Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / વિમતિવિનોદની-ટીકા • Vimativinodanī-ṭīkā |
૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના
3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
૨૮૫. તતિયે અસદ્ધમ્મપટિસઞ્ઞુત્તન્તિ મેથુનધમ્મપટિસંયુત્તં. બાલાતિ સુભાસિતદુબ્ભાસિતં અજાનન્તી , સુરામદમત્તતાય ઉમ્મત્તકાદિભાવેન ચ અજાનન્તીપિ એત્થેવ સઙ્ગય્હતિ. ન તાવ સીસં એતીતિ સઙ્ઘાદિસેસપચ્ચયત્તસઙ્ખાતં મત્થકં પારિપૂરિ ન હોતિ, મગ્ગમેથુનેહિ અઘટિતત્તા દુક્કટં પન હોતિ એવ.
285. Tatiye asaddhammapaṭisaññuttanti methunadhammapaṭisaṃyuttaṃ. Bālāti subhāsitadubbhāsitaṃ ajānantī , surāmadamattatāya ummattakādibhāvena ca ajānantīpi ettheva saṅgayhati. Na tāva sīsaṃ etīti saṅghādisesapaccayattasaṅkhātaṃ matthakaṃ pāripūri na hoti, maggamethunehi aghaṭitattā dukkaṭaṃ pana hoti eva.
અપસાદેતીતિ અપસાદકરવચનં કરોતિ. દોસં દેતીતિ દોસં પતિટ્ઠાપેતિ. તીહીતિ અનિમિત્તાસીતિઆદીનં પદાનં અદુટ્ઠુલ્લભાવેનાપિ અત્થયોજનારહત્તા પસ્સાવમગ્ગાદિપટિસઞ્ઞુત્તતાનિયમો નત્થીતિ વુત્તં, તેહિ પન અટ્ઠહિ પદેહિ પરિબ્બાજિકાવત્થુસ્મિં (પારા॰ ૨૮૯) વિય થુલ્લચ્ચયન્તિ વેદિતબ્બં.
Apasādetīti apasādakaravacanaṃ karoti. Dosaṃ detīti dosaṃ patiṭṭhāpeti. Tīhīti animittāsītiādīnaṃ padānaṃ aduṭṭhullabhāvenāpi atthayojanārahattā passāvamaggādipaṭisaññuttatāniyamo natthīti vuttaṃ, tehi pana aṭṭhahi padehi paribbājikāvatthusmiṃ (pārā. 289) viya thullaccayanti veditabbaṃ.
કુઞ્ચિકપનાળિમત્તન્તિ કુઞ્ચિકાછિદ્દમત્તં. સુક્ખસોતાતિ દકસોતસ્સ સુક્ખતાય લોહિતવણ્ણવિગમો હોતીતિ વુત્તં.
Kuñcikapanāḷimattanti kuñcikāchiddamattaṃ. Sukkhasotāti dakasotassa sukkhatāya lohitavaṇṇavigamo hotīti vuttaṃ.
સુદ્ધાનીતિ મેથુનાદિપદેહિ અયોજિતાનિપિ. મેથુનધમ્મેન ઘટિતાનેવાતિ ઇદં ઉપલક્ખણમત્તં, વચ્ચમગ્ગપસ્સાવમગ્ગેહિપિ અનિમિત્તે ‘‘તવ વચ્ચમગ્ગો, પસ્સાવમગ્ગો વા ઈદિસો’’તિઆદિના ઘટિતેપિ આપત્તિકરાનેવ.
Suddhānīti methunādipadehi ayojitānipi. Methunadhammena ghaṭitānevāti idaṃ upalakkhaṇamattaṃ, vaccamaggapassāvamaggehipi animitte ‘‘tava vaccamaggo, passāvamaggo vā īdiso’’tiādinā ghaṭitepi āpattikarāneva.
૨૮૬. ગરુકાપત્તિન્તિ ભિક્ખુનિયા ઉબ્ભજાણુમણ્ડલિકાય પારાજિકાપત્તિં સન્ધાય વદતિ.
286.Garukāpattinti bhikkhuniyā ubbhajāṇumaṇḍalikāya pārājikāpattiṃ sandhāya vadati.
૨૮૭. હસન્તો હસન્તોતિ ઉપલક્ખણમત્તં, અહસન્તોપિ યેન કેનચિ આકારેન અત્તનો વિપરિણતચિત્તતં ઇત્થિયા પકાસેન્તો વદતિ, આપત્તિયેવ.
287.Hasanto hasantoti upalakkhaṇamattaṃ, ahasantopi yena kenaci ākārena attano vipariṇatacittataṃ itthiyā pakāsento vadati, āpattiyeva.
કાયચિત્તતોતિ હત્થમુદ્દાય ઓભાસેન્તસ્સ કાયચિત્તતો સમુટ્ઠાતિ.
Kāyacittatoti hatthamuddāya obhāsentassa kāyacittato samuṭṭhāti.
