Library / Tipiṭaka / તિપિટક • Tipiṭaka / પરિવાર-અટ્ઠકથા • Parivāra-aṭṭhakathā |
એળકલોમસમુટ્ઠાનવણ્ણના
Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā
૨૬૩. એળકલોમા દ્વે સેય્યાતિ એળકલોમસિક્ખાપદઞ્ચેવ દ્વે ચ સહસેય્યસિક્ખાપદાનિ. આહચ્ચ પિણ્ડભોજનન્તિ આહચ્ચપાદકસિક્ખાપદઞ્ચ આવસથપિણ્ડભોજનસિક્ખાપદઞ્ચ. ગણવિકાલસન્નિધીતિ ગણભોજનવિકાલભોજનસન્નિધિકારકસિક્ખાપદત્તયં . દન્તપોનેન ચેલકાતિ દન્તપોનસિક્ખાપદઞ્ચ અચેલકસિક્ખાપદઞ્ચ. ઉય્યુત્તં સેનં ઉય્યોધીતિ ‘‘ઉય્યુત્તં સેનં દસ્સનાય ગચ્છેય્ય, સેનાય વસેય્ય, ઉય્યોધિકં વા…પે॰… અનીકદસ્સનં વા ગચ્છેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદત્તયં. સુરા ઓરેન ન્હાયનાતિ સુરાપાનસિક્ખાપદઞ્ચ ઓરેનદ્ધમાસનહાનસિક્ખાપદઞ્ચ. દુબ્બણ્ણે દ્વે દેસનિકાતિ ‘‘તિણ્ણં દુબ્બણ્ણકરણાન’’ન્તિ વુત્તસિક્ખાપદઞ્ચ વુત્તાવસેસપાટિદેસનીયદ્વયઞ્ચ. લસુણુપતિટ્ઠે નચ્ચનાતિ લસુણસિક્ખાપદં, ‘‘ભિક્ખુસ્સ ભુઞ્જન્તસ્સ પાનીયેન વા વિધૂપનેન વા ઉપતિટ્ઠેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદં, ‘‘નચ્ચં વા ગીતં વા વાદિતં વા દસ્સનાય ગચ્છેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદઞ્ચ. ઇતો પરં પાળિં વિરજ્ઝિત્વા લિખન્તિ. યથા પન અત્થં વણ્ણયિસ્સામ; એવમેત્થ અનુક્કમો વેદિતબ્બો.
263.Eḷakalomādve seyyāti eḷakalomasikkhāpadañceva dve ca sahaseyyasikkhāpadāni. Āhacca piṇḍabhojananti āhaccapādakasikkhāpadañca āvasathapiṇḍabhojanasikkhāpadañca. Gaṇavikālasannidhīti gaṇabhojanavikālabhojanasannidhikārakasikkhāpadattayaṃ . Dantaponena celakāti dantaponasikkhāpadañca acelakasikkhāpadañca. Uyyuttaṃ senaṃ uyyodhīti ‘‘uyyuttaṃ senaṃ dassanāya gaccheyya, senāya vaseyya, uyyodhikaṃ vā…pe… anīkadassanaṃ vā gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Surā orena nhāyanāti surāpānasikkhāpadañca orenaddhamāsanahānasikkhāpadañca. Dubbaṇṇe dve desanikāti ‘‘tiṇṇaṃ dubbaṇṇakaraṇāna’’nti vuttasikkhāpadañca vuttāvasesapāṭidesanīyadvayañca. Lasuṇupatiṭṭhe naccanāti lasuṇasikkhāpadaṃ, ‘‘bhikkhussa bhuñjantassa pānīyena vā vidhūpanena vā upatiṭṭheyyā’’ti vuttasikkhāpadaṃ, ‘‘naccaṃ vā gītaṃ vā vāditaṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti vuttasikkhāpadañca. Ito paraṃ pāḷiṃ virajjhitvā likhanti. Yathā pana atthaṃ vaṇṇayissāma; evamettha anukkamo veditabbo.
ન્હાનમત્થરણં સેય્યાતિ ‘‘નગ્ગા નહાયેય્ય, એકત્થરણપાવુરણા તુવટ્ટેય્યું, એકમઞ્ચે તુવટ્ટેય્યુ’’ન્તિ વુત્તસિક્ખાપદત્તયં. અન્તોરટ્ઠે તથા બહીતિ ‘‘અન્તોરટ્ઠે સાસઙ્કસમ્મતે, તિરોરટ્ઠે સાસઙ્કસમ્મતે’’તિ વુત્તસિક્ખાપદદ્વયં. અન્તોવસ્સં ચિત્તાગારન્તિ ‘‘અન્તોવસ્સં ચારિકં પક્કમેય્ય, રાજાગારં વા ચિત્તાગારં વા…પે॰… પોક્ખરણિં વા દસ્સનાય ગચ્છેય્યા’’તિ ચ વુત્તસિક્ખાપદદ્વયં. આસન્દિં સુત્તકન્તનાતિ ‘‘આસન્દિં વા પલ્લઙ્કં વા પરિભુઞ્જેય્ય, સુત્તં કન્તેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદદ્વયં.
