aññānipī’’tiādinā dassitāni. Ugghaṭitaññūti ugghaṭanaṃ nāma ñāṇugghaṭanaṃ, ñāṇena ugghaṭitamatteneva jānātīti attho. Vipañcitaṃ vitthāritameva atthaṃ jānātīti vipañcitaññū. Niddesādīhi dhammābhisamayāya netabboti neyyo. Pajjati attho etenāti padaṃ, pajjate ñāyateti vā padaṃ, tadattho. Padaṃ paramaṃ etassa, na saccābhisambodhoti padaparamo.

உதா³ஹடவேலாயாதி உதா³ஹாரே த⁴ம்மஸ்ஸ உத்³தே³ஸே உதா³ஹடமத்தேயேவ. த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோதி சதுஸச்சத⁴ம்மஸ்ஸ ஞாணேன ஸத்³தி⁴ங் அபி⁴ஸமயோ. அயங் வுச்சதீதி அயங் ‘‘சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா’’திஆதி³னா நயேன ஸங்கி²த்தேன மாதிகாய ட²பியமானாய தே³ஸனானுஸாரேன ஞாணங் பேஸெத்வா அரஹத்தங் க³ண்ஹிதுங் ஸமத்தோ² புக்³க³லோ ‘‘உக்³க⁴டிதஞ்ஞூ’’தி வுச்சதி. அயங் வுச்சதீதி ஸங்கி²த்தேன மாதிகங் ட²பெத்வா வித்தா²ரேன அத்தே² விப⁴ஜியமானே அரஹத்தங் பாபுணிதுங் ஸமத்தோ² புக்³க³லோ ‘‘விபஞ்சிதஞ்ஞூ’’தி வுச்சதி. உத்³தே³ஸதோதி உத்³தே³ஸஹேது. உத்³தி³ஸந்தஸ்ஸ உத்³தி³ஸாபெந்தஸ்ஸ வாதி அத்தோ². பரிபுச்ச²தோதி அத்த²ங் பரிபுச்ச²ந்தஸ்ஸ. அனுபுப்³பே³ன த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதீதி அனுக்கமேன அரஹத்தப்பத்தி ஹோதி. ந தாய ஜாதியா த⁴ம்மாபி⁴ஸமயோ ஹோதீதி தேன அத்தபா⁴வேன மக்³க³ங் வா ப²லங் வா அந்தமஸோ ஜா²னங் வா விபஸ்ஸனங் வா நிப்³ப³த்தேதுங் ந ஸக்கோதி. அயங் வுச்சதி பத³பரமோதி அயங் புக்³க³லோ ச²ப்³பி³த⁴ங் ப்³யஞ்ஜனபத³ங் ச²ப்³பி³த⁴ங் அத்த²பத³ந்தி இத³ங் பத³மேவ பரமங் அஸ்ஸாதி பத³பரமோதி வுச்சதீதி அத்தோ².

Udāhaṭavelāyāti udāhāre dhammassa uddese udāhaṭamatteyeva. Dhammābhisamayoti catusaccadhammassa ñāṇena saddhiṃ abhisamayo. Ayaṃ vuccatīti ayaṃ ‘‘cattāro satipaṭṭhānā’’tiādinā nayena saṃkhittena mātikāya ṭhapiyamānāya desanānusārena ñāṇaṃ pesetvā arahattaṃ gaṇhituṃ samattho puggalo ‘‘ugghaṭitaññū’’ti vuccati. Ayaṃ vuccatīti saṃkhittena mātikaṃ ṭhapetvā vitthārena atthe vibhajiyamāne arahattaṃ pāpuṇituṃ samattho puggalo ‘‘vipañcitaññū’’ti vuccati. Uddesatoti uddesahetu. Uddisantassa uddisāpentassa vāti attho. Paripucchatoti atthaṃ paripucchantassa. Anupubbena dhammābhisamayo hotīti anukkamena arahattappatti hoti. Na tāya jātiyā dhammābhisamayo hotīti tena attabhāvena maggaṃ vā phalaṃ vā antamaso jhānaṃ vā vipassanaṃ vā nibbattetuṃ na sakkoti. Ayaṃ vuccati padaparamoti ayaṃ puggalo chabbidhaṃ byañjanapadaṃ chabbidhaṃ atthapadanti idaṃ padameva paramaṃ assāti padaparamoti vuccatīti attho.

