Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / સંયુત્તનિકાય • Saṃyuttanikāya |
૧૦. દુતિયસબ્બુપાદાનપરિયાદાનસુત્તં
10. Dutiyasabbupādānapariyādānasuttaṃ
૬૨. ‘‘સબ્બુપાદાનપરિયાદાનાય વો, ભિક્ખવે, ધમ્મં દેસેસ્સામિ. તં સુણાથ . કતમો ચ, ભિક્ખવે, સબ્બુપાદાનપરિયાદાનાય ધમ્મો’’?
62. ‘‘Sabbupādānapariyādānāya vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi. Taṃ suṇātha . Katamo ca, bhikkhave, sabbupādānapariyādānāya dhammo’’?
‘‘તં કિં મઞ્ઞથ, ભિક્ખવે, ચક્ખુ નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ?
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘અનિચ્ચં, ભન્તે’’.
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વા તં સુખં વા’’તિ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘દુક્ખં, ભન્તે’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, કલ્લં નુ તં સમનુપસ્સિતું – ‘એતં મમ, એસોહમસ્મિ, એસો મે અત્તા’’’તિ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘રૂપા…પે॰… ચક્ખુવિઞ્ઞાણં નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ?
‘‘Rūpā…pe… cakkhuviññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘અનિચ્ચં, ભન્તે’’…પે॰….
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….
‘‘ચક્ખુસમ્ફસ્સો નિચ્ચો વા અનિચ્ચો વા’’તિ?
‘‘Cakkhusamphasso nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘અનિચ્ચો, ભન્તે’’…પે॰….
‘‘Anicco, bhante’’…pe….
‘‘યમ્પિદં ચક્ખુસમ્ફસ્સપચ્ચયા ઉપ્પજ્જતિ વેદયિતં સુખં વા દુક્ખં વા અદુક્ખમસુખં વા તમ્પિ નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ?
‘‘Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘અનિચ્ચં, ભન્તે’’…પે॰….
‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….
‘‘સોતં… ઘાનં… જિવ્હા… કાયો… મનો… ધમ્મા… મનોવિઞ્ઞાણં… મનોસમ્ફસ્સો… યમ્પિદં મનોસમ્ફસ્સપચ્ચયા ઉપ્પજ્જતિ વેદયિતં સુખં વા દુક્ખં વા અદુક્ખમસુખં વા, તમ્પિ નિચ્ચં વા અનિચ્ચં વા’’તિ?
‘‘Sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano… dhammā… manoviññāṇaṃ… manosamphasso… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘અનિચ્ચં , ભન્તે’’.
‘‘Aniccaṃ , bhante’’.
‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વા તં સુખં વા’’તિ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘દુક્ખં, ભન્તે’’.
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘યં પનાનિચ્ચં દુક્ખં વિપરિણામધમ્મં, કલ્લં નુ તં સમનુપસ્સિતું – ‘એતં મમ, એસોહમસ્મિ, એસો મે અત્તા’’’તિ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘નો હેતં, ભન્તે’’.
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘એવં પસ્સં, ભિક્ખવે, સુતવા અરિયસાવકો ચક્ખુસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ, રૂપેસુપિ નિબ્બિન્દતિ, ચક્ખુવિઞ્ઞાણેપિ નિબ્બિન્દતિ, ચક્ખુસમ્ફસ્સેપિ નિબ્બિન્દતિ. યમ્પિદં ચક્ખુસમ્ફસ્સપચ્ચયા ઉપ્પજ્જતિ વેદયિતં સુખં વા દુક્ખં વા અદુક્ખમસુખં વા તસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ…પે॰… જિવ્હાયપિ નિબ્બિન્દતિ, રસેસુપિ નિબ્બિન્દતિ, જિવ્હાવિઞ્ઞાણેપિ નિબ્બિન્દતિ, જિવ્હાસમ્ફસ્સેપિ નિબ્બિન્દતિ, યમ્પિદં જિવ્હાસમ્ફસ્સપચ્ચયા ઉપ્પજ્જતિ…પે॰… મનસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ, ધમ્મેસુપિ નિબ્બિન્દતિ, મનોવિઞ્ઞાણેપિ નિબ્બિન્દતિ, મનોસમ્ફસ્સેપિ નિબ્બિન્દતિ. યમ્પિદં મનોસમ્ફસ્સપચ્ચયા ઉપ્પજ્જતિ વેદયિતં સુખં વા દુક્ખં વા અદુક્ખમસુખં વા તસ્મિમ્પિ નિબ્બિન્દતિ. નિબ્બિન્દં વિરજ્જતિ; વિરાગા વિમુચ્ચતિ; વિમુત્તસ્મિં વિમુત્તમિતિ ઞાણં હોતિ. ‘ખીણા જાતિ, વુસિતં બ્રહ્મચરિયં, કતં કરણીયં, નાપરં ઇત્થત્તાયા’તિ પજાનાતિ. અયં ખો, ભિક્ખવે, સબ્બુપાદાનપરિયાદાનાય ધમ્મો’’તિ. દસમં.
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhave, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati. Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi nibbindati, jivhāviññāṇepi nibbindati, jivhāsamphassepi nibbindati, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati…pe… manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati. Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ayaṃ kho, bhikkhave, sabbupādānapariyādānāya dhammo’’ti. Dasamaṃ.
અવિજ્જાવગ્ગો છટ્ઠો.
Avijjāvaggo chaṭṭho.
તસ્સુદ્દાનં –
Tassuddānaṃ –
અવિજ્જા સંયોજના દ્વે, આસવેન દુવે વુત્તા;
Avijjā saṃyojanā dve, āsavena duve vuttā;
અનુસયા અપરે દ્વે, પરિઞ્ઞા દ્વે પરિયાદિન્નં;
Anusayā apare dve, pariññā dve pariyādinnaṃ;
વગ્ગો તેન પવુચ્ચતીતિ.
Vaggo tena pavuccatīti.
Related texts:
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / સુત્તપિટક (અટ્ઠકથા) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / સંયુત્તનિકાય (અટ્ઠકથા) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ૬. અવિજ્જાવગ્ગવણ્ણના • 6. Avijjāvaggavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / સુત્તપિટક (ટીકા) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / સંયુત્તનિકાય (ટીકા) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ૬. અવિજ્જાવગ્ગવણ્ણના • 6. Avijjāvaggavaṇṇanā