૨૮૮. તસ્મા દુક્કટન્તિ અપ્પટિવિજાનનતો દુક્કટં, પટિવિજાનને પન સતિ થુલ્લચ્ચયમેવ પરિબ્બાજિકાવત્થુસ્મિં (પારા॰ ૨૮૯) વિય અખેત્તપદત્તા. ખેત્તપદે હિ પટિવિજાનન્તિયા સઙ્ઘાદિસેસોવ સિયા મેથુનધમ્મયાચનવત્થુદ્વયે (પારા॰ ૨૮૯) વિય, તં પન વત્થુદ્વયં મેથુનયાચનતો ચતુત્થસઙ્ઘાદિસેસે વત્તબ્બમ્પિ દુટ્ઠુલ્લવાચસ્સાદમત્તેન પવત્તત્તા ઇધ વુત્તન્તિ વેદિતબ્બં. એવં ખેત્તપદેન વદન્તસ્સ ઇત્થિયા અપ્પટિવિજાનન્તિયા કિં હોતીતિ? કિઞ્ચાપિ અયં નામ આપત્તીતિ પાળિઅટ્ઠકથાસુ ન વુત્તં, અથ ખો થુલ્લચ્ચયેનેવેત્થ ભવિતબ્બં . તથા હિ અખેત્તપદે અપ્પટિવિજાનન્તિયા દુક્કટં, પટિવિજાનન્તિયા થુલ્લચ્ચયં વુત્તં. ખેત્તપદે પન પટિવિજાનને સઙ્ઘાદિસેસોવ વુત્તો, અપ્પટિવિજાનને થુલ્લચ્ચયમેવ ભવિતું યુત્તં, ન દુક્કટં, અખેત્તપદતો વિસેસાભાવપ્પસઙ્ગોતિ ગહેતબ્બં. યથા ચેત્થ, એવં ચતુત્થસિક્ખાપદેપિ અખેત્તપદે પટિવિજાનન્તિયા થુલ્લચ્ચયં, અપ્પટિવિજાનન્તિયા દુક્કટં, ખેત્તપદે પન અપ્પટિવિજાનન્તિયા થુલ્લચ્ચયન્તિ વેદિતબ્બં. પાળિયં નવાવુતન્તિ નવવીતં.
288.Tasmā dukkaṭanti appaṭivijānanato dukkaṭaṃ, paṭivijānane pana sati thullaccayameva paribbājikāvatthusmiṃ (pārā. 289) viya akhettapadattā. Khettapade hi paṭivijānantiyā saṅghādisesova siyā methunadhammayācanavatthudvaye (pārā. 289) viya, taṃ pana vatthudvayaṃ methunayācanato catutthasaṅghādisese vattabbampi duṭṭhullavācassādamattena pavattattā idha vuttanti veditabbaṃ. Evaṃ khettapadena vadantassa itthiyā appaṭivijānantiyā kiṃ hotīti? Kiñcāpi ayaṃ nāma āpattīti pāḷiaṭṭhakathāsu na vuttaṃ, atha kho thullaccayenevettha bhavitabbaṃ . Tathā hi akhettapade appaṭivijānantiyā dukkaṭaṃ, paṭivijānantiyā thullaccayaṃ vuttaṃ. Khettapade pana paṭivijānane saṅghādisesova vutto, appaṭivijānane thullaccayameva bhavituṃ yuttaṃ, na dukkaṭaṃ, akhettapadato visesābhāvappasaṅgoti gahetabbaṃ. Yathā cettha, evaṃ catutthasikkhāpadepi akhettapade paṭivijānantiyā thullaccayaṃ, appaṭivijānantiyā dukkaṭaṃ, khettapade pana appaṭivijānantiyā thullaccayanti veditabbaṃ. Pāḷiyaṃ navāvutanti navavītaṃ.
૨૮૮. અસદ્ધમ્મં સન્ધાયાતિ મેથુનં સન્ધાય વુત્તં. તઞ્હિ પુત્તસમુપ્પત્તિયા બીજનિક્ખેપતો વપ્પપરિયાયં લભતીતિ.
288.Asaddhammaṃ sandhāyāti methunaṃ sandhāya vuttaṃ. Tañhi puttasamuppattiyā bījanikkhepato vappapariyāyaṃ labhatīti.
સંસીદતીતિ વહતિ, સંસરીયતીતિ વા અત્થો. મનુસ્સિત્થી, તથાસઞ્ઞિતા, દુટ્ઠુલ્લવાચસ્સાદરાગો, તેન ઓભાસનં, તઙ્ખણવિજાનનન્તિ ઇમાનેત્થ પઞ્ચ અઙ્ગાનિ.
Saṃsīdatīti vahati, saṃsarīyatīti vā attho. Manussitthī, tathāsaññitā, duṭṭhullavācassādarāgo, tena obhāsanaṃ, taṅkhaṇavijānananti imānettha pañca aṅgāni.
દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના નિટ્ઠિતા.
Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / મહાવિભઙ્ગ • Mahāvibhaṅga / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદં • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadaṃ
અટ્ઠકથા • Aṭṭhakathā / વિનયપિટક (અટ્ઠકથા) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / મહાવિભઙ્ગ-અટ્ઠકથા • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / સારત્થદીપની-ટીકા • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ૩. દુટ્ઠુલ્લવાચાસિક્ખાપદવણ્ણના • 3. Duṭṭhullavācāsikkhāpadavaṇṇanā
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વજિરબુદ્ધિ-ટીકા • Vajirabuddhi-ṭīkā / પદભાજનીયવણ્ણના • Padabhājanīyavaṇṇanā