வாஸனா ஹோதீதி தே³ஸனா ப²லவோஹாரேன வாஸனா ஹோதீதி வுத்தா. ந ஹி காசி பு³த்³தா⁴னங் தே³ஸனா நிரத்த²கா. யேதி யே து³விதே⁴ புக்³க³லே. விப⁴ங்கே³ கம்மாவரணேனாதி பஞ்சவிதே⁴ன ஆனந்தரியகம்மேன. விபாகாவரணேனாதி அஹேதுகபடிஸந்தி⁴யா. யஸ்மா பன து³ஹேதுகானம்பி அரியமக்³க³படிவேதோ⁴ நத்தி², தஸ்மா து³ஹேதுகா படிஸந்தி⁴பி விபாகாவரணமேவாதி வேதி³தப்³பா³. கிலேஸாவரணேனாதி நியதமிச்சா²தி³ட்டி²யா. அஸ்ஸத்³தா⁴தி பு³த்³தா⁴தீ³ஸு ஸத்³தா⁴ரஹிதா. அச்ச²ந்தி³காதி கத்துகம்யதாச²ந்த³ரஹிதா. உத்தரகுருகா மனுஸ்ஸா அச்ச²ந்தி³கட்டா²னங் பவிட்டா². து³ப்பஞ்ஞாதி ப⁴வங்க³பஞ்ஞாய பரிஹீனா. ப⁴வங்க³பஞ்ஞாய பன பரிபுண்ணாயபி யஸ்ஸ ப⁴வங்க³சலனங் லோகுத்தரஸ்ஸ பச்சயோ ந ஹோதி, ஸோபி து³ப்பஞ்ஞோ ஏவ நாம. அப⁴ப்³பா³ நியாமங் ஓக்கமிதுங் குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தந்தி குஸலேஸு த⁴ம்மேஸு ஸம்மத்தனியாமஸங்கா²தங் மக்³க³ங் ஓக்கமிதுங் அதி⁴க³ந்துங் அப⁴ப்³பா³. ந கம்மாவரணேனாதிஆதீ³னி வுத்தவிபரியாயேன வேதி³தப்³பா³னி. ராக³சரிதாதி³ஆதீ³ஸு யங் வத்தப்³ப³ங், தங் பரமத்த²தீ³பனியங் விஸுத்³தி⁴மக்³க³ஸங்வண்ணனாயங் (விஸுத்³தி⁴॰ மஹாடீ॰ 1.43) வுத்தனயேன வேதி³தப்³ப³ங்.

Vāsanāhotīti desanā phalavohārena vāsanā hotīti vuttā. Na hi kāci buddhānaṃ desanā niratthakā. Yeti ye duvidhe puggale. Vibhaṅge kammāvaraṇenāti pañcavidhena ānantariyakammena. Vipākāvaraṇenāti ahetukapaṭisandhiyā. Yasmā pana duhetukānampi ariyamaggapaṭivedho natthi, tasmā duhetukā paṭisandhipi vipākāvaraṇamevāti veditabbā. Kilesāvaraṇenāti niyatamicchādiṭṭhiyā. Assaddhāti buddhādīsu saddhārahitā. Acchandikāti kattukamyatāchandarahitā. Uttarakurukā manussā acchandikaṭṭhānaṃ paviṭṭhā. Duppaññāti bhavaṅgapaññāya parihīnā. Bhavaṅgapaññāya pana paripuṇṇāyapi yassa bhavaṅgacalanaṃ lokuttarassa paccayo na hoti, sopi duppañño eva nāma. Abhabbā niyāmaṃ okkamituṃ kusalesu dhammesu sammattanti kusalesu dhammesu sammattaniyāmasaṅkhātaṃ maggaṃ okkamituṃ adhigantuṃ abhabbā. Na kammāvaraṇenātiādīni vuttavipariyāyena veditabbāni. Rāgacaritādiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ paramatthadīpaniyaṃ visuddhimaggasaṃvaṇṇanāyaṃ (visuddhi. mahāṭī. 1.43) vuttanayena veditabbaṃ.