Nhānamattharaṇaṃseyyāti ‘‘naggā nahāyeyya, ekattharaṇapāvuraṇā tuvaṭṭeyyuṃ, ekamañce tuvaṭṭeyyu’’nti vuttasikkhāpadattayaṃ. Antoraṭṭhe tathā bahīti ‘‘antoraṭṭhe sāsaṅkasammate, tiroraṭṭhe sāsaṅkasammate’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Antovassaṃ cittāgāranti ‘‘antovassaṃ cārikaṃ pakkameyya, rājāgāraṃ vā cittāgāraṃ vā…pe… pokkharaṇiṃ vā dassanāya gaccheyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Āsandiṃ suttakantanāti ‘‘āsandiṃ vā pallaṅkaṃ vā paribhuñjeyya, suttaṃ kanteyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ.
વેય્યાવચ્ચં સહત્થા ચાતિ ‘‘ગિહિવેય્યાવચ્ચં કરેય્ય, અગારિકસ્સ વા પરિબ્બાજકસ્સ વા પરિબ્બાજિકાય વા સહત્થા ખાદનીયં વા ભોજનીયં વા દદેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદદ્વયં. અભિક્ખુકાવાસેન ચાતિ ‘‘અભિક્ખુકે આવાસે વસ્સં વસેય્યા’’તિ ઇદમેતં સન્ધાય વુત્તં. છત્તં યાનઞ્ચ સઙ્ઘાણિન્તિ ‘‘છત્તુપાહનં ધારેય્ય, યાનેન યાયેય્ય, સઙ્ઘાણિં ધારેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદત્તયં. અલઙ્કારગન્ધવાસિતન્તિ ‘‘ઇત્થાલઙ્કારં ધારેય્ય, ગન્ધચુણ્ણકેન નહાયેય્ય, વાસિતકેન પિઞ્ઞાકેન નહાયેય્યા’’તિ વુત્તસિક્ખાપદત્તયં. ભિક્ખુનીતિઆદિના ‘‘ભિક્ખુનિયા ઉમ્મદ્દાપેય્યા’’તિઆદીનિ ચત્તારિ સિક્ખાપદાનિ વુત્તાનિ. અસઙ્કચ્ચિકા આપત્તીતિ ‘‘અસઙ્કચ્ચિકા ગામં પવિસેય્ય પાચિત્તિય’’ન્તિ એવં વુત્તઆપત્તિ ચ. ચત્તારીસા ચતુત્તરીતિ એતાનિ સબ્બાનિપિ ચતુચત્તાલીસ સિક્ખાપદાનિ વુત્તાનિ.
Veyyāvaccaṃ sahatthā cāti ‘‘gihiveyyāvaccaṃ kareyya, agārikassa vā paribbājakassa vā paribbājikāya vā sahatthā khādanīyaṃ vā bhojanīyaṃ vā dadeyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ. Abhikkhukāvāsena cāti ‘‘abhikkhuke āvāse vassaṃ vaseyyā’’ti idametaṃ sandhāya vuttaṃ. Chattaṃ yānañca saṅghāṇinti ‘‘chattupāhanaṃ dhāreyya, yānena yāyeyya, saṅghāṇiṃ dhāreyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Alaṅkāragandhavāsitanti ‘‘itthālaṅkāraṃ dhāreyya, gandhacuṇṇakena nahāyeyya, vāsitakena piññākena nahāyeyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Bhikkhunītiādinā ‘‘bhikkhuniyā ummaddāpeyyā’’tiādīni cattāri sikkhāpadāni vuttāni. Asaṅkaccikā āpattīti ‘‘asaṅkaccikā gāmaṃ paviseyya pācittiya’’nti evaṃ vuttaāpatti ca. Cattārīsā catuttarīti etāni sabbānipi catucattālīsa sikkhāpadāni vuttāni.
કાયેન ન વાચાચિત્તેન, કાયચિત્તેન ન વાચતોતિ કાયેન ચેવ કાયચિત્તેન ચ સમુટ્ઠહન્તિ; ન વાચાચિત્તેન ન વાચતોતિ અત્થો. દ્વિસમુટ્ઠાનિકા સબ્બે, સમા એળકલોમિકાતિ ઇદં ઉત્તાનત્થમેવ.
Kāyena na vācācittena, kāyacittena na vācatoti kāyena ceva kāyacittena ca samuṭṭhahanti; na vācācittena na vācatoti attho. Dvisamuṭṭhānikā sabbe, samā eḷakalomikāti idaṃ uttānatthameva.
Related texts:
તિપિટક (મૂલ) • Tipiṭaka (Mūla) / વિનયપિટક • Vinayapiṭaka / પરિવારપાળિ • Parivārapāḷi / ૬. એળકલોમસમુટ્ઠાનં • 6. Eḷakalomasamuṭṭhānaṃ
ટીકા • Tīkā / વિનયપિટક (ટીકા) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / પાચિત્યાદિયોજનાપાળિ • Pācityādiyojanāpāḷi / એળકલોમસમુટ્ઠાનવણ્ણના • Eḷakalomasamuṭṭhānavaṇṇanā