நிப்³பா³னஸ்ஸ த்³வாரங் பவிஸனமக்³கோ³ விவரித்வா ட²பிதோ மஹாகருணூபனிஸ்ஸயேன ஸயம்பு⁴ஞாணேன அதி⁴க³தத்தா. ஸத்³த⁴ங் பமுஞ்சந்தூதி அத்தனோ ஸத்³த⁴ங் த⁴ம்மஸம்படிச்ச²னயொக்³யங் கத்வா விஸ்ஸஜ்ஜெந்து, ஸத்³த³ஹனாகாரேன நங் உபட்ட²பெந்தூதி அத்தோ². ஸுகே²ன அகிச்சே²ன பவத்தனீயதாய ஸுப்பவத்திதங். ந பா⁴ஸிங் ந பா⁴ஸிஸ்ஸாமீதி சிந்தேஸிங்.

Nibbānassa dvāraṃ pavisanamaggo vivaritvā ṭhapito mahākaruṇūpanissayena sayambhuñāṇena adhigatattā. Saddhaṃ pamuñcantūti attano saddhaṃ dhammasampaṭicchanayogyaṃ katvā vissajjentu, saddahanākārena naṃ upaṭṭhapentūti attho. Sukhena akicchena pavattanīyatāya suppavattitaṃ. Na bhāsiṃ na bhāsissāmīti cintesiṃ.

ஸத்து² ஸந்திகங் உபக³தானங் தே³வானங் ப்³ரஹ்மானஞ்ச தஸ்ஸ புரதோ அந்தரதா⁴னங் நாம அதிட்ட²னந்தி ஆஹ ‘‘ஸகட்டா²னமேவ க³தோ’’தி. ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியாதி³ ஸம்மாதி³ட்டி²ஆதி³கோ த⁴ம்மோ ஏவ வினெய்யஸந்தானே பவத்தனட்டே²ன சக்கந்தி த⁴ம்மசக்கங். அத² வா சக்கந்தி ஆணா. த⁴ம்மந்தி தே³ஸனா. அத² வா அத்த²த⁴ம்மதோ அனபேதத்தா த⁴ம்மஞ்ச தங் பவத்தனட்டே²ன சக்கஞ்சாதி த⁴ம்மசக்கங். த⁴ம்மேன ஞாயேன சக்கந்திபி த⁴ம்மசக்கங். யதா²ஹ ‘‘த⁴ம்மஞ்ச பவத்தேதி சக்கஞ்சாதி த⁴ம்மசக்கங், சக்கஞ்ச பவத்தேதி த⁴ம்மஞ்சாதி த⁴ம்மசக்கங், த⁴ம்மேன பவத்தேதீதி த⁴ம்மசக்கங், த⁴ம்மசரியாய பவத்தேதீதி த⁴ம்மசக்க’’ந்திஆதி³ (படி॰ ம॰ 2.40-41). பவத்தேஸீதி பட்ட²பேஸி.

Satthu santikaṃ upagatānaṃ devānaṃ brahmānañca tassa purato antaradhānaṃ nāma atiṭṭhananti āha ‘‘sakaṭṭhānameva gato’’ti. Saddhindriyādi sammādiṭṭhiādiko dhammo eva vineyyasantāne pavattanaṭṭhena cakkanti dhammacakkaṃ. Atha vā cakkanti āṇā. Dhammanti desanā. Atha vā atthadhammato anapetattā dhammañca taṃ pavattanaṭṭhena cakkañcāti dhammacakkaṃ. Dhammena ñāyena cakkantipi dhammacakkaṃ. Yathāha ‘‘dhammañca pavatteti cakkañcāti dhammacakkaṃ, cakkañca pavatteti dhammañcāti dhammacakkaṃ, dhammena pavattetīti dhammacakkaṃ, dhammacariyāya pavattetīti dhammacakka’’ntiādi (paṭi. ma. 2.40-41). Pavattesīti paṭṭhapesi.

ப்³ரஹ்மாயாசனஸுத்தவண்ணனா நிட்டி²தா.

Brahmāyācanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

Next: 2. கா³ரவஸுத்தவண்ணனா • 2. Gāravasuttavaṇṇanā

Related texts:

திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya / 1. ப்³ரஹ்மாயாசனஸுத்தங் • 1. Brahmāyācanasuttaṃ

அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 1. ப்³ரஹ்மாயாசனஸுத்தவண்ணனா • 1. Brahmāyācanasuttavaṇṇanā

© 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea^® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
Contact